Önemli Mali/Vergisel Düzenlemeler (Mart İlk 10 günlük Özet)

 Bulletin nr: 2020-21

To       : The clients and company web site

From   : Independent Advisors / Accounting & Tax

Date     : March, 11^th 2020

Subject: Önemli Mali/Vergisel Düzenlemeler (Mart İlk 10 günlük Özet)

Merhaba, son 10 gün içerisinde gerçekleşen önemli mali konuları özet olarak sizlerin dikkatinize sunmak isteriz.

Bültenlerimizden faydalandığınızı ve keyif aldığınızı umuyor saygılar sunuyoruz. (Sadece Türkçe/İngilizce aylık veya 10 günlük özetler almak istiyorsanız bize bilgi vermeniz yeterlidir.)

• Gelir Vergisi Mükellefleri İçin 2019 yılın ilişkin Beyanname Dönemi Başlamış olup farklı gelir unsurları için ayrıntılı açıklayıcı rehberler ve uyumlu mükellefler için %5 Uyum Rehberi Gelir İdaresi Başkanlığınca (GİB) yayımlanmıştır.

• • https://www.gib.gov.tr/yardim-ve-kaynaklar/rehberler GİB web sayfasında ticari kazançlar, kira gelirleri, diğer ücretler, menkul sermaye iratları, hazır beyan sistemi, diğer kazanç ve iratlar, gayrimenkullerin elden çıkarılmasına ilişkin kazançlar ve serbest meslek kazançları ve GVK 67nci madde kapsamındaki kazanç ve iratlar için ayrıntılı broşür ve rehberler yayımlanmıştır.

• • Geliri sadece kira, ücret, menkul sermaye iradı veya diğer kazanç ve iratların biri veya birkaçından oluşan mükellefler Yıllık Gelir Vergisi Beyannamelerini Hazır Beyan Sistemi üzerinden kolayca gönderebilirler.

• • Ayrıca vergiye uyumlu gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerine sağlanan %5 vergi indirimi uygulamasına ilişkin açıklamaların yer aldığı “Vergiye Uyumlu Mükelleflere %5 Vergi İndirimi” broşürü hazırlanmıştır.

• • 2019 yılında elde edilen ticari, zirai ve mesleki kazançları nedeniyle 1-31 Mart 2020 beyan döneminde Yıllık Beyanname verecek mükelleflerden şartları taşıyanlar, %5 vergi indiriminden yararlanabileceklerdir. Söz konusu uygulamadan kira, ücret, diğer kazanç ve irat ve menkul sermaye iradı mükellefleri henüz yararlanamamaktadır.
• Yatırım Fonları ve Emeklilik Yatırım Fonları mevzuatında bazı değişiklikler yapılmıştır.

• • 4 Mart 2020 tarihli Resmî Gazetede yayımlanan Tebliğ ve Yönetmelik değişiklikleriyle ihraççı tanımı güncellenmiş, fon portföy yatırımlarına ilişkin sınırlamalarda değişiklikler yapılmış, hisse senedi yoğun fonlar ve borsa yatırım fonlarına yapılan yatırımlarla ilgili açıklamalar yer almıştır. Söz konusu düzenlemeler yayımı tarihinde yürürlüğe girmiştir.

• • Şirket ortaklarımızdan Şaban Küçük 2019’da Londra’da IFA tarafından düzenlenen 81. uluslararası kongreye (International Fiscal Association) Yatırım Fonlarına ilişkin Türkiye raportörü olarak tüm yatırım fon araçlarına ilişkin İngilizce bir tebliğ sunmuş olup bu konuda sorusu veya talebi olan müşterilerimize daha detaylı bilgi iletebiliriz.
• Tahsilat Genel Tebliğinde değişiklik yapılarak vergi borcu (amme alacağı) ödenmeden ödeme yapamayacağı belirlenen kurum ve kuruluşlar için limit yeniden belirlenmiştir.

• • Buna göre söz konusu kurum ve kuruluşlar 2.000TL olan tutar yerine 5.000TL üzerinde olan ödemeler için vergi borcu olmadığına dair belge isteyecektir.
• • Bu kurum ve kuruluşlar Seri: A Sıra No: 1 (Tahsilat Genel Tebliğinin) V. Amme Alacağı Ödenmeden Yapılmayacak İşlemler ve İşlem Yapanların Sorumlulukları başlıklı bölümünde sayılmaktadır.

• • Tebliğde hangi kurumların bu uygulamaya tabi olduğu, hangi ödemeler için hak sahiplerine ödeme yapılamayacağı ve hangi ödeme türlerinin kapsam dışında olduğu çok ayrıntılı bir şekilde açıklanmıştır.

• • Yeni rakam 3 Mart 2020 tarihinden itibaren yapılan ödemelerde uygulanmaya başlanmıştır.
• KDV tevkifat oranlarına ilişkin yeni bir düzenleme yapılmıştır.

• • 3 Mart 2020 tarihli Resmî Gazetede yayımlanan KDV Genel Uygulama Tebliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair 31 Seri No.lu Tebliğ ile külçe metal, bakır, çinko, alüminyum ve kurşun ürünleri ile hurda ve atık teslimlerinde 1/2 olarak uygulanan tevkifat oranı 7/10 olarak değiştirilmiştir.

• • Yeni oran 1 Nisan 2020 tarihinden itibaren yapılacak teslimlerde uygulanacaktır.

• • KDV tevkifatı, belli sektörlerde alıcı ve satıcı arasındaki mal teslim ve hizmet ifalarında öngörülen oranda KDV tutarının satıcı tarafından faturada gösterilmesine rağmen alıcı tarafından tutularak doğrudan vergi dairesine ödenmesi şeklinde çalışmaktadır.

• • Bu tevkifat tutarlarının belli şartlar dahilinde iadesi imkânı bulunmakta olup konu ile ilgili ilave bilgi alınması için dolaylı vergiler uzmanlarımıza danışabilirsiniz.
• ÖTV teminat iadelerine ilişkin kolaylıklar sağlayan Özel Teminat Sertifikası (ÖTS) uygulanmasına ilişkin ÖTV Genel Tebliği yayımlanmıştır.

• • İmalatçı mükelleflerin ÖTV teminatlarından kaynaklı finansman yükünün azaltılması amacıyla, ithalat sırasında mükellefler tarafından gümrüğe verilen teminatların vergi dairelerince çözümünde ve nakden iade taleplerinin yerine getirilmesinde, mükellefiyet büyüklükleri ve diğer şartlar dahilinde risk taşımayan ve vergiye uyum düzeyi yüksek olan mükelleflere sertifika verilecektir. Böylece vergi incelemesi sonucu beklenilmeksizin ithalatta verilen teminatların sertifika türüne göre belirlenen kısmının hızlı çözümü ile nakden iade taleplerinin yerine getirilmesinde indirimli teminat verilebilmesine imkân sağlanmaktadır.

• • 3 Mart 2020 tarihli Resmî Gazetede yayımlanan 7 seri numaralı ÖTV uygulama genel tebliğiyle yapılan değişiklikler 1 Mayıs 2020 tarihinde yürürlüğe girecektir.

• • ÖTS kapsamına girebilecek olup önceden verilen teminatların aşan kısımları da gerekli şartları sağlaması halinde 2 ay içinde çözülecektir.

• • Tebliğ ile şartları sağlayan mükellefler ÖTV-A, B ve C sınıflarına dahil olacaklar ve azalan oranlı bir teminat sistemiyle, ÖTV’ye ilişkin iadelerini daha hızlı alabileceklerdir.

• • Bu teminatları alabilmek için öngörülen genel şartlar yanında her bir sertifika türü için belirlenen özel şartları da yerine getirmek gerekmektedir.

• • • Genel şartlar, vergi borcunun olmaması, belli suçların işlenmemiş olması, KDV açısından özel esaslara tabi olmaması, riskli veya uyum düzeyi düşük mükellef kategorisinde olmaması, son beş yıl içinde defter ve belgelerini ibrazdan imtina etmemiş olması ve haklarında düzenlenen son 10 inceleme raporunun olumlu olması şartları aranır.

• • • Özel şartlar olarak ise, aktif toplamı, maddi duran varlıklar, öz sermaye, çalışan sayısı ve net satış tutarlarının belli rakamların altında olmaması aranır.
• Dahilde İşleme Rejimi ve İhracat sayılan satış ve teslimlerde izin, belge ve taahhütlerin kapatılmasıyla dahilde işleme izni verilmeyecek eşya listesi güncellenmiştir.

• • 6 Mart tarihli değişiklikler ile dahilde işleme izni verilmeyecek eşyalara ilişkin Ek-7, dahilde işleme izin belgelerinin kapatılması için gereken bilgi ve belgelerin yer aldığı Ek-3, dahilde işleme izninin kapatılması için gerekli bilgi ve belgelerin yer aldığı Ek-4 ile ihracat sayılan satış ve teslimler ile ilgili taahhütlerin kapatılması için gereken bilgi ve belgelerin yer aldığı Ek-4’de güncellemeler yapılmıştır.

(Ekler için https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2020/03/20200306-6-1.pdf)

• • 2020/3 nolu Tebliğ ile İhracat Sayılan Satış ve Teslimler Hakkında Tebliğde (2005/2) değişiklik yapılmıştır. Anılan Tebliğe göre ihracat sayılan satış ve teslimler iç piyasada satışı ihracat sayılan ve ithalatta gümrük muafiyetinden yararlandırılan satış ve teslimleri ifade etmektedir.

• • Tebliğ eki listelerde yapılan değişiklik ile; bundan böyle beyanname asıllarının yanı sıra, elektronik ortamda temin edilen gümrük beyannamesi bilgilerinin de belgelerin kapatılmasında kullanılabilmesi mümkün olacaktır.

• • Bunun yanında idare gerekli görürse ilave bilgi ve belgeler isteyebilir veya sayılan bilgi ve belgelerden bazılarını istemeyebilir.

• • Bu düzenlemeler Ticaret Bakanlığı tarafından yürütülmekte olup, Resmî Gazetede yayım tarihi olan 6 Mart 2020 tarihinden itibaren geçerli olacaktır.
• Fikir ve Sanat Eserlerinin çoğaltılmasına ve taşınmasına yarayan bazı taşıyıcı eşyanın imalat veya ithalatı için yapılacak kesinti oranları yeniden belirlenmiş ve kapsama telefon cihazları da dahil edilmiştir.
• • Söz konusu düzenleme 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanununun 44 ncü maddesi gereğince 2187 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile yürürlüğe girmiştir. Önceki düzenleme olan 2013/5260 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı yürürlükten kaldırılmıştır.

• • Karara göre her türlü boş CD, DVD, USB bellek gibi taşıyıcı materyal ile fikir ve sanat eserlerini çoğaltmaya yarayan teknik cihazların imalat veya ithalat bedelleri üzerinden yapılacak kesinti oranları, ekli listede yer alan ürünlerin eşya tanımı ve pozisyon numaraları birlikte değerlendirilerek %1, 2, 3 veya %0.5 oranında kesintiye tabi tutulacaktır.

• • Bu eşyalara video kayıt veya gösterme cihazları, telefon cihazları, sesleri ve diğer fenomenleri kaydetmeye yarayan diskler, ses kaydetme veya kaydedilen sesi tekrar vermeye mahsus cihazlar, depolama aygıtları, akıllı kartlar, radyo yayınlarını alıcı cihazlar, monitörler ve projektörler, baskı makineleri ve optik okuyucular dahildir.

• • Söz konusu eşyanın üretimini yapanlar, ihraç edilenler hariç olmak üzere, bir ay içinde sattıkları materyaller ve teknik cihazların imalat bedeli üzerinden, listede belirtilen oranlardaki tutarı, takip eden ayın en geç on beşinci gününe kadar beyan edip yatıracaklardır.

• • Bu kişiler aylık üretime ilişkin miktar ve bedelleri 3’er aylık dönemlerde bir liste ile Kültür ve Turizm Bakanlığına bildirmek zorundadırlar.

• • Kesintinin matrahı söz konusu eşyanın imalat veya ithalat bedeli olacaktır.

• • Bu eşyanın serbest dolaşıma girişini sağlayan gerçek ve tüzel kişiler ise gümrük kıymeti üzerinden, listede belirtilen oranlardaki tutarı, serbest dolaşıma giriş beyannamesinin tescilinden önce, Kültür ve Turizm Bakanlığınca belirlenecek bir ulusal bankada Bakanlık adına açılan özel hesaba yatırmakla yükümlüdürler.

• • Kesintinin eksik yapılması veya yatırılması durumunda 6183 sayılı Kanun hükümleri uygulanacak ve gecikme zammı tatbik edilecektir.
  • Bu karar 19 Mart 2020 tarihinde yürürlüğe girecektir.
• e-İrsaliye Uygulama Kılavuzu Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından yayımlanmıştır.
  • Bu kılavuzda teknik önemli konularda açıklamalar yer almaktadır. Geçiş zorunluluğu, başvuru, belge düzeni, düzenleme süresi, belgenin iptali, zincir teslim halleri, şubeler arası mal sevkiyatı, malın fiili sevkinden önce fatura düzenlemesi hali, ihracatta e-irsaliye uygulaması, e-irsaliyede GTİP numarası yazılma zorunluluğu, hava limanlarında gerçekleştirilen teslimatlar, boru hatları ile yapılan taşımalar, özel mevzuatına göre sevk irsaliyesi yerine geçen belgeler, malların fiyatına yer verilmesi, irsaliye ile gönderilen malların tam veya eksik olarak teslim alınması durumu, satışa konu olmayan tamir-bakım veya numune olarak yapılan gönderimlerde belge düzeni gibi konular ele alınmaktadır.

• • Bu konuda 509 nolu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği ile yapılan düzenlemelere göre aşağıda sayılan mükellefler e-irsaliye uygulamasına geçmek zorundadırlar.
    • e-Fatura uygulamasına kayıtlı olan ve 2018 veya müteakip hesap dönemleri brüt satış hasılatı (veya satışları ile gayrisafi iş hasılatı) 25 Milyon TL ve üzeri olan mükellefler,
    • Özel Tüketim Vergisi Kanununa ekli (I) sayılı listedeki malların imali, ithali, teslimi vb. faaliyetleri nedeniyle EPDK’dan lisans (bayilik lisansı dahil) alan mükellefler,
    • Özel Tüketim Vergisi Kanununa ekli (III) sayılı listedeki malların imal, inşa, ithalini ve ana bayi/distribütör şeklinde pazarlamasını gerçekleştiren mükellefler.
    • 3213 sayılı Maden Kanunu kapsamında düzenlenen işletme ruhsatı/sertifikası sahipleri ve işletme ruhsatı/sertifikası sahipleri ile yaptıkları sözleşmeye istinaden maden üretim faaliyetinde bulunan gerçek ve tüzel kişi mükellefler,
    • 4634 sayılı Şeker Kanununun 2 nci maddesinin (e) bendinde tanımına yer verilen şekerin (beyaz şeker) imalini gerçekleştiren mükellefler,
    • e-Fatura uygulamasına kayıtlı olan mükelleflerden demir ve çelik (GTİP 72) ile demir veya çelikten eşyaların (GTİP 73) imali, ithali veya ihracı faaliyetinde bulunan mükellefler,
    • Tarım ve Orman Bakanlığınca gübre üretim ve tüketiminin kayıt altına alınmasına yönelik oluşturulan Gübre Takip Sistemi’ne kayıtlı kullanıcılar, 1/7/2020 tarihine kadar,
    • 5957 sayılı Sebze ve Meyveler ile Yeterli Arz ve Talep Derinliği Bulunan Diğer Malların Ticaretinin Düzenlenmesi Hakkında Kanun hükümlerine göre komisyoncu veya tüccar olarak sebze ve meyve ticaretiyle iştigal eden mükellefler, 1/1/2020 tarihine kadar geçmek zorundadırlar.
• Türkiye’ye getirilen işlenmemiş altın ile ilgili olarak mevzuatta değişiklik yapılmıştır.
  • Türk Parasının Kıymetini Korumaya ilişkin 3 Mart 2020 tarihinde 32 sayılı Kararda yapılan değişiklik ve ayrıca anılan karara ilişkin çıkarılan 2008-32/34 nolu Tebliğde değişiklik yapan 2020-32/57 nolu Tebliğ ile işlenmemiş altına ilişkin kurallar değiştirilmiştir.
  • Bu mevzuat ile işlenmemiş altına dair ayar, üretim ve üzerinde yer alması gereken bilgiler güncellenmiş, 5 kiloya kadar getirilen altın ve üzerinde yer alan altına ilişkin beyan, yapılacak işlemler, alınacak önlemler ve yetkili olacak gümrük idaresi ile Maliye ve Hazine Bakanlığına yapılan bildirim konusu düzenlenmiştir.
  • Türkiye Cumhuriyeti Devleti ile vatandaşlık bağı bulunmayan ve yurda giriş tarihinde 18 yaşını doldurmuş olan yolcuların beraberlerinde bir takvim yılı içerisinde en fazla 5 kilogram ağırlığında kendilerine ait olan standart işlenmemiş altını yurda getirmeleri serbesttir.
  • Bu kapsamda yurda getirilen standart işlenmemiş altın Ticaret Bakanlığı tarafından yayımlanan altın beyan formu ile yetkili gümrük idaresine beyan edilir.
  • Dahilde işleme rejimi kararı kapsamında yapılan kıymetli maden ithalatında 3 iş günü içinde kıymetli maden aracı kuruluşu tarafından Borsaya yazılı olarak bilgi verilir.
• Türkiye ile Somali arasında imzalanan çifte vergilendirmeyi önleme anlaşması özel bir prosedürün ardından yürürlüğe girecektir.
  • 06.2016 tarihinde imzalanıp 17.01.2020 tarihli Resmî Gazetede yayımlanan 7206 sayılı Kanun’la onaylanması uygun bulunan Türkiye ile Somali Arasında Gelir Üzerinden Alınan Vergilerde Çifte Vergilendirmeyi Önleme Anlaşmasının onaylanmasına ilişkin 04.03.2020 tarih ve 2258 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı 05.03.2020 tarihli Resmî Gazetede yayımlanmıştır.
  • Anlaşmaya göre, her bir akit Devlet, kendi iç mevzuatında öngörülen işlemlerin tamamlandığını diğerine bildirecek, bu bildirimlerden sonuncusunun alındığı tarihte Anlaşma yürürlüğe girecektir.
  • Özet bir bilgi olarak Türkiye’nin imzaladığı 93 anlaşmadan 85 tanesi yürürlüktedir. Bu anlaşmalardan 27 tanesi AB üyesi ülkelerle imzalanmıştır.
  • Müzakereleri Devam Etmekte Olan Çifte Vergilendirmeyi Önleme Anlaşmaları: Hollanda, İsveç ve Lüksemburg ile mevcut Anlaşmaların revize edilmesi, Afganistan, Gana, Kamerun, Küba, Libya, Mali, Mozambik, Sri Lanka, Nijerya ve Tanzanya ile bir ÇVÖA imzalanması için müzakereler devam etmektedir.
• Kredi Kapama: Ticari kredilerin tamamen veya kısmen erken kapanması halinde yapılacak indirimlerle ilgili TCMB tarafından Tebliğ yayımlanmıştır.
  • Bankalarca Ticari Müşterilerden Alınabilecek Ücretlere İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Tebliğde (Sayı: 2020/4) değişiklik yapan 2020/8 sayılı Tebliğ ile ticari kredilerin tamamının veya bir kısmının erken ödenmesi durumunda yapılması gereken indirimlere ilişkin düzenleme yapılmıştır. Bu düzenleme 11 Mart 2020 tarihinde yayımlanmış ve yayımı tarihinde yürürlüğe girmiştir.
  • Yapılan düzenleme ile ticari müşterinin kredinin tamamı için erken ödeme talebinde bulunması halinde banka bu talebi kabul etmek zorundadır. Bu müşteriden Türk lirası krediler için alınabilecek erken ödeme ücreti, gerekli faiz ve diğer maliyet unsurlarına ilişkin indirimler yapılarak hesaplanan ve müşteri tarafından bankaya erken ödenen tutarın, kalan vadesi yirmi dört ayı aşmayan kredilerde yüzde birini (%1), kalan vadesi yirmi dört ayı aşan kredilerde ise yüzde ikisini (%2) geçemez. Döviz cinsi veya dövize endeksli kredilerde söz konusu azami ücretler bir puan artırımlı olarak uygulanır.”
• Bankacılık İşlemlerinde Finansal Tüketicilerden Alınacak Ücretlerde değişiklik yapılmış olup uygulamaya ilişkin 2020/7 sayılı Tebliğ TCMB tarafından yayımlanmıştır.
  • Bu Tebliğin amacı kuruluşlar tarafından finansal tüketicilere sunulan ürün veya hizmetlere ilişkin olarak faiz veya kâr payı dışında alınacak her türlü ücret, komisyon ve masraf türleri ile bunlara ilişkin usûl ve esasları belirlemektir.
  • Kuruluşlar tarafından ücretlendirilebilecek olan ürün veya hizmetler Tebliğe Ek-1’de sınıflandırılmıştır. Bu sınıflandırmada yer almayan, yeni bir ürün veya hizmet grubunun belirlenmesi veya yeni bir ücret kaleminin oluşturulabilmesi için ilgili kuruluş tarafından Merkez Bankasından izin alınması zorunludur. Bu ürünler şunlardır:
    • Kredi kartları
      • Yıllık üyelik ücreti
      • Ek kart yıllık üyelik ücreti
      • Nakit avans çekim ücreti
    • Para ve Kıymetli Maden Transferleri
      • EFT / Kıymetli maden transferi ücreti
      • Havale ücreti
      • Uluslararası fon transferi ve mesajlaşma ücreti
    • Mevduat / Katılım Fonu
      • Para çekme ücreti
    • Bireysel Krediler
      • Tahsis ücreti
      • Ekspertiz ücreti
      • Taşınır ve taşınmaz rehin tesis ücreti
    • Diğer
      • Kiralık kasa ücreti
      • Kampanyalı ürün veya hizmetler ücreti
      • Aracılık hizmetleri ücreti
      • Arşiv-araştırma ücreti
      • Onaya bağlı bildirim ücreti
      • Başka kuruluş ATM’sinden yapılan işlem ücreti
  • Tebliğde, tüketiciler ile imzalanacak sözleşmelere ilişkin şartlar, ücretlerin TÜİK oranında artırılması, ücretlerin hangi durumlarda iade edileceği, bilgilendirme, tüketici ve konut finansmanı kredilerine ilişkin ücretler, banka ve kredi kartı ücretleri, EFT ücretleri, mevduat ve katılım fonu işlemleri, ATM kullanımı ve kiralık kasa hizmetleri ile kampanyalar ve özel hizmetler hakkında düzenlemeler yer almaktadır.
  • Kredi tahsis ücreti, kullandırılan kredi anaparasının binde beşini geçemez. Merkez Bankası, gerekli gördüğü hallerde bu sınırı artırmaya ve azaltmaya yetkilidir.
  • Daha önce de TCMB tarafından yayımlanan 2020/4 ve 2020/5 sayılı Tebliğler ile bu konuda düzenlemeler yapılmıştı. TCMB Tebliğinde, ücretlere ilişkin bilgilendirme esasları, ticari krediler, kredi tahsis ve kullandırımı, teminatlandırma ve kapama, dış ticaret ve nakit yönetimine ilişkin ücretler, her türlü para transferleri, kiralık kasa hizmetleri, ödeme sistemleri, ticari kartlar, üye işyeri ücretlerine ilişkin ayrıntılı düzenlemeler yer almıştır.
  • Bu düzenlemeler 1 Nisan 2020 tarihinde yürürlüğe girecektir.

Konuyla ilgili diğer gelişmeleri de sizlere duyurmaya devam ediyor olacağız.

Bu bültende geçen herhangi bir konuyla ilgili sorularınız için danışmanlarımıza ulaşabilirsiniz.

Saygılarımızla,