Bülten No: 2020-28

Tarih: 25 Mart 2020

Konu: COVID-19 Vergisel Açıdan Mücbir Sebep İlanı (Hazine ve Maliye Bakanlığı)

 

Çin Halk Cumhuriyeti’nin Vuhan kentinde ortaya çıkan ve birçok ülkeye yayılan Koronavirüs (COVID-19) salgınından ve bu kapsamda alınan tedbirlerden etkilenen mükelleflerin vergi ödevlerinin yerine getirilmesi bakımından mücbir sebep hükümlerinden faydalandırılması amacıyla Hazine ve Maliye Bakanlığınca yapılan çalışmalar kapsamında 518 sıra nolu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği hazırlanmış ve 24 Mart 2020 tarih ve 31078 Mükerrer sayılı Resmî Gazetede yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.

Ayrıca, Gelir İdaresi Başkanlığının web sayfasında yapılan duyuru ile hangi sektörlerin mücbir sebep kapsamında olduğu daha ayrıntılı bir şekilde açıklanmıştır. Söz konusu duyurudan 18 Mart tarihinde sayın Cumhurbaşkanı tarafından kapsama alınacağı açıklanan sektörlere bazı ilaveler olduğu görülmektedir.

Tebliğe ulaşmak için lütfen tıklayınız…

Söz konusu Tebliğ Vergi Usul Kanunu’nun 15 inci maddesinin verdiği yetkiye dayanılarak çıkarılmıştır. Tebliğde yapılan düzenlemeye ilişkin tarafımızca yapılan yorum ve açıklamalar koyu, italik veya renklendirilmiş olarak gösterilmiştir. Okuma kolaylığı açısından soru cevap olarak ilerleyelim.

1) Öncelikle kimler mücbir sebep kapsamına girmektedir?

  • A. Bu Tebliğ ile salgından doğrudan etkilenen ve ana faaliyetleri itibariyle, alışveriş merkezleri dahil perakende ticaret, demir çelik ve metal sanayii, otomotiv imalatı ve ticareti ile otomotiv sanayii için parça ve aksesuar imalatı, depolama faaliyetleri dahil lojistik ve ulaşım, sinema ve tiyatro gibi sanatsal hizmetler, tur operatörleri ve seyahat acenteleri dahil konaklama faaliyetleri, lokanta, kıraathane dahil yiyecek ve içecek hizmetleri, tekstil ve konfeksiyon imalatı ve ticareti ile etkinlik ve organizasyon hizmetlerinin yanı sıra sağlık hizmetleri, mobilya imalatı, madencilik ve taş ocakçılığı, bina inşaatı ve özel inşaat faaliyetleri, endüstriyel mutfak imalatı, araç kiralama ile matbaacılık dahil kitap, gazete, dergi ve benzeri basılı ürünlerin yayımcılık faaliyetleri sektörlerinde faaliyette bulunan mükelleflerin mücbir sebep halinde olduğu kabul edilmiştir.
  • B. Bununla birlikte İçişleri Bakanlığı tarafından alınan tedbirler kapsamında faaliyetleri geçici süre ile durdurulan yüzme havuzu, hamam, kaplıca, spor, oyun ve düğün salonu, berber ve kuaför gibi işyerlerinin bulunduğu sektörlerde faaliyet gösteren mükellefler de bu süre boyunca mücbir sebep hükümlerinden yararlanabileceklerdir.
  •  C. Bahse konu mükelleflere ilave olarak çiftçi, terzi, manav, avukat, mali müşavir, mimar, mühendis, eczacı, doktor, dişçi, veteriner, fizyoterapist, yazılımcı, sanatçı gibi mükellefler de dahil olmak üzere bilanço ve işletme hesabı esasına göre defter tutanlar ile serbest meslek kazancı elde eden gelir vergisi mükellefi olan yaklaşık 1.9 milyon vatandaş da mücbir sebep hali kapsamında değerlendirilmiştir.

Yukarıda sayılan 3 grup mükellefin 1 Nisan 2020 ila 30 Haziran 2020 (bu tarihler dâhil) tarihleri arasında mücbir sebep halinde olduğunun kabul edilmesi uygun bulunmuştur.

Yukarıda geçen ana faaliyet alanlarının tespit edilmesinde bu Tebliğin yayımı tarihi olan 24 Mart 2020 günü itibarıyla vergi dairesi kayıtlarındaki ana faaliyet kodu dikkate alınır.

Bu kapsamda mükellefin vergi dairesi kayıtlarındaki ana faaliyet kodu itibarıyla yukarıda sayılan sektörler arasında bulunmamasına rağmen ana faaliyet alanı olarak bu sektörlerden herhangi birisinde fiilen iştigal ettiğini ispat ve tevsik etmesi halinde, mükellefin mücbir sebep kapsamında olup olmadığının tespitinde ana faaliyet kodu yerine fiilen iştigal edilen ana faaliyet alanı dikkate alınır.

2) Peki kapsama girmeyenler kimler, yani vergi ertelemesi olmadan vergilerini zamanında yatırması gereken mükellefler kimler?

Her ne kadar Gelir İdaresi’nin web sayfasında yer alan açıklamada vatandaş denilmiş olsa da Türk vatandaşı olmasa da Türkiye’de vergi mükellefi olan tüm yerleşik gerçek kişiler söz konusu erteleme imkanından faydalanabilecektir.

Teknik olarak bakınca defter tutan tüm gelir vergisi mükellefleri bu kapsama alınmış olup, sadece faiz (menkul sermaye iradı) sadece kira (gayrimenkul sermaye iradı) veya sadece diğer kazanç ve irat sahibi mükellefler veya kazancı bunlardan birinden oluşanlar ve sadece stopaj yoluyla vergilendirilen ücret, zirai kazanç, vergiden muaf esnaf gibi deftere tabi olmayan mükellefler mücbir sebep kapsamına girmemektedir. Bu kişilerin hali hazırda aylık muhtasar & KDV konusuna giren ticari, zirai veya mesleki bir faaliyetleri bulunmadığı için ödevlerinin ertelenmesi gereken bir durumları bulunmamaktadır.

Ayrıca açıklanan sektörler arasında olmayan veya İçişleri Bakanlığı tarafından geçici süre faaliyetlerine ara verilmemiş olan mükellefler mücbir sebep kapsamında değillerdir.

3) Hangi beyannameler uzatılmıştır veya başka bir deyişle ve yeni beyan ve ödeme tarihleri nedir?

Bakanlık tarafından hazırlanan Genel Tebliğ’de yukarıda yer verilen tüm mükelleflerin Nisan, Mayıs ve Haziran aylarında vermeleri gereken muhtasar ve katma değer vergisi beyannamelerinin verilme süresi 27 Temmuz 2020 günü sonuna kadar uzatılmıştır.

Söz konusu 3 aya ait beyannamenin tek beyanname olarak değil 3 ayrı aylık beyanname olarak verileceği anlaşılmaktadır. Teknik imkanlar ve yazılımlar nedeniyle bu şekilde olacağı beklenmektedir.

Aylık olarak verilen KDV 1 ve KDV 2 yanında muhtasar beyannameler bu kapsama girmektedir. Muhtasar ve hizmet prim bildirgesi uygulamasına geçen 7 pilot ilde muhtasar beyannamelerin SGK bildirgesini de kapsadığı mütalaa edilmektedir. Diğer illerde muhtasar ve hizmet prim beyannamesinin de uygulamaya başlaması gerekmektedir.

  Söz konusu beyannamelere istinaden tahakkuk eden vergilerin ödeme süreleri ise altışar ay uzatılarak ödemelerin Ekim, Kasım ve Aralık aylarının son haftası içerisinde yapılabilmesi sağlanmıştır.

4) Uzatılan beyanname ve ödeme takvimi tablosu

Aşağıdaki tabloda yeni KDV ve muhtasar beyanname ve ödeme süreleri yer almaktadır. Ayrıca, Form Ba-Bs bildirimleri ile elektronik defter beratlarının yükleme süreleri de 27 Temmuz 2020’ye kadar uzatılmıştır.

Beyanname Dönemi Normal Beyanname Tarihi Yeni Beyanname Tarihi Normal Ödeme Süresi Yeni Ödeme Süresi
Mart 2020 27 Nisan 2020 27 Temmuz 2020 27 Nisan 2020 27 Ekim 2020
Nisan 2020 26 Mayıs 2020 27 Temmuz 2020 26 Mayıs 2020 27 Kasım 2020
Mayıs 2020 26 Haziran 2020 27 Temmuz 2020 26 Haziran 2020 28 Aralık 2020

 

  •   D. Sokağa Çıkma Yasağı Olanlar: Diğer taraftan Tebliğin 5 inci maddesiyle İçişleri Bakanlığınca alınan tedbirler uyarınca 65 yaş ve üstünde olması veya kronik rahatsızlığı bulunması nedeniyle sokağa çıkma yasağı kapsamına giren mükellefler ve meslek mensupları ile bu Tebliğin yayımlandığı tarih itibarıyla geçerli olan “Aracılık ve Sorumluluk Sözleşmesi” uyarınca beyanname/bildirimleri bu meslek mensuplarınca verilenlerin 22/3/2020 ila sokağa çıkma yasağının sona ereceği tarih (bu tarihler dâhil) arasında mücbir sebep halinde olduğunun kabul edilmesi uygun bulunmuştur.

Sokağa çıkma yasağı nedeniyle mücbir sebep dönemine ilişkin verilemeyen beyanname/bildirimlerin verilme süreleri ile bunlara istinaden tahakkuk eden vergilerin ödeme sürelerinin son gününün, sokağa çıkma yasağının sona ereceği günü takip eden 15 inci günün sonuna kadar uzatılması uygun bulunmuştur. Görüldüğü gibi yukarıda yer alan ilk 3 kategori mükellef için 3 aylık bir mücbir sebep belirlenmişken sokağa çıkma yasağı kapsamında olanlar için yasağın sonundan itibaren 15 günlük bir ilave süre öngörülmüştür.

5) Sokağa Çıkamayanlar Bu Durumlarını Nasıl Belgelendirecektir?

65 yaş ve üstünde olunması nedeniyle beyanname/bildirim verme ve ödeme sürelerinin uzatılması, vergi dairelerince yapılacak tespitlere istinaden resen gerçekleştirilecek olup bu kapsamdaki süre uzatımına ilişkin herhangi bir başvuru alınmayacaktır.

Kronik rahatsızlık nedeniyle beyanname/bildirim verme ve ödeme sürelerinin uzatılması için bu rahatsızlığın sağlık kuruluşlarından alınacak muteber belgelerle ispat ve tevsik edilmesi şarttır. Bu kapsamdaki süre uzatımı işlemi, mükellefin kronik rahatsızlığı bulunduğuna dair beyanını içeren İnteraktif Vergi Dairesi üzerinden vereceği yazılı başvurusuna istinaden yapılacak olup sağlık kuruluşundan alınan belgelerin sokağa çıkma yasağının sona ereceği günü takip eden 30 gün içerisinde bağlı olunan vergi dairesine ibraz edilmesi gerekmektedir.

6) Peki SGK Primleri de Uzuyor mu?

Sosyal güvenlik mevzuatı gereğince sigortalıların mücbir sebep dönemine ilişkin prime esas kazanç ve hizmet bilgilerinin Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamesi ile bildirilmesinin zorunlu olması durumunda mücbir sebep, bu beyannamelerin vergi kesintilerine ilişkin kısmının beyan ve ödeme sürelerinin ertelenmesi için geçerli olacaktır.

Diğerleri için SGK tarafından bir açıklama yapması beklenmektedir.

7) İlk Yayımlanan Listede Yer Almayan Sektörler Ne Yapacak?

Aşağıda sayın Cumhurbaşkanı tarafından ana hatları açıklanan ve daha sonra Gelir İdaresi Başkanlığının web sayfasında duyuru olarak yayımlanan 9 sektör aynı isim ve numarayla gösterilmiştir. İlave olarak eklenen sektörler ise 10-17 nci sıralarda gösterilmektedir.

İlave olarak ilk açıklanan liste ile yeni açıklanan liste arasındaki farklılıklar karşılaştırma amacıyla renkli olarak tabloda yer almaktadır.

Çoğu ülkede, mücbir sebebe ilişkin sektör belirleme yerine önceki döneme nazaran %15-20 ciro azalışı yeterli sayılmıştır. TOBB ve çeşitli kuruluşlar tarafından talep edilen kolay yöntem de buydu.

 

Konuyla ilgili diğer gelişmeleri de sizlere duyurmaya devam ediyor olacağız.

Bu bültende geçen herhangi bir konuyla ilgili sorularınız için danışmanlarımıza ulaşabilirsiniz.

Saygılarımızla,

 TABLO: KARŞILAŞTIRMA TABLOSU – ERTELEMEYE TABİ SEKTÖRLER

Ilk Metin Ikinci Metin Temel Farklar
1. Perakende Ticaret ve Alışveriş Merkezleri

Market, büfe, bakkal, şarküteri, manav, dondurmacı, tuhafiye, kasap, inşaat malzemeleri satışı, küçük ev eşyaları ile beyaz eşya satışı, mobilya satışı, ev tekstili, kitap ve kırtasiye, gazete ve dergi, ayakkabı ve giyim eşyası perakende satışı, oyuncakçı, tıbbi ve ortopedik ürünler, eczane, kuyumcu, çiçekçi, pazarcılar, balıkçılar, pastane ve fırınlar, kişisel bakım ve kozmetik ürünlerinin satışı vb. her türlü ürünün perakende olarak satışına yönelik faaliyetler ile alışveriş merkezleri ve buralarda perakende satış faaliyetinde bulunanlar

1. Perakende Ticaret ve Alışveriş Merkezleri

Market, büfe, bakkal, şarküteri, manav, dondurmacı, tuhafiye, kasap, inşaat malzemeleri satışı, küçük ev eşyaları ile beyaz eşya satışı, mobilya satışı, ev tekstili, kitap ve kırtasiye, gazete ve dergi, ayakkabı ve giyim eşyası perakende satışı, oyuncakçı, tıbbi ve ortopedik ürünler, eczane, kuyumcu, çiçekçi, pazarcılar, balıkçılar, pastane ve fırınlar, kişisel bakım ve kozmetik ürünlerinin satışı vb. her türlü ürünün perakende olarak satışına yönelik faaliyetler ile alışveriş merkezleri ve buralarda perakende satış faaliyetinde bulunanlar

 

 

Dondurmacılar hem burada sayılmış hem de yeni listede 7nci sırada tekrar sayılmıştır.

 

2. Demir Çelik ve Metal Sanayii

Demir, çelik, alüminyum, bakır, kurşun, çinko, kalay imalatı ile bunların imalatçılar tarafından satışı

 

2. Demir Çelik ve Metal Sanayii

Demir veya çelik granül ve demir tozu üretilmesi, çelikten/demirden yapılmış tüp, boru, içi boş profiller ve ilgili bağlantı parçalarının imalatı (sıcak çekilmiş veya sıcak haddelenmiş),çelik barların ve içi dolu profillerin soğuk çekme yöntemiyle imalatı, açık profillerin, nervürlü levhaların ve sandviç panellerin soğuk şekillendirme veya katlama yöntemiyle imalatı, çelik tellerin soğuk çekme yöntemiyle imalatı, alüminyum folyo imalatı (alaşımdan olanlar dahil),alüminyum imalatı (işlenmemiş halde), kurşun tabaka, levha, şerit, folyo, kurşun tozu ve pulu imalatı (alaşımdan olanlar dahil), kalay imalatı (işlenmemiş halde), çinko imalatı (işlenmemiş halde) gibi demir, çelik, alüminyum, bakır, kurşun, çinko, kalay imalatı ile bunların imalatçılar tarafından satışı

 

 

Kapsam genişletilmiştir.

3. Otomotiv

Otomobil, kamyon, kamyonet, otobüs, minibüs, midibüs, traktör, motosiklet, römork, karavan gibi tüm motorlu kara taşıtlarının imalatı ile toptan ve perakende satışı

 

3. Otomotiv

Otomobil, kamyon, kamyonet, treyler (römork) ve yarı treyler (yarı römork) imalatı otobüs, minibüs, midibüs, traktör, motosiklet, römork, karavan gibi tüm motorlu kara taşıtlarının imalatı, toptan ve perakende satışı ile otomotiv yan sanayii

 

En önemlisi Türkiye açısından can damarı olan yan Sanayi de eklenmiştir.

4. Lojistik-Ulaşım

Hava, kara, demiryolu, deniz ve her türlü suyolu ile yapılan her türlü şehir içi ve şehirlerarası yük ve yolcu taşımacılığı, otoyol, tünel ve köprü işletmeciliği, depolama ve antrepoculuk faaliyetleri, havaalanı yer hizmetleri gibi her türlü lojistik ve ulaşım hizmetleri

 

4. Lojistik-Ulaşım

Hava, kara, demiryolu, deniz ve her türlü suyolu ile yapılan her türlü şehir içi ve şehirlerarası yük ve yolcu taşımacılığı, otoyol, tünel ve köprü işletmeciliği, depolama ve antrepoculuk faaliyetleri, havaalanı yer hizmetleri, havaalanı işletmeciliği, hava, kara, deniz ve demiryolu taşımacılığıyla ilgili kargo ve bagaj yükleme boşaltma hizmetleri gibi her türlü lojistik ve ulaşım hizmetleri

 

Daha önce olmayan havaalanı işletmeciliği, hava, kara, deniz ve demiryolu taşımacılığıyla ilgili kargo ve bagaj yükleme boşaltma hizmetleri dahil edilmiştir.

5. Sinema ve Tiyatro Faaliyetleri

Tiyatro, opera, bale, sinema, konser gibi her türlü sanatsal faaliyetler

5. Sinema ve Tiyatro Faaliyetleri

Tiyatro, opera, bale, sinema, konser gibi her türlü sanatsal faaliyetler

Bire bir aynıdır.
6. Konaklama

Otel, motel, pansiyon, tatil köyü gibi konaklama faaliyetleri, tur operatörü ve seyahat acenteliği faaliyetleri, rezervasyon hizmetleri gibi her türlü konaklama ve buna ilişkin faaliyetler

 

6. Konaklama

Otel, motel, pansiyon, tatil köyü gibi konaklama faaliyetleri, tur operatörü ve seyahat acenteliği faaliyetleri, rezervasyon hizmetleri, kaplıca, ilıca, içmeler, spa merkezleri, vb. yerlerin faaliyetleri gibi her türlü konaklama ve buna ilişkin faaliyetler

 

Kaplıca, ilıca, içmeler, spa merkezleri, vb. yerlerin faaliyetleri eklenmiştir.

7. Yiyecek ve İçecek Hizmetleri

Lokanta, kafe, kıraathane, kahvehane, çay ocakları, kantinler, ulaşım araçlarında bulunan büfeler gibi her türlü yiyecek ve içeceklerin sunumuna yönelik hizmetler

7. Yiyecek ve İçecek Hizmetleri

Lokanta, kafe, kıraathane, kahvehane, çay ocakları, kantinler, ulaşım araçlarında bulunan büfeler gibi her türlü yiyecek ve içeceklerin sunumuna yönelik hizmetler, dönerci, pizzacı, dondurmacı, çorbacı vb.

 

Dönerci ve pizzacılar ismen tekrar sayılmış dondurmacı ve çorbacılar da dahil edilmiştir.

8. Tekstil ve Konfeksiyon Faaliyetleri

Kumaş ve iplik imalatı, her türlü pamuktan, yünden, tiftikten, elyaftan ve kumaştan mamul ürünlerin imalatı ile giyim ve ev tekstili ürünlerinin imalatı ile satışı gibi her türlü tekstil ve konfeksiyon imalat ve satışı

 

8. Tekstil ve Konfeksiyon Faaliyetleri

Doğal pamuk elyafının imalatı, doğal yün ve tiftik elyafının imalatı,  suni ve sentetik elyafların bükülmesi ve iplik haline getirilmesi, kot kumaşı imalatı, pamuklu dokuma kumaş imalatı, keten, rami, kenevir, jüt elyafları ile diğer bitkisel tekstil elyaflarından dokuma kumaş imalatı,  havlı, şönil, havlu, pelüş, tırtıl ve benzeri ilmeği kesilmemiş dokuma kumaşlar ile tafting kumaş imalatı gibi kumaş ve iplik imalatı, her türlü pamuktan, yünden, tiftikten, elyaftan ve kumaştan mamul ürünlerin imalatı ile giyim ve ev tekstili ürünlerinin imalatı ile satışı gibi her türlü tekstil ve konfeksiyon imalatı ve satışı

Kumaş ve iplik imalatı özellikle ayrıntılı bir şekilde tanımlanmıştır.

 

9. Etkinlik ve Organizasyon

Gösteri, kongre, konferans, ticari fuar ve etkinliklerin organizasyonu ile internet kafe, oyun, düğün ve nikâh salonu, spor merkezleri gibi yerlerde gerçekleştirilen her türlü etkinlik ve organizasyon faaliyetleri

9. Etkinlik ve Organizasyon

Gösteri, kongre, konferans, ticari fuar ve etkinliklerin organizasyonu ile internet kafe, oyun, düğün ve nikâh salonu, spor merkezleri gibi yerlerde gerçekleştirilen her türlü etkinlik ve organizasyon faaliyetleri ile halkla ilişkiler ve iletişim faaliyetleri

 

İlk açıklamada olmayan halkla ilişkiler ve iletişim faaliyetleri de kapsama dahil edilmiştir.

  10. Sağlık Hizmetleri

İnsan sağlığına yönelik hastane hizmetleri, diyaliz merkezleri, özel hekimlik faaliyetleri, diş hekimliği faaliyetleri, yatılı bakım faaliyetleri, tıbbi laboratuvar hizmetleri gibi sağlık faaliyetleri

 

Listeye ilk defa girmişlerdir.

  11. Mobilya İmalatı

Sandalye, koltuk, kanepe, çekyat, divan, vb.’leri ile iskeletlerinin imalatı, büro ve mutfak mobilyaları imalatı, yatak imalatı, yatak odası, yemek odası, banyo dolabı, genç ve çocuk odası takımı, gardırop, vestiyer gibi mobilyaların imalatı

 

Listeye ilk defa girmişlerdir.

  12. Madencilik ve Taş Ocakçılığı

Taş kömürü, linyit, uranyum, krom, nikel, alüminyum gibi madenlere yönelik faaliyetler ile mermer, granit ve taş ocakçılığı gibi madenciliğe yönelik faaliyetler

 

Listeye ilk defa girmişlerdir.

  13. İnşaat

Bina projelerinin geliştirilmesi, ikamet amaçlı binalar ile ikamet amaçlı olmayan binaların inşaatı, binaların yeniden düzenlenmesi ve yenilenmesi faaliyetleri, yıkım işleri, sıtma, havalandırma, soğutma ve iklimlendirme sistemlerinin kurulumu, binaların iç ve dış boyama ve işleri, duvar ve yer kaplama gibi bina inşaatı ile özel inşaat faaliyetleri

 

Listeye ilk defa girmişlerdir.

  14. Endüstriyel Mutfak Ekipmanları

Demir, çelik, alüminyum ve bakırdan sofra ve mutfak eşyalarının imalatı gibi endüstriyel mutfak ekipmanlarının imalatı

 

Listeye ilk defa girmişlerdir.

  15. Araç Kiralama

Motorlu kara taşıtlarının ve arabaların kiralanması

 

Listeye ilk defa girmişlerdir.

  16. Basılı Yayın ve Matbaacılık

Ders ve çocuk kitaplarının, gazetelerin, dergi ve süreli yayınların yayımı gibi basılı yayın hizmetleri, gazetelerin, dergilerin ve süreli yayınların basım hizmetleri ve ciltçilik gibi hizmetler

 

Listeye ilk defa girmişlerdir.

  17. Gelir Vergisi Mükelleflerinin Tamamı

Çiftçi, terzi, manav, avukat, mali müşavir, mimar, mühendis, eczacı, doktor, dişçi, veteriner, fizyoterapist, yazılımcı, sanatçı gibi mükellefler de dahil olmak üzere bilanço ve işletme hesabı esasına göre defter tutan ticari ve zirai kazanç elde eden mükellefler ile serbest meslek kazancı elde eden gelir vergisi mükelleflerinin tamamı

 

Listeye ilk defa girmişlerdir.

Ilk listedeki sektörler arasında olanlar zaten kapsamdaydı. 

  18- İçişleri Bakanlığı Tarafından Alınan Tedbirler Kapsamında Faaliyetleri Geçici Süre İle Durdurulanlar:

Bununla birlikte İçişleri Bakanlığı tarafından alınan tedbirler kapsamında faaliyetleri geçici süre ile durdurulan yüzme havuzu, hamam, kaplıca, spor, oyun ve düğün salonu, berber ve kuaför gibi işyerlerinin bulunduğu sektörlerde faaliyet gösteren mükellefler de bu süre boyunca mücbir sebep hükümlerinden yararlanabileceklerdir.

 

 

 

 

 

 

 

Bu işletmeleri işletenler gerçek kişiler ise bunlar zaten mücbir sebep halindedir. Ancak bu yerleri işletenler kurumlar vergisi mükellefi iseler bunlar da bu kapsama girmektedir.

  19- Sokağa Çıkma Yasağı Olanlar:

Diğer taraftan İçişleri Bakanlığı tarafından yayımlanan genelge uyarınca 65 yaş ve üstü ile kronik rahatsızlığı bulunan vatandaşlarımız için getirilen sokağa çıkma yasağı uygulaması çerçevesinde, 65 yaşın üzerinde olması ya da kronik rahatsızlığı bulunması nedeniyle sokağa çıkamayacak olan vergi mükellefleri ile meslek mensupları açısından sokağa çıkma yasağının başladığı tarih ile sona ereceği tarih arasındaki dönemin mücbir sebep hali olarak kabul edilmesi ve bu döneme ilişkin olarak verilmesi gereken beyannameler ile bunlara istinaden tahakkuk eden vergilerin ödeme süresi yasağın kalktığı tarihi takip eden 15’inci günün sonuna kadar uzatılması Hazine ve Maliye Bakanlığınca uygun bulunmuştur.

 

Sokağa çıkma yasağı belli şartları taşıyan gerçek kişilere uygulandığı için bu kişilerin sahibi, ortağı, kilit yöneticisi, avukatı ve YK başkanı veya üyesi olduğu şirketler eğer yukarıda sayılan mücbir sebep kapsamındaki sektörlere girmiyorsa bu tür şirketlerin mali mükellefiyetlerini zamanında yerine getirmeleri gerekmektedir.

Eğer mükelleflerin tebliğin yayım tarihi itibariyle aracılık sözleşmesiyle beyannamelerini gönderen meslek mensupları sokağa çıkma yasağı kapsamındaysa hem bu meslek mensupları hem de bu meslek mensuplarının hizmet verdiği mükellefler mücbir sebep kapsamında değerlendirilecektir.  

 

Bülten No: 2020-27

Tarih         : March, 25th 2020

Konu    : (Covid-19) Ertelenen veya Kolaylaştırılan Mali & Vergisel Düzenlemeler

 

Başta Cumhurbaşkanlığı olmak üzere Hazine ve Maliye Bakanlığı, Gelir İdaresi Başkanlığı, Ticaret ve Sanayi Bakanlıkları, KGK ve TÜBİTAK gibi kurumlar ile kamu bankaları, İŞKUR ve Merkez Bankası salgın nedeniyle önemli bazı mali mükellefiyetlere ilişkin ertelemeler yapmışlar ve kolaylıklar sağlamışlardır.

 

Bu uygulama ve kolaylıkları aşağıda 10 başlık halinde sizlerin dikkatinize sunmak isteriz.

 1) Bazı mükellefiyetlere ilişkin tarihler ertelenmiş veya düzenlenmiştir.

  • Cumhurbaşkanı tarafından açıklanan sektörler için Muhtasar ve KDV (tevkifat dahil) ile SGK primlerinin Nisan, Mayıs ve Haziran ödemeleri 6’şar ay ertelenecektir. Bu sektörler Perakende Ticaret, AVM, Demir-Çelik ve Metal Sanayi, Otomotiv, Lojistik-Ulaşım, Sinema-Tiyatro Faaliyetleri, Konaklama, Yiyecek-İçecek Hizmetleri, Tekstil-Konfeksiyon Faaliyetleri ile Etkinlik-Organizasyon sektörleridir.
  • Bu sektörlere 24 Mart günü itibariyle sağlık hizmetleri, inşaat, madencilik ve taş ocakçılığı, mobilya imalatı, endüstriyel mutfak ekipmanları, araç kiralama, basılı yayın ve matbaacılık ve defter tutan tüm gelir vergisi mükellefleri eklenmiştir.
  • Daha detaylı bilgilere Gelir İdaresi Başkanlığının web sayfasından ulaşılabilir.
  • Bu konuda ayrıca SGK tarafından bir düzenleme yapılması beklenmektedir.
  • Geri Kazanım Katılım Payı Beyannamesi (GEKAP) uygulamasında beyanname dönemleri 2020 için 6’şar aylık, 2021 ve takip eden yıllar için 3’er aylık olarak yeniden düzenlenmiştir. Beyannamesini henüz vermemiş olan mükelleflerin ilk beyan ve ödeme dönemleri temmuz ayı sonuna kadar yapılabilecektir.
  • İcra İşleri Ertelenmiştir: 2279 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile İcra ve İflas Kanunu’nun 330 uncu maddesine dayanılarak yapılan düzenleme ile 30 Nisan 2020 tarihine kadar nafaka alacaklarına ilişkin olanlar hariç olmak üzere yurt genelinde yürütülmekte olan tüm icra ve iflas takiplerinin durdurulmasına ve bu çerçevede taraf ve takip işlemlerinin yapılmamasına, yeni icra ve iflas takip taleplerinin alınmamasına ve ihtiyati haciz kararlarının icra ve infaz edilmemesine karar verilmiştir.
  • Benzeri bir karar 6183 sayılı Kanun kapsamında amme alacakları için henüz alınmamış olup, vergi & sosyal güvenlik primleri dahil kamu borçlarının zamanında ödenmemesi durumunda takip işlemlerinin devam edeceğini hatırlatmak isteriz.
  • Bu açılan bu tedbirleri yakından takip etmekte fayda vardır.
  • Uzaktan çalışma vb tedbirler nedeniyle, mükellefiyetlerin takibini yapan ekipler arasındaki koordinasyon çok önemli olmaktadır.
  • Her kurum kendi açıklamasını web sayfalarından yayımlamaktadır.

 2) Gelir Vergisi Beyanname verme ve ödeme süresi 1 ay uzatılmıştır.

  • 17 Mart 2020 tarihli ve 125 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Sirküleri ile 31 Mart 2020 günü sonuna kadar verilmesi gereken 2019 takvim yılına ait Yıllık Gelir Vergisi beyannamelerinin verilme süreleri ile bu beyannameler üzerine tahakkuk eden vergilerin ödeme süreleri 30 Nisan 2020 Perşembe günü sonuna kadar uzatılmıştır.

 3) Şubat-2020 dönemine ilişkin Kdv Beyannamelerinin beyan ve ödemesi ile Ba-Bs Formları beyan süreleri ve Elektronik Defter Beratları” nın yüklenme süresi uzatılmıştır.

  • 23 Mart 2020 tarihli ve 126 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Sirküleri ile;
  • 26 Mart 2020 günü sonuna kadar verilmesi gereken Katma Değer Vergisi Beyannamelerinin verilme süreleri ile bu beyannameler üzerine tahakkuk eden vergilerin ödeme süreleri 24 Nisan 2020 Cuma günü sonuna kadar,
  • 31 Mart 2020 günü sonuna kadar verilmesi gereken 2020/Şubat dönemine ilişkin “Form Ba” ve “Form Bs” bildirimlerinin verilme süresi 30 Nisan 2020 Perşembe günü sonuna kadar,
  • 31 Mart 2020 günü sonuna kadar oluşturulması ve imzalanması gereken e-Defterlerin oluşturulma ve imzalanma süresi ile aynı sürede Gelir İdaresi Başkanlığı Bilgi İşlem Sistemine yüklenmesi gereken “Elektronik Defter Beratları”nın yüklenme süresi 30 Nisan 2020 Perşembe günü sonuna kadar uzatılmıştır.

 4) Turizm Sektörüne Yönelik Spesifik Ertelemeler yapılmıştır.

  • Nisan ayı başında yürürlüğe girecek olan konaklama vergisi Kasım 2020’ye kadar uygulanmayacaktır. Bu yıl başlaması planlanan değerli konut vergisi zaten 1 yıl ötelenmişti.
  • Kamu arazisi kullanan otellerde uygulanan irtifak hakkı bedelleri ve hasılat payı ödemeleri Nisan, Mayıs ve haziran ayları için 6 ay süreyle ertelenmektedir.

 5) TÜBİTAK tarafından ARDEB, TEYDEB ve BİDEB rapor gönderim tarihleri üç ay ertelenmiştir.

  • Araştırma Destek Programları Başkanlığı (ARDEB), Yenilik Destek Programları Başkanlığı (TEYDEB) ve Bilim İnsanı Destek Programları Başkanlığı (BİDEB) tarafından desteklenerek yürürlüğe giren projeler kapsamında 30 Haziran 2020 tarihine kadar gönderilmesi gereken Gelişme/Sonuç/Dönem Raporlarının son gönderim tarihleri, (COVID-19) salgını nedeniyle alınan tedbirler kapsamında üç ay ertelenmiştir.

 6) Bazı toplantıların ertelenmesine karar verilmiştir.

  • 2020/3 sayılı Genelge 20 Mart 2020 tarihli Resmî Gazetede yayımlanmıştır. Ayrıca 2020/4 sayılı Genelge ile de kamu çalışanlarına yönelik uzaktan & dönüşümlü çalışma ve idari izinli sayılma hususlarında bir düzenleme yapılmıştır.
  • Söz konusu Genelgeye dayalı olarak yapılamayan toplantılar, konferans, genel kurul, aktivite ve benzerleri için hak kaybı yaşamamak adına taraflar ve her bir olay kendi içinde değerlendirilerek gerekli önlemler alınmalı ve taraflarla yapılan yazışmalar dosyalanmalıdır.
  • Genel Kurullar Yapılacak mı?
  • Ticaret Kanunu gereğince yapılan genel kurullar ile ilgili olarak ise bağlı olunan Ticaret Odaları ile iletişim içinde olunması gerekmektedir. Bu konuda alınmış genel bir karar bulunmamaktadır.
  • Ticaret Bakanlığının web sayfasında yer alan açıklamaya göre şirket genel kurullarının yoğunlukla gerçekleştirildiği bu dönemde, söz konusu toplantılar için de bazı tedbirler alındığını belirten Ticaret Bakanı, “Anonim ve limitet şirketlerde yönetim organları tarafından çağrısı yapılan ancak henüz gerçekleştirilmeyen genel kurul toplantılarının, ileri bir tarihte yapılmak üzere iptal edilmesi imkânı tanınmıştır.” ifadelerini kullanmıştır. Ayrıca sayın Bakan Pekcan, şirket sözleşmelerinde hüküm bulunmasa dahi şirketlerin elektronik ortamda genel kurul veya yönetim/müdürler kurulu toplantısı gerçekleştirebilmelerine de olanak sağlandığını kaydetmiştir.

7) KGK (Kamu Gözetimi Kurumu) bazı bildirimlerin ertelenmesini uygun bulmuştur.

  • İmza/düzenlenme/gerçekleşme tarihine bağlı olarak bu tarihten itibaren belirli bir süre içerisinde yapılması gereken bildirimlerden (sözleşme bildirimi, mesleki sorumluluk sigortası bildirimi, sözleşme feshi bildirimi, daha önce yapılan bildirimlerde meydana gelen değişikliklerin bildirimi vb.) son bildirim tarihi 31.05.2020’den önceye denk gelen bildirimlerin 31.05.2020 tarihine kadar,
  • Zamanı kesin bir şekilde düzenlenen (gelir bildirimi, şeffaflık raporu bildirimi vb.) bildirimlerin ise 31.05.2020 tarihine kadar yapılması uygun görülmüştür.

8) Ticaret Bakanlığı (İhracat Genel Müdürlüğü) 31.12.2020’ye kadar ihracat, dahilde işleme ve istisnalı bazı işlemlere ilişkin mücbir sebep & ek süre kararı almıştır.

  • Buna göre; ilgili düzenlemelerde yer alan yetkilerin kullanımı ile Ticaret Bakanlığı 18.03.2020 tarih ve 53330175 sayılı Onayı ile 18 Mart’tan önce düzenlenmiş veya kullanılmış olan,
  • İhracat taahhüt hesabı henüz kapatılmamış olan dahilde işleme izin belgeleri ve izinlerine,
  • İhracat taahhüt hesabı henüz kapatılmamış olan vergi resim harç istisnası belgelerine ve belgesiz ihracat kredilerine,
  • İhracat taahhüt hesabı henüz kapatılmamış durumda bulunan D3 kodlu dahilde işleme izin belgelerine,
  • Süre sonundan itibaren belirlenen sürelerde ilgili mercilere başvurulması ve taleplerin uygun görülmesi şartıyla 6 ila 12 aya kadar ek süre verilmesini uygun bulmuştur.
  • Bu onay tüm ilgili birimlere dağıtımlı yazı olarak gönderilmiştir.
  • Söz konusu Bakanlık Onayı ikinci bir işleme gerek kalmaksızın 2020 yıl sonu itibariyle yürürlükten kalkacaktır.

 9) Ticaret Bakanlığı Gümrükler Genel Müdürlüğü YYS (Yetkilendirilmiş Yükümlü Statüsü) kapsamında yapılması gereken bildirimler ile belge sunma sürelerinin durdurulmasına karar vermiştir.

  • YYS başvurularında kolaylık sağlanması amacıyla YYS sertifikası başvuru sürecinde bulunan veya sertifika sahibi firmalar tarafından yapılması gereken işlemlere ilişkin süreler 19 Mart 2020 tarihi itibariyle durdurulmuş olup bir hak kaybı yaşanmaması beklenmektedir.

10) Teknokent ve Ar-Ge & Tasarım Merkezi personeline Yönelik Kolaylaştırma: Evden çalışma imkânı getirilen teşvikli personel hakkında duyuru yapılmıştır.

  • Teknoparklarda, Ar-Ge ve Tasarım Merkezlerinde çalışanlar için Nisan 2020 sonuna kadar bu merkezlere gelmeksizin yaptıkları çalışmalar için de teşviklerden yararlanma imkânı getirilmiştir.
  • 3 Bakanlık tarafından yapılan ortak duyuru ile bu şekilde evde çalışması uygun görülen personelin Sanayi ve Ticaret Bakanlığına bildirilmesi yeterli görülmüş olup, bu çalışanlar 5746 ve 4691 sayılı Kanunlarla öngörülen teşviklerden yararlanmaya devam edeceklerdir.

 

Konuyla ilgili diğer gelişmeleri de sizlere duyurmaya devam ediyor olacağız.

Bu bültende geçen herhangi bir konuyla ilgili sorularınız için danışmanlarımıza ulaşabilirsiniz.

Saygılarımızla,

Bülten No        :  2020-25

Tarih              :  24 Mart 2020

Konu              : Covid-19 Virüs Salgını Nedeniyle Sosyal Güvenlik Mevzuatı Önlemleri ve Prim Ödemelerinde Sağlanabilecek Kolaylıklar

 

Dünyanın ve ülkemizin içinde bulunduğu Covid-19 salgını nedeniyle alınan sosyal güvenlik, çalışma & iş mevzuatı kapsamındaki önlemleri, bu kapsamda yayımlanan “Ekonomik İstikrar Kalkanı Paketi” ve “Mevcut Tecil & Terkin Düzenlemeleri” başlıkları altında toplamak mümkündür.

Bu salgın kapsamında iş hukuku ve çalışma hayatına ilişkin yapılan düzenlemeler ile SGK ödemelerinin belli süre ertelenmesi dışında zor durumdaki mükelleflere tanınan tecil ve taksitlendirme imkanıyla ilgili olarak bilgi vermek isteriz.

Salgının sosyal ve psikolojik etkilerinin yanı sıra üretim ve istihdama büyük etkileri bulunmakta olup, tüm devletlerin, bireylerin ve işletmelerin ekonomik kararlarını “salgın” ve salgın sonrası toparlanma dönemini de dikkate alarak planlamalarında fayda bulunmaktadır.

Çok klasik bir cümle olabilir ancak hiçbir şey eskisi gibi olmayacak, bu kesin; herkes bu sınavdan geçiyor. İş modellerimizi, üretim, tüketim ve ekonomik tercihlerimizi değiştirmemiz gerektiği aşikâr. Bunun yanında yaşam alanlarımız, konutlar, çalışma saatleri, ulaşım, sosyal ve beşerî ilişkiler, iletişim gibi çok fazla sosyo-psikolojik dinamik bu konudan fazlasıyla etkilenecek.

Tüm dünyaya bir kez daha geçmiş olsun. Umarız bir an önce geçer.

Şimdi bültenimizin ayrıntılarına bakalım.

1-EKONOMİK İSTİKRAR KALKANI TEDBİR PAKETİ KAPSAMINDA İŞ VE SOSYAL GÜVENLİK ALANINDA AÇIKLANAN TEDBİRLER

Covid-19 salgının etiklerinin azaltılması için 18/3/2020 tarihinde, Sayın Cumhurbaşkanı tarafından 19 maddelik “Ekonomik İstikrar Kalkanı Tedbir Paketi” açıklanmıştır. Bu pakette işverenlere destek niteliğinde iş ve sosyal güvenlik alanında önemli maddeler yer almaktadır. Bunları sizin için özetliyoruz:

 1.1-Bazı Sektörlerde Prim Ödemelerinin Ertelenmesi

Öncelikle belirtmek gerekir ki, prim ve diğer bildirimlerle ilgili herhangi bir erteleme getirilmemiştir. Dolayısıyla, aylık prim ve hizmet belgesi, işe giriş, işten çıkış, iş kazası ve meslek hastalıkları ve geçici iş göremezlik ödeneklerine ilişkin bildirimlerde herhangi bir erteleme söz konusu olmayıp, bu bildirimler 5510 sayılı Kanun ve alt mevzuat hükümleri çerçevesinde belirtilen sürelerde bildirilmeye devam edilecektir.

Yalnız genel olmamakla birlikte, 5510 sayılı Kanun’un 91’inci maddesi gereğince, mücbir sebep olarak sayılabilecek işveren ya da işveren vekilinin hastalığa (Covid-19 virüsüne) yakalanması durumunda, bu durumun belgelenmesi kaydıyla SGK bildirimleri, hastalık salah buluncaya kadar ertelenmiş olacaktır.

Perakende, AVM, demir-çelik, otomotiv, lojistik, ulaşım, sinema, tiyatro, konaklama, yiyecek-içecek, tekstil-konfeksiyon ve etkinlik-organizasyon sektörleri için SGK primlerinin nisan, mayıs ve haziran ödemeleri 6’şar aylık dönemlerle ertelenmiştir.

Bu çerçevede, yukarıda sayılan sektörlerde, nisan ayında ödenmesi gereken primler ekim ayında, mayıs ayında ödenmesi gereken primler kasım ayında, haziran döneminde ödenmesi gereken primler aralık ayında ödenecektir.

 1.2-Kısa Çalışma Ödeneği Şartlarının Kolaylaştırılması

Kısa çalışma ödeneği, ekonomik kriz veya zorlayıcı sebeplerle işyerindeki faaliyetlerin azalması veya durması durumunda, şartları taşıyan işçilere, çalışmadıkları süreler için verilen bir ödenektir. İşçilerin kısa çalışma ödeneği aldıkları dönemlerde işverenlerin bu işçilere ücret ödeme ve bu işçiler adına prim bildirme yükümlülüğü bulunmamaktadır. Böylece faaliyetine ara veren ya da haftalık çalışma sürelerini azaltan işyerlerindeki işçilere geçici bir gelir desteği verilirken, işverenlerin de maliyetleri de azaltılmış olmaktadır.

Kısa çalışma ödeneğinin verilmesi için oluşması gereken zorlayıcı sebepler arasında salgın hastalık da sayılmaktadır. Salgın hastalık nedeniyle iletilen kısa çalışma taleplerinin onaylanması için Yönetim Kurulu onayı aranmamaktadır.

Cumhurbaşkanı tarafından açıklanan pakette, kısa çalışma ödeneğinden faydalanmak için gereken süreçlerin kolaylaştırılacağı veya hızlandırılacağı belirtilmektedir. Bu çerçevede ödenekten yararlanma şartları hafifletilebilir, mevcut durumda kâğıt ortamında alınan başvuralar elektronik ortamda alınabilir ve Müfettişler tarafından yerinde tespit yapılması uygulaması kaldırılarak onay süreci hızlandırılabilir. Bu konuda ilgili kurumların çalışmaları devam etmekte olup detaylı bilgiler İŞKUR’un web sayfasında yer almaktadır. Söz konusu başvurular 23 Mart 2020 tarihi itibarıyla başlamıştır. Konuyla ilgili tüm ayrıntılar 2020-24 sayılı sirkülerimizde yer almaktadır.

1.3-Telafi Çalışması Süresinin Uzatılması

İş Kanunu’na göre zorunlu nedenlerle işin durması, normal çalışma sürelerinin önemli ölçüde altında çalışılması, işyerinin tamamen tatil edilmesi ya da işçinin talebi ile kendisine izin verilmesi hallerinde, işverenler 2 ay içinde çalışılmayan süreler için telafi çalışması yaptırabilir. Bu çalışmalar fazla çalışma veya fazla sürelerle çalışma sayılmaz.

Cumhurbaşkanı tarafından açıklanan paketle birlikte, telafi çalışması süresi 2 aydan 4 aya çıkarılacaktır. Böylece işçiler, salgın sürecinde çalışmadıkları süreleri 4 ay boyunca, günde 3 saati geçmemek üzere fazla çalışarak telafi edebilecektir. Bu konuda yasal düzenleme çalışması devam etmektedir.

1.4-Asgarî Ücret Desteği

Asgari ücret artışlarına bağlı olarak ortaya çıkan işgücü maliyetlerinin aşağıya çekilmesi amacıyla, 2016 yılından 2019 yılı sonuna kadar olan dönemde işverenlere belli şartlarla İşsizlik Sigortası Fonundan sağlanan asgari ücret desteği 2020 yılında da devam edecektir.

 1.5-Esnek ve Uzaktan Çalışma Biçimlerinin Etkinleştirilmesi

İş Kanunu, kısmi süreli çalışma, çağrı üzerine çalışma ve uzaktan çalışma gibi esnek çalışma biçimlerini düzenlemektedir. 5510 sayılı Kanun kısmi süreli çalışanların çalışmadıkları günleri isteğe bağlı sigorta ya da borçlanma yoluyla tamamlamalarına imkân sağlamaktadır.

Cumhurbaşkanı tarafından açıklanan pakette, mevzuatımızdaki esnek ve uzaktan çalışma modellerinin daha etkin hâle getirilmesinin temin edileceği ifade edilmektedir.

Normal şartlarda işyerinde tam süreli çalışanların esnek çalışma biçimlerine geçiş yapması için yeni çalışma biçimine uygun sözleşme yapılması gerekmektedir. Paketle birlikte esnek çalışmaya geçiş kolaylaştırabilir ve esnek çalışmayı teşvik edici uygulamalar hayata geçirilebilir. Bu kapsamda ilgili kurumların çalışmaları devam etmektedir.

 Paket Kapsamında Prim, Muhtasar ve KDV Ödemesi Ertelenen Sektörler

  1. Perakende Ticaret ve Alışveriş Merkezleri

Market, büfe, bakkal, şarküteri, manav, dondurmacı, tuhafiye, kasap, inşaat malzemeleri satışı, küçük ev eşyaları ile beyaz eşya satışı, mobilya satışı, ev tekstili, kitap ve kırtasiye, gazete ve dergi, ayakkabı ve giyim eşyası perakende satışı, oyuncakçı, tıbbi ve ortopedik ürünler, eczane, kuyumcu, çiçekçi, pazarcılar, balıkçılar, pastane ve fırınlar, kişisel bakım ve kozmetik ürünlerinin satışı vb. her türlü ürünün perakende olarak satışına yönelik faaliyetler ile alışveriş merkezleri ve buralarda perakende satış faaliyetinde bulunanlar

  1. Demir Çelik ve Metal Sanayii

Demir, çelik, alüminyum, bakır, kurşun, çinko, kalay imalatı ile bunların imalatçılar tarafından satışı

  1. Otomotiv

Otomobil, kamyon, kamyonet, otobüs, minibüs, midibüs, traktör, motosiklet, römork, karavan gibi tüm motorlu kara taşıtlarının imalatı ile toptan ve perakende satışı

  1. Lojistik-Ulaşım

Hava, kara, demiryolu, deniz ve her türlü suyolu ile yapılan her türlü şehir içi ve şehirlerarası yük ve yolcu taşımacılığı, otoyol, tünel ve köprü işletmeciliği, depolama ve antrepoculuk faaliyetleri, havaalanı yer hizmetleri gibi her türlü lojistik ve ulaşım hizmetleri

  1. Sinema ve Tiyatro Faaliyetleri

Tiyatro, opera, bale, sinema, konser gibi her türlü sanatsal faaliyetler

  1. Konaklama

Otel, motel, pansiyon, tatil köyü gibi konaklama faaliyetleri, tur operatörü ve seyahat acenteliği faaliyetleri, rezervasyon hizmetleri gibi her türlü konaklama ve buna ilişkin faaliyetler

  1. Yiyecek ve İçecek Hizmetleri

Lokanta, kafe, kıraathane, kahvehane, çay ocakları, kantinler, ulaşım araçlarında bulunan büfeler gibi her türlü yiyecek ve içeceklerin sunumuna yönelik hizmetler

  1. Tekstil ve Konfeksiyon Faaliyetleri

Kumaş ve iplik imalatı, her türlü pamuktan, yünden, tiftikten, elyaftan ve kumaştan mamul ürünlerin imalatı ile giyim ve ev tekstili ürünlerinin imalatı ile satışı gibi her türlü tekstil ve konfeksiyon imalat ve satışı

  1. Etkinlik ve Organizasyon

Gösteri, kongre, konferans, ticari fuar ve etkinliklerin organizasyonu ile internet kafe, oyun, düğün ve nikâh salonu, spor merkezleri gibi yerlerde gerçekleştirilen her türlü etkinlik ve organizasyon faaliyetleri

2-MEVCUT SGK TECİL & TERKİN UYGULAMALARI

 2.1-Terkin

5502 sayılı Sosyal Güvenlik Kurumu Kanunu’nun “Yönetim Kurulunun görevleri” başlıklı 7 nci maddesinin (f) bendi uyarınca Yönetim Kurulu’nun “Kurum yararının bulunması halinde; yılı merkezî yönetim bütçe kanununda gösterilen miktara kadar olan hak ve alacakların terkinine karar verme” yetkisi bulunmaktadır.

Bu uygulamanın mantığı, yapılacak yazışmalar, posta masrafları da dikkate alınarak, tahsiline değmeyecek, yapılacak masrafı tahsil edilecek miktarı aşacak SGK alacaklarının, her yıl bütçe kanunu ile belirtilen miktara kadar olan kısmının silinmesi, yani tahsilinden vazgeçilmesidir. Bu alacaklar kapsamına sigorta primi, idari para cezası ile bunlara ilişkin gecikme cezası, gecikme zammı girmektedir.

SGK Yönetim Kurulu genelde her yıl belirli miktarın altında kalan SGK alacaklarının terkini yani silinmesi yetkisini Sosyal Güvenlik İl Müdürlükleri’ne vermekte, bu miktarları zaman zaman yayımladığı genelge veya genel yazılarla duyurmaktadır.

Buna göre;

  • İlgili yıl merkezi yönetim bütçe kanununda gösterilen miktara kadar olan, zamanaşımına uğramış veya tahsili imkansız hale gelmiş sigorta primi, idari para cezası ile bunlara ilişkin gecikme cezası, gecikme zammı ve bunların tahsili için yapılan masraflar toplamından oluşan, zamanaşımına uğramamış olmakla birlikte tahsili için yapılacak giderlerin alacaktan fazla olduğu anlaşılan sigorta primi, idari para cezası ile bunlara ilişkin gecikme cezası ve gecikme zammı toplamı 20 TL’ye (20 TL dahil) kadar olan, SGK alacaklarının terkini yani silinmesi il müdürlüklerinin yetkisinde olacaktır. Dolayısıyla 20 TL ve altındaki Kurum alacakları, yukarıda belirtilen şartların varlığı halinde Sosyal Güvenlik İl Müdürlükleri tarafından terkin edilebilecek, yani borç silinerek tahsilinden vazgeçilecektir.
  • Diğer taraftan, 6260 sayılı 2012 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu’nun “Çeşitli Kanunlara Göre Bütçe Kanununda Gösterilmesi Gereken Parasal Sınırlara Ait Cetvel” bölümünün (ğ) bendinde; 5502 sayılı Kanun’un 7’nci maddesinin birinci fıkrasına göre SGK’nın hak ve alacaklarının terkin tutarı 330,00 TL olarak belirlenmiştir. Dolayısıyla söz konusu Kararın (1) numaralı maddesinin uygulanması ile ilgili olarak 2012 yılı içinde 330,00 TL, takip eden yıllarda ise anılan cetvelde ilgili yıllar için belirlenmiş olan tutar esas alınacak, yani şartların varlığı halinde belirtilen miktarda SGK alacağı Yönetim Kurulu tarafından terkin edilebilecektir.
  • Ayrıca; 6111 sayılı Kanun’un 17’nci maddesinin beşinci fıkrasında, “5510 sayılı Kanun kapsamından çıkarılan işyerlerine ilişkin olup işyerine ait borcun tamamının ödeme süresi 31/12/2010 veya önceki bir tarihe ilişkin olduğu halde ödenmemiş sigorta primi, işsizlik sigortası primi, sosyal güvenlik destek primi ve idari para cezası asılları toplamı 50 lirayı aşmayan alacaklar ile tutarına bakılmaksızın bu alacaklara bağlı gecikme cezası ve gecikme zammı gibi fer’ilerinin ve aslı ödenmiş olan fer’i alacaklardan tutarı 100 lirayı aşmayanların tahsilinden vazgeçilir.” hükmü yer almaktadır. Söz konusu hüküm uyarınca, Yönetim Kurulu Kararı’yla belirlenen miktarlardaki SGK alacakları terkin edilebilecektir.

2.2-Tecil-Taksitlendirme veya Zor Durum

5510 Sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu uyarınca, SGK’ya ait prim, gecikme cezası, gecikme zammı ve benzeri tüm borçlarının takip ve tahsili 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun uyarınca yapılmaktadır. Kişileri borçlarını süresinde ödememesi durumunca cebren tahsil yöntemi ile borçlarını tahsil etme imkânı bulunmakta ise de, 6183 sayılı Kanun uyarınca borcun tahsili, haczin tahsili ya da haczedilen malların satılması kişiyi çok zor duruma düşürecekse, borcun tecil ve taksitlendirilmesi mümkün olmaktadır.

5510 Sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nun 88 inci maddesinde: “Kurumun süresi içinde ödenmeyen prim ve diğer alacaklarının tahsilinde, 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun 51 inci, 102 nci ve 106 ncı maddeleri hariç, diğer maddeleri uygulanır. Kurum, 6183 sayılı Kanunun uygulanmasında Maliye Bakanlığı ile diğer kamu kurum ve kuruluşları ve mercilere verilen yetkileri kullanır” hükmü yer almaktadır.

Dolayısıyla SGK’nın sigorta primi, idari para cezası, gecikme zammı, gecikme cezası ve diğer tüm alacakları, gecikme zammı, tahsil zamanaşımı ve terkin açısından 5510 sayılı Kanun, diğer tüm hükümler açısından 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun uyarınca takip ve tahsil edilmektedir.

6183 sayılı Kanun’un 48 inci maddesine göre, yetkili kılınan makamlarca; alacağın 36 ayı geçmemek üzere ve faiz alınarak tecil olunabileceği belirtilmiş olup, burada borçlunun hangi durumda zor duruma düşeceğinin belirlenmesi önem arz etmektedir. Buna göre SGK borcunun vadesinde ödenmesi veya haczin tatbiki veyahut haciz olunmuş malların paraya çevrilmesi borçluyu çok zor duruma düşürecekse, tecil ve taksitlendirme işlemi yapılabilmektedir.

 Likidite Oranı

Borçlunun zor durumunun tespiti ise finansal tablolarının analizi ile mümkün olmaktadır. Başvuruda bulunan firmanın durumu; “Kasa+Banka+Kısa Vadeli Alacaklar / Kısa Vadeli Borçlar” oranının yani Likidite Oranının belirlenmesi sonucu bulunan rasyonun değerine göre;

  • Likidite oranının 2’den büyük olması durumu,
  • Likidite oranının 2’den küçük olması durumu dikkate alınarak,

Kasa+Banka+Kısa Vadeli Alacaklar / Kısa Vadeli Borçlar formülü sonucu bulunan likidite oranının 2’den büyük olması durumunda hiçbir türlü tecil ve taksitlendirme yapılmayacak, yapılan başvurular reddedilecek,

Kasa+Banka+Kısa Vadeli Alacaklar / Kısa Vadeli Borçlar formülü sonucu bulunan Likidite Oranının “2” ve altında olması durumunda, bu durum borçlu açısından “çok zor durum” hali olarak kabul edilecek ve şirketlerin tecil ve taksitlendirme başvuruları kabul edilecektir.

Rasyonun; “1,5” ve altında olması halinde tecil ve taksitlendirme işleminin azami 36 aya kadar,  “1,51” ila “2,00” aralığında olması halinde tecil ve taksitlendirme işleminin azami 30 aya kadar eşit taksitler halinde ödenmesini sağlayacak şekilde söz konusu borçlar idarece ödeme planına bağlanabilecektir. Belirtilen bu süreler azami tecil ve taksitlendirme süreleri olup, tecil ve taksitlendirmeye yetkili makamlarca daha az süreli tecil ve taksitlendirme yapılabilecektir.

Borçların Taksitlendirilmesi

“Kasa+Banka+Kısa Vadeli Alacaklar/Kısa Vadeli Borçlar” formülü sonucu bulunan likidite oranına göre firmanın “çok zor durum” hali tespit edilecektir. Borçlunun “çok zor durum” halinin tespiti, tecile konu borç toplamı, borç türü bazında 100.000 TL ve altında olan borçlular ile borç miktarı üzerinde durulmaksızın kamu kurum ve kuruluşları ile belediyeler (şirketleri hariç) için “çok zor durum” halinin tespitinde, “Mali Durum Bildirim Formu” ile beyan edecekleri bilgiler esas alınarak SGK tarafından yapılacaktır. Tecil ve taksitlendirme başvurusunda bulunan borçluların herhangi bir borç türü bazında tecile konu borçları toplamının 100.000 TL üzerinde olması durumunda, “çok zor durum” halinin tespiti, şirketin halka açık olup olmamasına göre farklılık gösterecektir. Borçların tecil ve taksitlendirilmesinde borcun eşit taksitlerle ödenmesi esastır. Ancak, borçlularca kademeli ödeme planında ısrar edilmesi ve ünitece borçlunun taksitlerini eşit olarak ödeyemeyecek durumda olduğuna kanaat getirilmesi halinde, en fazla ilk altı taksit, eşit taksitlere bölünmüş ödeme planındaki taksit tutarının % 50 sinden az olmamak kaydıyla kademeli olarak tecil ve taksitlendirilebilecektir.

Tecil ve taksitlendirmelerde SGK’ca yetki sınırlamasına gidilmiş olup, her bir birim kendi yetkisi kapsamında olan miktara göre tecil ve taksitlendirme başvurularını sonuçlandırmaktadır. Söz konusu yetkilerin kullanılmasında borçlunun tahsilatla görevli o ünitede (sosyal güvenlik il müdürlüğü ya da sosyal güvenlik merkezi bazında) işlem gören tüm işyerlerinden kaynaklanan borçlarının, borç türü (sigorta primi, işsizlik sigortası primi, idari para cezası vb.) bazında ayrı ayrı değerlendirilmesi gerekmektedir. Borç miktarlarını, tecil ve taksitlendirmelerde yetkili organları gösteren tablo aşağıdaki gibidir.

 

MİKTAR (TL) YETKİLİ BİRİM
0-1.000.000 Sosyal Güvenlik Merkez Müdürü
1.000.001-2.000.000 Sosyal Güvenlik İl Müdürü
2.000.001-3.000.000 İhtilaflı Prim İşleri ve İcra Daire Başkanı
3.000.001-4.000.000 Sosyal Sigortalar Genel Müdürü
4.000.001-5.000.000 Kurum Başkanı
5.000.001 ve üzeri Yönetim Kurulu

Tablo: SGK Yetki Tablosu

Ayrıca, bünyesinde icra takip, haciz ve satış işlemlerinin yürütüldüğü Sosyal Güvenlik Merkezi kurulmayan Sosyal Güvenlik İl Müdürlükleri’nde 2.000.000 TL’ye kadar olan borçların tecil ve taksitlendirme yetkisini İl Müdürleri kullanmaya devam edecektir.

Sonuç olarak, SGK’nın sigorta primi, idari para cezası, gecikme zammı, gecikme cezası ve diğer tüm alacakları, borçlu şirketin likidite oranının “2” den az olması şartı ile tecil ve taksitlendirilebilmektedir. Likidite oranı 1.5’dan az ise 36 aya kadar, 1.5-2 arasında 30 aya kadar taksitlendirme yapılabilmektedir. Likidite oranı “Kasa+Banka+Kısa Vadeli Alacaklar/Kısa Vadeli Borçlar” formülüne göre tespit edilmektedir. Tecil ve taksitlendirme yetkisi, diğer şartların da sağlanması şartı ile borç türü bazında ayrı ayrı değerlendirilerek, 1.000.000 TL limitler halinde artarak, Sosyal Güvenlik Merkez Müdürü’nden başlayarak Yönetim Kurulu’na kadar uzanmaktadır. Bu hususun işverene diğer önemli katkısı, borcun tecil ve taksitlendirilmesi sonrası işveren 5510 sayılı Kanun’da öngörülen 5 puanlık işveren hissesi teşvik ve diğer teşviklerden de yararlanmaya başlayacak olmasıdır.

HemEkonomik İstikrar Kalkanı Tedbir Paketi” hem de SGK’nın mevcut terkin & tecil gibi uygulamaları çerçevesinde bundan sonra ilgili kurumlar tarafından yapılacak düzenlemeler ve hayata geçirilen uygulamalar konusunda gerekli bilgilendirme tarafımızca yapılacaktır.

 

Konuyla ilgili diğer gelişmeleri de sizlere duyurmaya devam ediyor olacağız.

Bu bültende geçen herhangi bir konuyla ilgili sorularınız için danışmanlarımıza ulaşabilirsiniz.

Saygılarımızla,

Bulletin No    : 2020-26

Date                : 21 March 2020

Subject           : Labor & Employment and SSI Premium Deferrals in Turkey of COVID-19

 

We have presented a summary of the “Economic Stability Package” announced after the COVID-19 (Corona virus) evaluation meeting held under the chairmanship of the President of the Republic on 18.03.2020. You can find details in the Bulletin No: 2020-23.

We will closely follow up the details of the package and the legal & administrative arrangements to be made and timely inform you.

This bulletin aims at summarizing the deferrals of SSI premiums for some specific business sectors, and other legislative changes related with the labor and payment for retired people. This bulletin also describes the abatement, application for installments & deferment methods of the current debts to the SSI.

Let’s go into the details now.

With a package called Economic Stability Shield, a fund set of TRY one hundred billion is introduced in order to reduce the effects of the COVID-19 pandemic.

It is of vital importance to closely follow-up and implement these measures for the business world and consumers to overcome this period without any economic difficulties. Below are listed the measures planned to be launched within this framework in terms of employment and labor issues:

   A. ECONOMIC CAUTIONS RELATED WITH EMPLOYMENT

1- April, May and June payments of the Withholding and Value Added Taxes and SSI premiums (SGK) will be postponed for 6 months for some affected sectors announced by the President. These sectors include Retail, Shopping Malls, Iron & Steel, Automotive, Logistics & Transportation, Cinema & Theater, Accommodation, Food & Beverage, Textile & Garment and Events & Organization sectors. We will touch upon the sectors in following chapters.

2- Minimum wage support applied in previous years will be continued.

3- Flexible and remote working models in our legislation will be made more effective. These methods, which are already included in our labor law but not preferred too much, have become important due to this crisis.

4- Short-Time Working Allowance will be put in place, and the procedures to benefit from this allowance will be facilitated and accelerated. Thus, while temporary income support is given to employees at workplaces that suspend their activities, the cost for employers will be reduced. We explained the benefits of this allowance with some examples as well as its prerequisites in another bulletin (2020-24).

5- The lowest retirement pension will be increased to TRY 1,500.

6- Holiday bonus of retirees will be paid at the beginning of April. Likewise, pension promotions of retirees will be directly paid into their accounts, so that they will not have to actually go to bank branches.

7- An additional fund of TRY 2 billion will be allocated for financial aids to families in need according to the criteria set by the Ministry of Family, Labor and Social Policies.

8- In order to ensure continuity in employment, the 2-month make-up period will be increased to 4 months. This practice is currently used in some sectors with high season intensity based on the Labor Law but the period of 2 months remains insufficient.

9- For elderly people over the age of 80 who live alone, a periodic follow-up program consisting of social and home health-care services will be launched.

    B. POSTPONEMENT OF SSI PREMIUMS TO BE PAID

Postponement of Premium Payments in Some Sectors

First of all, it should be noted that no postponement is applied regarding the declaration terms and deadlines of SSI. Therefore, there is no postponement in declarations regarding the monthly premium and service documents, statements of employment, termination, occupational accident and diseases and temporary incapacity benefits, and such declarations will continue to be made within the periods specified in the provisions of Law No 5510 and sub-legislation.

Payments of SSI premiums for April, May and June will be postponed by 6 months for the sectors listed below according to the President’s speech.

However, in the event that the employer or employer’s representative is infected with the disease (Covid-19 virus), which may be deemed as force majeure, although not general, Social Insurance statements will be postponed until the patient gets better.

In this context, premiums to be paid in April will be paid in October, premiums to be paid in May will be paid in November, and premiums to be paid in June will be paid in December.

  1. Retail Trade and Shopping Centers

Supermarkets, stalls, grocery stores, delicatessens, greengrocers, ice cream shops, haberdasheries, butcher shops, and those who are involved in retail sales of any kind of products including building construction materials, small home appliances and white goods, furniture, home textiles, books and stationery, newspapers and magazines, shoes and clothing retail sales, toys, medical and orthopedic products, pharmacy, jewelry, flower stores, stallholders, fishmongers, patisseries and bakeries, personal care and cosmetic products, etc., as well as shopping malls and those who are engaged in retail sales in shopping malls

  1. Iron, Steel and Metal Industry

Manufacture and sales of iron, steel, aluminum, copper, lead, zinc and tin by manufacturers

  1. Automotive

Manufacture, wholesale and retail sales of all motor land vehicles such as cars, trucks, vans, buses, minibuses, midibuses, tractors, motorcycles, trailers, caravans

  1. Logistics-Transportation

All kinds of logistics and transportation services such as urban and intercity freight and passenger transportation by air, land, railway, sea and all kinds of waterways, and highway, tunnel and bridge operations, storage and warehousing activities, airport ground services, etc.

  1. Cinema and Theater Activities

All kinds of artistic activities such as theater, opera, ballet, cinema, concert

  1. Accommodation

All kinds of accommodation activities and relevant activities such as hotels, motels, boarding houses, holiday villages, and tour operator and travel agency activities, and reservation services

  1. Food and Beverage Services

Services for presentation of all kinds of foods and beverages such as restaurants, cafes, coffee houses, tea shops, canteens, kiosks in transportation vehicles.

  1. Textile and Garment Activities

Manufacture and sale of all kinds of textiles and garments, such as manufacture of fabric and yarns, manufacture of all kinds of cotton, wool, lint, fiber and fabric products, and the manufacture and sale of clothing and home textile products

  1. Events and Organization

Organization of shows, congresses, conferences, trade fairs and events, and all kinds of events and organization activities carried out in places such as internet cafes, game arcades, wedding halls, sports centers

      C. CURRENT SSI PREMIUM DEFERMENT and CANCELLATION PRACTICES in TURKEY

1-Abatement

Pursuant to the item (f) of the article 7 titled “Duties of the Board of Directors” of the Law no 5502 on Social Security Institution, the Board of Directors is authorized to “decide to cancel claims up to an amount shown in the central administration budget law for the current year if it is for the best interests of the Institution”.

The reason for this practice is to delete the portion of the institution’s receivables up to the amount specified by the budget law every year, which will not be worth collecting and which involves costs that would exceed the amount to be collected taking into account the correspondence and postal costs, that is, to give up the collection thereof. The cancellation amount for the claims of the institution has been determined as TRY 330.00.

 2- Deferment-Installment & Difficult Situation

Pursuant to the Social Security and General Health Insurance Law no 5510, all SSI premiums, delay penalties, late fees and similar debts to SSI are followed up and collected pursuant to the Law no 6183 on the Procedure for the Collection of Public Receivables. Even if it is possible to collect the debts by forced collection method in the case that the individuals fail to timely pay their debts, it is also possible to defer the debt and/or split it into installments if the collection of debt, attachment execution or sale of the attached property will put the person in a very difficult situation”

The article 48 of the Law no 6183 states that the competent authorities may defer any receivable for a period up to 36 months by charging an interest, and it is important to determine in which case the debtor will be in a difficult situation. Accordingly, if the payment of an SSI debt in due date, or attachment execution or foreclosure of attached property would put the debtor in a very difficult situation; deferment and installment can be considered. For taxes, this power is exercised by the Ministry of Treasury and Finance.

Liquidity Ratio: Whether or not a debtor is in a difficult situation can be determined only by analyzing the financial statements of the debtor. Situation of the applying company is determined according to the value of the ratio found as a result of determining the “Cash + Bank + Short Term Receivables / Short Term Liabilities” ratio, that is, the Liquidity Ratio, considering;

  • Liquidity ratio above 2, or
  •  Liquidity ratio below 2.

In the event that the liquidity ratio is greater than 2, no deferment or installment will be considered and applications that were made will be rejected.

Number of Installments: The authority will prepare a payment plan for the debts to allow for deferment and equal installments up to 36 months if the ratio is “1.5” or below, or up to 30 months if the ratio is in the range of “1.51” to “2.00”. The specified periods are maximum deferment and installment periods, and the authorities of deferment and installment may decide shorter deferment and installments.

Payment Terms: “Very difficult situation” of a taxpayer will be determined according to the liquidity ratio found by the formula “Cash+Bank+Short Term Receivables/Short Term Liabilities”. In deferment and installment of debts, it is essential to pay the debt in equal installments. However, if the debtor insists on a gradual payment plan and the unit is convinced that the debtors is unable to pay equal installments, only the first six installments may be deferred gradually, provided that they will not be less than 50% of the installment amount in the payment plan split into equal installments.

Competent Authority for Deferrals: The Social Security Institution has imposed authority limitations in deferment and installments. If the amount of debt is in the range of TRY 0 to 1,000,000, it will be evaluated by the Director of the Social Security Center; if the amount of debt is in the range of TRY 1,000,001 to 2,000,000, it will be evaluated by the Provincial Director of Social Security Institution; if the amount of debt is in the range of TRY 2,000,001 to 3,000,000, it will be evaluated by the Head of the Disputed Premium Affairs and Enforcement Department; if the amount of debt is in the range of TRY 3,000,001 to 4,000,000, it will be evaluated by the General Director of Social Security Institution; and if the amount of debt is in the range of TRY 4,000,001 to 5,000,000, it will be evaluated by the President of the Institution; and if the amount of debt is higher than TRY 5,000,001, it will be evaluated by the Board of Directors.

Utilization of Incentives: Another important contribution of this practice to the employer is that after the deferment and installment of a debt, the employer will start to benefit from the 5-point employer share incentives and other incentives as stipulated in the Law No 5510.

       D. PRESIDENT’S SPEECH ABOUT THE STIMULUS PACKAGE ON EMPLOYMENT

Besides, the President of the Republic addressed other issues as follows. Those are very important to keep in mind:

  • The top priority is to avoid interruption of production and employment.
  • The prerequisite for any company that will benefit from the opportunities in the economy package described above is that it will not cause any loss of employment.

So, we assume that the prerequisite for any deferral in the economy package described above is that it must not cause any loss of employment. This is emphasized by the President of Turkey in his speech.

We will keep announcing other developments in this respect.

Please do not hesitate to contact our consultants for any questions regarding any matter in this bulletin.

Hope to recover soon from this pandemic.

Best Regards,

 Bulletin No    : 2020-23

Date                : 20 March 2020

Subject           : Announced Turkish Economic Stability Shield Package

We will briefly present a summary of the “Economic Stability Package” announced after the COVID-19 (Corona virus) evaluation meeting held under the chairmanship of the President of the Republic on 18.03.2020. We will closely follow up the details of the package and the legal & administrative arrangements to be made and timely inform you.

We want to provide you with this type of information more frequently in accordance with the remote working, meeting and communication format due to the current health crisis.

Let’s go into the details now.

  A. DETAILS OF THE ECONOMIC STABILITY PACKAGE

With the package called Economic Stability Shield, a financial fund set of one hundred billion Turkish lira is introduced in order to reduce the effects of the COVID-19 pandemic.

It is of vital importance to closely follow-up and implement these measures for the business world and consumers to overcome this period without any economic difficulties. Below are listed the measures planned to be launched within this framework:

1- April, May and June payments of the Withholding and Value Added Taxes including reverse charge VAT and SSI premiums (SGK) will be postponed for 6 months for some affected sectors. These sectors include Retail, Shopping Malls, Iron & Steel, Automotive, Logistics & Transportation, Cinema & Theater, Accommodation, Food & Beverage, Textile & Garment and Events & Organization sectors. These sectors were announced by the Ministry of Finance & Treasury on its website. Details are in following chapter below.

2- Accommodation tax, which would come into effect at the beginning of April, will not be applied until November 2020. Valuable housing tax, which was planned to start this year, was already postponed by 1 year.

3- Easement fees and revenue share payments applied in hotels using public land are postponed by 6 months for April, May and June.

4- In domestic air transportation, the VAT rate is reduced from 18 percent to 1 percent for 3 months. Currently, VAT is not collected from the services and deliveries corresponding to the international section on flights abroad.

5- For companies with cash flows negatively affected by the measures taken against the COVID-19 pandemic, it is planned to postpone their principal and interest payments of loans to banks by minimum 3 months and provide them with additional financial support if necessary.

6- In order to maintain capacity utilization rates during the temporary slowdown in exports, inventory financing support will be provided to the exporters.

7- For the tradesmen and craftsmen who demands so declaring that their business is negatively affected during this period; the principal and interest payments for April, May and June regarding the loan payables to Halkbank will be postponed by 3 months without interest.

8- The Credit Guarantee Fund (KGF) limit will be increased from 25 billion Turkish lira to 50 billion Turkish lira. In credit allocation, priority will be given to the companies and SMEs who need liquidity and have security gap since they are adversely affected by the events.

9- Measures will be taken to promote introduction of credit packages for social purposes under favorable and advantageous conditions for citizens.

10- For any house with a price below 500 thousand Turkish liras, it is considered to increase the creditable amount from 80 percent to 90 percent and reduce the minimum down payment to 10 percent.

11- The firms going into default for April, May and June due to the effect of the measures taken against the spread of the virus will have a “force majeure” annotation in their credit registers.

12- Minimum wage support applied in previous years will be continued.

13- Flexible and remote working models in our legislation will be made more effective. These methods, which are already included in our labor law but not preferred too much, have become important due to this crisis.

14- Short-Time Working Allowance will be put in place, and the procedures to benefit from this allowance will be facilitated and accelerated. Thus, while temporary income support is given to employees at workplaces that suspend their activities, the cost for employers will be reduced. We will give more information regarding with short-time working allowance in another newsletter.

15- The lowest retirement pension will be increased to TRY 1,500.

16- Holiday bonus of retirees will be paid at the beginning of April. Likewise, pension promotions of retirees will be directly paid into their accounts, so that they will not have to actually go to bank branches.

17- An additional fund of TRY 2 billion will be allocated for financial aids to families in need according to the criteria set by the Ministry of Family, Labor and Social Policies.

18- In order to ensure continuity in employment, the 2-month make-up period will be increased to 4 months. This practice is currently used in some sectors with high season intensity based on the Labor Law but the period of 2 months remains insufficient.

19- For elderly people over the age of 80 who live alone, a periodic follow-up program consisting of social and home health-care services will be launched.

20- Submission and payment deadlines for the annual Income Tax returns, which must be submitted by March 31, 2020, have been postponed to the end of April 30, 2020.

21- Facilitation has been made for Technocity (Teknokent) and R&D & Design Center staff and an announcement has been made about the encouraged staff who have the opportunity to work from home.

22- Exports of some important goods such as ethyl alcohol, cologne and disinfectants have been export-listed.

23- Ministry of Finance designed all e-system for the taxpayers not to come to the Tax Offices until April 10th, 2020.

      B. POSTPONEMENT OF VAT, WITHOLDING AND SSI PREMIUMS TO BE PAID FOR SOME BUSINESS SECTORS

Payments of SSI premiums, VAT, reverse charge VAT and withholding taxes for April, May and June will be postponed by 6 months for the sectors listed below accounting to the President’s speech.

In this context, those taxes and premiums to be paid in April will be paid in October, taxes and premiums to be paid in May will be paid in November, and the ones to be paid in June will be paid in December in this year.

  1. Retail Trade and Shopping Centers

Supermarkets, stalls, grocery stores, delicatessens, greengrocers, ice cream shops, haberdasheries, butcher shops, and those who are involved in retail sales of any kind of products including building construction materials, small home appliances and white goods, furniture, home textiles, books and stationery, newspapers and magazines, shoes and clothing retail sales, toys, medical and orthopedic products, pharmacy, jewelry, flower stores, stallholders, fishmongers, patisseries and bakeries, personal care and cosmetic products, etc., as well as shopping malls and those who are engaged in retail sales in shopping malls

  1. Iron, Steel and Metal Industry

Manufacture and sales of iron, steel, aluminum, copper, lead, zinc and tin by manufacturers

  1. Automotive

Manufacture, wholesale and retail sales of all motor land vehicles such as cars, trucks, vans, buses, minibuses, midibuses, tractors, motorcycles, trailers, caravans

  1. Logistics-Transportation

All kinds of logistics and transportation services such as urban and intercity freight and passenger transportation by air, land, railway, sea and all kinds of waterways, and highway, tunnel and bridge operations, storage and warehousing activities, airport ground services, etc.

  1. Cinema and Theater Activities

All kinds of artistic activities such as theater, opera, ballet, cinema, concert

  1. Accommodation

All kinds of accommodation activities and relevant activities such as hotels, motels, boarding houses, holiday villages, and tour operator and travel agency activities, and reservation services

  1. Food and Beverage Services

Services for presentation of all kinds of foods and beverages such as restaurants, cafes, coffee houses, tea shops, canteens, kiosks in transportation vehicles.

  1. Textile and Garment Activities

Manufacture and sale of all kinds of textiles and garments, such as manufacture of fabric and yarns, manufacture of all kinds of cotton, wool, lint, fiber and fabric products, and the manufacture and sale of clothing and home textile products

  1. Events and Organization

Organization of shows, congresses, conferences, trade fairs and events, and all kinds of events and organization activities carried out in places such as internet cafes, game arcades, wedding halls, sports centers

 

    C.  IMPORTANT ISSUES OF PRESIDENT’s SPEECH TO THE NATION

Besides, the President of the Republic addressed other issues as follows:

  • The Central Bank of Turkey takes some very important steps in terms of markets and guarantees that there will be no liquidity
  • In this context, the Central Bank has initiated very important practices for exporters too.
  • The open rediscount credit principal and interest payments with due dates in April, May and June are postponed to October, November and December, and the maximum maturity is extended by 1 year.
  • The committed closure period of rediscount credits, which fall due in April, May or June, is also postponed by 1 year.
  • Thus, exporters are supported to overcome the uncertainty in this period.
  • The top priority is to avoid interruption of production and employment.
  • The prerequisite for any company that will benefit from the opportunities in the economy package described above is that it will not cause any loss of employment. 
  • It is important to quickly meet the liquidity and cash needs of firms with credit line in financial institutions and organizations, and not to impose any restriction on the use of credit lines.
  • Financial institutions are expected to take steps to stretch credit conditions in order to maintain employment and economic growth under these circumstances.
  • All financial institutions are requested to carefully avoid credit recall, non-extension of existing credit lines, price increase, or making the security conditions difficult.
  • It is also requested to respond promptly and positively to the installment, postponement, restructuring and arrangement demands of corporate firms, SMEs, individuals, those who experience loss of income due to temporary loss of work or turnover or similar reasons, regarding their credit debts.
  • All financial institutions are expected to follow the recommendations of the Banks Association of Turkey made in this respect.

     D.SIMILAR STIMULUS & CURE PACKAGES OF THE OTHER COUNTRIES

  • What is Happening in the World in terms of Stimulus Packages? Similarly, the European Union, USA and European countries also announce large-scale stability and support packages. The USA, as the locomotive of World economy, has reduced interests and allocated a budget of 1.2 trillion USD. Germany has allocated a budget of nearly 500 billion Euro. It is known that organizations such as IMF and OECD have similar studies and discourses. A wide range of tax and financial facilities are on the agenda for all affected groups in Italy, France and the UK. Considering the interdependence of all economies worldwide, coordination between countries has become more important than ever, especially for minimizing the progress of recession, unemployment and contraction.

We will keep announcing other developments in this respect.

Please do not hesitate to contact our consultants for any questions regarding any matter in this bulletin.

Best Regards,

 Bulletin No    : 2020-24

Date                : 23 March 2020

Topic              : (Covid 19) Short-Term Work Allowance

 

 Short – Term Work Allowance

Due to the virus surrounding our country, a new economic package of 100 Billion TRY was announced. In the economic package, the good news came for employers, employees and retired people. (https://ia.com.tr/2020-23-newsletter-turkish-economy/)

One of the measures for employees whose workplaces closed due to Coronavirus. It was announced that the short work allowance initiated by the İŞKUR General Directorate, which is affiliated to the Ministry of Family, Labor and Social Services, will be activated.

In this circular, we summarised the Short Work Allowance, how to benefit from the system especially by having the frequently asked questions (FAQ) dated March 24th, 2020. Here are the details:

  • Short Work Application
  • In the event that the weekly working hours in the workplace are temporarily reduced by at least one third for general economic, sectoral, regional crisis or challenging reasons, or if the activity is stopped completely or partially for at least four weeks without seeking a continuity condition, the workplace should not exceed three months (6 months by the decision of the President). It is an application that provides income support to the insured for the period they cannot work.
  • Within the scope of Short Work;
  • Short-time working allowance to workers,
  • Payment of General Health Insurance premiums, services are provided.
  • Even the companies who has unpaid tax and premiums can apply.
  • In order to be able to apply Short Work at the Workplace;
  • The employer; it is necessary to apply to İŞKUR that the working time in the workplace has decreased or stopped due to general economic, sectoral, regional crisis or compelling reasons, and it has to be determined that the workplace has been affected by these situations as a result of the compliance determination made by the Labor Inspectors.
  • In order for the worker to benefit from the Short Work Allowance;
  • The employer’s short work request is found to be appropriate as a result of the examination by the labor inspectors,
  • The worker was entitled to unemployment benefit in terms of working hours and unemployment insurance premium payment days at the start of the short work (Those who have paid unemployment insurance premium for at least (450 days)* in the last three years from those who have been subjected to service contract for the last (60 days)* before the start of the short work),
    • (*) On 24.03.2020, the Turkish Grand National Assembly was accepted at the general assembly and announced by the Minister of Labour, Social Services and Family. However, the Official Gazette has not been published yet
  • The information of the worker on the list of those who will participate in the short study as a result of the examination by the labor inspectors, following conditions are required.
  • Employers can apply for short employment by filling out the Short Work Request Form and information about the workers to be short worked online due to general economic, sectoral, regional crisis or compelling reasons. The companies whose activities are shut down by the Government should submit those governmental desicions to have fast result.
  • The companies stopping or diminishing the activities should submit those management decisions as well.
  • After completing the determination of conformity as a result of the examination by the labor inspectors, the employer’s requests for changing the list of workers to be short-worked and / or increasing the short working time applied at the workplace are evaluated as new applications.
  • All the related documents should be submitted online and the labor inspectors are supposed to review them all online. There will be no site visit or inspection.
  • Short Work Allowance Period, Amount and Payment
  • Daily short-time working allowance: It is 60% of the average daily gross earnings calculated by taking into consideration the insured’s earnings for the last twelve months The amount of short-time working allowance calculated in this way cannot exceed 150% of the gross amount of the monthly minimum wage.
  • The short-time work allowance is paid to the worker himself and fifth day of every month for periods of Payments are made through PTT Bank. The Minister of Family, Labor and Social Services is empowered to bring the payment date forward.
  • Short Termination of Short Study
  • In the event that the employer decides to start his normal activity while the practice of short work continues, it is obligatory to notify the institution and the workers in writing six working days ago.
  • As of the date specified in the notification, short work ends. Unwarranted payments regarding late notifications are collected from the employer along with their legal interest.
  • Below is the monthly short-time working allowance for 2020.

 

Monthly Average of Prime Earnings of the Last 12 Months Calculated Short Work Allowance Amount Stamp Tax Short Work Allowance to be Paid
Last 12 Months Minimum Wage 2.943,00 TRY 1.765,80 TRY 13,40 TRY 1.752,40 TRY
Last 12 Months Working with 4.000 TRY 4.000,00 TRY 2.400,00 TRY 18,22 TRY 2.381,78 TRY
Working with the Last 12 Months 7,000 TRY 8.000,00 TRY 4.414,50 TRY (*) 33,51 TRY 4.380,99 TRY
(*) Since the calculated amount of short-time work allowance cannot exceed 150% of the gross amount of the monthly minimum wage, the monthly short-time work allowance amount to be paid has been calculated in this way. In 2020, the gross minimum wage is 2,943.00 TRY.

 

  • Withdrawal of Short Work Allowance
  • Short-time working allowance as of the date of the health report, which is the subject of the temporary incapacity benefit, in case those who receive short-time work allowance, start to get an old-age pension, get arrested for any reason, or leave the job due to any work due to any law or if the temporary incapacity benefit begins cut.
  • Employer’s Obligation to Keep Records
  • The employer, who does short work, must keep records of the working time of the workers and submit them if requested.

 

We will keep announcing other developments in this respect.

Please do not hesitate to contact our consultants for any questions regarding any matter in this bulletin.

Hope to recover soon from this pandemic.

Best Regards,

Bülten No      : 2020-24

Tarih              : 20 Mart 2020

Konu              : Kısa Çalışma Ödeneği Hakkında

Merhaba,

Ülkemizi saran virüs sebebiyle 100 Milyar TL’lik yeni bir paket açıklandı. Ekonomik pakette işverenden işçiye, işçiden emeklilere kadar pek çok konuda destekler verileceği müjdesi geldi.

(https://ia.com.tr/2020-23-turkiye-ekonomik-istikrar-kalkani-paketi/)

Bunlardan bir tanesi de Coronavirus nedeniyle kapanan işyerlerine yönelik oldu. Aile, Çalışma ve Soysal Hizmetler Bakanlığına bağlı İŞKUR Genel Müdürlüğünün daha önce başlattığı kısa çalışma ödeneğinin devreye gireceği açıklandı.

Bu sirkülerimizde, Kısa Çalışma Ödeneği ile ilgili bilgiler, uygulamadan nasıl yararlanılacağı konularına değindik, işte detaylar;

Kısa Çalışma Uygulaması

Genel ekonomik, sektörel, bölgesel kriz veya zorlayıcı sebeplerle işyerindeki haftalık çalışma sürelerinin geçici olarak en az üçte bir oranında azaltılması veya süreklilik koşulu aranmaksızın işyerinde faaliyetin tamamen veya kısmen en az dört hafta süreyle durdurulması hallerinde, işyerinde üç ayı aşmamak üzere (Cumhurbaşkanı kararı ile 6 aya kadar uzatılabilir.) sigortalılara çalışamadıkları dönem için gelir desteği sağlayan bir uygulamadır.

Kısa Çalışma Kapsamında;

  • İşçilere kısa çalışma ödeneği ödenmesi,
  • Genel Sağlık Sigortası primleri ödenmesi sağlanmaktadır.

İşyerinde Kısa Çalışma Uygulanabilmesi için;

  • İşverenin; genel ekonomik, sektörel, bölgesel kriz veya zorlayıcı sebeplerle işyerindeki çalışma süresinin önemli ölçüde azaldığı veya durduğu yönünde İŞKUR’a başvuruda bulunması ve İş Müfettişlerince yapılan uygunluk tespiti sonucu işyerinin bu durumlardan etkilendiğinin tespit edilmesi gerekmektedir.

İşçinin Kısa Çalışma Ödeneğinden Yararlanabilmesi İçin;

  • İşverenin kısa çalışma talebinin iş müfettişlerince yapılacak inceleme sonucu uygun bulunması,
  • İşçinin kısa çalışmanın başladığı tarihte, çalışma süreleri ve işsizlik sigortası primi ödeme gün sayısı bakımından işsizlik ödeneğine hak kazanmış olması (Kısa çalışmanın başladığı tarihten önceki son 120 gün hizmet akdine tabi olanlardan son üç yıl içinde en az 600 gün süreyle işsizlik sigortası primi ödemiş olanlar),
  • İş müfettişlerince yapılacak inceleme sonucu kısa çalışmaya katılacaklar listesinde işçinin bilgilerinin bulunması, gerekmektedir.

 Kısa Çalışma Talebinde Bulunulması ve Talebin Değerlendirilmesi

İşverenler, genel ekonomik, sektörel, bölgesel kriz veya zorlayıcı sebeplerle Kısa Çalışma Talep Formunu ve kısa çalışma yaptırılacak işçilere ilişkin bilgileri içeren listeyi manyetik ve yazılı ortamda doldurarak kısa çalışma başvurusunda bulunulabilir.

Kısa çalışma ödeneğinden Covid-19 salgını gerekçesiyle yararlanabilmek için ekte yer alan Kısa Çalışma Talep Formu ve kısa çalışma yaptırılacak personele ilişkin listeyi işverenlerin bağlı bulundukları İŞKUR biriminin mail adresine yapması gerekmektedir.

Mesela Ankara Çankaya için kisacalisma.cankaya@iskur.gov.tr adresine gönderilecektir. Diğer İŞKUR mail adresleri için tüm liste yine ekte yer almaktadır. Başvuru, işverenlerin bağlı bulundukları İŞKUR birimine yapılmaktadır.

Formda, başvuran işveren tarafından faaliyet konusu, kısa çalışma tarih aralığı, başvuruya ilişkin neden (Coivd-19 etkisi veya döviz etkisi), gerekçenin yazılı izahı, kısa çalışma uygulanacak işçi sayısı, daha önce bu uygulamanın yapılıp yapılmadığı, uygunluk tespitine ilişkin belgeler ve bilgiler yer alacaktır. Bunun yanında formda işverenler tarafından yapılacak taahhütlere ilişkin bilgilere de yer verilmektedir.

Başvuruda ek olarak, işçi listesi, ücret bordroları, yazılı beyan, puantaj kayıtları, mali bilgi ve belgeleri içeren mali analiz raporu, alınan ve iptal edilen siparişlere ve sözleşmelere ilişkin belgeleri faaliyetin kısmen veya tamamen durduğuna yönelik belgeler ve gerekli görülen diğer bilgi ve belgeler yer alacaktır.

İş müfettişlerince yapılacak inceleme sonucu uygunluk tespiti tamamlandıktan sonra, kısa çalışma uygulanacak işçi listesinin değiştirilmesine ve/veya işyerinde uygulanan kısa çalışma süresinin arttırılmasına yönelik işveren talepleri, yeni başvuru olarak değerlendirilir.

Aşağıda 2020 yılı için aylık kısa çalışma ödeneği hesabı verilmiştir.

 

 TL Son 12 Aylık Prime Esas Kazançların Aylık Ortalaması Hesaplanan Kısa Çalışma Ödeneği Miktarı Damga Vergisi Ödenecek Kısa Çalışma Ödeneği Miktarı
Son 12 Ay Asgari Ücretle Çalışan 2.943,00 1.765,80 13,40 1.752,40
Son 12 Ay 4.000 TL ile Çalışan 4.000,00 2.400,00 18,22 2.381,78
Son 12 Ay 7.000 TL ile Çalışan 8.000,00 4.414,50 (*) 33,51 4.380,99
(*) Hesaplanan kısa çalışma ödeneği miktarı, aylık asgari ücretin brüt tutarının %150’sini geçemeyeceği için ödenecek aylık kısa çalışma ödeneği miktarı bu şekilde hesaplanmıştır. 2020 yılında brüt asgari ücret 2.943,00 TL’dir.

    Kısa Çalışma Ödeneği Süresi, Miktarı ve Ödenmesi

Günlük kısa çalışma ödeneği; sigortalının son oniki aylık prime esas kazançları dikkate alınarak hesaplanan günlük ortalama brüt kazancının % 60’ıdır. Bu şekilde hesaplanan kısa çalışma ödeneği miktarı, aylık asgari ücretin brüt tutarının % 150’sini geçemez.

Kısa çalışma ödeneği, çalışmadığı süreler için, işçinin kendisine ve aylık olarak her ayın beşinde ödenir. Ödemeler PTT Bank aracılığı ile yapılmaktadır. Ödeme tarihini öne çekmeye Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanı yetkilidir.

Kısa Çalışma Ödeneği Alınan Süre İçin Ödenen Primler

İşçinin kısa çalışma ödeneği aldığı süre için genel sağlık sigortası primleri ödenmektedir. Söz konusu dönemde kısa ve uzun vadeli sigorta primleri aktarılmaz.

Kısa Çalışmanın Erken Sona Ermesi

İşverenin, kısa çalışma uygulaması devam ederken, normal faaliyetine başlamaya karar vermesi halinde durumu Kurum birimine ve işçilere altı işgünü önce yazılı olarak bildirmesi zorunludur.

Bildirimde belirtilen tarih itibariyle kısa çalışma sona erer. Geç bildirimlere ilişkin oluşan yersiz ödemeler yasal faizi ile birlikte işverenden tahsil edilir.

Kısa Çalışma Ödeneğinin Kesilmesi

Kısa çalışma ödeneği alanların işe girmesi, yaşlılık aylığı almaya başlaması, herhangi bir sebeple silâh altına alınması, herhangi bir kanundan doğan çalışma ödevi nedeniyle işinden ayrılması hallerinde veya geçici iş göremezlik ödeneğinin başlaması durumunda geçici iş göremezlik ödeneğine konu olan sağlık raporunun başladığı tarih itibariyle kısa çalışma ödeneği kesilir.

İşverenin Kayıt Tutma Zorunluluğu

Kısa çalışma yapan işveren, işçilerin çalışma sürelerine ilişkin kayıtları tutmak ve istenilmesi halinde ibraz etmek zorundadır.

 

Konuyla ilgili diğer gelişmeleri de sizlere duyurmaya devam ediyor olacağız.

Bu bültende geçen herhangi bir konuyla ilgili sorularınız için danışmanlarımıza ulaşabilirsiniz.

Saygılarımızla,

Bülten No: 2020-23

Tarih     : 19 Mart 2020

Konu     : Türkiye Ekonomik İstikrar Kalkanı Paketi Açıklandı

 

Sayın Cumhurbaşkanı tarafından 18.03.2020 tarihinde gerçekleştirilen KOVİD-19 (Korona virüs) değerlendirme toplantısı sonrasında açıklanan ekonomi paketinin özetini kısaca sizlere sunacağız. Paketin ayrıntılarını ve yapılacak yasal & idari düzenlemeleri yakından takip edip sizleri zamanında bilgilendireceğiz.

İçinden geçilen sağlık krizinden dolayı uzaktan çalışma, toplantı ve iletişim formatına uygun olarak bu tür bilgilendirmeleri sizlere daha sık ulaştırmak istiyoruz.

Şimdi ayrıntılara geçelim.

 

Ekonomik İstikrar Kalkanı adı verilen bir paketle, KOVİD-19 salgınının etkilerini azaltmak için toplamda 100 milyar liralık bir kaynak seti devreye alınmıştır.

Bu tedbirlerin yakından takibi ve uygulanması iş alemi ile tüketicilerin ekonomik zorluk yaşamadan bu süreci atlatabilmeleri için hayati önemdedir. Bu çerçevede devreye sokulması planlanan tedbirler şunlardır:

1- Etkilenen bazı sektörler için Muhtasar ve KDV tevkifatı ile SGK primlerinin nisan, mayıs ve haziran ödemeleri 6’şar ay ertelenecektir. Bu sektörler Perakende, AVM, Demir-Çelik, Otomotiv, Lojistik-Ulaşım, Sinema-Tiyatro, Konaklama, Yiyecek-İçecek, Tekstil-Konfeksiyon ve Etkinlik-Organizasyon sektörleridir.

2- Nisan ayı başında yürürlüğe girecek olan konaklama vergisi Kasım 2020’ye kadar uygulanmayacaktır. Bu yıl başlaması planlanan değerli konut vergisi zaten 1 yıl ötelenmişti.

3- Kamu arazisi kullanan otellerde uygulanan irtifak hakkı bedelleri ve hasılat payı ödemeleri nisan, mayıs ve haziran ayları için 6 ay süreyle ertelenmektedir.

4- İç havayolu taşımacılığında 3 ay süreyle KDV oranı yüzde 18’den yüzde 1’e indirilmektedir. Hali hazırda yurt dışına yapılan uçuşlarda yurt dışı parkura isabet eden hizmet ve teslimlerden KDV alınmamaktadır.

5- KOVİD-19 salgınıyla ilgili tedbirlerden etkilendiği için nakit akışı bozulan firmaların bankalara olan kredi anapara ve faiz ödemelerinin asgari 3 ay ötelenmesi ve gerekmesi halinde bunlara ilave finansman desteği sağlanması planlanmaktadır.

6- İhracattaki geçici yavaşlama sürecinde kapasite kullanım oranlarının korunması amacıyla ihracatçıya stok finansmanı desteği sağlanacaktır.

7- Bu dönemde işlerinin olumsuz etkilendiğini beyan ederek talepte bulunan esnaf ve sanatkârların Halkbank’a olan kredi borçlarına ilişkin olarak, nisan, mayıs ve haziran anapara ve faiz ödemeleri 3 ay süreyle ve faizsiz olarak ertelenecektir.

8- Kredi Garanti Fonu limiti 25 milyar liradan 50 milyar liraya çıkartılacaktır. Kredilerde öncelik yaşanan gelişmelerden olumsuz etkilendiği için likidite ihtiyacı oluşan ve teminat açığı bulunan firmalar ile KOBİ’lere verilecektir.

9- Vatandaşlar için uygun ve avantajlı şartlarda sosyal amaçlı kredi paketleri devreye alınmasını teşvik eden önlemler alınacaktır.

10- 500 bin liranın altındaki konutlarda kredilendirilebilir miktarın yüzde 80’den yüzde 90’a çıkartılarak, asgari peşinatın yüzde 10’a düşürülmesi düşünülmektedir.

11- Virüsün yayılmasına karşı alınan tedbirlerin etkisiyle nisan, mayıs ve haziran aylarında temerrüde düşen firmaların kredi sicillerine “mücbir sebep” notu düşülmesi sağlanacaktır.

12- Geçmiş yıllarda uygulanan asgari ücret desteği devam ettirilecektir.

13- Mevzuatımızdaki esnek ve uzaktan çalışma modelleri daha etkin hale getirilecektir. Hali hazırda iş hukukumuzda bulunan ve çok tercih edilmeyen bu yöntemler bu kriz sebebiyle önemli hale gelmiştir.

14- Kısa Çalışma Ödeneği devreye alınacak, bundan faydalanmak için gereken süreçler kolaylaştırılacak ve hızlandırılacaktır. Böylece faaliyetine ara veren işyerlerindeki işçilere geçici bir gelir desteği verilirken, işverenlerin de maliyeti azaltılmış olacaktır.

15- En düşük emekli maaşı 1.500 TL’na yükseltilecektir.

16- Emeklilerin bayram ikramiyesi Nisan ayı başında ödenecektir. Aynı şekilde emeklilerin maaş promosyon ödemeleri de banka şubelerine gitmelerine gerek kalmaksızın, doğrudan hesaplarına yatırılacaktır.

17- Aile, Çalışma ve Sosyal Politikalar Bakanlığının belirlediği kriterlere göre ihtiyaç sahibi ailelere yapılacak nakdi yardımlar için ilave 2 milyar TL bir kaynak ayrılacaktır.

18- İstihdamdaki sürekliliği temin etmek amacıyla 2 aylık telafi çalışma süresi 4 aya çıkartılacaktır. Bu uygulama mevcutta İş Kanunu’na dayalı olarak sezon yoğunluğu fazla olan bazı sektörlerde kullanılmakta ve 2 ay yetersiz kalmaktadır.

19- Tek başına yaşayan 80 yaş üstü yaşlılar için, sosyal hizmet ve evde sağlık hizmetlerinden oluşan periyodik takip programı devreye alınacaktır.

20- 31 Mart 2020 tarihine kadar verilmesi gereken yıllık Gelir Vergisi beyannamelerinin verilme ve ödeme süreleri 30 Nisan 2020 gün sonuna kadar uzatılmıştır.

21- Teknokent ve Ar-Ge & Tasarım Merkezi personeline yönelik kolaylaştırma yapılmış ve evden çalışma imkânı getirilen teşvikli personel hakkında duyuru yapılmıştır.

22- Etil alkol, kolonya ve dezenfektan gibi bazı önemli malların ihracı kayda bağlı hale getirilmiştir.

Bunun yanında sayın Cumhurbaşkanı tarafından değinilen diğer konular da şu şekildedir:

    • T.C. Merkez Bankası piyasalar açısından oldukça önemli bazı adımları atmakta ve likidite sıkıntısı yaşanmayacağının garantisini ortaya koymaktadır.
    • Bu kapsamda Merkez Bankası, ihracatçılar için de çok önemli uygulamalar başlatmıştır.
    • Nisan, mayıs ve haziran ayı vadeli açık reeskont kredi anapara ve faiz ödemeleri ekim, kasım ve aralık aylarına ertelenerek, azami vade 1 yıl uzatılmıştır.
    • Nisan, mayıs ve haziran aylarında vadesi dolan reeskont kredilerinin taahhüt kapama süresi de aynı şekilde 1 yıl uzatılmıştır.
    • Böylece, ihracatçıların bu süreçteki belirsizliği atlatabilmesine destek olunmaktadır.
    • En büyük öncelik üretim ve istihdamın sekteye uğramamasıdır.
    • Yukarıda açıklanan ekonomi paketindeki imkanlardan istifade edecek firmalar için ön şart, istihdam kaybına yol açılmamasıdır.
    • Finansal kurum ve kuruluşlarda kredi limiti olan firmaların, likidite ve nakit ihtiyacına yönelik taleplerinin hızlıca karşılanması, ayrıca kredi limitlerinin kullandırılmasında kısıtlamaya gidilmemesi önemlidir.
    • Finans kuruluşlarından, bu ortamda istihdamın muhafazası ve ekonomik büyümenin sürdürülmesi için kredi şartlarının esnetilmesine yönelik adımlar beklenmektedir.
    • Tüm finans kuruluşlarından; kredi geri çağırma, mevcut kredi limitini kullandırmama, fiyat artırma, teminat şartlarını zorlaştırma uygulamalarından özenle kaçınması istenmiştir.
    • Kurumsal firmaların, KOBİ’lerin, bireysel kesimin, geçici iş ve ciro kaybı veya benzeri nedenlerle gelir kaybı yaşayanların, kredi borçlarıyla ilgili taksit, öteleme, yapılandırma, düzenleme taleplerine de süratle ve olumlu cevap verilmesi istenmiştir.
    • Türkiye Bankalar Birliğinin bu konuda aldığı tavsiye kararlarına, tüm finans kuruluşlarının uyması beklenmektedir.
  • Peki Dünyada Neler Oluyor? Benzer şekilde Avrupa Birliği, ABD ve Avrupa ülkeleri geniş çaplı istikrar ve destek paketleri açıklamaktalar. Dünya ekonomisinin motoru olan ve herkesin gözünün üzerinde olduğu ABD faiz indirimleri yanında 1,2 trilyon dolarlık ve Almanya 500 milyar avroya yakın bir bütçe ayırmıştır. IMF, OECD vb kuruluşların da benzeri çalışmaları ve söylemleri olduğu bilinmektedir. İtalya, Fransa ve İngiltere’de etkilenen tüm kesimler için çok geniş vergisel ve finansal kolaylıklar gündemdedir. Tüm dünya ekonomilerinin birbirine bağlılığı düşünüldüğünde özellikle durgunluk, işsizlik ve daralmanın minimum seviyede hareket edebilmesi için ülkeler arası eşgüdüm her zamankinden daha önemli bir hale gelmektedir.

Konuyla ilgili diğer gelişmeleri de sizlere duyurmaya devam ediyor olacağız.

Bu bültende geçen herhangi bir konuyla ilgili sorularınız için danışmanlarımıza ulaşabilirsiniz.

Saygılarımızla,

2020-22

To       : The clients and company web site

From   : Independent Advisors / Accounting & Tax

Date     : March, 16th 2020

Subject: Bankacılık Hizmetlerinden Alınacak Ücretlerde Önemli Sınırlamalar

Her türlü bankacılık işlemlerinde finansal tüketicilerden alınan ücretler, kredi ve verilen hizmetlere karşılık alınan ücretler ve sunulan finansal ürünlerin tanımlanması ve fiyatlandırılması önemli bir konudur. Türkiye’de bankacılık mevzuatı finansal hizmetlere ilişkin sunulan ürün çeşitlendirmesi ve ücretlendirmeyi ikili bir yapıda ele almıştır.

Mevduat ve kredi faiz veya kar payları ilk önemli kategori olup, istisnaları olmakla birlikte genel olarak bankalarca serbestçe belirleneceği 5411 sayılı Bankacılık Kanunu çerçevesinde 2006/1 sayılı Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası tebliği ile belirlenmiştir.

İkinci önemli kategori olan finansal tüketicilerden alınacak faiz veya kâr payı dışında alınacak her türlü ücret, komisyon ve masraf türleri 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanuna dayanılarak düzenlenmektedir. TCMB’nin Şubat ve Mart 2020’de yaptığı düzenlemeler ile bu konuda uygulama birliğinin sağlanması ve aşırı ücretlendirmenin önlenmesi ve belirli sınırlar içerisine alınması amaçlanmaktadır.

Sizler için çok faydalı olduğunu düşündüğümüz finansal tüketicilerden alınacak faiz veya kâr payı dışındaki ücretlere ilişkin getirilen son düzenlemeleri önce kısaca başlıklarla başlayıp sonra ayrıntılarla irdeleyelim.

  • Bankacılık İşlemlerinden Alınan Ücretlerde değişiklik yapılmış olup uygulama 1 Nisan 2020’de başlayacaktır.
    • TCMB ve BDDK finansal tüketicilerden alınacak ücretler ile bankalarca ticari müşterilerden alınabilecek ücretlere ilişkin usul ve esaslara ilişkin düzenleme yapmıştır. BDDK düzenlemeleri yönetmelik, TCMB düzenlemeleri ise tebliğ kapsamında yapılmış olup, düzenlemeler birbirini destekler şekilde yapılmıştır.
    • Tebliğin amacı bankaların ticari müşterileri ile gerçekleştireceği işlemlerde öngörülebilirliğin ve şeffaflığın artırılması, kavram ve terim birliğinin sağlanması ve aşırı ücretlendirmenin önlenmesi için, sunulan ürün veya hizmetler karşılığı alınabilecek ücretlerin tür ve nitelikleri ile azami miktar ya da oranları ile bunlara ilişkin usul ve esasları belirlemektir.
    • 2020/4 TCMB Tebliğinde, ücretlere ilişkin bilgilendirme esasları, ticari krediler, kredi tahsis ve kullandırımı, teminatlandırma ve kapama, dış ticaret ve nakit yönetimine ilişkin ücretler, her türlü para transferleri, kiralık kasa hizmetleri, ödeme sistemleri, ticari kartlar ve üye işyeri ücretlerine ilişkin ayrıntılı düzenlemeler yer almaktadır.
    • 10 Şubat tarihli Resmî Gazetede yayımlanan Tebliğ ve Yönetmelik 1 Mart 2020 tarihinde yürürlüğe girmiştir.
    • Daha sonra 7 Mart 2020 tarihinde yapılan düzenleme ile ise 3/10/2014 tarihli ve 29138 sayılı Resmî Gazetede yayımlanan Finansal Tüketicilerden Alınacak Ücretlere İlişkin Usûl ve Esaslar Hakkında Yönetmelik yürürlükten kaldırılmıştır. Böylece bu konudaki düzenlemeler tamamıyla TCMB tarafından yapılmaya başlanmıştır.
    • Daha sonra yapılan 2020/5 sayılı Tebliğ değişikliği ile Tebliğin 1-4 (amaç, kapsam, dayanak ve tanımlar), 15 (para ve kıymetli maden transferi), 20 (üye işyeri ücretleri) ve 22 nci (intibak) maddeleri dışında kalan maddelerinin yürürlük tarihi 1 Nisan 2020 olarak yeniden belirlenmiştir.
    • Böylece bazı uygulamalar 1 ay ertelenmiş olmaktadır.
    • Daha önce kurulmuş sözleşmeler açısından ise yürürlük tarihinden sonra gerçekleştirilecek işlemler bakımından da bu düzenlemeler uygulanacaktır.
  • Kredi Kapama Düzenlemesi: Ticari kredilerin tamamen veya kısmen erken kapanması halinde yapılacak indirimlerle ilgili daha sonra TCMB tarafından bir Tebliğ daha yayımlanmıştır.
    • Bankalarca Ticari Müşterilerden Alınabilecek Ücretlere İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Tebliğde (Sayı: 2020/4) değişiklik yapan 2020/8 sayılı Tebliğ ile ticari kredilerin tamamının veya bir kısmının erken ödenmesi durumunda yapılması gereken indirimlere ilişkin düzenleme yapılmıştır.
    • Bu düzenleme 11 Mart 2020 tarihinde yayımlanmış ve yayımı tarihinde yürürlüğe girmiştir.
      • Yapılan düzenleme ile ticari müşterinin kredinin tamamı için erken ödeme talebinde bulunması halinde banka bu talebi kabul etmek zorundadır.
      • Türk lirası krediler için alınabilecek erken ödeme ücreti, gerekli faiz ve diğer maliyet unsurlarına ilişkin indirimler yapılarak hesaplanan ve müşteri tarafından bankaya erken ödenen tutarın, kalan vadesi yirmi dört ayı aşmayan kredilerde yüzde birini (%1), kalan vadesi yirmi dört ayı aşan kredilerde ise yüzde ikisini (%2) geçemez.
      • Döviz cinsi veya dövize endeksli kredilerde söz konusu azami ücretler bir puan artırımlı olarak uygulanır.”
  • Faiz Oranları Hakkında Düzenleme: TCMB mevduat ve kredi faiz oranları ve katılma hesapları ile kar ve zarara katılma oranları hakkında düzenleme yapmıştır.
    • Konuyla ilgili olarak 2020/3 sayılı Tebliğ yayımlamıştır.
    • Bankalarca, mevduata uygulanacak sabit veya değişken faiz oranları serbestçe belirlenir. Ancak, vadesiz mevduat faiz oranı yıllık %0.25’i geçemez.
    • Değişken faiz oranı, Türk Lirası mevduatta 3 ay ve daha uzun vadeli, yabancı para mevduatta 6 aydan uzun vadeli mevduatlar için uygulanabilir. Türk lirası mevduat ve döviz tevdiat hesapları için uygulanacak değişken faiz hesaplama yöntemi, TC Merkez Bankasının uygun görüşü alınmak suretiyle bankalarca belirlenir.
    • Bankalarca, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası kaynaklı reeskont ve avans kredileri dışındaki kredilere uygulanacak faiz oranları serbestçe belirlenir.
  • Bankacılık İşlemlerinde Finansal Tüketicilerden Alınacak Ücretlerde değişiklik yapılmış olup uygulamaya ilişkin 2020/7 sayılı Tebliğ TCMB tarafından yayımlanmıştır.
    • Bu Tebliğin amacı finansal tüketicilere sunulan ürün veya hizmetlere ilişkin olarak faiz veya kâr payı dışında alınacak her türlü ücret, komisyon ve masraf türleri ile bunlara ilişkin usûl ve esasları belirlemektir.
    • Ücretlendirilebilecek olan ürün veya hizmetler Tebliğe Ek-1’de sınıflandırılmıştır. Bu sınıflandırmada yer almayan, yeni bir ürün veya hizmet grubunun belirlenmesi veya yeni bir ücret kaleminin oluşturulabilmesi için ilgili kuruluş tarafından Merkez Bankasından izin alınması zorunludur.
    • Ek-1’de yer alan bu ürünler şunlardır:
      • Kredi kartları
        • Yıllık üyelik ücreti
        • Ek kart yıllık üyelik ücreti
        • Nakit avans çekim ücreti
    • Para ve Kıymetli Maden Transferleri
        • Havale ücreti
        • Uluslararası fon transferi ve mesajlaşma ücreti
        • EFT / Kıymetli maden transferi ücreti – Bu konu ayrıntılı olarak düzenlenmiş olup detaylar aşağıdaki tabloda* yer almaktadır.
EFT Tutarı İnternet/Mobil Bankacılık ATM Diğer Kanallar
0 – ₺1000 en çok ₺1 en çok ₺2 en çok ₺5
₺1001- ₺50.000 en çok ₺2 en çok ₺5 en çok ₺10
₺50.001 ve üzeri en çok ₺25 en çok ₺50 en çok ₺100

*TC Merkez Bankası resmi ödeme kapanış saatinden en fazla 90 dakika önce geç EFT kapsamında ücretler anılan ücretler %50 artırımlı olarak uygulanabilir.

    • Mevduat / Katılım Fonu
      • Para çekme ücreti
    • Bireysel Krediler
      • Tahsis ücreti
      • Ekspertiz ücreti
      • Taşınır ve taşınmaz rehin tesis ücreti
    • Diğer
      • Kiralık kasa ücreti
      • Kampanyalı ürün veya hizmetler ücreti
      • Aracılık hizmetleri ücreti
      • Arşiv-araştırma ücreti
      • Onaya bağlı bildirim ücreti
      • Başka kuruluş ATM’sinden yapılan işlem ücreti
    • Tebliğde, tüketiciler ile imzalanacak sözleşmelere ilişkin şartlar, ücretlerin TÜİK oranında artırılması, ücretlerin hangi durumlarda iade edileceği, bilgilendirme, tüketici ve konut finansmanı kredilerine ilişkin ücretler, banka ve kredi kartı ücretleri, EFT ücretleri, mevduat ve katılım fonu işlemleri, ATM kullanımı ve kiralık kasa hizmetleri ile kampanyalar ve özel hizmetler hakkında düzenlemeler yer almaktadır.
    • Kredi tahsis ücreti, kullandırılan kredi anaparasının binde beşini geçemez. Merkez Bankası, gerekli gördüğü hallerde bu sınırı artırmaya ve azaltmaya yetkilidir.
    • Bu düzenleme 7 Mart 2020 tarihinde yürürlüğe girmiştir.

Bu konularla ilgili diğer gelişmeleri de sizlere duyurmaya devam ediyor olacağız.

Bu konuyla ilgili sorularınız için danışmanlarımıza ulaşabilirsiniz.

Saygılarımızla,

 Bulletin nr: 2020-21

To       : The clients and company web site

From   : Independent Advisors / Accounting & Tax

Date     : March, 11th 2020

Subject: Önemli Mali/Vergisel Düzenlemeler (Mart İlk 10 günlük Özet)

Merhaba, son 10 gün içerisinde gerçekleşen önemli mali konuları özet olarak sizlerin dikkatinize sunmak isteriz.

Bültenlerimizden faydalandığınızı ve keyif aldığınızı umuyor saygılar sunuyoruz. (Sadece Türkçe/İngilizce aylık veya 10 günlük özetler almak istiyorsanız bize bilgi vermeniz yeterlidir.)

  • Gelir Vergisi Mükellefleri İçin 2019 yılın ilişkin Beyanname Dönemi Başlamış olup farklı gelir unsurları için ayrıntılı açıklayıcı rehberler ve uyumlu mükellefler için %5 Uyum Rehberi Gelir İdaresi Başkanlığınca (GİB) yayımlanmıştır.
    • https://www.gib.gov.tr/yardim-ve-kaynaklar/rehberler GİB web sayfasında ticari kazançlar, kira gelirleri, diğer ücretler, menkul sermaye iratları, hazır beyan sistemi, diğer kazanç ve iratlar, gayrimenkullerin elden çıkarılmasına ilişkin kazançlar ve serbest meslek kazançları ve GVK 67nci madde kapsamındaki kazanç ve iratlar için ayrıntılı broşür ve rehberler yayımlanmıştır.
    • Geliri sadece kira, ücret, menkul sermaye iradı veya diğer kazanç ve iratların biri veya birkaçından oluşan mükellefler Yıllık Gelir Vergisi Beyannamelerini Hazır Beyan Sistemi üzerinden kolayca gönderebilirler.
    • Ayrıca vergiye uyumlu gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerine sağlanan %5 vergi indirimi uygulamasına ilişkin açıklamaların yer aldığı “Vergiye Uyumlu Mükelleflere %5 Vergi İndirimi” broşürü hazırlanmıştır.
    • 2019 yılında elde edilen ticari, zirai ve mesleki kazançları nedeniyle 1-31 Mart 2020 beyan döneminde Yıllık Beyanname verecek mükelleflerden şartları taşıyanlar, %5 vergi indiriminden yararlanabileceklerdir. Söz konusu uygulamadan kira, ücret, diğer kazanç ve irat ve menkul sermaye iradı mükellefleri henüz yararlanamamaktadır.
  • Yatırım Fonları ve Emeklilik Yatırım Fonları mevzuatında bazı değişiklikler yapılmıştır.
    • 4 Mart 2020 tarihli Resmî Gazetede yayımlanan Tebliğ ve Yönetmelik değişiklikleriyle ihraççı tanımı güncellenmiş, fon portföy yatırımlarına ilişkin sınırlamalarda değişiklikler yapılmış, hisse senedi yoğun fonlar ve borsa yatırım fonlarına yapılan yatırımlarla ilgili açıklamalar yer almıştır. Söz konusu düzenlemeler yayımı tarihinde yürürlüğe girmiştir.
    • Şirket ortaklarımızdan Şaban Küçük 2019’da Londra’da IFA tarafından düzenlenen 81. uluslararası kongreye (International Fiscal Association) Yatırım Fonlarına ilişkin Türkiye raportörü olarak tüm yatırım fon araçlarına ilişkin İngilizce bir tebliğ sunmuş olup bu konuda sorusu veya talebi olan müşterilerimize daha detaylı bilgi iletebiliriz.
  • Tahsilat Genel Tebliğinde değişiklik yapılarak vergi borcu (amme alacağı) ödenmeden ödeme yapamayacağı belirlenen kurum ve kuruluşlar için limit yeniden belirlenmiştir.
    • Buna göre söz konusu kurum ve kuruluşlar 2.000TL olan tutar yerine 5.000TL üzerinde olan ödemeler için vergi borcu olmadığına dair belge isteyecektir.
    • Bu kurum ve kuruluşlar Seri: A Sıra No: 1 (Tahsilat Genel Tebliğinin) V. Amme Alacağı Ödenmeden Yapılmayacak İşlemler ve İşlem Yapanların Sorumlulukları başlıklı bölümünde sayılmaktadır.
    • Tebliğde hangi kurumların bu uygulamaya tabi olduğu, hangi ödemeler için hak sahiplerine ödeme yapılamayacağı ve hangi ödeme türlerinin kapsam dışında olduğu çok ayrıntılı bir şekilde açıklanmıştır.
    • Yeni rakam 3 Mart 2020 tarihinden itibaren yapılan ödemelerde uygulanmaya başlanmıştır.
  • KDV tevkifat oranlarına ilişkin yeni bir düzenleme yapılmıştır.
    • 3 Mart 2020 tarihli Resmî Gazetede yayımlanan KDV Genel Uygulama Tebliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair 31 Seri No.lu Tebliğ ile külçe metal, bakır, çinko, alüminyum ve kurşun ürünleri ile hurda ve atık teslimlerinde 1/2 olarak uygulanan tevkifat oranı 7/10 olarak değiştirilmiştir.
    • Yeni oran 1 Nisan 2020 tarihinden itibaren yapılacak teslimlerde uygulanacaktır.
    • KDV tevkifatı, belli sektörlerde alıcı ve satıcı arasındaki mal teslim ve hizmet ifalarında öngörülen oranda KDV tutarının satıcı tarafından faturada gösterilmesine rağmen alıcı tarafından tutularak doğrudan vergi dairesine ödenmesi şeklinde çalışmaktadır.
    • Bu tevkifat tutarlarının belli şartlar dahilinde iadesi imkânı bulunmakta olup konu ile ilgili ilave bilgi alınması için dolaylı vergiler uzmanlarımıza danışabilirsiniz.
  • ÖTV teminat iadelerine ilişkin kolaylıklar sağlayan Özel Teminat Sertifikası (ÖTS) uygulanmasına ilişkin ÖTV Genel Tebliği yayımlanmıştır.
    • İmalatçı mükelleflerin ÖTV teminatlarından kaynaklı finansman yükünün azaltılması amacıyla, ithalat sırasında mükellefler tarafından gümrüğe verilen teminatların vergi dairelerince çözümünde ve nakden iade taleplerinin yerine getirilmesinde, mükellefiyet büyüklükleri ve diğer şartlar dahilinde risk taşımayan ve vergiye uyum düzeyi yüksek olan mükelleflere sertifika verilecektir. Böylece vergi incelemesi sonucu beklenilmeksizin ithalatta verilen teminatların sertifika türüne göre belirlenen kısmının hızlı çözümü ile nakden iade taleplerinin yerine getirilmesinde indirimli teminat verilebilmesine imkân sağlanmaktadır.
    • 3 Mart 2020 tarihli Resmî Gazetede yayımlanan 7 seri numaralı ÖTV uygulama genel tebliğiyle yapılan değişiklikler 1 Mayıs 2020 tarihinde yürürlüğe girecektir.
    • ÖTS kapsamına girebilecek olup önceden verilen teminatların aşan kısımları da gerekli şartları sağlaması halinde 2 ay içinde çözülecektir.
    • Tebliğ ile şartları sağlayan mükellefler ÖTV-A, B ve C sınıflarına dahil olacaklar ve azalan oranlı bir teminat sistemiyle, ÖTV’ye ilişkin iadelerini daha hızlı alabileceklerdir.
    • Bu teminatları alabilmek için öngörülen genel şartlar yanında her bir sertifika türü için belirlenen özel şartları da yerine getirmek gerekmektedir.
      • Genel şartlar, vergi borcunun olmaması, belli suçların işlenmemiş olması, KDV açısından özel esaslara tabi olmaması, riskli veya uyum düzeyi düşük mükellef kategorisinde olmaması, son beş yıl içinde defter ve belgelerini ibrazdan imtina etmemiş olması ve haklarında düzenlenen son 10 inceleme raporunun olumlu olması şartları aranır.
      • Özel şartlar olarak ise, aktif toplamı, maddi duran varlıklar, öz sermaye, çalışan sayısı ve net satış tutarlarının belli rakamların altında olmaması aranır.
  • Dahilde İşleme Rejimi ve İhracat sayılan satış ve teslimlerde izin, belge ve taahhütlerin kapatılmasıyla dahilde işleme izni verilmeyecek eşya listesi güncellenmiştir.
    • 6 Mart tarihli değişiklikler ile dahilde işleme izni verilmeyecek eşyalara ilişkin Ek-7, dahilde işleme izin belgelerinin kapatılması için gereken bilgi ve belgelerin yer aldığı Ek-3, dahilde işleme izninin kapatılması için gerekli bilgi ve belgelerin yer aldığı Ek-4 ile ihracat sayılan satış ve teslimler ile ilgili taahhütlerin kapatılması için gereken bilgi ve belgelerin yer aldığı Ek-4’de güncellemeler yapılmıştır.

(Ekler için https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2020/03/20200306-6-1.pdf)

    • 2020/3 nolu Tebliğ ile İhracat Sayılan Satış ve Teslimler Hakkında Tebliğde (2005/2) değişiklik yapılmıştır. Anılan Tebliğe göre ihracat sayılan satış ve teslimler iç piyasada satışı ihracat sayılan ve ithalatta gümrük muafiyetinden yararlandırılan satış ve teslimleri ifade etmektedir.
    • Tebliğ eki listelerde yapılan değişiklik ile; bundan böyle beyanname asıllarının yanı sıra, elektronik ortamda temin edilen gümrük beyannamesi bilgilerinin de belgelerin kapatılmasında kullanılabilmesi mümkün olacaktır.
    • Bunun yanında idare gerekli görürse ilave bilgi ve belgeler isteyebilir veya sayılan bilgi ve belgelerden bazılarını istemeyebilir.
    • Bu düzenlemeler Ticaret Bakanlığı tarafından yürütülmekte olup, Resmî Gazetede yayım tarihi olan 6 Mart 2020 tarihinden itibaren geçerli olacaktır.
  • Fikir ve Sanat Eserlerinin çoğaltılmasına ve taşınmasına yarayan bazı taşıyıcı eşyanın imalat veya ithalatı için yapılacak kesinti oranları yeniden belirlenmiş ve kapsama telefon cihazları da dahil edilmiştir.
    • Söz konusu düzenleme 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanununun 44 ncü maddesi gereğince 2187 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile yürürlüğe girmiştir. Önceki düzenleme olan 2013/5260 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı yürürlükten kaldırılmıştır.
    • Karara göre her türlü boş CD, DVD, USB bellek gibi taşıyıcı materyal ile fikir ve sanat eserlerini çoğaltmaya yarayan teknik cihazların imalat veya ithalat bedelleri üzerinden yapılacak kesinti oranları, ekli listede yer alan ürünlerin eşya tanımı ve pozisyon numaraları birlikte değerlendirilerek %1, 2, 3 veya %0.5 oranında kesintiye tabi tutulacaktır.
    • Bu eşyalara video kayıt veya gösterme cihazları, telefon cihazları, sesleri ve diğer fenomenleri kaydetmeye yarayan diskler, ses kaydetme veya kaydedilen sesi tekrar vermeye mahsus cihazlar, depolama aygıtları, akıllı kartlar, radyo yayınlarını alıcı cihazlar, monitörler ve projektörler, baskı makineleri ve optik okuyucular dahildir.
    • Söz konusu eşyanın üretimini yapanlar, ihraç edilenler hariç olmak üzere, bir ay içinde sattıkları materyaller ve teknik cihazların imalat bedeli üzerinden, listede belirtilen oranlardaki tutarı, takip eden ayın en geç on beşinci gününe kadar beyan edip yatıracaklardır.
    • Bu kişiler aylık üretime ilişkin miktar ve bedelleri 3’er aylık dönemlerde bir liste ile Kültür ve Turizm Bakanlığına bildirmek zorundadırlar.
    • Kesintinin matrahı söz konusu eşyanın imalat veya ithalat bedeli olacaktır.
    • Bu eşyanın serbest dolaşıma girişini sağlayan gerçek ve tüzel kişiler ise gümrük kıymeti üzerinden, listede belirtilen oranlardaki tutarı, serbest dolaşıma giriş beyannamesinin tescilinden önce, Kültür ve Turizm Bakanlığınca belirlenecek bir ulusal bankada Bakanlık adına açılan özel hesaba yatırmakla yükümlüdürler.
    • Kesintinin eksik yapılması veya yatırılması durumunda 6183 sayılı Kanun hükümleri uygulanacak ve gecikme zammı tatbik edilecektir.
    • Bu karar 19 Mart 2020 tarihinde yürürlüğe girecektir.
  • e-İrsaliye Uygulama Kılavuzu Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından yayımlanmıştır.
    • Bu kılavuzda teknik önemli konularda açıklamalar yer almaktadır. Geçiş zorunluluğu, başvuru, belge düzeni, düzenleme süresi, belgenin iptali, zincir teslim halleri, şubeler arası mal sevkiyatı, malın fiili sevkinden önce fatura düzenlemesi hali, ihracatta e-irsaliye uygulaması, e-irsaliyede GTİP numarası yazılma zorunluluğu, hava limanlarında gerçekleştirilen teslimatlar, boru hatları ile yapılan taşımalar, özel mevzuatına göre sevk irsaliyesi yerine geçen belgeler, malların fiyatına yer verilmesi, irsaliye ile gönderilen malların tam veya eksik olarak teslim alınması durumu, satışa konu olmayan tamir-bakım veya numune olarak yapılan gönderimlerde belge düzeni gibi konular ele alınmaktadır.
    • Bu konuda 509 nolu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği ile yapılan düzenlemelere göre aşağıda sayılan mükellefler e-irsaliye uygulamasına geçmek zorundadırlar.
      • e-Fatura uygulamasına kayıtlı olan ve 2018 veya müteakip hesap dönemleri brüt satış hasılatı (veya satışları ile gayrisafi iş hasılatı) 25 Milyon TL ve üzeri olan mükellefler,
      • Özel Tüketim Vergisi Kanununa ekli (I) sayılı listedeki malların imali, ithali, teslimi vb. faaliyetleri nedeniyle EPDK’dan lisans (bayilik lisansı dahil) alan mükellefler,
      • Özel Tüketim Vergisi Kanununa ekli (III) sayılı listedeki malların imal, inşa, ithalini ve ana bayi/distribütör şeklinde pazarlamasını gerçekleştiren mükellefler.
      • 3213 sayılı Maden Kanunu kapsamında düzenlenen işletme ruhsatı/sertifikası sahipleri ve işletme ruhsatı/sertifikası sahipleri ile yaptıkları sözleşmeye istinaden maden üretim faaliyetinde bulunan gerçek ve tüzel kişi mükellefler,
      • 4634 sayılı Şeker Kanununun 2 nci maddesinin (e) bendinde tanımına yer verilen şekerin (beyaz şeker) imalini gerçekleştiren mükellefler,
      • e-Fatura uygulamasına kayıtlı olan mükelleflerden demir ve çelik (GTİP 72) ile demir veya çelikten eşyaların (GTİP 73) imali, ithali veya ihracı faaliyetinde bulunan mükellefler,
      • Tarım ve Orman Bakanlığınca gübre üretim ve tüketiminin kayıt altına alınmasına yönelik oluşturulan Gübre Takip Sistemi’ne kayıtlı kullanıcılar, 1/7/2020 tarihine kadar,
      • 5957 sayılı Sebze ve Meyveler ile Yeterli Arz ve Talep Derinliği Bulunan Diğer Malların Ticaretinin Düzenlenmesi Hakkında Kanun hükümlerine göre komisyoncu veya tüccar olarak sebze ve meyve ticaretiyle iştigal eden mükellefler, 1/1/2020 tarihine kadar geçmek zorundadırlar.
  • Türkiye’ye getirilen işlenmemiş altın ile ilgili olarak mevzuatta değişiklik yapılmıştır.
    • Türk Parasının Kıymetini Korumaya ilişkin 3 Mart 2020 tarihinde 32 sayılı Kararda yapılan değişiklik ve ayrıca anılan karara ilişkin çıkarılan 2008-32/34 nolu Tebliğde değişiklik yapan 2020-32/57 nolu Tebliğ ile işlenmemiş altına ilişkin kurallar değiştirilmiştir.
    • Bu mevzuat ile işlenmemiş altına dair ayar, üretim ve üzerinde yer alması gereken bilgiler güncellenmiş, 5 kiloya kadar getirilen altın ve üzerinde yer alan altına ilişkin beyan, yapılacak işlemler, alınacak önlemler ve yetkili olacak gümrük idaresi ile Maliye ve Hazine Bakanlığına yapılan bildirim konusu düzenlenmiştir.
    • Türkiye Cumhuriyeti Devleti ile vatandaşlık bağı bulunmayan ve yurda giriş tarihinde 18 yaşını doldurmuş olan yolcuların beraberlerinde bir takvim yılı içerisinde en fazla 5 kilogram ağırlığında kendilerine ait olan standart işlenmemiş altını yurda getirmeleri serbesttir.
    • Bu kapsamda yurda getirilen standart işlenmemiş altın Ticaret Bakanlığı tarafından yayımlanan altın beyan formu ile yetkili gümrük idaresine beyan edilir.
    • Dahilde işleme rejimi kararı kapsamında yapılan kıymetli maden ithalatında 3 iş günü içinde kıymetli maden aracı kuruluşu tarafından Borsaya yazılı olarak bilgi verilir.
  • Türkiye ile Somali arasında imzalanan çifte vergilendirmeyi önleme anlaşması özel bir prosedürün ardından yürürlüğe girecektir.
    • 06.2016 tarihinde imzalanıp 17.01.2020 tarihli Resmî Gazetede yayımlanan 7206 sayılı Kanun’la onaylanması uygun bulunan Türkiye ile Somali Arasında Gelir Üzerinden Alınan Vergilerde Çifte Vergilendirmeyi Önleme Anlaşmasının onaylanmasına ilişkin 04.03.2020 tarih ve 2258 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı 05.03.2020 tarihli Resmî Gazetede yayımlanmıştır.
    • Anlaşmaya göre, her bir akit Devlet, kendi iç mevzuatında öngörülen işlemlerin tamamlandığını diğerine bildirecek, bu bildirimlerden sonuncusunun alındığı tarihte Anlaşma yürürlüğe girecektir.
    • Özet bir bilgi olarak Türkiye’nin imzaladığı 93 anlaşmadan 85 tanesi yürürlüktedir. Bu anlaşmalardan 27 tanesi AB üyesi ülkelerle imzalanmıştır.
    • Müzakereleri Devam Etmekte Olan Çifte Vergilendirmeyi Önleme Anlaşmaları: Hollanda, İsveç ve Lüksemburg ile mevcut Anlaşmaların revize edilmesi, Afganistan, Gana, Kamerun, Küba, Libya, Mali, Mozambik, Sri Lanka, Nijerya ve Tanzanya ile bir ÇVÖA imzalanması için müzakereler devam etmektedir.
  • Kredi Kapama: Ticari kredilerin tamamen veya kısmen erken kapanması halinde yapılacak indirimlerle ilgili TCMB tarafından Tebliğ yayımlanmıştır.
    • Bankalarca Ticari Müşterilerden Alınabilecek Ücretlere İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Tebliğde (Sayı: 2020/4) değişiklik yapan 2020/8 sayılı Tebliğ ile ticari kredilerin tamamının veya bir kısmının erken ödenmesi durumunda yapılması gereken indirimlere ilişkin düzenleme yapılmıştır. Bu düzenleme 11 Mart 2020 tarihinde yayımlanmış ve yayımı tarihinde yürürlüğe girmiştir.
    • Yapılan düzenleme ile ticari müşterinin kredinin tamamı için erken ödeme talebinde bulunması halinde banka bu talebi kabul etmek zorundadır. Bu müşteriden Türk lirası krediler için alınabilecek erken ödeme ücreti, gerekli faiz ve diğer maliyet unsurlarına ilişkin indirimler yapılarak hesaplanan ve müşteri tarafından bankaya erken ödenen tutarın, kalan vadesi yirmi dört ayı aşmayan kredilerde yüzde birini (%1), kalan vadesi yirmi dört ayı aşan kredilerde ise yüzde ikisini (%2) geçemez. Döviz cinsi veya dövize endeksli kredilerde söz konusu azami ücretler bir puan artırımlı olarak uygulanır.”
  • Bankacılık İşlemlerinde Finansal Tüketicilerden Alınacak Ücretlerde değişiklik yapılmış olup uygulamaya ilişkin 2020/7 sayılı Tebliğ TCMB tarafından yayımlanmıştır.
    • Bu Tebliğin amacı kuruluşlar tarafından finansal tüketicilere sunulan ürün veya hizmetlere ilişkin olarak faiz veya kâr payı dışında alınacak her türlü ücret, komisyon ve masraf türleri ile bunlara ilişkin usûl ve esasları belirlemektir.
    • Kuruluşlar tarafından ücretlendirilebilecek olan ürün veya hizmetler Tebliğe Ek-1’de sınıflandırılmıştır. Bu sınıflandırmada yer almayan, yeni bir ürün veya hizmet grubunun belirlenmesi veya yeni bir ücret kaleminin oluşturulabilmesi için ilgili kuruluş tarafından Merkez Bankasından izin alınması zorunludur. Bu ürünler şunlardır:
      • Kredi kartları
        • Yıllık üyelik ücreti
        • Ek kart yıllık üyelik ücreti
        • Nakit avans çekim ücreti
      • Para ve Kıymetli Maden Transferleri
        • EFT / Kıymetli maden transferi ücreti
        • Havale ücreti
        • Uluslararası fon transferi ve mesajlaşma ücreti
      • Mevduat / Katılım Fonu
        • Para çekme ücreti
      • Bireysel Krediler
        • Tahsis ücreti
        • Ekspertiz ücreti
        • Taşınır ve taşınmaz rehin tesis ücreti
      • Diğer
        • Kiralık kasa ücreti
        • Kampanyalı ürün veya hizmetler ücreti
        • Aracılık hizmetleri ücreti
        • Arşiv-araştırma ücreti
        • Onaya bağlı bildirim ücreti
        • Başka kuruluş ATM’sinden yapılan işlem ücreti
    • Tebliğde, tüketiciler ile imzalanacak sözleşmelere ilişkin şartlar, ücretlerin TÜİK oranında artırılması, ücretlerin hangi durumlarda iade edileceği, bilgilendirme, tüketici ve konut finansmanı kredilerine ilişkin ücretler, banka ve kredi kartı ücretleri, EFT ücretleri, mevduat ve katılım fonu işlemleri, ATM kullanımı ve kiralık kasa hizmetleri ile kampanyalar ve özel hizmetler hakkında düzenlemeler yer almaktadır.
    • Kredi tahsis ücreti, kullandırılan kredi anaparasının binde beşini geçemez. Merkez Bankası, gerekli gördüğü hallerde bu sınırı artırmaya ve azaltmaya yetkilidir.
    • Daha önce de TCMB tarafından yayımlanan 2020/4 ve 2020/5 sayılı Tebliğler ile bu konuda düzenlemeler yapılmıştı. TCMB Tebliğinde, ücretlere ilişkin bilgilendirme esasları, ticari krediler, kredi tahsis ve kullandırımı, teminatlandırma ve kapama, dış ticaret ve nakit yönetimine ilişkin ücretler, her türlü para transferleri, kiralık kasa hizmetleri, ödeme sistemleri, ticari kartlar, üye işyeri ücretlerine ilişkin ayrıntılı düzenlemeler yer almıştır.
    • Bu düzenlemeler 1 Nisan 2020 tarihinde yürürlüğe girecektir.

Konuyla ilgili diğer gelişmeleri de sizlere duyurmaya devam ediyor olacağız.

Bu bültende geçen herhangi bir konuyla ilgili sorularınız için danışmanlarımıza ulaşabilirsiniz.

Saygılarımızla,