01/01/2022 Tarihinden itibaren Ücretlilerin vergilendirilmesinde ücretin; asgari ücret tutarı kadar olan kısmı Gelir Vergisinden ve Damga Vergisinden istisna edilmiştir. Ayrıca 2008 yılından beri uygulanmakta olan Asgari Geçim İndirimi (AGİ) yürürlükten tamamen kaldırılmıştır.
AGİ aslında bir tip vergi iadesidir. Asgari ücrette vergi kaldırılınca otomatik olarak iadesi de mümkün olmayacaktır.
2825 liralık bir asgari ücret vardı ve bu AGİ ile birlikteydi. 4250 liranın içerisinde de AGi var.
Asgari ücret günlük brüt 166.80 TL yani aylık 166,80*30 = 5.004 TL’dir.SGK kesintileri vergi matrahına dahil olmadığı için, brüt ücretten SGK kesintileri çıkarılarak 5.004-750.60 = 4.253.40 TL aylık vergi matrahına ulaşılır. Bu tutar kümülatif olarak toplandığı zaman Ağustos ayında 8*4.253,40= 34.027,20 TL kümülatif vergi matrahına ulaşılır. Yani Ağustos ayında ikinci vergi dilimi olan 32.000 TL aşılmaktadır. İstisna nedeniyle alınmayacak olan vergi ilgili ayda aylık asgari ücret üzerinden hesaplanması gereken vergiyi aşamaz. Bu nedenle hem asgari ücret hem de diğer tüm ücretler için hesaplanacak Gelir Vergisi İstisnası Ocak – Temmuz 2022 dönemleri için %15’den 638.01 TL, Ağustos 2022 dönemi için 32.000 TL altına %15 üstüne 20%’den 739,37 TL, Eylül – Aralık 2022 dönemleri için ise %20’den 850,68 TL’dir.
Aşağıdaki tablolarda iki farklı örneğe yer verilmiştir. Birinci tablo asgari ücret alan personele, ikinci tablo ise brüt ücreti 20.000 TL olan personele ilişkindir. Bu iki personelin Temmuz, Ağustos, Eylül ayı maaş hesaplamaları aşağıdaki gibidir.
| Temmuz 22 | Ağustos 22 | Eylül 22 | |
| Asgari Ü. Kümülatif G.V. Matrah | 29.773,80 | 34.027,20 | 38.280,60 |
| İşveren Maliyeti | 5.879,70 | 5.879,70 | 5.879,70 |
|
SGK Primi İşveren (15,5%) |
775,62 | 775,62 | 775,62 |
|
İşsizlik Sig. İşveren (2%) |
100,08 | 100,08 | 100,08 |
| Brüt Asgari Ücret | 5.004,00 | 5.004,00 | 5.004,00 |
| Prim ve Kesintiler | 750,60 | 750,60 | 750,60 |
|
SGK Primi (14%) |
700,56 | 700,56 | 700,56 |
|
İşsizlik Sigorta Primi (1%) |
50,04 | 50,04 | 50,04 |
| Ödenecek Vergi | – | – | – |
|
Gelir Vergisi (Matrah*15%) |
638,01 | 739,37 | 850,68 |
| İstisna Gelir Vergisi | 638,01 | 739,37 | 850,68 |
| Ödenecek Gelir Vergisi | – | – | – |
|
Damga Vergisi (0,759%) |
37,98 | 37,98 | 37,98 |
|
İstisna Damga Vergisi |
37,98 | 37,98 | 37,98 |
| Ödenecek Damga Vergisi | – | – | – |
| Net Asgari Ücret | 4.253,40 | 4.253,40 | 4.253,40 |
| 20.000 TL Kümülatif G.V. Matrahı | 119.000,00 | 136.000,00 | 153.000,00 |
| İşveren Maliyeti | 23.500,00 | 23.500,00 | 23.500,00 |
|
SGK Primi İşveren (15,5%) |
3.100,00 | 3.100,00 | 3.100,00 |
|
İşs.Sig İşveren (2%) |
400,00 | 400,00 | 400,00 |
| Brüt Ücret | 20.000,00 | 20.000,00 | 20.000,00 |
| Prim ve Kesintiler | 3.000,00 | 3.000,00 | 3.000,00 |
|
SGK Primi (14%) |
2.800,00 | 2.800,00 | 2.800,00 |
|
İşsizlik Sigorta Primi (1%) |
200,00 | 200,00 | 200,00 |
| Ödenecek Vergi | 4.065,81 | 3.964,45 | 3.853,14 |
|
Gelir Vergisi (Matrah*27%) |
4.590,00 | 4.590,00 | 4.590,00 |
|
İstisna Gelir Vergisi |
638,01 | 739,37 | 850,68 |
| Ödenecek Gelir Vergisi | 3.951,99 | 3.850,63 | 3.739,32 |
|
Damga Vergisi (0,759%) |
151,80 | 151,80 | 151,80 |
|
İstisna Damga Vergisi |
37,98 | 37,98 | 37,98 |
| Ödenecek Damga Vergisi | 113,82 | 113,82 | 113,82 |
| Net Ücret | 12.934,19 | 13.035,55 | 13.146,86 |
Yukarıdaki tabloda görüldüğü üzere, işveren maliyeti 5.879,70 TL olacaktır. SGK borcu bulunanlar için işveren sigorta primi 15,5% değil 20,5% hesaplanacağı için, toplam işveren maliyeti 6.129.90 TL olur. Asgari ücretin net tutarına %50,5 oranında zam gelmiş olmasına rağmen, işveren maliyeti ise 5.879,70 / 4.203,56 = 40% artmıştır. Oranın asgari ücret artış oranı olan 50%’den düşük olma nedeni gelir vergisi ve damga vergisi istisnalarıdır.
Birden Fazla Ücret Alanların İstisnayı Kullanma Sınırı
7349 sayılı Kanunda birden fazla işverenden ücret alanlarda bu istisnanın sadece en yüksek olan ücrete uygulanacağı hükme bağlanmıştır.
