Tax-IA Bulletin
No : 2020-42
Tarih : 13 Nisan 2020
Konu : Vergide Hangi Süreler Durdu? Gecikme Zammı İşliyor mu?
Merhaba, Sayın Cumhurbaşkanı tarafından 18.03.2020 tarihinde salgına karşı (Korona virüs) açıklanan ekonomi paketinin özetini 2020-23 nolu sirkülerimiz ile sizlerle paylaşmıştık. Bunun dışında KDV, muhtasar ve SGK ertelemeleri, diğer ekonomik ve mali erteleme ve sağlanan kolaylıklar, kamu kurum ve kuruluşlarının aldıkları önlemler, tedarik zinciri, bilgi teknolojileri, kamu ihale süreçleri, özel hukukta mücbir sebebin etkileri gibi konuları etraflıca ele alıp size bilgi olarak sunmuştuk. Tüm bu çalışmalarımızı Covid Tax Force olarak linkimizde bulabilirsiniz. “Bilgi paylaştıkça değerleneceği için” çalışma sonuçlarımızı tüm toplumun faydasına olması amacıyla ücretsiz olarak web sayfamızda ve sosyal medya hesaplarımızda yayımlıyoruz.
Bu yazımızda ise bahsi geçen mali ertelemeler dışında vergiye ilişkin olarak özellikle devam eden vergi incelemeleri, uzlaşma işlemleri, rapor değerlendirme komisyonlarında devam eden süreçler, bu yıl uygulamaya yeni başlayan kanun yolundan vaz geçme, vergi ve cezaya karşı dava açma, pişmanlık başvurusu, izaha davet, ödeme, zamanaşımı, cebri tahsil konularına olan etkilerini soru & cevap şeklinde ele aldık.
En kısa süre içinde yüz yüze ve eskiden bildiğimiz şekilde gerçekten bir arada olduğumuz şekilde tekrar bir araya gelebilmek dileğiyle.
DETAYLAR
Şimdi ayrıntılara geçelim.
İlk olarak piyasada panik havası oluşmaması ve yargıda hak kayıpları oluşmaması için Cumhurbaşkanlığı Kararıyla icra işleri ertelenmiştir: 2279 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile İcra ve İflas Kanunu’nun 330 uncu maddesine dayanılarak yapılan düzenleme ile 30 Nisan 2020 tarihine kadar nafaka alacaklarına ilişkin olanlar hariç olmak üzere yurt genelinde yürütülmekte olan tüm icra ve iflas takiplerinin durdurulmasına ve bu çerçevede taraf ve takip işlemlerinin yapılmamasına, yeni icra ve iflas takip taleplerinin alınmamasına ve ihtiyati haciz kararlarının icra ve infaz edilmemesine karar verilmişti.
Benzeri bir karar 6183 sayılı Kanun kapsamında amme alacakları için henüz alınmamış olup, vergi & sosyal güvenlik primleri dahil kamu borçlarının zamanında ödenmemesi durumunda takip işlemleri devam edecek, zamanında ödenmeyen vergiler için gecikme zammı tahakkuk edecektir.
Daha sonra ise 7226 sayılı Torba kanunla salgına karşı açıklanan çok önemli mali ve hukuksal düzenlemeler yapılmış ve 25.03.2020 tarihinde TBMM Genel Kurul’unda kabul edilen Kanun, 26.03.2020 tarih 31080 mükerrer sayılı Resmî Gazete de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.
Söz konusu Kanununun geçici 1nci maddesinde yine yargı alanında hak kayıplarının önlenmesi için usul ve yargılama hukuku anlamında bazı düzenlemeler yapılmıştır.
1. Bu konuda yapılan yasal düzenleme nedir? Ayrıntılarına bakabilir miyiz?
Yapılan yasal düzenlemeye göre maddede sayılan istisnalar hariç olmak üzere salgın hastalığın ülkemizde görülmüş olması sebebiyle yargı alanındaki hak kayıplarının önlenmesi amacıyla;
a) Dava açma, icra takibi başlatma, başvuru, şikâyet, itiraz, ihtar, bildirim, ibraz ve zamanaşımı süreleri, hak düşürücü süreler ve zorunlu idari başvuru süreleri de dâhil olmak üzere bir hakkın doğumu, kullanımı veya sona ermesine ilişkin tüm süreler; 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu, 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu ve 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu ile usul hükmü içeren diğer kanunlarda taraflar bakımından belirlenen süreler ve bu kapsamda hâkim tarafından tayin edilen süreler ile arabuluculuk ve uzlaştırma kurumlarındaki süreler 13 Mart 2020’den (bu tarih dâhil) itibaren 30 Nisan 2020 (bu tarih dâhil) tarihine kadar durmuştur.
b) İkinci olarak 2004 sayılı İcra ve İflas Kanunu ile takip hukukuna ilişkin diğer kanunlarda belirlenen süreler ve bu kapsamda hâkim veya icra ve iflas daireleri tarafından tayin edilen süreler; nafaka alacaklarına ilişkin icra takipleri hariç olmak üzere tüm icra ve iflas takipleri, taraf ve takip işlemleri, yeni icra ve iflas takip taleplerinin alınması, ihtiyati haciz kararlarının icra ve infazına ilişkin işlemler 22 Mart 2020 (bu tarih dâhil) tarihinden itibaren 30 Nisan 2020 (bu tarih dâhil) tarihine kadar durmuştur.
2. Durma ne anlama geliyor, nasıl bir işlem yapılacak durduktan sonra?
Yukarıdaki hükmün devamına bakarsak, bu süreler, durma süresinin sona erdiği günü takip eden günden itibaren işlemeye başlayacaktır. Fakat durma süresinin başladığı tarih itibarıyla, bitimine on beş gün ve daha az kalmış olan süreler, durma süresinin sona erdiği günü takip eden günden başlamak üzere on beş gün uzamış sayılır. Tekrar etmek gerekirse bu süreler, dava açma, icra takibi başlatma, başvuru, şikâyet, itiraz, ihtar, bildirim, ibraz ve zamanaşımı süreleri, hak düşürücü süreler ve zorunlu idari başvuru süreleri de dâhil olmak üzere bir hakkın doğumu, kullanımı veya sona ermesine ilişkin tüm süreleri ifade etmektedir.
3. Salgının devam etmesi halinde ne olacak, bu süreler kendiliğinden uzar mı?
Salgının devam etmesi halinde Cumhurbaşkanı durma süresini altı ayı geçmemek üzere bir kez uzatabilir ve bu döneme ilişkin kapsamı daraltabilir. Bu kararlar Resmî Gazetede yayımlanacağı için tüm taraflar haberdar olacaktır.
4. Peki bu durum vergi açısından nasıl bir hüküm ifade ediyor?
Vergi açısından baktığımızda hem 6183 sayılı Kanun ve hem de 213 sayılı Vergi Usul Kanununda yer alan cezada indirim talep etme, uzlaşma başvurusu, kanun yolundan vazgeçme süreleri ve dava açma süreleri gibi bir hakkın doğumu, kullanımı ve sona ermesine ilişkin sürelerin 30 Nisan 2020 tarihine kadar durduğunu görüyoruz. Fakat, yoklama, vergi incelemesi, rapor değerlendirme komisyonu işlemleri, ikmalen veya resen vergi tarhiyatı, ceza kesme, izaha davet açısından işlemler kendi hızında devam etmektedir. Ayrıca, mükelleflerin belli mücbir sebep halleri dışında bildirimler, beyanname verme, belge düzeni, defter tutma, değerleme, muhafaza ve ibraz, amortisman, ödeme vb ödev ve mükellefiyetleri devam etmektedir.
Keza, 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun kapsamında ise işlemler ve süreler 30 Nisan 2020 tarihine kadar durmuş bulunmaktadır. Bu konuya ilişkin Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından tüm teşkilatına 2020-2 sayılı Uygulama İç Genelgesiyle duyuru yapılmıştır.
5. Ödenemeyen vergi borçları için cebri icra devam ediyor mu? Zamanında ödeyemediğimiz vergi borçlarımız için gecikme zammı ve ceza devam ediyor mu?
Bilindiği üzere 6183 sayılı Kanunun 51nci maddesine göre ödeme müddeti içinde ödenmeyen kısmına vadenin bitim tarihinden itibaren her ay için ayrı ayrı (1947 Sayılı Cumhurbaşkanı Kararıyla değişen ibare) %1,6 oranında gecikme zammı tatbik olunur.
Gecikme zammı; Vergi Usul Kanununa göre uygulanan vergi ziyaı cezalarında bu madde uyarınca belirlenen oranda, mahkemeler tarafından verilen ve ceza mahiyetinde olan amme alacaklarında ise bu oranın yarısı ölçüsünde uygulanır. Bunların dışındaki ceza mahiyetinde olan amme alacaklarına gecikme zammı tatbik edilmez.
Yaptığımız duyuru, bülten ve bilgilendirme çalışmalarından faydalandığınızı umuyor saygılar sunuyoruz. İçinden geçilen salgın süreci boyunca merak edilen konuları bizlere iletirseniz araştırıp bilgi notu, sirküler, bülten şeklinde size sunmaya devam etmek istiyoruz.
Salgının vergi borçları ve ödevler ile süreler ve yargısal hak karşısındaki durumuyla ilgili diğer gelişmeleri de sizlere duyurmaya devam ediyor olacağız.
Bu bültende geçen herhangi bir konuyla ilgili sorularınız için danışmanlarımıza ulaşabilirsiniz.
Saygılarımızla,
