7192 SAYILI KANUN NELERİ DEĞİŞTİRDİ?
7192 Sayılı Ödeme ve Menkul Kıymet Mutabakat Sistemleri, Ödeme Hizmetleri ve Elektronik Para Kuruluşları Hakkında Kanun ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun, 22 Kasım 2019 tarih ve 30956 sayılı Resmî Gazetede yayımlanmıştır.
Yürürlük ve yürütme maddeleri dâhil, 19 maddeden oluşan Kanun ile;
- 5411 sayılı Bankacılık Kanunu,
- 5464 sayılı Banka Kredi Kartları ve Kredi Kartları Kanunu,
- 5549 sayılı Suç Gelirlerinin Aklanmasının Önlenmesi Hakkında Kanun ve
- 6493 sayılı Ödeme ve Menkul Kıymet Mutabakat Sistemleri, Ödeme Hizmetleri ve Elektronik Para Kuruluşları Hakkında Kanunda değişiklik yapılmıştır.
Peki, yapılan bu değişiklikler ile neler değişti?
Aşağıda bu değişikliklere özet bir şekilde yer verdik.
7192 Sayılı Kanun’la Yapılan Değişiklikler:
Söz konusu Kanun ile yapılan düzenlemeler özetle aşağıdaki gibidir:
– Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumunun (BDDK) 6493 sayılı Ödeme ve Menkul Kıymet Mutabakat Sistemleri, Ödeme Hizmetleri ve Elektronik Para Kuruluşları Hakkında Kanun kapsamındaki görev ve yetkilerinin Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasına (TCMB) devredilmesi nedeniyle ödeme kuruluşları ve elektronik para kuruluşları, BDDK tarafından katkı payı alınabilecek kuruluşlar arasından çıkarılmıştır.
– TCMB’nin ödemeler alanında yetkili tek otorite haline gelmesi ile banka kartları ve kredi kartlarına ilişkin takas ve mahsup faaliyetlerinin BDDK’nın yetki alanında kalmasının istisnai bir durum yaratacağı değerlendirilerek, ödeme sistemi faaliyeti olan “takas ve mahsup” faaliyetlerine ilişkin ifadeler 5464 sayılı Banka Kartları ve Kredi Kartları Kanunu metninden çıkarılmıştır.
– Ödeme ve elektronik para kuruluşlarının Mali Suçları Araştırma Kurulu Başkanlığı (MASAK) yükümlülük uyum-ihlal denetiminin TCMB tarafından yapılması gerektiği değerlendirildiğinden, 5549 sayılı Suç Gelirlerinin Aklanmasının Önlenmesi Hakkında Kanunda belirtilen ve bu kuruluşların denetimini yapabilecek denetim elemanlarına TCMB Denetçi ve Uzmanları eklenmiştir.
– Ödeme ve elektronik para kuruluşlarının mesleki faaliyetlerinin kolaylaştırılması ve sistemin daha sağlıklı işlemesi amacıyla Türkiye Ödeme ve Elektronik Para Kuruluşları Birliğinin kurulmasına ve söz konusu Birliğin görev, yetki ve organlarının teşekkülüne ilişkin gerekli usul ve esasların belirlenmesine ve Birliğin gelir-gider, çalışma esasları ve faaliyetlerinin kapsamının Cumhurbaşkanı kararı ile çıkarılacak statü ile belirlenmesine yönelik düzenleme yapılmıştır.
– 2018 yılında çek takası faaliyetlerine ilişkin görevi sona eren ve kamu tüzel kişiliği kaldırılan Bankalararası Takas Odaları Merkezine Kanunda tanınan muafiyete ilişkin düzenleme Kanun metninden çıkarılmıştır.
– TCMB’nin; gözetim yetkisinin sistemin çalışmasıyla yakından ilgili tüm tarafları kapsamasına, kuruluşların gerçekleştirdiği bütün işlemlere ilişkin kayıt, bilgi ve belgeyi gerekli gördüğü durumlarda anlık ve işlem bazında talep edebilmesine ve sistemik öneme sahip kurulmuş ve kurulacak sistem işleticilerine hissedar olabilmesine yönelik düzenleme yapılmıştır.
– Sistem işleticisinin katılımcılardan teminat talep edebilmesine ve sermaye piyasası araçları dışındaki teminatları sayılan ön şartları yerine getirme yükümlülüğü olmaksızın nakde çevirebilmesi ve kullanabilmesine imkan tanınmıştır.
– 6493 sayılı Kanun kapsamında yürütülen hizmetler bakımından BDDK’nın ikincil düzenleme yapma yetkisi TCMB’ye verilmiştir.
– Ödeme hizmetlerinin tesis edilmesi, ödemeler alanını olumsuz etkileyebilecek durumlarda TCMB’ye gerekli işlemleri yapma yetkisi verilmesi ve ödeme hizmet sağlayıcılarının 6493 sayılı Kanun kapsamında taraf oldukları hukuki ilişkilere ilişkin usul ve esasların TCMB tarafından belirlenmesi yönünde düzenleme yapılmıştır.
– Münhasıran hesap bilgisi sağlama faaliyetini sunacak ödeme kuruluşlarının; pay senetlerinin nakit karşılığı çıkarılması, tamamının nama yazılı olması ve asgari sermaye yükümlülüğünden muaf tutulmasına, ödeme hizmet sağlayıcısındaki verilerin başka bir ödeme hizmet sağlayıcı ile paylaşılmasına ilişkin usul ve esasların TCMB tarafından belirlenmesine ilişkin düzenleme yapılmıştır.
– Ödeme ve elektronik para kuruluşlarının sahip olduğu elektronik paralar ile yapılan işlemlerin TCMB’ce belirlenecek büyüklüğe ulaşması durumunda 6493 sayılı Kanun kapsamında değerlendirilebilmesine ve kuruluşların ödeme hizmetlerine dair yürüttüğü işlemlerin kredi verme faaliyeti olarak değerlendirilebilmesine ilişkin TCMB’ye yetki verilmesi hüküm altın alınmıştır.
– Elektronik para kuruluşlarının bankalara yatırdıkları fonların, bankalarca TCMB nezdinde bloke edilmesi uygulaması 6493 sayılı Kanun metninden çıkarılmıştır.
– TCMB’ye; 5411 sayılı Bankacılık Kanunu kapsamındaki bankalar ile Posta ve Telgraf Teşkilatı Anonim Şirketi (PTT)’nin 6493 sayılı Kanun kapsamındaki faaliyetlerinin denetimi konusunda yetki verilmiştir.
– TCMB’ye; kuruluşların gerçekleştirdiği bütün işlemlere ilişkin kayıt, bilgi ve belgeyi, gerekli gördüğü durumlarda anlık ve işlem bazında talep edebilme yetkisi verilmiştir.
– 6493 sayılı Kanunun 12 nci maddesi kapsamında ödeme emri başlatma ve çevrimiçi platformlarda sunulma hizmetini yerine getiren ödeme hizmeti kuruluşlarının faaliyet izni almaları için 1 yıl, birliğe üye olunması için Birliğin faaliyete geçmesinden itibaren 1 ay ve TCMB’ye değişikliklere uygun yönetmelikleri çıkarması için l yıl süre tanınması hüküm altına alınmıştır.
Kanunla yapılan değişikliklerin nirengi noktasını, daha önce BDDK bünyesinde olan düzenleme ve denetim yetkilerinin TCMB’ye devredilmesi olduğu görülmektedir.
Kanun Ne Zaman Yürürlüğe Girecek?
Kanunun “Türkiye Ödeme ve Elektronik Para Kuruluşları Birliği” başlıklı 15 inci maddesi Kanunun yayım tarihinden 6 ay sonra, diğer hükümleri ise 01.01.2020 tarihinde yürürlüğe girecek.
Bu duyurumuzla ilgili her türlü soru ve görüşünüz için bize bilgi veriniz.
Konuyla ilgili diğer gelişmeleri de sizlere duyurmaya devam ediyor olacağız.
Saygılarımızla,
Leave a Reply
Want to join the discussion?Feel free to contribute!