Taxademy Bülten
No : 2020-57
Tarih : 12 Mayıs 2020
Konu : Vergi İhtilafları – İlan ve Reklam Vergisi
Merhaba, Danıştay tarafından verilen kanun yararına bozma kararı sonrasında organize sanayi bölgelerinde yer alan mükellefler tarafından atılabilecek adımlar, kararın hukuki niteliği ve ilan & reklam vergisinin mevcut durumu hakkında sizlere bilgi vermek istiyoruz.
Vergi ihtilafları serimizin hazırlanmasında desteğinden ötürü vergi avukatı sayın İlhan Culha’ya teşekkür ediyoruz.
Bültenlerimizden faydalandığınızı umuyor saygılar sunuyoruz. (Sadece Türkçe/İngilizce aylık veya 10 günlük özetler almak istiyorsanız bize bilgi vermeniz yeterlidir.)
O zaman başlayalım, önce karar sonra da hukuki niteliğiyle.
- Organize Sanayi Bölgelerinde İlan ve Reklam Vergisi ödemesi hakkında Danıştay Kanun Yararına Bozma Kararı vermiştir.
- Karar 14.03.2020 tarihli Resmî Gazetede yayımlanmıştır. Danıştay 9. Dairesi’nin Esas: 2018/154, Karar: 2019/4849 numaralı kararıyla, Organize Sanayi Bölgelerinde bulunan işyerlerinin astığı her türlü ilan ve reklam nedeniyle doğan ilan ve reklam vergisinin alınması hususunda ilgili belediyelerin yetkisinin bulunmadığı, sözü edilen ilan ve reklam gelirlerinin ilgili mevzuat gereğince Organize Sanayi Bölgelerine tahsis edildiğine karar verilmiştir.
- Buna göre, organize sanayi bölgelerinde yer alan işyerlerinde asılan her türlü reklama ilişkin tabela vb panolar nedeniyle Belediyeler tarafından ilan ve reklam vergisi tahsil edilemeyecek, ilan ve reklam gelirleri ilgili Organize Sanayi Bölgesi (OSB) yönetimi tarafından kendi mevzuatları çerçevesinde tahsil edilmeye devam edilecektir.
- Mevcut Uygulama: Bilgi amaçlı olarak 2020 yılında İstanbul Büyükşehir Belediyesi tarafından alınan ilan ve reklam vergilerine ilişkin vergileme unsurları, ücretler ve gruplandırma listesi linkte yer almaktadır.
- İlan Reklam Vergisinin beyan dönemi her yıl 01 Ocak – 31 Ocak tarihleri arasındadır.
- Sabit ilan ve reklamların (her çeşit levha, yazı, resim, araç üzeri vb. reklamlar) süresi 6 aydan, geçici reklam (bez afişler) unsurlarında ise; reklamın süresi 1 haftadan az olursa vergi miktarının yarısı alınır. 6 ayı geçen süreler 1 yıl, hafta kesirleri de tam hafta sayılır.
- Her türlü gazete, dergi ve kitaplarda yapılan ilan ve reklamlar, gerçek kişilerin ikametgahlarının iç veya dış kapılarına konan ve kimliklerini gösteren levhalar, ve işletmelerin iştigal veya imal konusu maddelerinin ambalajları üzerinde bulunan ve kendi işlerine ait ilan ve reklamları ile ambalaj muhtevasından olan prospektüs ve tarifnameler vergiden müstesnadır.
- Ayrıca belirtmek gerekirse salgın nedeniyle alınan önlemlerden bir tanesi de ilan ve reklam vergisiyle ilgilidir. 7244 sayılı Kanuna göre “faaliyetleri durdurulan veya faaliyette bulunamayan işletmelerin yıllık ilan ve reklam vergileri ile yıllık çevre temizlik vergilerinin, faaliyetleri durdurulan veya faaliyette bulunulamayan dönemlere isabet eden kısmı alınmayacaktır.”
BİLGİ KUTUSU
4562 sayılı Organize Sanayi Bölgeleri Kanunu, OSB’leri “Sanayinin uygun görülen alanlarda yapılanmasını sağlamak, çarpık sanayileşme ve çevre sorunlarını önlemek, kentleşmeyi yönlendirmek, kaynakları rasyonel kullanmak, bilgi ve bilişim teknolojilerinden yararlanmak, sanayi türlerinin belirli bir plan dâhilinde yerleştirilmesi ve geliştirilmesi amacıyla; sınırları tasdik edilmiş arazi parçalarının imar planlarındaki oranlar dâhilinde gerekli idari, sosyal ve teknik altyapı alanları ile küçük imalat ve tamirat, ticaret, eğitim ve sağlık alanları, teknoloji geliştirme bölgeleri ile donatılıp planlı bir şekilde ve belirli sistemler dahilinde sanayi için tahsis edilmesiyle oluşturulan ve bu Kanun hükümlerine göre işletilen mal ve hizmet üretim bölgeleri” olarak tanımlamaktadır.
Dünyada ilk ABD’de başlayan ve hızla yayılan sanayi parkları OSB’lerin ilk temellerini oluşturmuştur.
Ülkemizde hali hazırda 334 OSB bulunmaktadır. Bu OSB’ler türlerine göre Karma, İhtisas, Özel OSB, tarıma dayalı ihtisas OSB ve islah OSB olmak üzere 5 türe ayrılmaktadır.
- Kararın hukuki niteliğine ilişkin bir değerlendirme yapmak gerekirse;
- Danıştay’ın vermiş olduğu karar bir Kanun Yararına Bozma kararıdır. Kanun Yararına Bozma yolu İdari Yargılama Usulü Kanununun 51 inci maddesinde düzenlenmiş bir olağanüstü kanun yoludur.
- İlgili maddede; idare ve vergi mahkemeleri ile bölge idare mahkemelerinin kesin olarak verdiği kararlar ile istinaf veya temyiz incelemesinden geçmeden kesinleşmiş bulunan kararlardan niteliği bakımından yürürlükteki hukuka aykırı bir sonucu ifade edenlerin, ilgili bakanlıkların göstereceği lüzum üzerine veya kendiliğinden Başsavcı tarafından kanun yararına temyiz olunabileceği ifade edilmektedir.
- Yine Kanun maddesinde, Kanun yararına bozma kararının, daha önce kesinleşmiş olan merci kararının hukuki sonuçlarını kaldırmayacağı belirtilmektedir.
- Yani, bu karar, niteliği gereği mevcut kesinleşmiş kararın hükümlerini ortadan kaldırmayacaktır. Mevcut olayda, davayı açan firma adına Mahkemenin verdiği Ret kararı geçerliliğini koruyacaktır
- Kanun Yararına Bozma yolu olağan kanun yollarından değil, olağanüstü kanun yollarındandır.
- Getiriliş amacı, hatalı şekilde kesinleştiği anlaşılan bir kararın sonraki olaylara emsal olmaması için Danıştay Başsavcılığı ve ilgili Danıştay Dairesince değerlendirilmesinin istenilmesidir. Bu nedenledir ki bu kararlar Resmî Gazetede yayımlanır.
- Mahkemeleri ve hakimleri bağlayıcılığı bulunmasa da genel itibariyle Mahkemelerde Kanun Yararına Bozma kararlarına uyma eğiliminin yaygın olduğu gözlenmektedir. Dolayısıyla bu karar doğrultusunda emsal dosyalarda, yetki yönünden yetkisiz idare işlemi nedeniyle iptal/kabul kararları verilmesi çok muhtemeldir.
- Mükellef Ne Yapmalı: Kararla ilgili olarak mükelleflerin yapması gereken yöntemler ne olabilir?
- Danıştay 9. Dairesinin söz konusu Kanun Yararına Bozma kararı sonrası, Belediyelerin Organize Sanayi Bölgelerinde ilan ve reklam vergisi tahsil yetkilerine dair çokça uyuşmazlık çıkması beklenmektedir.
- Benzer şekilde Organize Sanayi Bölgelerinde faaliyette bulunan mükellefler adına Belediyelerce ilan ve reklam vergisi tahsil edilmek istenilmesi durumunda, vergi mahkemeleri önünde ihtilaf konusu yapılmak suretiyle vergiye ilişkin işlemlerin iptal edilmesi muhtemeldir.
- Kanun Yararına Bozma kararının ilk derece mahkemelerince benimsenmesi ve yaygınlaşması durumunda artık belediyelerin Organize Sanayi bölgelerinde ilan ve reklam vergisi tahsil edebilmeleri pek mümkün olamayacaktır. Bu durumda ise. Organize Sanayi Bölgelerinde ilan ve reklam vergisinin hangi kurum tarafından ne şekilde tahsil edileceğine dair bir boşluk oluşacağı da açıktır. Bu boşluğun nasıl doldurulacağını hep birlikte göreceğiz.
Konuyla ilgili diğer gelişmeleri de sizlere duyurmaya devam ediyor olacağız.
Bu bültende geçen herhangi bir konuyla ilgili sorularınız için danışmanlarımıza ulaşabilirsiniz.
Teşekkürler İlhan Çulha (Avukat – Eski Vergi Hâkimi- ilhan.culha@ia.com.tr)
Saygılarımızla,
Şaban Küçük
