2020-31 7226 Sayılı Kanunda (Covid-19 Önlem Paketi) Yer Alan Önemli Düzenlemeler

,

Bülten  No             : 2020-31

Tarih                       : 31 Mart 2020

Konu                       : 7226 Sayılı Kanunda (Covid-19 Önlem Paketi) Yer Alan Önemli Düzenlemeler

 

Merhaba, Sayın Cumhurbaşkanı tarafından 18.03.2020 tarihinde salgına karşı (Korona virüs) açıklanan ekonomi paketinin özetini 2020-23 nolu sirkülerimiz ile sizlerle paylaşmıştık. Bu pakete dair önemli mali ve hukuksal düzenlemeleri de içeren 7226 sayılı Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun, 25.03.2020 tarihinde TBMM Genel Kurul’unda kabul edilmiş olup, 26.03.2020 tarih 31080 mükerrer sayılı Resmî Gazete de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.

Bu Kanun kapsamında yapılan mali düzenlemeler, TBMM Genel Kurulunda ve Plan ve Bütçe komisyonunda yapılan eklemeler ve yapılan diğer değişiklikler başlıkları altında sizlere kısaca özet sunacağız.

İçinden geçilen sağlık krizinden dolayı uzaktan çalışma, toplantı ve iletişim formatına uygun olarak bu tür bilgilendirmeleri sizlere daha sık ulaştırmak istiyoruz.

En kısa süre içinde yüz yüze ve eskiden bildiğimiz şekilde gerçekten bir arada olduğumuz şekilde tekrar bir araya gelebilmek dileğiyle.

Şimdi ayrıntılara geçelim.

 A) Bu Kanun Teklifi ile Yapılan Düzenlemeler,  

  1. Maden Kanununa eklenen bir madde ile (Ek Madde 19) mücbir sebeplerden herhangi birinin bulunması halinde Hazine ve Maliye Bakanlığının görüşü alınarak Maden Kanunu kapsamındaki mali yükümlülüklerin ve/veya beyanların ertelenmesi ile mali yükümlülüklerin taksitlendirilmesi
    • Bu kapsamda, mali yükümlülüklere ilişkin zamanaşımı duracak ve hak düşürücü süreler erteleme süresince işlemeyecektir.
    • Bu hükmün uygulanması için mücbir sebebin malum olması veya ilgililer tarafından ispat veya tevsik edilmesi gerekmektedir
    • Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı, mücbir sebep sayılan hâller nedeniyle, bölge, il, ilçe, mahal veya afete maruz kalanlar itibarıyla mücbir sebep hâli ilan etmeye ve bu sürede ilgili Kanunda belirlenen mali yükümlülüklerden yerine getirilemeyecek olanları tespit etmeye yetkili kılınmıştır.
  2. İşverenlerin işgücü maliyetlerini düşürerek istihdamı korumak ve artırmak amacıyla 2020 yılında geçerli olmak üzere işverenlere aylık 75 TL asgari ücret desteğinin sağlanması,
    • İşverenlerin işgücü maliyetlerini düşürerek istihdamı korumaları ve artırmalarını desteklemek amacıyla 2016 yılından 2019 yılı sonuna kadar her yıl asgari ücret desteği sağlanmıştır. Kanunun 29.Maddesi ile, 5510 sayılı Kanuna geçici 80 inci madde eklenerek; 2020 yılında da istihdamı desteklemek için işgücü maliyetlerini azaltmak üzere; 2020 yılının tamamında, sektör ayırımı yapılmaksızın, finansmanı İşsizlik Sigortası Fonundan karşılanacak şekilde, işverenlere, ödeyecekleri sigorta priminden mahsup edilerek günlük 2,50 TL, aylık 75 TL asgari ücret desteği sağlanması amaçlanmaktadır.
  3. Tüketicilerin elektrik ihtiyaçlarını yenilenebilir enerji kaynaklarından karşılamayı talep edebilmelerine imkan sağlanması ve bunlara yönelik olarak farklı tarifelerin belirlenebilmesi,
  4. Vazife ve harp malulü olup çalışmaya devam edenlere en az 20 yıllık sigortalılık süresi ve 5000 gün prim ödemiş olmaları şartıyla ikinci bir aylık bağlanması imkanının verilmesi,
  5. Cumhurbaşkanı tarafından deprem, yangın, su baskını, yer kayması ve benzeri afetler nedeniyle mağdur olan vatandaşların ödemek zorunda oldukları elektrik ve doğal gaz faturalarının ertelenmesine ve erteleme durumunda elektrik ve doğal gaz dağıtım şirketlerinin söz konusu ertelemeden kaynaklanan anapara haricindeki tüketicilerden tahsil edecekleri gecikme zammının Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı bütçesinden karşılanmasına karar verilebilmesi,
    • 7269 sayılı Umumi Hayata Müessir Afetler Dolayısıyla Alınacak Tedbirlerle Yapılacak Yardımlara Dair Kanuna eklenen Ek 13. madde ile, elektrik ve/veya doğal gaz tüketim bedellerinin tahakkuk ve/veya tahsilatlarının süresinin ve kapsamının belirlenerek 1 yıla kadar ertelenmesi ile elektrik ve/veya doğal gaz dağıtım ve/veya tedarik şirketlerinin söz konusu ertelemeden kaynaklanan anapara haricindeki tüketicilerden tahsil edilmeyen bedellere ilişkin finansman maliyetinin, gecikme zammı tutarını geçmemek üzere Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı bütçesinden karşılanması konusunda Cumhurbaşkanı yetkili kılınmıştır.
  6. Türk Standartları Enstitüsünün iş akdiyle Enstitü dışından inceleme elemanı çalıştırabilmesi,
  7. Türkiye’de ikamet etmeyen vatandaşların ve Türk Vatandaşlığı Kanununun 28 inci maddesi kapsamındaki kişilerin döviz cinsinden bireysel emeklilik sistemine dâhil olabilmesi,
  8. Kredi garanti kurumlarına aktarılacak kaynak tutarının 25 milyar TL’den 50 milyar TL’ye çıkarılması, (KGF)
    • 4749 sayılı Kamu Finansmanı ve Borç Yönetiminin Düzenlenmesi Hakkında Kanunun geçici 20. maddesinin birinci fıkrasında yapılan değişiklik ile, Hazine ve Maliye Bakanına verilen Kredi Garanti Kurumlarına nakit kaynak aktarma veya özel tertip Devlet İç Borçlanma Senedi ihraç etme yetkisi artırılarak 25 milyar TL’den 50 Milyar TL’ye çıkarılmıştır.
  9. 5490 sayılı Nüfus Hizmetleri Kanununun 27/A maddesini birinci fıkrasında yapılan düzenleme ile taraflardan birinin ölmüş ya da yabancı olması halinde Türk vatandaşı olan diğer taraf veya vekilinin tek başına başvurması durumunda da, yabancı ülke adlî veya idari makamlarınca boşanmaya ilişkin olarak verilen kararların, verildiği devlet kanunlarına göre konusunda yetkili adlî veya idarî makam tarafından verilmiş ve kesinleşmiş olması öngörülmektedir

B) TBMM Plan ve Bütçe Komisyonunda yapılan eklemelerle gelenler;

  1. Gelir Vergisi Kanunu’nun 75nci maddesinde değişiklik yapılarak yabancı para cinsinden yapılan katkı payı ödemelerinin yatırıldığı yabancı para cinsinden kurulan emeklilik yatırım fonlarından elde edilen irat tutarının tespitinde kur farkının dikkate alınmaması sağlanmıştır.
  2. 5442 sayılı İl İdaresi Kanunu’na eklenen “Ek Madde” 2 ile Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu tarafından aşağıdaki hallerde ihtiyaç duyulan telefon abone ve konum bilgileri gecikmeksizin karşılanır:
    • Afet ve acil durum hallerinde arama, kurtarma ve müdahale faaliyetleri kapsamında, afetten veya acil durumdan etkilenen kişiler ile sınırlı olmak üzere Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığının veya ilgili valiliğin,
    • 112 acil çağrı merkezlerine yapılan çağrılar kapsamında, arayan kişilere ulaşılması amacıyla arama zamanıyla sınırlı olmak üzere 112 acil çağrı merkezlerinin veya ilgili valiliğin, ihtiyaç duyduğu telefon abone ve konum bilgileri gecikmeksizin karşılanır.
    • Bu kapsamda ilgili Bakanlık ile Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumunun birlikte belirleyeceği usul ve esaslar dâhilinde erişim sistemi kurulabilir. Bu madde uyarınca elde edilen veriler başka amaçlar için kullanılamaz.

C) TBMM Genel Kurulda Yapılan Eklemeler:

  1. 4706 sayılı Kanuna eklenen “Geçici 25.Madde” ile
    • Kanunları uyarınca ilgili bakanlıklar tarafından üzerinde turizm tesisleri yapılmak üzere adlarına kamu arazisi tahsis edilen, Kültür ve Turizm Bakanlığından belgeli yatırımcılar ve işletmecilerden, irtifak hakkı tesis edilip edilmediğine veya kullanma izni verilip verilmediğine bakılmaksızın 04.2020 tarihi ile 30.06.2020 tarihi arasındaki dönemde tahsil edilmesi gereken kira, kesin izin, kesin tahsis, irtifak hakkı, kullanma izni, yararlanma, ilave yararlanma bedelleri ve hasılat payları ile
    • Kültür ve Turizm Bakanlığından belgeli turizm tesislerinin yatırımcıları ve işletmecilerinden bu faaliyetleri dolayısıyla Hazine taşınmazlarını izinsiz kullanımları dolayısıyla aynı tarih aralığında tahsil edilmesi gereken ecrimisillerin ödeme süreleri, başvuru şartı aranmaksızın altı ay ertelenmiştir.
    • Öte yandan bu alacaklar ertelenen süre sonuna kadar herhangi bir zam veya faiz uygulanmadan tahsil edilecektir.
  2. İş Kanunu’nda yapılan değişiklikle telafi çalışma süresinin 2 aydan 4 aya çıkarılması,
    • 4857 sayılı Kanunun 64. maddesinde yapılan değişiklikle işçilerin ücret kaybının ve işletmelerin işgücü kaybının en aza indirilmesi ile işletmelerin değişen şartlara ve olağanüstü durumlara uyum yeteneğinin artırılması amacıyla, iki ay içinde yaptırılması gereken telafi çalışmasının dört ay içinde yaptırılabilmesine imkân sağlanmıştır. Cumhurbaşkanına bu süreyi iki katına kadar artırma konusunda yetki verilmiştir.
  3. Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununda değişiklik yapılarak Kanunun Ek 19.maddesinde yapılan değişiklik ile ödenen en düşük maaşın500TL’ye çıkarılması ve 46. Madde uyarınca 5510 sayılı kanunun ek 18. Maddesinin birinci fıkrasında yapılan değişiklik ile bayram ikramiyesinin ise ödemenin yapılacağı tarih yerine bayramın içinde bulunduğu aya göre ödenmesi şeklinde düzenlenmiştir.
  4. İşsizlik Sigortası Kanununda yapılan değişiklikle kısa çalışma ödeneğine ilişkin şartların hafifletilmesi,
    • 4447 sayılı Kanuna eklenen geçici madde ile, 06.2020 tarihine kadar geçerli olmak üzere, zorlayıcı sebep (yeni tip koronavirüs (Covid-19) salgını) gerekçesiyle yapılan kısa çalışma başvuruları için, işçinin kısa çalışma ödeneğine hak kazanabilmesinde öngörülen hizmet akdinin feshi hariç işsizlik sigortası hak etme koşullarını yerine getirmesi hükmü;
      • Kısa çalışma başlama tarihinden önceki son 60 gün (Önceki düzenlemede 120 gün)
      • Hizmet akdine tabi olanlardan son üç yıl içinde 450 gün (Önceki düzenlemede 600 gün)
    • Sigortalı olarak çalışıp işsizlik sigortası primi ödenmiş olması şeklinde uygulanacaktır. Bu koşulu taşımayanlar, kısa çalışma süresini geçmemek üzere son işsizlik ödeneği hak sahipliğinden kalan süre kadar kısa çalışma ödeneğinden yararlanmaya devam edecektir.
    • Konu ile alakalı detaylı bilgiyi 2020-24 nolu sirkülerimizde bulabilirsiniz.
  5. Karşılıksız Çek ve Protestolu Senetler Kanununda yapılan değişiklikle anapara veya taksit ödemesi 03.2020 tarihinden önce olup da aksatanlardan 31.12.2020 tarihine kadar tamamının ödenmesi veya yeniden yapılandırılması halinde, bu kişilerle yapılan finansal işlemlerde kredi kuruluşları ve finansal kuruluşlar tarafından dikkate alınmaması sağlanmıştır.
  6. 5941 sayılı Çek Kanununa eklenen geçici madde ile, 24.03.2020 tarihine kadar karşılıksız çekten dolayı mahkûm olanların cezalarının infazı bu maddenin yürürlüğe girdiği tarih olan 03.2020 tarihi itibariyle durdurulmaktadır,
    • Buna göre mahkeme tarafından ceza mahkûmiyetinin bütün sonuçlarıyla ortadan kaldırılmasına karar verilmesi için hükümlünün;
      • Tahliye tarihinden itibaren en geç üç ay içinde çek bedelinin ödenmeyen kısmının onda birini alacaklıya ödemesi ve
      • Kalan kısmını üç aylık sürenin bitiminden itibaren ikişer ay arayla 15 eşit taksitle ödemesi gerekmektedir.
  7. 7194 sayılı Dijital Hizmet Vergisi ile Bazı Kanunlarda ve 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılması Hakkında Kanunun yürürlük maddesi olan 52. maddesinde değişiklik yapılarak 04.2020 olan konaklama vergisinin yürürlüğü 01.01.2021 tarihine ertelenmiştir.
  8.   Kanunun geçici 2. maddesine göre 01.03.2020 tarihinden 30.06.2020 tarihine kadarki dönemde işyeri kira bedelinin ödenememesi ilgili kira sözleşmesinin feshi ve kiraya konu taşınmazın tahliye sebebi olmayacaktır.

D) Diğer Değişiklikler: Ayrıca bu Kanunla aşağıdaki Kanunlarda değişiklikler yapılmıştır:

    1. Kimlik Bildirme Kanunu,
    2. Avda ve Sporda Kullanılan Tüfekler, Nişan Tabancaları ve Av Bıçaklarının Yapımı, Alımı, Satımı ve Bulundurulması Kanunu,
    3. Turizmi Teşvik Kanunu,
    4. Bireysel Emeklilik Tasarruf ve Yatırım Sistemi Kanunu,
    5. İşsizlik Sigortası Kanunu,
    6. Yükseköğretim Kurumları Teşkilatı Kanunu,
    7. Dernekler Kanunu,
    8. Gelir İdaresi Başkanlığı Kanunu,
    9. Yenilenebilir Enerji Kaynakları Kanunu,
    10. Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu,
    11. Suç Gelirlerinin Aklanmasının Önlenmesi Kanunu,
    12. Vakıflar Kanunu,
    13. İnternet Ortamında Yapılan Yayınların Düzenlenmesi Kanunu,
    14. Elektrik Piyasası Kanunu,
    15. Askeralma Kanunu,
    16. İmar Kanunu,
    17. Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu.

Ayrıca, değiştirilen ilgili kanunu, değişikliğin konusunu ve kapsamını, kanun maddelerinin yürürlülük ve geçerlilik tarihlerini kapsayan özet tablomuz ekte sunulmuştur.

Bültenlerimizden faydalandığınızı umuyor saygılar sunuyoruz. (Sadece Türkçe/İngilizce aylık veya 10 günlük özetler almak istiyorsanız bize bilgi vermeniz yeterlidir.)

Konuyla ilgili diğer gelişmeleri de sizlere duyurmaya devam ediyor olacağız.

Bu bültende geçen herhangi bir konuyla ilgili sorularınız için danışmanlarımıza ulaşabilirsiniz.

Saygılarımızla,

Download PDF

 

 

 

 

 

 

 

            

 

 

 

          Ek-1:

 

 

                                                BAZI KANUNLARDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR KANUN
Resmi Gazete Yayım Tarihi: 26.03.2020 Kabul Tarihi: 25.03.2020
Sayı : 31080 Mükerrer Kanun No: 7226
Kanun Madde
No		 Değiştirilen İlgili Kanun Değişikliğin Konusu & Kapsamı & Getiriliş Amacı Maddenin
Yürürlülük Tarihi		 Hükmün
Geçerlilik Tarihi
1 10/6/1949 tarihli ve 5442 sayılı İl İdaresi Kanunu Afet ve acil durum hallerinde, Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığının veya ilgili valiliğin ihtiyaç duyduğu telefon abone ve konum bilgileri gecikmeksizin karşılanır. Bu kapsamda ilgili Bakanlık ile Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumunun birlikte belirleyeceği usul ve esaslar dâhilinde erişim sistemi kurulabilir. 26.03.2020 26.03.2020
2 15/5/1959 tarihli ve 7269 sayılı Umumi Hayata Müessir Afetler Dolayısiyle Alınacak Tedbirlerle Yapılacak Yardımlara Dair Kanun Afetler nedeniyle afet yaşanılan yerlerde elektrik ve/veya doğal gaz tüketim bedellerinin tahakkuk ve/veya tahsilatlarının süresinin ve kapsamının belirlenerek 1 yıla kadar ertelenmesi 26.03.2020 01.01.2020
3 18/11/1960 tarihli ve 132 sayılı Türk Standardları Enstitüsü ile İlgili Bazı Düzenlemeler Hakkında Kanun Türk Standardları Enstitüsü’nün geçici nitelikte ve özel bilgi ve uzmanlık gerektiren işlerde yurt içinde ve yurt dışında iş akdiyle Enstitü dışından inceleme elemanı çalıştırabilmesi ve bunların günlük inceleme ücretlerinin belirlenmesi 26.03.2020 26.03.2020
4 31/12/1960 tarihli ve 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu Yabancı para cinsinden yapılan katkı payı ödemelerinin yatırıldığı yabancı para cinsinden kurulan emeklilik yatırım fonlarından elde edilen irat tutarının tespitinde kur farkı dikkate alınmaz 26.03.2020 26.03.2020
5 26/6/1973 tarihli ve 1774 sayılı Kimlik Bildirme Kanunu 6. Madde Bu bildirimler sorumlu işleticiler tarafından, yukarıda belirtilen süre içerisinde genel kolluk kuvvetlerine elektronik ortamda da yapılabilir. Bildirimlerin elektronik ortamda yapılması durumunda üçüncü fıkra hükmü uygulanmaz. Bu fıkra kapsamında elektronik ortamda yapılan bildirimler, genel kolluk tarafından köy ve mahalle muhtarları ile paylaşılır 26.03.2020 26.03.2020

 

6 3/11/1980 tarihli ve 2330 sayılı Nakdi Tazminat ve Aylık Bağlanması Hakkında Kanunun 4 üncü maddesinin ikinci fıkrası Vazife ve harp malullerimizden çalışmaya devam edenlere en az 20 yıllık sigortalılık süresi ve 5000 gün prim ödenmiş olması şartıyla ikinci bir aylık bağlanma imkanının verilmesi; daha önce prim ödemeleri yanlış hesaplanıp emekli maaşları kesilen malullerimizin mağduriyetlerinin giderilmesi 26.03.2020 26.03.2020
7 11/9/1981 tarihli ve 2521 sayılı Avda ve Sporda Kullanılan Tüfekler, Nişan Tabancaları ve Av Bıçaklarının Yapımı, Alımı, Satımı ve Bulundurulmasına Dair Kanunun 11 inci maddesi 2521 sayılı Kanun kapsamına giren yivsiz tüfek, spor ve nişan tüfek ve tabancaların izinsiz ya da izin belgesine aykırı üretilmesini, satılmasını ve satışına aracılık edilmesini önlemek amacıyla bunlara ilişkin yaptırımların ağırlaştırılması, 26.03.2020 26.03.2020
8 2521 sayılı Kanun  2521 sayılı Kanunun 11 inci maddesinde yapılan değişiklik doğrultusunda anılan Kanunun 12 nci maddesinin ikinci fıkrası yürürlükten kaldırılmaktadır. 26.03.2020 26.03.2020
9 2521 sayılı Kanun 13 üncü maddesinin birinci fıkrasının birinci cümlesinde yer alan “, satışına aracılık eden, taşıyan veya nakleden” ibaresi “veya taşıyan” şeklinde değiştirilmiştir. 26.03.2020 26.03.2020
10 12/3/1982 tarihli ve 2634 sayılı Turizmi Teşvik Kanununun 8 inci maddesinin (I) fıkrasının birinci paragrafı Bakanlık tarafından tahsisi iptal edilen taşınmazların üzerinde yatırımcılar lehine tesis edilen irtifak haklarına ilişkin terkin davalarında basit yargılama usulü uygulanır. Tahsisi iptal
edilen ve irtifak hakları terkin edilen veya tahsis süreleri sona eren taşınmazlar üzerinde bulunan yapı, tesis ve müştemilatlar bedelsiz olarak Hazineye intikal eder. Yatırımcı, bunlar için herhangi bir hak ve bedel talep edemez		 26.03.2020 26.03.2020
11 Turizmi Teşvik Kanunun 37 nci maddesinin (C) fıkrasına (2) numaralı bendinden sonra gelmek üzere Kültür ve turizm koruma ve gelişim bölgeleri ile turizm merkezleri içinde imar planları ile turizme ayrılan yerlerdeki taşınmazların üzerinde yer alan Bakanlıktan belgeli turizm tesislerinin yüksek nitelikli ve çevreye duyarlı hale getirilmesi için bu tesislerin plan, fen, sağlık ve sürdürülebilir çevre şartlarına uygun yapı ve yapılaşma koşulları ile projelendirilmelerine ilişkin hususlar, bendi eklenmiştir. 26.03.2020 26.03.2020
12 Turizmi Teşvik Kanununa geçici madde eklenmiştir. Yapılacak yazılı ve/veya sözlü sınav sonucunda başarılı olanlar, Bakan tarafından 31/12/2020 tarihine kadar durumlarına uygun müfettiş veya başmüfettiş kadrolarına naklen
atanabilirler. Bu şekilde atananların sayısı yirmiyi geçemez.		 26.03.2020 26.03.2020
13 28/3/1983 tarihli ve 2809 sayılı Yükseköğretim Kurumları Teşkilatı Kanununun ek 196 ncı maddesi “Semerkand Bilim ve Medeniyet Üniversitesi” ibareleri “İstanbul Sağlık ve Teknoloji Üniversitesi” şeklinde değiştirilmiştir. 26.03.2020 26.03.2020
14 2809 sayılı Kanuna ek madde eklenmiştir. Mevzuatta Semerkand Bilim ve Medeniyet Üniversitesine yapılan atıflar İstanbul Sağlık ve Teknoloji Üniversitesine yapılmış sayılır. 26.03.2020 26.03.2020
15 4/6/1985 tarihli ve 3213 sayılı Maden Kanunu Mücbir sebeplerden herhangi birinin bulunması hâlinde Bakanlık tarafından Hazine ve Maliye Bakanlığının görüşü alınarak bu Kanun kapsamındaki mali yükümlülüklerin ve/veya beyanların ertelenmesi ile mali yükümlülüklerin taksitlendirilmesine karar verilebilir. Bu takdirde mali yükümlülüklere ilişkin zamanaşımı durur ve hak düşürücü süreler erteleme süresince işlemez. 26.03.2020 01.01.2020
16 25/8/1999 tarihli ve 4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanunu Mesleki Yeterlilik Belgesine ilişkin sınav ve belge ücretlerinin İşsizlik Sigortası Fonundan
karşılanmasına yönelik uygulamanın 31/12/2021 tarihine kadar uzatılması		 26.03.2020 31.12.2019
17 25/8/1999 tarihli ve 4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanunu Esnaf Ahilik Sandığı uygulamasının 1/1/2021 tarihine kadar ertelenmesi 26.03.2020 31.12.2019
18 28/3/2001 tarihli ve 4632 sayılı Bireysel Emeklilik Tasarruf ve Yatırım Sistemi Kanununun 5 inci maddesinin birinci fıkrasına birinci cümlesinden sonra gelmek üzere Türkiye’de ikamet etmeyen vatandaşlarımızın ve 5901 sayılı Kanunun 28 inci maddesi kapsamındaki kişilerin döviz cinsinden bireysel emeklilik sistemine dahil olabilmesi 26.03.2020 26.03.2020
19 4632 sayılı Kanunun ek 1 inci maddesinin birinci fıkrasına birinci cümlesinden sonra gelmek üzere Cumhurbaşkanı, yabancı para cinsinden yapılan katkı payı ödemeleri için bu oranı yüzde ona kadar indirmeye yetkilidir 26.03.2020 26.03.2020
20 28/3/2002 tarihli ve 4749 sayılı Kamu Finansmanı ve Borç Yönetiminin Düzenlenmesi Hakkında Kanunun geçici 20 nci maddesinin birinci fıkrası Kredi garanti kurumlarına aktarılacak kaynak tutarının 25 milyar TL’den 50 milyar TL’ye çıkarılması 26.03.2020 26.03.2020

   

21 4/11/2004 tarihli ve 5253 sayılı Dernekler Kanunu 23 üncü maddesinin başlığında yer alan “seçilenlerin” ibaresi “seçilenler ile üyelerin” şeklinde değiştirilmiş, birinci fıkrasına “üyeleri” ibaresinden sonra gelmek üzere “, üyeliğe kabul edilenler ile üyeliği sona erenlerin adını, soyadını, doğum tarihini ve kimlik numarasını kabul edilme ve sona erme tarihinden itibaren kırk beş gün içinde” ibaresi eklenmiş, fıkrada yer alan “mülkî idare amirliğine” ibaresi “merkezinin bulunduğu dernekler birimine” şeklinde ve “bildiriminin” ibaresi “bildirimi ile üyeliğe ilişkin bildirimlerin” şeklinde değiştirilmiştir. 26.03.2020 26.03.2020
22 4/11/2004 tarihli ve 5253 sayılı Dernekler Kanunu 32 nci maddesinin birinci fıkrasının (l) bendinde yer alan
“, 23” ibaresi madde metninden çıkarılmış ve fıkraya aşağıdaki bent eklenmiştir.“                                                                                                                                           s) 23 üncü maddede belirtilen bildirim yükümlülüğünü yerine getirmeyen dernek yöneticilerine beş yüz Türk lirası idarî para cezası verilir.”		 26.03.2020 26.03.2020
23 5253 sayılı Kanuna ek madde eklenmiştir. Dernekler tarafından fiziksel ortamda yapılan bildirimler, işlemler, tutulan defter ve alındı belgesi gibi kayıtlar ile yetkili merciler tarafından derneklere ilişkin olarak fiziksel ortamda tutulan her türlü kayıtların, hem dernekler hem de yetkili merciler tarafından elektronik ortamda da yapılabilmesi 26.03.2020 26.03.2020
24 5253 sayılı Kanuna  geçici madde eklenmiştir. “Üyeliği devam edenlerin bildirilmesi
GEÇİCİ MADDE 1- Dernekler, bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren altı ay içinde, üyeliği devam edenlerin adını, soyadını, doğum tarihini ve kimlik numarasını merkezinin bulunduğu dernekler birimine bildirirler. Bu bildirimi yerine getirmeyen dernek yöneticileri hakkında, 32 nci maddenin birinci fıkrasının (s) bendi hükmü uygulanır.”		 26.03.2020 26.03.2020
25 5/5/2005 tarihli ve 5345 sayılı Gelir İdaresi Başkanlığı ile İlgili Bazı Düzenlemeler Hakkında Kanunun mülga 33 üncü maddesi Diğer mevzuatta Gelirler Genel Müdürlüğüne yapılmış olan atıflar Gelir idaresi Başkanlığına; Gelirler Genel Müdürüne yapılmış atıflar Gelir İdaresi Başkanına; yapılmış sayılır. 26.03.2020 26.03.2020
26 10/5/2005 tarihli ve 5346 sayılı Yenilenebilir Enerji Kaynaklarının Elektrik Enerjisi Üretimi Amaçlı Kullanımına İlişkin Kanun Tüketicilerin elektrik ihtiyaçlarını yenilenebilir enerji kaynaklarından karşılamayı talep edebilmelerine imkan sağlanması ve bunlara yönelik olarak farklı tarifelerin belirlenebilmesi 26.03.2020 26.03.2020
27 5346 sayılı Kanunu 6 ncı maddesine aşağıdaki fıkra eklenmiştir.
“Yenilenebilir enerji kaynaklarına dayalı elektrik üretiminin desteklenmesi amacıyla uygulanan tarifeler ile YEK Destekleme Mekanizması kapsamındaki diğer gelirlerin
değerlendirilmesine ilişkin usul ve esaslar EPDK tarafından çıkarılan yönetmelikle düzenlenir.”		 26.03.2020 26.03.2020
28 25/4/2006 tarihli ve 5490 sayılı Nüfus Hizmetleri Kanunu 27/A maddesinin birinci fıkrasına “birlikte” ibaresinden sonra gelmek üzere “veya taraflardan birinin ölmüş ya da yabancı olması halinde Türk vatandaşı olan diğer taraf veya vekilinin tek başına” ibaresi eklenmiştir. 26.03.2020 26.03.2020
29 31/5/2006 tarihli ve 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu İşverenlerin işgücü maliyetlerini düşürerek istihdamı korumaları ve artırmalarını desteklemek amacıyla 2016 yılından 2019 yılı sonuna kadar her yıl asgari ücret desteği sağlanmıştır. Madde ile, 5510 sayılı Kanuna geçici 80 inci madde eklenerek; 2020 yılında da istihdamı desteklemek için işgücü maliyetlerini azaltmak üzere; 2020 yılının tamamında, sektör ayırımı yapılmaksızın, finansmanı İşsizlik Sigortası Fonundan karşılanacak şekilde, işverenlere, ödeyecekleri sigorta priminden mahsup edilerek günlük 2,50 TL, aylık 75 TL asgari ücret desteği sağlanması amaçlanmaktadır. 26.03.2020 01.01.2020
30 5510 sayılı Kanuna geçici madde eklenmiştir. Aylık bağlanan malûller ile 5434 sayılı Kanunun 56 ncı ve mülga 64 üncü maddesi kapsamında aylık bağlanan vazife ve harp malûllerine ilişkin geçici madde eklenmiştir. 26.03.2020 26.03.2020
31 11/10/2006 tarihli ve 5549 sayılı Suç Gelirlerinin Aklanmasının Önlenmesi Hakkında Kanun Madde ile 5549 sayılı Kanunun 2 nci maddesinde değişiklik yapılarak; aklama suçunun araştırılması ve incelenmesi ile yükümlülük denetimi görevlerini yapacak denetim elemanları arasına Mali Suçları Araştırma Kurulu Başkanlığında istihdam edilen Hazine ve Maliye Uzmanlarının da dâhil edilmesi amaçlanmaktadır. 26.03.2020 26.03.2020
32 4/5/2007 tarihli ve 5651 sayılı İnternet Ortamında Yapılan Yayınların
Düzenlenmesi ve Bu Yayınlar Yoluyla İşlenen Suçlarla Mücadele Edilmesi Hakkında Kanun		 Erişimin engellenmesi kararı verilen katalog suçlara, illegal bahis ve şans oyunlarına ilişkin suçların eklenmesi 26.03.2020 26.03.2020
33 20/2/2008 tarihli ve 5737 sayılı Vakıflar Kanunu Vakıflar Genel Müdürlüğü ve mazbut vakıflara ait kiraya verilen taşınmazların kiralarının 3 ay içinde ödenmemesi durumunda mülki amirlikçe tahliye edilebilmesi 01.01.2021 01.01.2021
34 5737 sayılı Vakıflar Kanunu Aşağıdaki geçici madde eklenmiştir. “GEÇİCİ MADDE 14- 20 nci maddenin üçüncü ve dördüncü fıkraları, bu maddeninyürürlüğe girdiği tarihte Genel Müdürlüğe ve mazbut vakıflara ait taşınmazların devam edenkiralamalarında da uygulanır. Ancak bu kiralamalarda altı aylık teminat alınmaz. Genel Müdürlüğe ve mazbut vakıflara ait taşınmazların devam eden kiralamalarında birikmiş üç aylık veya daha fazla kira borcu olanların bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren üç ay içinde borcunu tamamen ödememesi halinde kira sözleşmeleri feshedilmiş sayılır. Bu durum Genel Müdürlük tarafından mülki amirliğe derhal bildirilir ve taşınmaz mülki amirlikçe en geç on beş gün içinde tahliye ve teslim edilir.” 01.01.2021 01.01.2021
35 14/3/2013 tarihli ve 6446 sayılı Elektrik Piyasası Kanunu 6446 sayılı Kanunun 5 inci maddesinin onikinci ve onüçüncü fıkralarında yer alan hükümler bu Kanunla 5346 sayılı Kanuna aktarıldığından; madde ile anılan fıkraların yürürlükten kaldırılması amaçlanmaktadır. 26.03.2020 26.03.2020
36 Elektrik Piyasası Kanunu 17 nci maddesinin dördüncü fıkrasının üçüncü cümlesine “grupları” ibaresinden sonra gelmek üzere “veya yenilenebilir enerji kaynaklarının desteklenmesi amacıyla ayrı tarifeler” ibaresi ve fıkraya üçüncü cümlesinden sonra gelmek üzere aşağıdaki cümle eklenmiştir. “Tüketiciler talep etmeleri halinde yenilenebilir enerji kaynaklarının desteklenmesi amacıyla
belirlenen tarifelerden faydalanabilir.”		 26.03.2020 26.03.2020
37 Elektrik Piyasası Kanunu Madde ile 6446 sayılı Kanuna geçici 27 nci madde eklenerek; mevzuatta 6446 sayılı
Kanunun 5 inci maddesinin bu Kanunla yürürlükten kaldırılması öngörülen onikinci ve onüçüncü fıkralarına yapılmış atıfların, 5346 sayılı Kanunun 4 üncü maddesine yapılmış sayılması ve aynı fıkralar kapsamında yapılmış YEKA yarışmaları sonucunda imzalanmış sözleşmeler için söz konusu fıkra hükümlerinin uygulanmaya devam edilmesi amaçlanmaktadır.		 26.03.2020 26.03.2020

 

38 25/6/2019 tarihli ve 7179 sayılı Askeralma Kanunu Yurtdışında doğup yurtdışında ikamet eden ve süresiz ikamet iznine sahip olan vatandaşlarımızın da çalışma şartı aranmadan dövizle askerlik uygulamasından yararlanabilmelerine imkan sağlanması 26.03.2020 26.03.2020
39 3/5/1985 tarihli ve 3194 sayılı İmar Kanunu 42 nci maddesinin ikinci fıkrasının (a) bendinin üçüncü cümlesi yürürlükten kaldırılmış ve fıkraya aşağıdaki bent eklenmiştir. “ç) Bu fıkra uyarınca idari para cezası verilmesini gerektiren aykırılığa konu alan ile bu alanın bulunduğu arsa veya arazinin emlak vergisine esas asgari metrekare birim değerinin çarpımı ile bulunan bedel kadar idari para cezası yukarıdaki bentlere göre verilen para cezalarına ayrıca ilave edilir. Bu fıkraya göre verilen idari para cezasının ilgilisine tebliğinden itibaren bir ay içinde aykırılığın giderilmesi ve yapının mevzuata uygun hale getirilmesi halinde bu bent uyarınca ilave edilen para cezası tahsil edilmez.” 26.03.2020 26.03.2020
40 3/5/1985 tarihli ve 3194 sayılı İmar Kanunu Aşağıdaki geçici madde eklenmiştir. “GEÇİCİ MADDE 23- 14/2/2020 tarihli ve 7221 sayılı Coğrafi Bilgi Sistemleri ile Bazı
Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanunla değiştirilen 42 nci maddenin ikinci fıkrası hükümlerine dayanılarak uygulanan idari para cezaları, bu maddeyi ihdas eden Kanunla değiştirilen 42 nci maddenin ikinci fıkrasındaki usul uyarınca hesaplanan tutarlarda tahsil edilir. Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce 7221 sayılı Kanunla değiştirilen 42 nci maddenin ikinci fıkrası uyarınca verilen idari para cezalarına ilişkin yapılan ödemelerden, bu maddeyi ihdas eden Kanunla değiştirilen 42 nci maddenin ikinci fıkrasındaki usul uyarınca hesaplanan tutarlardan fazla tahsil edilmiş olanları, 1/6/2020 tarihine kadar ilgilisi tarafından talep edilmesi halinde, talep tarihinden itibaren bir ay içinde iade edilir.”		 26.03.2020 26.03.2020
41 4447 sayılı Kanun İşsizlik sigortası hak etme koşullarını yerine getirmesi hükmü, kısa çalışma başlama tarihinden önceki son 60 gün hizmet akdine tabi olanlardan son üç yıl içinde 450 gün sigortalı olarak çalışıp işsizlik sigortası primi ödenmiş olması şeklinde uygulanır 26.03.2020 29.02.2020-
30.06.2020
42 29/6/2001 tarihli ve 4706 sayılı Hazineye Ait Taşınmaz Malların
Değerlendirilmesi ve Katma Değer Vergisi Kanununda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun		 Geçici 25. Madde ile irtifak hakkı tesis edilip edilmediğine veya kullanma izni verilip verilmediğine bakılmaksızın 1/4/2020 tarihi ile 30/6/2020 tarihi arasındaki dönemde tahsil edilmesi gereken kira, kesin izin, kesin tahsis, irtifak hakkı, kullanma izni, yararlanma, ilave yararlanma bedelleri ve hasılat payları ile Kültür ve Turizm Bakanlığından belgeli turizm tesislerinin yatırımcıları ve işletmecilerinden bu faaliyetleri dolayısıyla Hazine taşınmazlarını izinsiz kullanımlarından dolayı aynı dönemde tahsil edilmesi gereken ecrimisillerin ödeme süreleri, başvuru şartı aranmaksızın altı ay ertelenir ve bu alacaklar ertelenen süre sonuna kadar herhangi bir zam veya faiz uygulanmadan tahsil edilir. 26.03.2020 26.03.2020
   
43 22/5/2003 tarihli ve 4857 sayılı İş Kanunu 64 üncü maddesinin birinci fıkrasında yer alan “iki” ibaresi “dört” şeklinde değiştirilmiş ve fıkraya birinci cümlesinden sonra gelmek üzere aşağıdaki cümle eklenmiştir.
“Cumhurbaşkanı bu süreyi iki katına kadar artırmaya yetkilidir.”		 26.03.2020 26.03.2020
44 5510 sayılı Kanun 3üncü maddesinin üçüncü fıkrasında yer alan “alanlar ve bu Kanunun ek 9 uncu maddesinin birinci fıkrasına tabi olarak çalışanlardan” ibaresi “alanlardan” şeklinde değiştirilmiştir. 26.03.2020 01.04.2020
45 5510 sayılı Kanun 88 inci maddesinin dördüncü fıkrasının birinci cümlesinde yer alan “çalışanlar,” ibaresi “çalışanlar ile” şeklinde, “alanlar” ibaresi “alanlardan” şeklinde, “yirmi” ibaresi “sekiz” şeklinde değiştirilmiş ve “ile bu Kanunun ek 9 uncu maddesinin birinci fıkrasına tabi olanlardan” ibaresi madde metninden çıkarılmıştır. 26.03.2020 01.04.2020
46 5510 sayılı Kanun Ek 18 inci maddesinin birinci fıkrasında yer alan “ödemenin yapılacağı tarihte” ibaresi “bayramın içinde bulunduğu ayda” şeklinde değiştirilmiştir. 26.03.2020 26.03.2020
47 5510 sayılı Kanun Ek 19 uncu maddesinin birinci fıkrasında yer alan “1.000” ibaresi “1.500” şeklinde değiştirilmiştir. 26.03.2020 2020 Nisan Ayı Ödeme Dönemi

 

48 22/1/2009 tarihli ve 5834 sayılı Karşılıksız Çek ve Protestolu Senetler ile Kredi ve Kredi Kartları Borçlarına İlişkin Kayıtların Dikkate Alınmaması Hakkında Kanun GEÇİCİ MADDE 2– (1) Anapara ve/veya taksit ödeme tarihi 24/3/2020 tarihinden önce olup da; kullandığı nakdî ve gayrî nakdî kredilerinin anapara, faiz ve/veya ferilerine ilişkin ödemelerini aksatan gerçek ve tüzel kişilerin, ticari faaliyette bulunan ve bulunmayan gerçek kişilerin ve kredi müşterilerinin karşılıksız çıkan çek, protesto edilmiş senet, kredi kartı ve diğer kredi borçlarına ilişkin 5411 sayılı Kanunun ek 1 inci maddesi hükmü uyarınca kurulan Türkiye Bankalar Birliği Risk Merkezi nezdinde tutulan kayıtları, söz konusu borçların ödenmesi geciken kısmının 31/12/2020 tarihine kadar tamamının ödenmesi veya yeniden yapılandırılması halinde, bu kişilerle yapılan finansal işlemlerde kredi kuruluşları ve finansal kuruluşlar tarafından dikkate alınmaz.(2) Kredi kuruluşları ve finansal kuruluşların birinci fıkra hükmü uyarınca mevcut kredileri yeniden yapılandırması veya yeni kredi kullandırması, bu kuruluşlara hukuki ve cezai sorumluluk doğurmaz. 26.03.2020 26.03.2020
49 14/12/2009 tarihli ve 5941 sayılı Çek Kanunu “GEÇİCİ MADDE 5- (1) 5 inci maddede tanımlanan ve 24/3/2020 tarihine kadar işlenen suçtan dolayı mahkûm olanların cezalarının infazı, bu maddenin yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla durdurulur.
Hükümlü tahliye tarihinden itibaren en geç üç ay içinde çek bedelinin ödenmeyen kısmının onda birini alacaklıya ödemek zorundadır. Kalan kısmını üç aylık sürenin bitiminden itibaren ikişer ay arayla on beş eşit taksitle ödemesi durumunda mahkemece, ceza mahkumiyetinin bütün sonuçlarıyla ortadan kaldırılmasına karar verilir. İnfazın durdurulduğu tarihten itibaren en geç üç ay içinde çek bedelinin ödenmeyen kısmının onda birinin ödenmediği takdirde alacaklının şikayeti üzerine mahkemece hükmün infazının devamına karar verilir.
Hükümlü taksitlerden birini süresi içinde ilk defa ödemediği takdirde ödemediği bu taksit, sürenin sonuna bir taksit olarak eklenir. Kalan taksitlerden birini daha ödemediği takdirde alacaklının şikayeti üzerine mahkemece hükmün infazının devamına karar verilir.
(2) Hükmün infazının durdurulması hâlinde ceza zamanaşımı işlemez. (3) Bu madde uyarınca infazı durdurulan kişi hakkında mahkemece Ceza Muhakemesi Kanununun 109 uncu maddesinin üçüncü fıkrasının (a) bendinde yer alan adlî kontrol tedbirine karar verilebilir. (4) Bu madde uyarınca verilecek kararlarda, hükmü veren icra ceza mahkemesi yetkilidir.Mahkemece bu madde uyarınca verilecek tüm kararlar alacaklıya tebliğ edilir. (5) Bu madde uyarınca verilecek kararlara karşı itiraz kanun yoluna gidilebilir. İtirazın incelenmesinde İcra ve İflas Kanununun 353 üncü maddesinin birinci fıkrasında belirlenen itiraz usulü uygulanır. (6) Bu madde hükümleri her bir suç için ancak bir kez uygulanabilir.”		 26.03.2020 26.03.2020
50 8/10/2012 tarihli ve 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu 26 ncı maddesinin onuncu fıkrasında yer alan “yüzde yirmi beşini” ibaresi “yüzde otuz beşini” şeklinde değiştirilmiştir. 26.03.2020 26.03.2020
51 5/12/2019 tarihli ve 7194 sayılı Dijital Hizmet Vergisi ile Bazı Kanunlarda ve 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun 52 nci maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinde yer alan “1/4/2020” ibaresi “1/1/2021” şeklinde değiştirilmiştir. 26.03.2020 26.03.2020
Geçici Madde-1 Adli sürelerin durması ve duruşmaların ertelenmesine ilişkin yetkili makamlar 26.03.2020 26.03.2020
Geçici Madde-2 1/3/2020 tarihinden 30/6/2020 tarihine kadar işleyecek iş yeri kira bedelinin ödenememesi kira sözleşmesinin feshi ve tahliye sebebi oluşturmaz. 26.03.2020 26.03.2020
52 (1) Bu Kanunun;
a) 2 nci, 15 inci ve 29 uncu maddeleri 1/1/2020 tarihinden itibaren uygulanmak üzere yayımı
tarihinde,
b) 16 ncı ve 17 nci maddeleri 31/12/2019 tarihinden itibaren uygulanmak üzere yayımı
tarihinde,
c) 33 üncü ve 34 üncü maddeleri 1/1/2021 tarihinde,ç) 41 inci maddesi 29/2/2020 tarihinden itibaren uygulanmak üzere yayımı tarihinde,
d) 44 üncü ve 45 inci maddeleri yayımı tarihini takip eden ayın başında,
e) 47 nci maddesi 2020 yılı Nisan ayı ödeme döneminden itibaren uygulanmak üzere yayımı
tarihinde,
f) Diğer maddeleri yayımı tarihinde,
yürürlüğe girer.		 26.03.2020 26.03.2020
53 Bu Kanun hükümlerini Cumhurbaşkanı yürütür. 26.03.2020 26.03.2020

 

/by

2020-31 Covid-19 New Omnibus Law referring Turkish Economic Stability Shield Package

, ,

 Bulletin No    : 2020-31

Date                : March 31th, 2020

Subject           : Covid-19 New Omnibus Law referring Turkish Economic Stability Shield Package

In a newsletter, we presented a summary of the “Economic Stability Package” announced after the COVID-19 (Corona virus) evaluation meeting held under the chairmanship of the President of the Republic of Turkey on 18.03.2020. You can find details in the Bulletin No: 2020-23.

Most of the measures outlined by the President are regulated by a new Omnibus Law (No: 7226), which includes 53 articles and published in Official Gazette, dated March 26th, 2020.

A summary of key points is presented below. This Omnibus Law, which originally had 38 articles, while it was extended by the new 2 articles added in Plan & Budget Committee and 13 new articles added in General Assembly. The newly added articles relate to the Covid-19 measures.

We will continue closely monitor the situation around the policy response measures and will provide you with timely updates.

We will provide such periodic updates on a regular basis, while taking into account limitations related to of remote work schedule and digital communication format due to the current health crisis. If you would like to continue receiving monthly or weekly summaries in Turkish/English, let us know.

Below you may find details of the new articles.

A: Regulations laid down by the Original Law Proposal

  1. By an article added to the Mining Law (Additional Article 19); in the case of any force majeure, the financial obligations and/or declarations within the scope of the Mining Law will be postponed and the financial obligations will be split into instalments by taking the opinion of the Ministry of Treasury and Finance,
  2. A minimum monthly wage support of TRY 75 TL will be provided to employers throughout 2020 in order to reduce employers’ labour costs to maintain and increase employment,
  3. The President is entitled to decide to postpone the electric and natural gas bills of citizens who are victims of earthquake, fire, flood, landslide or similar disasters, and in the case of postponement, cover the late fee to be collected by the electricity and natural gas distribution companies from consumers due to the postponement, other than the principal, from the budget of the Ministry of Natural Resources,
  4. The Turkish Standards Institute will be entitled to examination staff from outside the Institute under employment contract,
  5. The amount of funds to be transferred to credit guarantee institutions (CGF) will be increased from 25 billion Turkish Lira to 50 billion Turkish Lira, and
  6. The citizens who do not reside in Turkey and the persons included in the scope of the article 28 of Turkish Citizenship Law will be allowed to participate in the private pension system in foreign currency,
  7. If, in the case that one of the parties is deceased or foreign, the other party who is a Turkish citizen or that party’s counsel applies; the decisions for divorce taken by the judicial or administrative authorities of a foreign country must have been taken and made final by the competent judicial or administrative authority pursuant to the laws of that country.
  8. Consumers will be allowed to request for meeting their electrical needs from renewable energy sources, and different tariffs may be determined for them,
  9. Those who are service-disabled or disabled war veteran and continue working will be entitled to a second allowance, provided that they have paid premium for at least 5000 days with a minimum insurance period of 20 years,

B: Regulations brought by the additions made by the Planning and Budget Commission of the Grand National Assembly of Turkey (TBMM)

  • The article 75 of the Income Tax Law is amended to ensure that the exchange rate difference will not be taken into account in determining the amount of the income obtained from the pension mutual funds established in a foreign currency, in which the contribution payments made in foreign currency are deposited.
  • With the additional Article 2 added to the Law for Provincial Administration, the telephone subscriber and location information needed by the Information Technologies and Communications Authority under the following circumstances shall be provided without delay:
    • the telephone subscriber and location information needed by the Disaster and Emergency Management Directorate or the relevant governorship shall be provided without delay within the scope of search, rescue and response activities in disaster and emergency situations, to be limited to people affected by the disaster or emergency,
    • within the scope of calls to the emergency call service 112, the telephone subscriber and location information needed by the emergency call service or the relevant governorship to reach the callers shall be provided without delay.
    • In this context, an access system can be established in accordance with the procedures and principles to be determined by the Ministry and the Information Technologies and Communications Authority. Data obtained under this article may not be used for other purposes.

C.  Additions made during the General Meeting of the Grand National Assembly of Turkey

  1. The Law no 4706 is amended to postpone the fees including the rents, revenue shares and adequate pays that must be paid by tourism investors and establishments for the period from April 1st to June 30th by six months without any application,
  2. The Labour Law is amended to increase the make-up period from 2 months to 4 months,
  3. Social Insurance and General Health Insurance Law is amended and by the Additional Article 18, the lowest salary paid is increased to TRY 1500, and the holiday bonus will be paid according to the month of the holiday, instead of the date of payment,
  4. The Unemployment Insurance Law is amended to alleviate the conditions for short-time working allowance,
  5. The Law on Bad Checks and Protested Bills is amended to provide relief to those whose principal or instalment payment was before 24.03.2020 but delayed allowing them to pay by 12.2020 or restructure the debt,
  6. The Law of Checks is amended to halt execution for crimes committed until March 24th, 2020, and allow for payment in certain instalments,
  7. Accommodation Tax which was introduced by the Law No 7194 and planned to start in April 2020 is postponed to the beginning of 2021,
  8. The Provisional Article 1 added to the Law during the General Meeting regulates the provisions such as periods, procedures, trial, etc. to prevent loss of rights in jurisdiction, and
  9. The Provisional Article 2 added to the Law during the General Meeting stipulates that the failure to pay office rent between March 1st-June 30th 2020 will not considered as cause of evacuation.

D.  Other Amendments: This Law also amends the following Laws:

  1. Identity Reporting Law,
  2. Law on the Making, Buying, Selling and Possession of Rifles, Shooting Guns and Hunting Knives Used in Hunting and Sports,
  3. Tourism Incentive Law,
  4. Private Pension Savings and Investment System Law,
  5. Unemployment Insurance Law,
  6. Higher Education Institutions Organization Law,
  7. Law of Associations,
  8. Revenue Administration Law,
  9. Law on Renewable Energy Resources,
  10. Social Insurance and General Health Insurance Law,
  11. Law on Prevention of Laundering Crime Revenues,
  12. Law on Foundations,
  13. Law on the Regulation of Broadcasts on the Internet,
  14. Electricity Market Law,
  15. Law on Recruitment,
  16. Zoning Law, and
  17. Law on Trade Unions and Collective Bargaining Agreements.
  • What is Happening in the World in terms of Policy Responses and Economic Measures?

Similarly, the European Union, USA and European countries have also been announcing large-scale stability and support packages. The USA, as the locomotive of World economy, has reduced interest rates and allocated a budget of 1.2 trillion USD. Germany has allocated a budget of nearly 500 billion Euro. You can find more: https://www.taxand.com/our-thinking/taxand-firms-respond-to-covid-19-outbreak/

  • It is known that organizations such as IMF and OECD have similar studies and discourses. A wide range of tax and financial facilities are on the agenda for all affected groups in Italy, France and the UK. Considering the interdependence of all economies worldwide, coordination between countries has become more important than ever, especially for minimizing the progress of recession, unemployment and contraction.
  • IMF updates the measures worldwide. You can find more information https://www.imf.org/en/Topics/imf-and-covid19/Policy-Responses-to-COVID-19 IMF gives information regarding with fiscal, monetary and macro-financial and exchange rate and balance of payments for the countries of the World.

 

We hope you benefit from our bulletins. We will keep announcing other developments in this respect.

Please do not hesitate to contact our consultants for any questions regarding any matter in this bulletin.

Best Regards,

Download PDF
/by

COVID-19 Tedarik Zincirlerini Nasıl Etkileyecek?

, ,
COVID-19 Tedarik Zincirlerini Nasıl Etkileyecek?

Şu an için COVID-19 virüsünün dünyaya ne gibi maliyeti olacak – insan hayatı ve kaybedilecek değerler açısından – henüz net olarak cevabını vermek çok zor.

Ama şu kesin, bu virüs bundan önceki global sağlık tehditlerine göre çok daha hızlı yayılıyor ve dünyadaki tüm sektörlerdeki üreticilerin tedarik zinciri açısından zorluklarla karşılaşmalarına sebep veriyor.

Bu satırların yazıldığı sırada COVID-19 patlak vermiş durumda – öyle ki Dünya Sağlık Örgütü (WHO) 26 Mart 2020 itibariyle dünyada 416bin üzerinde COVID-19 vakası olduğunu ve bunlardan 18bin kadarının vefat ettiğini bize raporluyor – gerçekten şok edici. Bu sebepten çok değil bir iki hafta daha önce duymadığımız ‘sosyal mesafe’ adında bir kavram hayatımıza bir anda girip global ekonomiyi alt üst ediverdi. Genel soğuk algınlığına yol açan virüs türlerinden biri bu bizi şu anda tehdit eden ‘Korona Virüsü’.

John Hopkins üniversitesinin raporuna göre COVID-19 virüsü ismini şu şekilde almış:

  •  COVI – Korona-virüsü
  •   D – Disease (Hastalık)
  •   19 – Tespit edildiği yıl

Bu virüse yakalananların semptomları kuru öksürük, yüksek ateş ve nefes darlığı. Zaten ölen hastaların önemli bir kısmı nefes darlığı ile acı şekilde can veriyormuş. Virüsün ilk olarak Çin’in Wuhan şehrinde Aralık 2019’da hayvanlardan insanlara geçtiği düşünülüyor. Bu virüs özellikle 65 yaş üstü hastalarda ciddi komplikasyon ve ölüme sebep veriyor fakat genç pek çok hasta da bu virüsten zarar görmeye devam ediyor.

 
Üretici Firmaları Ne Bekliyor?

Amerikan Perakende Pazar Liderleri (APPLD) Derneği bu durumun uzun vadeli (3 yıl) etkileri üzerine tahminde bulundu. Buna göre ham madde ve ara ürün kıtlığı, limanların geçici kapanması, Çin’deki fabrikaların durması ve pek çok tedarikçinin iflas etmesi sonucunda üreticilerin kendilerine yeni üretim tedarik kaynakları bulmaya yönelecekleri ön görülüyor.

Tüketici taleplerinde ciddi farklı trendler de ortaya çıkacaktır. Daha şimdiden Çin’deki tüketiciler alışverişte ciddi kısıntıya gitmiş durumdalar ve lüks ürün satışları nerdeyse sıfırlanmış diyebiliriz. Bunun yanında hijyen ürünlerinde %150 bir artış söz konusu. Bulunduğunuz sektöre göre az veya çok risk altında olabilirsiniz ama her sektör bu durumdan nasibini mutlaka alacak. Nitekim Goldman Sachs Amerikan ekonomisinin ikinci çeyrekte %24 daralacağı tahmininde bulunmuş.

COVID-19 acil durumunun ne kadar daha süreceği konusundaki belirsizlik pek çok şirketi sözleşmelerindeki ‘mücbir sebep’ maddelerini hayata geçiriyor ki – daha sonra sözleşmelerinden kaynaklanan performans hedeflerini kaçırmayla ilgili (SLA) ciddi yaptırım ve ödemelere maruz kalmasınlar.

 

 

Şirketler Tedarik Zinciriyle İlgili Riskleri Nasıl Daha İyi Yönetebilir?

APPLD riskleri bertaraf etmek için bazı stratejik öneriler de bulundu. Bunları şu şekilde özetleyebiliriz:

1.       Ellerinizi Yıkayın! – Bu çok duyduğunuz bir şey olacak belki ama böyle bir global krizin ilk adımı kendinizi ve ekibinizi korumanız olacaktır. O yüzden şirketinizde hijyen imkanlarını derhal arttırın.

2.       Satın Alma ekiplerinizle koordinasyonda olun – Durumu en iyi onlar değerlendirebileceklerdir.

3.       Tedarik Zinciri Ağınızın Haritasını Çıkartın – Bu sayede ürünlerinizi ortaya çıkarmak için hangi ülke ve tedarikçiden ne alıyorsunuz – hatta tedarikçileriniz de alt hammaddeleri nerelerden temin ediyorlar bunu belirleyin. Bu atmanız gereken adımlar konusunda size önemli ışık tutacaktır. Bu analiz ile yeni ve alternatif üreticilere yönelmeniz gerekebilecektir.

4.       Tedarikçileriniz ile İrtibata Geçin – COVID-19 krizinin onları nasıl etkilediğini direkt onlardan öğrenerek size olan etkilerini daha iyi değerlendirebilirsiniz

5.       Talep Karşılama ve Tahmin Süreçlerinizde Yaratıcı Olun – COVID-19’un talebe olan etkisi artık devamlı hareket eden bir yapıda. Bu sebepten standart tahmin metotlarının dışına çıkmak için doğru zaman şimdi olacaktır. Her ayın tahmini bir sonrakinden farklı olabilir.

6.       Risk Yönetimi Süreçlerinizi Tedarik Zinciri Operasyonlarınızla Entegre Edin – Genel olarak finansal sorunlara yoğunlaşan Risk Yönetiminin artık Tedarik Zinciri için de geçerli olacağı bu pandeminin şirketlere olan en büyük etkilerinden birisi olacağı sanırız aşikardır.

Pek çok uzman, COVID-19’un geçek etkisinin mart sonunda ciddi anlamda hissedileceğini söylese de tüm dünyada gerçek etkinin ortaya çıkması için aylar geçmesi gerektiğini düşünüyoruz. Bu durum belirsizliğini koruyor iken şirket içinde tedarik zinciri uygulamalarınız gözden geçirmek için bir fırsat olabilir. Tedarikçilerinizle olan yazılım entegrasyonu, kaynak optimizasyon çalışmaları ve ürün geliştirme (alternatif tedarikçi veya ham maddelerle) yapmak için tam zamanı!

 

Son Söz: Tedarik zincirinizdeki risk noktalarını düzenli takip edip buna göre çevik bir organizasyon yapısı ve sistem kurmak her zaman için en iyi çözüm olduğunu bir kere daha yaşıyoruz.  Şu belki bir umut olabilir:

  • Goldman Sachs Amerikan ekonomisindeki toparlanmanın hızlı olacağını tahmin ediyor.
  • Hatta üçüncü çeyrekte Amerikan ekonomisinin %13 büyüyeceğini tahmin ediyor.
  • Yani tünelin sonu henüz net değil ama sonunda ışık olduğu mutlak!

 

Teşekkürler, Hakan Aytekin, Şaban Küçük

 

Download PDF

 
/by

2020-30 Mali/Vergisel Düzenlemeler (Mart Ayı İkinci 15 günlük Özet)

,

Tax-IA Bülten – 2020-30

 Tarih: 27 Mart 2020

Konu: Mali/Vergisel Düzenlemeler (Mart Ayı İkinci 15 günlük Özet)

 

  A.  Sayın Cumhurbaşkanı Ekonomi Paketini açıklamış ve Tedbirler yürürlüğe girmeye başlamıştır.

 Söz konusu paketin tüm ayrıntılarına Türkçe ve İngilizce olarak yayımladığımız 2020-23 sayılı bültenimizden ulaşabilirsiniz.

  • 100 milyar TL civarında olan bu paket ile istihdamın sürmesi ve ekonominin korunması amaçlanmaktadır.
    • İlk adım olarak BDDK 19 Mart 2020 tarih ve 8949 sayılı Kararı ile Bankaların Kredi İşlemlerine İlişkin Yönetmeliğin 12/A maddesine göre kredi tutarının teminat olarak alınan konutun değerine oranının, değeri beş yüz bin Türk Lirası ve altında olan konutlar için yüzde doksana çıkarılmasına karar vermiştir.
    • İkinci adım olarak, 22 Mart 2020 tarih ve 2278 sayılı Cumhurbaşkanı Kararıyla havayolu ile yolcu taşımacılığı hizmetlerine Haziran 2020 sonuna kadar %18 yerine %1 KDV oranı uygulanacaktır. Uygulama 1 Nisan 2020 tarihinde başlayacaktır. Kargo taşımacılığı için genel oranda vergilendirme devam etmektedir. Dış hat uçuşlar için hali hazırda KDV uygulanmamaktadır.
    • Daha sonra Eximbank 24 Mart 2020 tarihli duyurusuyla Cumhurbaşkanı tarafından açıklanan adımların ayrıntılarını belirlemiştir. Buna göre,
      • Kredi geri ödeme vadeleri uzatılmıştır.

İhracatçıların daralan talepten veya virüsün yayılmasını engellemek için ülkelerin uyguladığı kısıtlamalardan etkilenmemeleri için Türk Eximbank’ın TCMB kaynaklarından ve kendi kaynaklarından kullandırdığı kredilerin vadesi haziran sonuna kadar gelecek kredi geri ödemelerinde firmaların talepleri doğrultusunda 3 ile 6 aya kadar uzatılacaktır. Bu bağlamda ihracatçıların faiz ödemeleri de 6 ay ertelenebilecektir.

      •  Taahhüt kapatmaya ilave 1 yıl verilmiştir.

 Kısa vadeli kredilerde 2 yıl olan taahhüt kapatma süresi henüz taahhüdü kapatılmamış olan ve taahhüt süresi dolmasına karşı ceza uygulanmamış olan krediler ile haziran sonuna kadar kullandırılacak tüm krediler için 3 yıla çıkarılarak ihracatçılara ihracat yapmaları için verilen süre ilave 1 yıl arttırılmıştır. Taahhüt kapatma cezalarında da indirime devam edilecek olması ihracatçılara bu sıkıntılı dönemde ilave 1 yıl sürenin yanında maliyet avantajı da sağlayacaktır.

      • Reeskont kredilerinde 2 yıl vade imkânı tanınmıştır.

 Reeskont kredilerinin daha önce azami 1 yıl olan kredi vadeleri bu zor dönemde ihracatçılarımızın finansal yüklerini azaltmak için azami 2 yıla çıkarılacaktır.

      •  Sigorta limitlerinde alıcıya tanınan vadeler ücretsiz uzatılmıştır.

Haziran ayı sonuna kadar alıcı firmaların sigortalı firmalardan talep edeceği 3 aya kadarki vade uzatımlarında sigortalı firmalardan herhangi bir ek sigorta primi alınmayacaktır. Ayrıca sigortalı firmalar tarafından ödenmekte olan sigorta primleri ve alıcı analiz ücretlerinin vadelerinin 30 gün uzatılarak sigorta ürününden yararlanan ihracatçılara kolaylık sağlanması amaçlanmaktadır.

      • İhracattaki geçici yavaşlama sürecinde kapasite kullanım oranlarının korunması amacıyla ihracatçıya stok finansmanı desteği sağlanacaktır.

Ekonomi İstikrar Kalkanı paketi doğrultusunda ihracatçıların azalan siparişlerden etkilenmemeleri, üretimlerine devam etmeleri ve istihdam kaybı yaşamamaları için destek programı kapsamında üretime devam eden ihracatçıların siparişlerin azalmasından dolayı birikecek stoklarına ilişkin de finansal çözüm üzerinde çalışmalar devam etmektedir.

  • Çeşitli beyannamelerin ertelenmesi, belli sektörler için sunulan destekler, KGF limitinin artırılması, turizm ve otelcilik sektörü için alınan önlemler, yaşlılar, emekliler ve ihtiyaç sahipleri için düşünülen tedbirler, ihracatçılar, borçlular, elektrik & su faturasını ödeyemeyen vatandaşlar, işverenler, uzaktan çalışan, kısa çalışma ödeneğine ihtiyaç duyan sektörler için çeşitli düzenleme ve açıklamalar yapılmıştır.
    • Kısa Çalışma Ödeneği uygulaması 23 Mart 2020 tarihi itibariyle başlatılmış olup İŞKUR bu konuda yapılacak işlemleri çok ayrıntılı bir şekilde web sayfasından açıklamıştır.
    • Bu konuda tüm bilgilere Türkçe ve İngilizce olarak yayımladığımız 2020-24 numaralı sirkülerimizden ulaşılabilir.
  • 26 Mart tarihinde Resmî Gazetede yayımlanan 7226 sayılı Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun ile (7226 sayılı Kanun) Cumhurbaşkanı tarafından açıklanan pakete ilişkin diğer kanuni düzenlemeler yapılmıştır. Bu konudaki tüm ayrıntıları sizlere ayrıca duyuracağız.

   B.   Tedbirler Kapsamındaki Mali & Finansal Ertelemeler

  1. Esnaf ve Sanatkarlara Halkbank tarafından düşük faizli kredi kullandırılması ve kredi borçlarının ertelenmesine karar verilmiştir.
  • 25 Mart 2020 tarihli Resmî Gazetede yayımlanan Cumhurbaşkanı Kararı 1 Nisan 2020 tarihinde yürürlüğe girecektir.
  • Zarar gören esnaf ve sanatkarların borçları 3 ay süreyle faizsiz olarak ertelenecektir. Esnaf ve sanatkardan bu kapsamda çalışan sayısını azaltmayacağına dair bir taahhütname alınacaktır. Ertelenen krediler için erteleme süresi sonuna kadar takip işlemi başlatılmaz.
  • Bankanın bu işlemlerden kaynaklanacak zararlarını Hazine ve Maliye Bakanlığı karşılayacaktır.
  1. Bazı vergiler için ödeme ve beyan tarihleri ertelenmiştir.
  • Cumhurbaşkanı tarafından açıklanan sektörler için Muhtasar ve KDV (tevkifat dahil) ile SGK primlerinin Nisan, Mayıs ve Haziran ödemeleri 6’şar ay ertelenecektir. Bu sektörler Perakende Ticaret, AVM, Demir-Çelik ve Metal Sanayi, Otomotiv, Lojistik-Ulaşım, Sinema-Tiyatro Faaliyetleri, Konaklama, Yiyecek-İçecek Hizmetleri, Tekstil-Konfeksiyon Faaliyetleri ile Etkinlik-Organizasyon sektörleridir.
  •  Bu sektörlere 24 Mart günü itibariyle sağlık hizmetleri, inşaat, madencilik ve taş ocakçılığı, mobilya imalatı, endüstriyel mutfak ekipmanları, araç kiralama, basılı yayın ve matbaacılık ve defter tutan tüm gelir vergisi mükellefleri eklenmiştir.
  •  Bu konuda Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından 518 sıra numaralı Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği yayımlanmıştır. Bu konuda detaylı bilgilere Gelir İdaresi Başkanlığının web sayfasından ve 2020-28 numaralı sirkülerimizden ulaşılabilir.
  •  Bu konuda ayrıca SGK tarafından bir düzenleme yapılması beklenmektedir.
  •  Geri Kazanım Katılım Payı Beyannamesi (GEKAP) uygulamasında beyanname dönemleri 2020 için 6’şar aylık, 2021 ve takip eden yıllar için 3’er aylık olarak yeniden düzenlenmiştir. Beyannamesini henüz vermemiş olan mükelleflerin ilk beyan ve ödeme dönemleri 4 Ağustos 2020 tarihine kadar yapılabilecektir.
  1. İcra ve İflas İşleri Ertelenmiştir.
  • 2279 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile İcra ve İflas Kanunu’nun 330 uncu maddesine dayanılarak yapılan düzenleme ile 30 Nisan 2020 tarihine kadar nafaka alacaklarına ilişkin olanlar hariç olmak üzere yurt genelinde yürütülmekte olan tüm icra ve iflas takiplerinin durdurulmasına ve bu çerçevede taraf ve takip işlemlerinin yapılmamasına, yeni icra ve iflas takip taleplerinin alınmamasına ve ihtiyati haciz kararlarının icra ve infaz edilmemesine karar verilmiştir.
  •  26 Mart tarihinde Resmî Gazetede yayımlanan 7226 sayılı Kanunun Geçici 1nci maddesi ile bu konuda ilave kanuni düzenlemeler yapılmıştır. Bu konudaki tüm ayrıntıları sizlere ayrıca duyuracağız.
  1. Ödenmemiş Vergi ve SGK Borçları
  • Yukarıda yer alan icra ve iflas işlerinin ertelenmesi konusunda benzeri bir karar 6183 sayılı Kanun kapsamında amme alacakları için henüz alınmamış olup, vergi & sosyal güvenlik primleri dahil kamu borçlarının zamanında ödenmemesi durumunda takip işlemlerinin devam edeceğini hatırlatmak isteriz.
  • SGK prim borçlarına ilişkin ödeme yapamayan firmaların yararlanabileceği tecil ve taksitlendirmesi konusunda 2020-25 sayılı sirkülerimizi inceleyebilirsiniz. Bu sirkülerimizde malum salgın kapsamında iş hukuku ve çalışma hayatına ilişkin yapılan düzenlemeler ile SGK ödemelerinin belli süre ertelenmesi dışında zor durumdaki mükelleflere tanınan tecil ve taksitlendirme imkanıyla ilgili olarak önemli bilgiler bulacaksınız. Söz konusu sirkülere İngilizce olarak da linkten ulaşabilirsiniz.
  1. Gelir Vergisi Beyanname verme ve ödeme süresi 1 ay uzatılmıştır.
  • 17 Mart 2020 tarihli ve 125 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Sirküleri ile 31 Mart 2020 günü sonuna kadar verilmesi gereken 2019 takvim yılına ait Yıllık Gelir Vergisi beyannamelerinin verilme süreleri ile bu beyannameler üzerine tahakkuk eden vergilerin ödeme süreleri 30 Nisan 2020 Perşembe günü sonuna kadar uzatılmıştır.
  1. Turizm Sektörüne Yönelik Spesifik Ertelemeler yapılmıştır.
  • Konaklama vergisi Kasım 2020’ye kadar uygulanmayacaktır. Bu yıl başlaması planlanan değerli konut vergisi zaten 1 yıl ötelenmişti. 26 Mart tarihinde Resmî Gazetede yayımlanan 7226 sayılı Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunun 51 inci maddesiyle (7226 sayılı Kanun) söz konusu vergi ertelenmiştir.
  • Kamu arazisi kullanan otellerde uygulanan irtifak hakkı bedelleri ve hasılat payı ödemeleri Nisan, Mayıs ve haziran ayları için 6 ay süreyle ertelenmektedir. 7226 sayılı Kanunun 42 nci maddesiyle anılan tutarlar ve ecrimisil bedelleri her hangi bir başvuru şartı aranmaksızın ertelenmiştir.
  1. TÜBİTAK tarafından ARDEB, TEYDEB ve BİDEB rapor gönderim tarihleri üç ay ertelenmiştir.
  • Araştırma Destek Programları Başkanlığı (ARDEB), Yenilik Destek Programları Başkanlığı (TEYDEB) ve Bilim İnsanı Destek Programları Başkanlığı (BİDEB) tarafından desteklenerek yürürlüğe giren projeler kapsamında 30 Haziran 2020 tarihine kadar gönderilmesi gereken Gelişme/Sonuç/Dönem Raporlarının son gönderim tarihleri, (COVID-19) salgını nedeniyle alınan tedbirler kapsamında üç ay ertelenmiştir.
  1. Teknokent ve Ar-Ge & Tasarım Merkezi personeline Yönelik Kolaylaştırma: Evden çalışma imkânı getirilen teşvikli personel hakkında duyuru yapılmıştır.
  • Teknoparklarda, Ar-Ge ve Tasarım Merkezlerinde çalışanlar için Nisan 2020 sonuna kadar bu merkezlere gelmeksizin yaptıkları çalışmalar için de teşviklerden yararlanma imkânı getirilmiştir.
  • 3 Bakanlık tarafından yapılan ortak duyuru ile bu şekilde evde çalışması uygun görülen personelin Sanayi ve Ticaret Bakanlığına bildirilmesi yeterli görülmüş olup, bu çalışanlar 5746 ve 4691 sayılı Kanunlarla öngörülen teşviklerden yararlanmaya devam edeceklerdir.
  1. Yeminli Mali Müşavir (YMM) Tasdik Raporlarının sunulması 2 ay süreyle ertelenmiştir.
  •  Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından çıkarılan sirküler ile ilgili mevzuat çerçevesinde belli sürelerde Hazine ve Maliye Bakanlığı/vergi dairelerine teslim edilmesi gereken yeminli mali müşavirlik tasdik raporlarının verilme süreleri, son günü 30/6/2020 tarihine kadar olanlar için geçerli olmak üzere iki ay süreyle uzatılmıştır.
  • Buna göre, örneğin Artırımlı Teminat Uygulaması kapsamında 15/10/2019 tarihinde KDV iadesi alan mükellefçe, iadeye ilişkin 15/4/2020 tarihine kadar verilmesi gereken YMM raporu, 15/6/2020 tarihine kadar verilebilecektir. Benzer şekilde, 31/3/2020 tarihine kadar verilmesi gereken vergi muafiyeti tanınan vakıflara ilişkin tasdik raporu, 1/6/2020 tarihine kadar verilebilecektir.
  • İlgili mevzuatı uyarınca son verilme tarihi 30/6/2020 tarihinden sonra olan raporlar için herhangi bir süre uzatımı söz konusu olmayıp, bu raporların ilgili mevzuatında öngörülen süre içerisinde verilmesi gerekmektedir.
  1. Bazı toplantıların ertelenmesine karar verilmiştir.
  • Cumhurbaşkanı Genelgesiyle Bilim Kurulunun tavsiyesiyle, ulusal ve uluslararası açık veya kapalı alanlarda düzenlenecek her türlü bilimsel, kültürel, sanatsal ve benzeri toplantıların veya aktivitelerin Nisan ayı sonuna kadar ertelenmesi uygun görülmüştür. 2020/3 sayılı Genelge 20 Mart 2020 tarihli Resmî Gazetede yayımlanmıştır.
  • Ayrıca 202/4 sayılı Genelge ile de kamu çalışanlarına yönelik uzaktan & dönüşümlü çalışma ve idari izinli sayılma hususlarında bir düzenleme yapılmıştır.
  • Söz konusu Genelgeye dayalı olarak yapılamayan toplantılar, konferans, genel kurul, aktivite ve benzerleri için hak kaybı yaşamamak adına taraflar her bir olay kendi içinde değerlendirilerek gerekli önlemler alınmalı ve taraflarla yapılan yazışmalar dosyalanmalıdır.
  • Ticari Genel Kurullar Yapılacak mı?
  • Ticaret Kanunu gereğince yapılan genel kurullar ile ilgili olarak ise bağlı olunan Ticaret Odaları ile iletişim içinde olunması gerekmektedir. Bu konuda alınmış genel bir karar bulunmamaktadır.
  • Ticaret Bakanlığının web sayfasında yer alan açıklamaya göre şirket genel kurullarının yoğunlukla gerçekleştirildiği bu dönemde, söz konusu toplantılar için de bazı tedbirler alındığını belirten Ticaret Bakanı, “Anonim ve limitet şirketlerde yönetim organları tarafından çağrısı yapılan ancak henüz gerçekleştirilmeyen genel kurul toplantılarının, ileri bir tarihte yapılmak üzere iptal edilmesi imkânı tanınmıştır.” ifadelerini kullanmıştır. Ayrıca sayın Bakan Pekcan, şirket sözleşmelerinde hüküm bulunmasa dahi şirketlerin elektronik ortamda genel kurul veya yönetim/müdürler kurulu toplantısı gerçekleştirebilmelerine de olanak sağlandığını kaydetmiştir.
  1. Kişisel Verileri Koruma Kurulu (KVKK) web sayfasında yaptığı bir duyuru ile sürelere uyulmasını ve fakat olağanüstü koşulların dikkate alınacağını kamuoyuna açıklamıştır.
  • “Bununla birlikte, Ülkemizin içinde bulunduğu bu olağanüstü süreçte veri sorumluları tarafından alınan önlemler kapsamında farklı operasyonel uygulamalara (uzaktan çalışma, dönüşümlü çalışma vb.) gidildiği de dikkate alınarak, her bir başvuru ya da veri ihlal bildirimi özelinde, veri sorumlularının uymakla yükümlü oldukları sürelerin değerlendirilmesi açısından Kişisel Verileri Koruma Kurulu tarafından içerisinde bulunduğumuz olağanüstü koşulların gözetileceği hususu kamuoyuna saygıyla duyurulur.”
  1. KGK (Kamu Gözetimi Kurumu) bazı bildirimlerin ertelenmesini uygun bulmuştur.
  • İmza/düzenlenme/gerçekleşme tarihine bağlı olarak bu tarihten itibaren belirli bir süre içerisinde yapılması gereken bildirimlerden (sözleşme bildirimi, mesleki sorumluluk sigortası bildirimi, sözleşme feshi bildirimi, daha önce yapılan bildirimlerde meydana gelen değişikliklerin bildirimi vb.) son bildirim tarihi 31.05.2020’den önceye denk gelen bildirimlerin 31.05.2020 tarihine kadar,
  • Zamanı kesin bir şekilde düzenlenen (gelir bildirimi, şeffaflık raporu bildirimi vb.) bildirimlerin ise 31.05.2020 tarihine kadar yapılması uygun görülmüştür.

       C.  Gümrük ve Dış Ticarete İlişkin Konular

  1. Ticaret Bakanlığı (İhracat Genel Müdürlüğü) 12.2020’ye kadar ihracat, dahilde işleme ve istisnalı bazı işlemlere ilişkin mücbir sebep & ek süre kararı almıştır.
  • Buna göre; ilgili düzenlemelerde yer alan yetkilerin kullanımı ile Ticaret Bakanlığı 18.03.2020 tarih ve 53330175 sayılı Onayı ile 18 Mart’tan önce düzenlenmiş/kullanılmış,
    • İhracat taahhüt hesabı henüz kapatılmamış olan dahilde işleme izin belgeleri ve izinlerine,
    • İhracat taahhüt hesabı henüz kapatılmamış olan vergi resim harç istisnası belgelerine ve belgesiz ihracat kredilerine,
    • İhracat taahhüt hesabı henüz kapatılmamış durumda bulunan D3 kodlu dahilde işleme izin belgelerine,
    • Süre sonundan itibaren belirlenen sürelerde ilgili mercilere başvurulması ve taleplerin uygun görülmesi şartıyla 6 ila 12 aya kadar ek süre verilmesini uygun bulmuştur.
    • Bu onay tüm ilgili birimlere dağıtımlı yazı olarak gönderilmiştir.
    • Söz konusu Bakanlık Onayı ikinci bir işleme gerek kalmaksızın 2020 yıl sonu itibariyle yürürlükten kalkacaktır.
  1. Ticaret Bakanlığı Gümrükler Genel Müdürlüğü YYS (Yetkilendirilmiş Yükümlü Statüsü) kapsamında yapılması gereken bildirimler ile belge sunma sürelerinin durdurulmasına karar vermiştir.
  • YYS başvurularında kolaylık sağlanması amacıyla YYS sertifikası başvuru sürecinde bulunan veya sertifika sahibi firmalar tarafından yapılması gereken işlemlere ilişkin süreler 19 Mart 2020 tarihi itibariyle durdurulmuş olup bir hak kaybı yaşanmaması beklenmektedir.
  1. Gümrükler Genel Müdürlüğü ayrıca yabancı plakalı kara taşıtları dahil bazı mükellefiyetlerde süre uzatımına karar vermiştir.
  • Genel Müdürlük yayımlamış olduğu 53433361 sayılı dağıtımlı yazıyla bazı mükellefiyetlerle ilgili düzenlemeler yapmıştır. Mevzuat hükümleri kapsamında, Koronavirüs (Covid- 19) salgının mücbir sebep ve beklenmeyen hal olarak kabul edilmesi ve ilgili rejimlerde sürelere ilişkin işlemlerin aşağıda yer alan açıklamalar çerçevesinde gerçekleştirilmesi gerektiği belirtilmektedir.
    • Geçici ithalat rejimi, gümrük kontrolü altında işleme rejimi, hariçte işleme rejimi veya geçici ihracat kapsamında Gümrük tarafından verilen izin süreleri, 01.02.2020 tarihi veya sonrasında dolan eşya için, yükümlü tarafından herhangi bir başvuruya gerek olmaksızın izin süre sonu, 30.06.2020 tarihi olarak belirlenecektir.
    • Geçici ithalat rejimi kapsamında, Türkiye Gümrük Bölgesinde bulunan ticari ve kişisel kullanıma mahsus yabancı plakalı kara taşıtlarından yurtta kalma süresi 01 Şubat 2020’den sonra bitmiş veya bitecek olanlar için süre sonu, herhangi bir başvuru aranmaksızın 30.06.2020 tarihi olarak belirlenmiştir.
  1. İhracı kayda bağlı mallar listesi güncellenmiştir.
  • Konuya ilişkin 2020/5 numaralı Tebliğ 18 Mart 2020 tarihinde Resmî Gazetede yayımlanmıştır.
  • İhracı Kayda Bağlı Mallara İlişkin Tebliğ kapsamındaki malların ihracından önce gümrük beyannamelerinin İhracatçı Birlikleri Genel Sekreterliğince kayda alınması gerekir.
  • Aşağıda yer alan ürünlerin ihracatı kayda bağlanmıştır:
    • 35- Etil Alkol
    • 36- Kolonya
    • 37- Dezenfektan
    • 38- Hidrojen Peroksit
    • 39- Yalnız Meltblown Kumaş
  • Türkiye’deki ihracı kayda bağlı mallara benzer uygulamaları diğer ülkeler ve Avrupa Komisyonu da yürürlüğe koymuştur.
  • Avrupa Komisyonu 2020/402 sayılı Genelgesiyle 15 Mart 2020 tarihinde 6 hafta yürürlükte olmak üzere bazı ürünlerin AB dışı ülkelere ihracatını yasaklamıştır.
  • Bu ürünler, lens, koruyucu bazı kremler, eldiven, ağız, burun, göz koruyucu ürünler, maske vb ürünlerdir.
  • Rusya da benzeri ürünlerin ihracına 1 Haziran 2020 tarihine kadar sınırlama getirmiştir.
  1. İhracı Yasak ve Ön İzne Bağlı Mallarda düzenleme yapılmıştır.
  •  2020/6 sayılı İhracat Tebliği ile İhracı Yasak ve Ön İzne Bağlı Mallara İlişkin Tebliğe (İhracat 96/31) aşağıdaki geçici madde eklenerek uygulamanın kapsamı belirlenmiştir.

 “Geçiş hükmü GEÇİCİ MADDE 1 – (1) Bu maddeyi ihdas eden Tebliğ hükümleri, bu maddenin yayımı tarihi (bu tarih hariç) öncesinde gümrük beyannamesi tescil edilmiş mallara uygulanmaz.”

  • Ayrıca aynı Tebliğin ekinde yer alan (EK:2) İhracı Ön İzne Bağlı Mallar Listesine 33-40 ıncı sıralar olarak Tıbbi Cihaz Yönetmeliği kapsamında piyasaya arz edilen çeşitli (Covid-19 tedavisi için gereken) tıbbi malzeme ve cihazlar eklenmiştir.
  1. Egzotik hayvanlar ile bazı hayvanların ticari veya yolcu beraberi ülkeye girişi geçici olarak yasaklanmıştır.
  •  Bilim Kurulu kararları doğrultusunda; COVID-19 salgının kaynağı ve epidemiyolojisine ilişkin bilgiler netlik kazanıncaya kadar, başlamış işlem niteliğindekiler hariç olmak üzere hangi amaçla olursa olsun bütün yurt dışı ülkelerden gelen, egzotik hayvanlar ile omurgasızlar, amfibik hayvanlar, köpek, kedi, gelincik, süs balıkları, sürüngen, kemirgen, evcil tavşan ve tüm kuş türlerinin yolcu beraberinde veya ticari kapsamda ülkeye girişleri Tarım ve Orman Bakanlığı Gıda ve Kontrol Genel Müdürlüğünce askıya alınmıştır.

D.  Diğer Önemli Vergisel ve Mali Konular

  1. Havayolu ile seyahat eden yolcuların haklarına yönelik bir düzenleme yapılmıştır.
  • Havayolu ile Seyahat Eden Yolcuların Haklarına Dair Yönetmeliğe (SHY-YOLCU)’e aşağıdaki madde eklenerek hak kayıplarının telafisi düzenlenmiştir.
  • “Geçici Madde 1 –
    • (1) COVID-19 salgını nedeniyle 5/2/2020 tarihinden itibaren uçuşun iptal edilmesi durumunda, bu iptaller sebebiyle uçuşu icra eden veya etme taahhüdünde bulunan hava taşıma işletmesi 8 inci, 9 uncu ve 10 uncu maddelerde yer alan hükümlerden uçuş yasakları kalktıktan sonraki iki ay sonuna kadar muaftır.
    •  (Uygulaması ertelenen maddeler ise tazminat hakkı, geri ödeme veya güzergâh değişikliği hakkı ve hizmet hakkı olarak düzenlenen haklardır.)
    •  (2) COVID-19 salgını nedeniyle uçuşu iptal edilen yolcunun, hava taşıma işletmesinin boş koltuk durumuna bağlı olarak istediği bir tarih için bilette değişiklik yapma veya bileti açığa alma hakkı vardır. Yolcu, açığa alınıp kullanılmayan biletin iadesini uçuş yasakları kalktıktan sonraki iki ayın sonrasında hava taşıma işletmesinden alabilir.
  •  Normal şartlarda bu Yönetmeliğin amacı, havayolu ile seyahat eden yolcuların sahip olduğu haklar ve bu hakların geçerli olduğu durumlar ile yolcuların uçağa kabul edilmediği, uçuşlarının iptal edildiği ve uçuşlarının ertelendiği durumlardaki asgari haklarını belirlemek ve düzenlemektir.
  1. Dijital Hizmet Vergisi Uygulama Genel Tebliği yayımlanmıştır.
  • Tebliğ 20 Mart 2020 Cuma günü Resmî Gazetede yayımlanmıştır.
    • 7194 sayılı Kanunun 1 ila 7 nci maddelerinde düzenlenen dijital hizmet vergisinin uygulamasına ilişkin açıklamalar ile usul ve esasların belirlenmesine yönelik olarak çıkarılmıştır.
    • Tebliğ taslak olarak GİB web sayfasında görüş ve önerilere açık tutulmuş ve 28 Şubat 2020 tarihinde web sayfasında güncellenmiştir.
    • OECD ve benzeri iyi uygulamaları göz önünde bulundurarak düzenleyici kurumlar tarafından paylaşılan taslaklarla ilgili toplanan görüşler, yapılan değişiklikler ve dikkate alınamayan önerilerle ilgili bir raporun ilgili kurumların web sayfalarında yayımlanmasını önemsiyoruz.
  • Bu Tebliğ, 1 Mart 2020 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere yayımı tarihinde yürürlüğe girmiştir. Verginin ayrıntılarına bakmak gerekirse;
    • Dijital hizmet vergisi, vergi mükellefinin beyanı üzerine tarh olunacaktır.
    • Muafiyet: Türkiye’de vergiye tabi bu hizmetlere ilişkin elde edilen hasılatı 20 milyon TRY veya dünya genelinde elde edilen hasılatı 750 milyon Euro’dan az olanlar dijital hizmet vergisinden muaftırlar.
    • Oran: Dijital hizmet vergisinin oranı %7,5’tir. Cumhurbaşkanı bu oranı %1’e kadar indirme veya iki katına kadar artırmaya yetkilidir. Bu yetki henüz hiç kullanılmamıştır.
    • Gider Kaydı: Dijital hizmet vergisi, gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerince ticari kazancın tespitinde gider olarak dikkate alınacaktır.
  1. Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) 2020/5 sayılı Genelge ile Borcu Yoktur Yazısı uygulamasına ilişkin önemli açıklamalar yapmıştır.
  • İhaleye Giriş İçin Borcu Yoktur Uygulaması: 2 Mart 2020 tarihli Genelge ile kamu ihale mevzuatına göre verilmesi ve aranması gereken borcu yoktur belgelerine ilişkin olarak kapsama giren borç türleri ve tutarları, kapsama girmeyen borç türleri, borçların dönemi, ihaleye girecek kişinin türüne göre özellikli durumlar (iş ortaklıkları, konsorsiyumlar, ticaret şirketleri ve ortakları) açıklanmıştır.
    • 4734 sayılı Kamu İhale Kanununun “İhaleye Katılımda Yeterlilik Kuralları” başlıklı 10 uncu maddesinin dördüncü fıkrasının (c) bendinde, Türkiye’nin veya kendi ülkesinin mevzuat hükümleri uyarınca kesinleşmiş sosyal güvenlik prim borcu bulunan isteklilerin ihale dışında bırakılacağı hükme bağlanmıştır.
    • Borcu yoktur belgesi düzenlenirken, işverenlerin dilekçelerinde beyan ettikleri ihale tarihi dikkate alınarak belge verilecektir.
    • İşverenlerin hak edişleri, SGK’ya idari para cezası, prim ve prime ilişkin borçlarının olmaması kaydıyla ödenir. Kesin teminatları ise ihale konusu işle ilgili olarak Kuruma borçlarının bulunmadığının tespit edilmesinden sonra iade edilir.
    • İhale tarihi itibariyle geçerli sigorta primine esas aylık kazancın üst sınırının 3 katını, alt işvereni bulunan işyerlerinde alt işverenlerinin sigorta primine esas aylık kazancın üst sınırının 6 katını aşan tutarı kesinleşmiş sosyal güvenlik prim borcu olarak kabul edilecektir.
  • İdarelerin Borç Sorgulaması: Ayrıca, hak ediş ödemeleri sırasında işverenlerin muaccel borçlarının idarelerce elektronik ortamda sorgulanması, sorgulama yetkisinin kapsamı, şifre verilmesi, borçların sorgulanması ve idarelerin sorumlulukları hakkında ayrıntılar yer almaktadır.
    • Borç sorgulama yetkisi sadece kamu idarelerine, döner sermayeli kuruluşlarına, bankalara ve kanunla kurulan kurum ve kuruluşlara verilebilir.
    • Bu sorgulama sadece işverenlere hak ediş ödemesi ve hak edişlerden borç mahsubunda kullanılacak olup teminat iadesi ve ihalelere katılabilmek için borcu yoktur belgesi alınmasında kullanılmayacaktır.
    • Bu kapsamda kurumlar geçici iskân veya yapı kullanma izin belgesi verilmeden önce de borcu yoktur yazısı arayacaklardır.
    • Tecil ve taksitlendirmeye giren tutarlar, ertelemeye tabi tutulan prim borçları, dava aşamasında olduğu için takip ve tahsili duran tutarlar dikkate alınmayacaktır.
    • Gümrük mevzuatı kapsamında onaylanmış kişi statüsü belgesi alınması için de borcu yoktur yazısı ve çalıştırılan sigortalı sayısının belgelendirilmesi de bu Genelge dahilinde yapılmaktadır.
  • Devlet Destekleri: Bunun yanında, devlet yardımları, teşvik ve desteklerde borç sorguları, kapsama giren teşvik türleri, kapsama girmeyen teşvik ve destek türleri, yararlanma şartları ve borcu yoktur belgeleri ile ilgili ilave açıklamalar yer almaktadır.
    • Bu kapsamda yer alan teşvik ödemelerinde hak sahibinin brüt asgari ücret tutarından daha fazla borcunun bulunmaması gerekir.
    • Borcu yoktur belgesi teşviki veren kuruma (KOSGEB, KGF, TÜBİTAK) hitaben düzenlenmiş olmalıdır.
  • Mahsuben KDV İadesi: Son olarak Tebliğde kuruma olan prim borçlarının KDV iadesi mahsubuyla ödenmesine ilişkin bazı ilave düzenlemeler açıklanmıştır.
    • 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun 88 inci maddesinin onüçüncü fıkrasında “Prim borçları katma değer vergisi iade alacağından mahsubu suretiyle de ödenebilir. Bu takdirde katma değer vergisi iade hakkı sahibi kendisinin, mal veya hizmet satın aldığı veya iştirak veya ortaklık ilişkisi içinde bulunduğu işverenlerin prim borçları için de mahsup talep edebilir.
  1. Ürün Güvenliği ve Teknik Düzenlemeler Kanunu yayımlanmıştır.
  • 7223 sayılı Ürün Güvenliği ve Teknik Düzenlemeler Kanunu 12 Mart 2020 tarihli Resmî Gazetede yayımlanmıştır.
  • Kanun yayımı tarihinden 1 yıl sonra (12 Mart 2021) yürürlüğe girecektir.
  • Yeni Kanun ile eski düzenleme olan 2001 tarih ve 4703 sayılı Kanun yürürlükten kalkacaktır.
  • Vergi ve yapılacak diğer mali düzenlemeler için de buna benzer uzun vadeli yürürlük tarihleri getirilmesi; tüm tarafların konuları öğrenmesi, içselleştirmesi, anlamaları ve hazırlık yapmaları için son derece faydalı olacaktır.
  1. Ar-Ge (Araştırma ve Geliştirme) Destek Programına İlişkin Tebliğ yayımlanmıştır.
  • 2019/65 numaralı Tebliğ Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından yayımlanmıştır.
  • Konuya ilişkin olarak daha önceki Tebliğ (2014/51) yürürlükten kaldırılmıştır.
  • Yeni Tebliğ 2019 başı itibariyle geçerli olmak üzere yayımlandığı tarih olan 12 Mart 2020’de yürürlüğe girmiştir.
  • Tebliğin amacı esas olarak Tarım ve Orman Bakanlığının ve tarım sektörünün ihtiyaç duyduğu öncelikli konularda bilgi ve teknolojilerin geliştirilmesi, bu bilgi ve teknolojilerin çiftçiler ile tarımsal sanayicilere aktarılması amacıyla uygun görülen araştırma geliştirme projelerinin desteklenmesini sağlamaktır.
  • Tebliğe göre Ar-Ge projesi bilgi ve teknoloji geliştirmeye yönelik, mevzuata uygun olarak hazırlanan en fazla 36 ay süreli araştırma ve geliştirme (Ar-Ge) projelerini ifade etmektedir.
  • Bu kapsamda yapılabilecek ödemelere ilişkin harcama kalemleri şunlardır:
    • Ticari üretim yapılabilecek büyüklük ve kapasitede olanlar hariç olmak üzere; alet, makine, teçhizat, yazılım ve donanım alımları.
    • Tarımsal alet ve ekipmanların kiralama ücretleri (projede kullanılması gerekli olan traktör, biçerdöver, mibzer, pulluk, ilaçlama makinası ve benzeri tarımsal alet ve ekipmanlar).
    • Ticari üretim yapılabilecek miktarlarda olanlar hariç olmak üzere sarf malzeme alımları.
    • Araştırmanın gerektirdiği miktar ve ölçüde yem, tohum, ilaç, gübre ve benzeri girdi alımları.
    • Projede ihtiyaç duyulan hizmet alımı giderleri (anket, deneme, analiz, ekonometrik modelleme, tasarım ve benzeri).
    • Bina, laboratuvar gibi yapılar hariç olmak üzere, projede kullanılan cihaz, ekipman, sera ve benzeri materyalin bakım onarım ücretleri.
    • Tescil, patent ve sertifikasyon ücretleri.
    • Yurt içi seyahat giderleri, taşıt kiralamaları ve nakliye giderleri.
    • Yurt içinde proje konusuyla ilgili toplantı, konferans, sempozyum ve benzeri organizasyonlara katılım (ulaşım, katılım bedeli, konaklama ve iaşe bedeli dahil) giderleri.
  1. Organize Sanayi Bölgelerinde İlan ve Reklam Vergisi ödemesi hakkında Danıştay Kanun Yararına Bozma Kararı vermiştir.
  • Karar 14.03.2020 tarihli Resmî Gazetede yayımlanmıştır. Danıştay 9. Dairesi’nin Esas: 2018/154, Karar: 2019/4849 numaralı kararıyla, Organize Sanayi Bölgelerinde bulunan işyerlerinin astığı her türlü ilan ve reklam nedeniyle doğan ilan ve reklam vergisinin alınması hususunda ilgili belediyelerin yetkisinin bulunmadığı, sözü edilen ilan ve reklam gelirlerinin ilgili mevzuat gereğince Organize Sanayi Bölgelerine tahsis edildiğine karar verilmiştir.
  • Buna göre, organize sanayi bölgelerinde yer alan işyerlerinde asılan her türlü reklama ilişkin tabela vb panolar nedeniyle Belediyeler tarafından ilan ve reklam vergisi tahsil edilemeyecek, ilan ve reklam gelirleri ilgili Organize Sanayi Bölgesi (OSB) yönetimi tarafından kendi mevzuatları çerçevesinde tahsil edilmeye devam edilecektir.

Mevcut Uygulama:

    • İlan Reklam Vergisinin beyan dönemi her yıl 01 Ocak – 31 Ocak tarihleri arasındadır.
    • Sabit ilan ve reklamların (her çeşit levha, yazı, resim, araç üzeri vb. reklamlar) süresi 6 aydan, geçici reklam (bez afişler) unsurlarında ise; reklamın süresi 1 haftadan az olursa vergi miktarının yarısı alınır. 6 ayı geçen süreler 1 yıl, hafta kesirleri de tam hafta sayılır.
    • Her türlü gazete, dergi ve kitaplarda yapılan ilan ve reklamlar, gerçek kişilerin ikametgahlarının iç veya dış kapılarına konan ve kimliklerini gösteren levhalar ve işletmelerin iştigal veya imal konusu maddelerinin ambalajları üzerinde bulunan ve kendi işlerine ait ilan ve reklamları ile ambalaj muhtevasından olan prospektüs ve tarifnameler vergiden müstesnadır.
  1. Depremden zarar gören yetiştiricilere ilave ödeme yapılacaktır.
  • 2267 sayılı Cumhurbaşkanı Kararıyla, deprem afeti nedeniyle telef olan büyükbaş hayvanlar için 500TL, küçükbaş hayvanlar için ise 75TL ilave destek ödemesi yapılacaktır.

 

Özet bültenlerle gelişmeleri sizlere duyurmaya devam ediyor olacağız.

Sağlıklı, neşeli ve eski güzel günlerimizin bir an önce gelmesi dileğimizle.

Bültenlerimizden faydalandığınızı umuyor saygılar sunuyoruz. (Sadece Türkçe/İngilizce aylık veya 10 günlük özetler almak istiyorsanız bize bilgi vermeniz yeterlidir.)

Bu bültende geçen herhangi bir konuyla ilgili sorularınız için danışmanlarımıza ulaşabilirsiniz.

Saygılarımızla,

Download PDF
/by

2020-29 COVID-19 Force Majeure Perspective (Private Law)

, ,

Tax-IA Bulletin

Bulletin nr: 2020-29

To       : The clients and company web site

From   : Independent Advisors / Legal & Tax

Date     : March, 26th 2020

Subject: COVID-19 Force Majeure Perspective (Private Law)

 

Coronavirus Disease

From the Perspective of Force Majeure

 Covid-19 Coronavirus (“Coronavirus”) disease, which first appeared in China by the end of 2019, then detected and quite rapidly spreading in Turkey, has been negatively affecting the commercial life. Potential difficulties, and even impossibilities, in fulfilment of the obligations under the contracts have brought into question the application of “force majeure”, which is a notion that exists under most jurisdictions. The main discussion is whether the Coronavirus disease can be treated within the concept of force majeure and how the performance of obligations under contracts will be affected.

1.      What Does Force Majeure Mean?

Force majeure is a situation whereby the execution of the parties’ obligations under a contract becomes objectively impossible for reasons unpredictable to and out of the control of the parties. The Supreme Court has defined the force majeure in its decisions as follows: “this is an extraordinary event that is not possible to predict and resist to and that results in the breach of the debtor’s obligation in an inevitable and absolute manner”. Accordingly, even though the concept of force majeure has not been defined under Turkish laws, there is no disagreement in doctrine or Supreme Court precedents as to the definition and conditions of force majeure.
2.      Qualification of Coronavirus Disease as a Force Majeure Event

Coronavirus disease has very rapidly spread around the Word since the date it first appeared and has been defined as a “pandemic” by the World Health Organization on March 11th, 2020. Coronavirus disease has caused such a global crisis that some European leaders see it as the most major crisis since the 2nd World War.

In Turkey, each day several measures are taken in order to fight against the Coronavirus disease, such as the closure of several workplaces, the curfew for over 65 years old persons, etc. From this perspective, the Coronavirus disease should be treated as an extraordinary event as previously defined by the Supreme Court.

We have assessed under this short note the legal consequences of Coronavirus disease from the perspective of the notion of “force majeure”.

4.      Assessment Under Certain Contracts and Obligations

Having mentioned that an assessment shall be made for cases specific to each contract, we hereby present a few examples[1]  under this Section concerning sale and purchase, supply, rent, service and employment contracts:

–       Assuming that a product is imported from abroad under a supply agreement, in case shipment of the product from the relevant country is prohibited, this event shall be considered a force majeure event and provisions on impossibility of performance shall be applied.

–       As sale of medical masks have recently been subject to prior approval with an administrative decision, if such approval is not obtained for a contract regarding exportation and sale of medical masks, the seller may rely on application of “impossibility of performance”.
3.      Impact of Coronavirus Disease on Contracts

The existence of Coronavirus disease by itself will not result in application of force majeure provisions to each contract. In order to claim force majeure based on the disease, there should be a causal link between the disease and the breach of the contract.  In our view, force majeure will be applied to contractual relationship where it is determined that the performance of the obligation arising out of the contract became impossible. This will only be possible if an assessment is made for cases specific to each contract.

In cases where the contract between the parties includes a force majeure provision, this will be helpful and advantageous for the party affected by the force majeure event. However, we would like to underline that it is not necessary to have a force majeure provision in the contracts in order to make such claim. On the other hand, if the contract between the parties includes a force majeure provision, the relevant parties shall comply with the conditions thereunder, such as notification terms, deadlines, etc.

Concerning commercial contracts, in case the parties cannot comply with their obligations, the provisions on “impossibility of performance” under Article 136 of the Code of Obligations or provisions on “excessive hardship” under Article 138 of the Code of Obligations may apply, depending on the case. The determination whether these provisions shall apply and if so, which provision shall apply shall be subject to an assessment specific to each contract, based on its parties, execution date, qualification of the obligations, applicable law, place of execution, impact of the Coronavirus disease on the exercise of each party’s obligations and the duration of such impact. Any conclusions shall be made following such an assessment. Accordingly;

·         in case the execution of an obligation becomes impossible, the parties’ obligation may be terminated based on impossibility of performance,

·         in case, given the current circumstances, it will not be fair to expect the execution of an obligation by the debtor based on good faith principle, the affected party may request an adjustment based on excessive hardship. Here, the execution of an obligation is not impossible; however, the debtor would face a tremendous difficulty if s/he were to perform her/his obligations under the contract.

Since the existence of an unpredictable extraordinary event is required for the application of both provisions above, these provisions will not be applied in cases where the contract is signed after the emergence of the Coronavirus disease or once it was known to public.

 

[1] Depending on the circumstances of the case, similar cases may be subject to other legal consequences.

–       In a contract for work, if the raw material is imported from abroad and shipment of such material from that country is prohibited, this event will be considered a force majeure and provisions on impossibility of performance can be applied.

–       In a sales agreement, the purchaser who has already received the product shall not benefit from impossibility of performance and shall not be able to refrain from executing the payment because of the nature of the payment obligation.

–       Due to the Coronavirus disease, most people stay at home and the sales figures of many shops have decreased. The lessee of such shops may have difficulties in making the payment of the rent fees. This situation may be defined as an excessive hardship. In such case, the relevant lessee may request an adjustment of the rent fee for the term of the force majeure event. If the relevant shop is in a shopping mall and if shopping malls are closed based on administrative measures, the provisions on impossibility of performance can be applied for the relevant period.

–       In case a store is temporarily closed based on the recommendation of the administration or based on the discretion of its owner, the rent payment obligation shall remain as it is for the term when the store is closed. In such a case, the provisions of excessive hardship may be applied depending on the circumstances of the case.

–       In case stores are temporarily closed based on administrative measures, this will constitute impossibility of performance for the parties of the rent agreement. In such a case, the rent payment obligation of the lessee shall be suspended during the relevant period.

As for employment contracts; they will be subject to following practices/arrangements after an evaluation within the framework of employment legislation in effect:

–       In case stores are temporarily closed based on administrative measures, Article 40 of the Labor Code may be applied. According to this provision, for the period up to one week where the employee did not work due to Coronavirus disease, it will be possible for the employer to pay half of its salary to the employee. If the non-worked period exceeds one week, both the employer and the employee shall have the right to terminate the employment agreement relying on the relevant provisions of Labor Code regulating the termination of employment agreements.

–       In case a store is temporarily closed based on the recommendation of the administration or based on the discretion of its owner, as a rule, the employer’s obligation to pay salaries to the employees shall remain as it is.

–       Workplaces may decide on their own to take certain measures due to Coronavirus disease. asking the employees to use their annual paid leaves, making the employees to take their unpaid leaves after first obtaining their consents and implementing remote teleworking (home office work) practice (as per article 14 of Labor Code) again after obtaining their consents are among these measures.

–       It may also be possible for workplaces that meet the required legal conditions to implement short-time working practice at the workplace due to Coronavirus disease. Turkish Employment Agency declared on its website on March 22, 2020 that the Agency will accept short-time working applications based on periodical act of God caused by external events. Short-time working practice may be applied where weekly working hours at the workplace have temporarily decreased by at least one third or if the activities of the workplace have been fully or partially halted for at least four weeks (even if not continuously). In such a case, if the application of the employer is accepted by the Agency, short-time working allowance may be provided to the employees at the workplace from the Unemployment Insurance Fund for a period up to three months. Necessary conditions for application for short-time working was simplified with art. 41 of Amendment Code nr. 7226 which is published in Official Gazette on March 26th, 2020.

–       You can find more information regarding with this short time working allowance the financial & tax deferrals and issues in our website.

 
We wish that Coronavirus pandemic will disappear as soon as possible with fewest losses of lives. We wish you health and wellness.

Please do not hesitate to contact our consultants for any questions regarding any matter in this bulletin*.

Thanks & Merci to dear Burak Ongan and dear Ceyda Tabak,

Tabak & Ongan Law Office

info@tabakongan.com

Best Regards,
Download PDF
*This note is prepared just to give general information on the matter and we recommend you to seek our legal advice and support before any legal action. Otherwise, our Law Office will not be responsible for the consequences of any action carried out based on the general information herein.

 

/by

2020-29 COVID-19 Özel Hukuk Açısından Mücbir Sebep İlanı

, ,

 Bulletin nr: 2020-29

To       : The clients and company web site

From   : Independent Advisors / Legal & Tax

Date     : March, 26th 2020

Subject: Covid-19 Özel Hukuk Açısından Mücbir Sebep

 

Corona Virüs Salgınının

Mücbir Sebep Kavramı Açısından Değerlendirilmesi

2019 yılının sonlarında Çin’in Wuhan Eyaletinde ilk ortaya çıkan ve yakın zaman öncesinde ülkemizde de görülen ve hızla yayılan Covid-19 Corona Virüs (“Corona”) salgını ticaret hayatını olumsuz yönde etkilemektedir. Sözleşmelerin ifası sırasında yaşanacak zorluklar ve imkansızlıklar, hukuk sistemlerinde yer alan mücbir sebep kavramını gündeme getirmiş olup, Corona salgınının bu kapsamda değerlendirilip değerlendirilmeyeceği ve mevcut sözleşmelerin ifasını ne şekilde etkileyeceği tartışılmaktadır.

Bu kısa not, anılan Corona salgınının mücbir sebep kavramı açısından olası hukuki etkilerine ilişkin kısa değerlendirmeler içermektedir.

  • Mücbir Sebep Nedir

Mücbir sebep, bir ticari ilişkide tarafların üstlendikleri edimlerin ifasının, tarafların kontrolleri dışında ve mutlak öngörülemez sebeplerle objektif bir biçimde imkânsız hale gelmesidir. Yargıtay ise, vermiş olduğu kararlarda mücbir sebebi “sorumlu veya borçlunun faaliyet veya borcun ihlaline mutlak ve kaçınılmaz bir şekilde yol açan, öngörülmesi ve karşı konulması mümkün olmayan olağanüstü olay” olarak tanımlamıştır. Buna göre, her ne kadar mücbir sebep kavramı Türk Hukuku açısından kanunlarda tanımlanmamış olsa da gerek öğreti gerek Yargıtay kararları açısından mücbir sebebin tanımı ve koşulları konusunda herhangi tartışma bulunmamaktadır.

  • Corona Salgını ve Nitelendirilmesi

İlk ortaya çıktığı tarihten bu yana hızlı bir şekilde yayılan Corona, 11 Mart 2020 tarihinde Dünya Sağlık Örgütü tarafından “pandemi” ilan edilmiştir. Corona salgını öyle bir küresel kriz yaratmıştır ki, bazı Avrupalı liderler Corona salgınını 2. Dünya Savaşı’ndan bu yana yaşanan en büyük kriz olarak ifade etmektedirler.

Ülkemizde de, görüldüğü günden bu yana yayılmasını sürdüren salgına karşı her gün çeşitli nitelikteki işyerlerinin kapatılması, 65 yaş üstündeki kimseler açısından sokağa çıkma yasağı getirilmesi gibi yeni tedbirler alınmaktadır. Bu çerçeveden bakıldığı vakit, Corona salgını Yargıtay kararlarında geçen olağanüstü olay olarak kabul edilmelidir.

 Corona Salgınının Sözleşmelere Etkisi

Corona salgınının varlığı, her sözleşme açısından mücbir sebep hükümlerinin uygulanması için yeterli olmayacaktır. Salgın dolayısıyla mücbir sebebin ileri sürülebilmesi için, borcun yerine getirilmemesi ile salgın arasında bir neden-sonuç ilişkisinin olması gerekmektedir. Kanımızca, sözleşmeden doğan taahhüdün yerine getirilmesi imkanını ortadan kaldıran niteliği tespit edilebilen sözleşme ilişkilerinde mücbir sebep uygulanabilecektir. Bu da, ancak her bir sözleşme konusu olay özelinde bir inceleme yapılmasıyla mümkün hale gelecektir.

Taraflar arasındaki sözleşmede açık ve detaylı bir mücbir sebep hükmünün varlığı, bundan etkilenen taraf açısından faydalı ve süreci kolaylaştırıcı bir etkiye sahip olacaktır. Ancak, önemle belirtmek isteriz ki, mücbir sebep ileri sürmek için taraflar arasındaki sözleşmede bu yönde bir hüküm bulunması şart değildir. Diğer yandan taraflar arasındaki sözleşmede mücbir sebep (force majeure) hükmünün bulunması halinde ise, taraflar Sözleşmenin ilgili maddesi kapsamında, örneğin mücbir sebebin karşı tarafa bildirimi, süre tanınması gibi düzenlemelere öncelikli olarak dikkat ve riayet etmelidirler.

Ticari nitelikteki sözleşmelere ilişkin olarak, tarafların edimlerini yerine getirememeleri halinde duruma göre, Türk Borçlar Kanunu (“TBK”) m. 136’da yer alan “ifa imkansızlığı” yahut TBK m. 138’de yer alan “aşırı ifa güçlüğü” uygulama alanı bulabilecektir.

Söz konusu hükümlerin uygulanıp uygulanmayacağı, uygulanacaksa hangi hükmün uygulama alanı bulacağının tespiti, her sözleşme özelinde sözleşmenin tarafları, sözleşmenin yapılma zamanı, varsa yabancılık unsuru, edimlerin niteliği, uygulanacak hukuk, ifa yeri ve Corona salgınının tarafların edimleri üzerindeki etkileri ve bu etkilerin süresi gibi unsurlar ele alınarak ayrı ayrı yapılmalı ve ona göre bir sonuca varılmalıdır. Buna göre,

  1. edimin yerine getirilmesinin imkânsız hale gelmesi halinde, tarafların borcu ifa imkansızlığına dayanarak sona erebilecektir.
  2. mevcut durum itibariyle borcun yerine getirilmesinin dürüstlük kuralı uyarınca borçludan beklenemeyecek olması halinde aşırı ifa güçlüğü hükmüne dayanarak ilgili tarafça uyarlama talep edilmesi söz konusu olabilecektir. Burada, edimin ifası imkânsız değildir; ancak borcunu yerine getirmesi halinde borçlu çok büyük zorluk yaşayacaktır.

Her iki hükmün uygulanması açısından, meydana gelen olağanüstü hükmün taraflar açısından öngörülemez nitelikte olması gerektiği için, Corona salgını çıktıktan ve malum olduktan sonra yapılan sözleşmeler açısından bu hükümler uygulanamayacaktır.

  • Bazı Sözleşme Türleri ve Edimler Açısından Konunun Ele Alınması

Her bir sözleşmenin kendi özelinde incelenip değerlendirilmesi gerektiğini tekrar belirtmekle beraber, bu başlık altında satım, kira, hizmet ve iş sözleşmeleri kapsamında bazı örnekler[1] verilecektir:

  • Bir tedarik sözleşmesinde ilgili ürünün yurtdışından ithal ediliyor olması varsayımında, ithalatın yapılacağı ülkeden sevkiyatın yasaklanması halinde, bu durum bir mücbir sebep sayılacak ve ifa imkansızlığına dayanılabilecektir.
  • Yurtdışına medikal maske satılmasına ilişkin bir sözleşmede, yakın zaman önce alınan idari bir kararla maske satımının ön izne tabi tutulması yüzünden, izin alınamaması durumunda yine ifa imkansızlığına dayanılabilecektir.
  • Bir eser sözleşmesinde, imal edilecek ürünün hammaddesinin yurtdışından gelecek olması varsayımında, ilgili ülkeden sevkiyatın yasaklanması halinde, bu durum bir mücbir sebep sayılacak ve ifa imkansızlığına dayanılabilecektir.
  • Bir satım sözleşmesinde alıcı konumunda olan ve ürünü teslim almış olan para ödeme yükümlüsü olan kimse, paranın her zaman ödenebilir olması niteliği sebebiyle, ifa imkansızlığı veya aşırı ifa güçlüğü hükümlerine dayanamayacaktır.
  • Corona salgını yüzünden, pek az insanın evlerinden çıkması nedeniyle satışlarında büyük kayıp yaşayan dükkân kiracısının kirasını ödemekte çektiği güçlük, aşırı ifa güçlüğü olarak değerlendirilebilir. Bu durumda kiracı, ilgili dönem süresince geçerli olacak şekilde, kira bedelinin uyarlanmasını talep edebilir. Söz konusu dükkânın bir AVM’de yer alması ve alınacak idari tedbirler kapsamında AVM’lerin kapatılması halinde artık ilgili döneme ilişkin bir ifa imkansızlığının mevcut olduğu ileri sürülebileceği değerlendirilmektedir.
  • Mağaza ve dükkanların İdarenin tavsiye kararlarına dayanarak yahut Corona salgını sebebiyle işyeri sahiplerinin inisiyatifleriyle geçici olarak kapatmaları halinde, işyerlerinin kapalı olduğu günler için kira ödeme borcu aynı şekilde devam edecektir. Bu durumda da halin icabına göre, aşırı ifa güçlüğü hükümlerinin uygulanması söz konusu olabilir.
  • Mağaza ve dükkanların İdarenin aldığı karar ile geçici olarak kapatılması halinde, bu durum hem kiralayan hem de kiracı bakımından ifa imkânsızlığı oluşturacaktır. Böyle bir durumda, ilgili dönem boyunca kiracının kira ödeme yükümlülüğünün devam etmeyeceği söylenebilir.
  • İşyerlerinin İdarenin aldığı zorunlu bir karara dayanarak geçici olarak kapatılması halinde, İş Kanunu’nda yer alan madde 40 uygulanabilecektir. Buna göre, Corona salgını dolayısıyla çalışamayan veya çalıştırılmayan işçiye bu bekleme süresi içinde bir haftaya kadar her gün için yarım ücret ödenir. Çalışılmayan sürenin bir haftayı aşması halinde, İş Kanunu ilgili maddeleri uygulama alanı bulabilecek ve tarafların iş sözleşmelerini ilgili maddelerdeki usul ve esaslar etrafında haklı nedenle feshetme hakları söz konusu olabilecektir.
  • İşyerlerinin İdarenin tavsiye kararlarına dayanarak yahut Corona salgını sebebiyle işyeri sahiplerinin inisiyatifleriyle işyerlerini geçici olarak kapatmaları halinde, işverenin çalışanlarına ücret ödeme borcu kural olarak aynı şekilde devam etmektedir.
  • Corona salgını nedeniyle işyerlerinin bazı tedbirler alması söz konusu olabilir. Çalışanları ücretli izne çıkartmak, onayları alınmak kaydıyla çalışanları ücretsiz izne çıkarmak, yine onayları alınmak kaydıyla evden çalışma uygulamasına geçmek bunlar arasında sayılabilir.
  • Corona salgını nedeniyle, kanunda aranan koşulları sağlayan işyerlerinin kısa çalışma ilan etmesi de söz konusu olabilir. Türkiye İş Kurumu internet sitesinde 22 Mart 2020 tarihinde yapılan bir duyuru ile, Corona salgını nedeniyle dışsal etkilerden kaynaklanan dönemsel zorlayıcı sebep gerekçeli kısa çalışma başvurularının yapılabilmesi için karar alındığı açıklanmıştır. Kısa çalışma uygulaması, zorlayıcı sebeplerle işyerindeki haftalık çalışma sürelerinin geçici olarak en az üçte bir oranında azaltılması veya süreklilik koşulu aranmaksızın işyerinde faaliyetin tamamen veya kısmen en az dört hafta süreyle durdurulması hallerinde uygulanabilir. Yapılan başvurunun Kurum tarafından kabul edilmesi halinde, işyerinde üç ayı aşmamak üzere sigortalılara çalışamadıkları dönem için İşsizlik Sigortası Fonundan kısa çalışma ödeneği ödenebilir. 26 Mart 2020 tarih ve mükerrer 31080 sayılı Resmî Gazetede yayımlanan 7226 sayılı Kanun ile işsizlik sigortası hak etme koşullarını yerine getirmesi hükmü, kısa çalışma başlama tarihinden önceki son 60 gün hizmet akdine tabi olanlardan son üç yıl içinde 450 gün sigortalı olarak çalışıp işsizlik sigortası primi ödenmiş olması şeklinde uygulanacaktır.

 

Bu salgınının en az can kaybıyla ve en kısa sürede sona ermesini umar, sağlıklı günler dileriz.

Bu bültende* geçen herhangi bir konuyla ilgili sorularınız için danışmanlarımıza ulaşabilirsiniz.

Konuyla ilgili diğer gelişmeleri de sizlere duyurmaya devam ediyor olacağız.

———————————————————————————-

Teşekkürler sevgili Burak Ongan, teşekkürler sevgili Ceyda Tabak,

Tabak & Ongan Hukuk Bürosu

info@tabakongan.com

Saygılarımızla,

Download PDF

 

 

*Burada yazılı hususlar, genel olarak bilgi verme amaçlı olup nihai işlemler gerçekleştirilmeden evvel tarafımızdan görüş ve destek alınmasını tavsiye ederiz. Aksi takdirde, burada yer verilen açıklamalar temel alınarak yapılacak işlemler ve bunların sonuçlarıyla ilgili olarak Büromuz sorumlu tutulamaz.

[1] Somut olayın özellikleri itibariyle, benzer durumların başka hukuki sonuçlara tabi olması mümkündür.

/by

2020-28 COVID-19 Vergisel Açıdan Mücbir Sebep İlanı (Hazine ve Maliye Bakanlığı)

, ,

Bülten No: 2020-28

Tarih: 25 Mart 2020

Konu: COVID-19 Vergisel Açıdan Mücbir Sebep İlanı (Hazine ve Maliye Bakanlığı)

 

Çin Halk Cumhuriyeti’nin Vuhan kentinde ortaya çıkan ve birçok ülkeye yayılan Koronavirüs (COVID-19) salgınından ve bu kapsamda alınan tedbirlerden etkilenen mükelleflerin vergi ödevlerinin yerine getirilmesi bakımından mücbir sebep hükümlerinden faydalandırılması amacıyla Hazine ve Maliye Bakanlığınca yapılan çalışmalar kapsamında 518 sıra nolu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği hazırlanmış ve 24 Mart 2020 tarih ve 31078 Mükerrer sayılı Resmî Gazetede yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.

Ayrıca, Gelir İdaresi Başkanlığının web sayfasında yapılan duyuru ile hangi sektörlerin mücbir sebep kapsamında olduğu daha ayrıntılı bir şekilde açıklanmıştır. Söz konusu duyurudan 18 Mart tarihinde sayın Cumhurbaşkanı tarafından kapsama alınacağı açıklanan sektörlere bazı ilaveler olduğu görülmektedir.

Tebliğe ulaşmak için lütfen tıklayınız…

Söz konusu Tebliğ Vergi Usul Kanunu’nun 15 inci maddesinin verdiği yetkiye dayanılarak çıkarılmıştır. Tebliğde yapılan düzenlemeye ilişkin tarafımızca yapılan yorum ve açıklamalar koyu, italik veya renklendirilmiş olarak gösterilmiştir. Okuma kolaylığı açısından soru cevap olarak ilerleyelim.

1) Öncelikle kimler mücbir sebep kapsamına girmektedir?

  • A. Bu Tebliğ ile salgından doğrudan etkilenen ve ana faaliyetleri itibariyle, alışveriş merkezleri dahil perakende ticaret, demir çelik ve metal sanayii, otomotiv imalatı ve ticareti ile otomotiv sanayii için parça ve aksesuar imalatı, depolama faaliyetleri dahil lojistik ve ulaşım, sinema ve tiyatro gibi sanatsal hizmetler, tur operatörleri ve seyahat acenteleri dahil konaklama faaliyetleri, lokanta, kıraathane dahil yiyecek ve içecek hizmetleri, tekstil ve konfeksiyon imalatı ve ticareti ile etkinlik ve organizasyon hizmetlerinin yanı sıra sağlık hizmetleri, mobilya imalatı, madencilik ve taş ocakçılığı, bina inşaatı ve özel inşaat faaliyetleri, endüstriyel mutfak imalatı, araç kiralama ile matbaacılık dahil kitap, gazete, dergi ve benzeri basılı ürünlerin yayımcılık faaliyetleri sektörlerinde faaliyette bulunan mükelleflerin mücbir sebep halinde olduğu kabul edilmiştir.
  • B. Bununla birlikte İçişleri Bakanlığı tarafından alınan tedbirler kapsamında faaliyetleri geçici süre ile durdurulan yüzme havuzu, hamam, kaplıca, spor, oyun ve düğün salonu, berber ve kuaför gibi işyerlerinin bulunduğu sektörlerde faaliyet gösteren mükellefler de bu süre boyunca mücbir sebep hükümlerinden yararlanabileceklerdir.
  •  C. Bahse konu mükelleflere ilave olarak çiftçi, terzi, manav, avukat, mali müşavir, mimar, mühendis, eczacı, doktor, dişçi, veteriner, fizyoterapist, yazılımcı, sanatçı gibi mükellefler de dahil olmak üzere bilanço ve işletme hesabı esasına göre defter tutanlar ile serbest meslek kazancı elde eden gelir vergisi mükellefi olan yaklaşık 1.9 milyon vatandaş da mücbir sebep hali kapsamında değerlendirilmiştir.

Yukarıda sayılan 3 grup mükellefin 1 Nisan 2020 ila 30 Haziran 2020 (bu tarihler dâhil) tarihleri arasında mücbir sebep halinde olduğunun kabul edilmesi uygun bulunmuştur.

Yukarıda geçen ana faaliyet alanlarının tespit edilmesinde bu Tebliğin yayımı tarihi olan 24 Mart 2020 günü itibarıyla vergi dairesi kayıtlarındaki ana faaliyet kodu dikkate alınır.

Bu kapsamda mükellefin vergi dairesi kayıtlarındaki ana faaliyet kodu itibarıyla yukarıda sayılan sektörler arasında bulunmamasına rağmen ana faaliyet alanı olarak bu sektörlerden herhangi birisinde fiilen iştigal ettiğini ispat ve tevsik etmesi halinde, mükellefin mücbir sebep kapsamında olup olmadığının tespitinde ana faaliyet kodu yerine fiilen iştigal edilen ana faaliyet alanı dikkate alınır.

2) Peki kapsama girmeyenler kimler, yani vergi ertelemesi olmadan vergilerini zamanında yatırması gereken mükellefler kimler?

Her ne kadar Gelir İdaresi’nin web sayfasında yer alan açıklamada vatandaş denilmiş olsa da Türk vatandaşı olmasa da Türkiye’de vergi mükellefi olan tüm yerleşik gerçek kişiler söz konusu erteleme imkanından faydalanabilecektir.

Teknik olarak bakınca defter tutan tüm gelir vergisi mükellefleri bu kapsama alınmış olup, sadece faiz (menkul sermaye iradı) sadece kira (gayrimenkul sermaye iradı) veya sadece diğer kazanç ve irat sahibi mükellefler veya kazancı bunlardan birinden oluşanlar ve sadece stopaj yoluyla vergilendirilen ücret, zirai kazanç, vergiden muaf esnaf gibi deftere tabi olmayan mükellefler mücbir sebep kapsamına girmemektedir. Bu kişilerin hali hazırda aylık muhtasar & KDV konusuna giren ticari, zirai veya mesleki bir faaliyetleri bulunmadığı için ödevlerinin ertelenmesi gereken bir durumları bulunmamaktadır.

Ayrıca açıklanan sektörler arasında olmayan veya İçişleri Bakanlığı tarafından geçici süre faaliyetlerine ara verilmemiş olan mükellefler mücbir sebep kapsamında değillerdir.

3) Hangi beyannameler uzatılmıştır veya başka bir deyişle ve yeni beyan ve ödeme tarihleri nedir?

Bakanlık tarafından hazırlanan Genel Tebliğ’de yukarıda yer verilen tüm mükelleflerin Nisan, Mayıs ve Haziran aylarında vermeleri gereken muhtasar ve katma değer vergisi beyannamelerinin verilme süresi 27 Temmuz 2020 günü sonuna kadar uzatılmıştır.

Söz konusu 3 aya ait beyannamenin tek beyanname olarak değil 3 ayrı aylık beyanname olarak verileceği anlaşılmaktadır. Teknik imkanlar ve yazılımlar nedeniyle bu şekilde olacağı beklenmektedir.

Aylık olarak verilen KDV 1 ve KDV 2 yanında muhtasar beyannameler bu kapsama girmektedir. Muhtasar ve hizmet prim bildirgesi uygulamasına geçen 7 pilot ilde muhtasar beyannamelerin SGK bildirgesini de kapsadığı mütalaa edilmektedir. Diğer illerde muhtasar ve hizmet prim beyannamesinin de uygulamaya başlaması gerekmektedir.

  Söz konusu beyannamelere istinaden tahakkuk eden vergilerin ödeme süreleri ise altışar ay uzatılarak ödemelerin Ekim, Kasım ve Aralık aylarının son haftası içerisinde yapılabilmesi sağlanmıştır.

4) Uzatılan beyanname ve ödeme takvimi tablosu

Aşağıdaki tabloda yeni KDV ve muhtasar beyanname ve ödeme süreleri yer almaktadır. Ayrıca, Form Ba-Bs bildirimleri ile elektronik defter beratlarının yükleme süreleri de 27 Temmuz 2020’ye kadar uzatılmıştır.

Beyanname Dönemi Normal Beyanname Tarihi Yeni Beyanname Tarihi Normal Ödeme Süresi Yeni Ödeme Süresi
Mart 2020 27 Nisan 2020 27 Temmuz 2020 27 Nisan 2020 27 Ekim 2020
Nisan 2020 26 Mayıs 2020 27 Temmuz 2020 26 Mayıs 2020 27 Kasım 2020
Mayıs 2020 26 Haziran 2020 27 Temmuz 2020 26 Haziran 2020 28 Aralık 2020

 

  •   D. Sokağa Çıkma Yasağı Olanlar: Diğer taraftan Tebliğin 5 inci maddesiyle İçişleri Bakanlığınca alınan tedbirler uyarınca 65 yaş ve üstünde olması veya kronik rahatsızlığı bulunması nedeniyle sokağa çıkma yasağı kapsamına giren mükellefler ve meslek mensupları ile bu Tebliğin yayımlandığı tarih itibarıyla geçerli olan “Aracılık ve Sorumluluk Sözleşmesi” uyarınca beyanname/bildirimleri bu meslek mensuplarınca verilenlerin 22/3/2020 ila sokağa çıkma yasağının sona ereceği tarih (bu tarihler dâhil) arasında mücbir sebep halinde olduğunun kabul edilmesi uygun bulunmuştur.

Sokağa çıkma yasağı nedeniyle mücbir sebep dönemine ilişkin verilemeyen beyanname/bildirimlerin verilme süreleri ile bunlara istinaden tahakkuk eden vergilerin ödeme sürelerinin son gününün, sokağa çıkma yasağının sona ereceği günü takip eden 15 inci günün sonuna kadar uzatılması uygun bulunmuştur. Görüldüğü gibi yukarıda yer alan ilk 3 kategori mükellef için 3 aylık bir mücbir sebep belirlenmişken sokağa çıkma yasağı kapsamında olanlar için yasağın sonundan itibaren 15 günlük bir ilave süre öngörülmüştür.

5) Sokağa Çıkamayanlar Bu Durumlarını Nasıl Belgelendirecektir?

65 yaş ve üstünde olunması nedeniyle beyanname/bildirim verme ve ödeme sürelerinin uzatılması, vergi dairelerince yapılacak tespitlere istinaden resen gerçekleştirilecek olup bu kapsamdaki süre uzatımına ilişkin herhangi bir başvuru alınmayacaktır.

Kronik rahatsızlık nedeniyle beyanname/bildirim verme ve ödeme sürelerinin uzatılması için bu rahatsızlığın sağlık kuruluşlarından alınacak muteber belgelerle ispat ve tevsik edilmesi şarttır. Bu kapsamdaki süre uzatımı işlemi, mükellefin kronik rahatsızlığı bulunduğuna dair beyanını içeren İnteraktif Vergi Dairesi üzerinden vereceği yazılı başvurusuna istinaden yapılacak olup sağlık kuruluşundan alınan belgelerin sokağa çıkma yasağının sona ereceği günü takip eden 30 gün içerisinde bağlı olunan vergi dairesine ibraz edilmesi gerekmektedir.

6) Peki SGK Primleri de Uzuyor mu?

Sosyal güvenlik mevzuatı gereğince sigortalıların mücbir sebep dönemine ilişkin prime esas kazanç ve hizmet bilgilerinin Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamesi ile bildirilmesinin zorunlu olması durumunda mücbir sebep, bu beyannamelerin vergi kesintilerine ilişkin kısmının beyan ve ödeme sürelerinin ertelenmesi için geçerli olacaktır.

Diğerleri için SGK tarafından bir açıklama yapması beklenmektedir.

7) İlk Yayımlanan Listede Yer Almayan Sektörler Ne Yapacak?

Aşağıda sayın Cumhurbaşkanı tarafından ana hatları açıklanan ve daha sonra Gelir İdaresi Başkanlığının web sayfasında duyuru olarak yayımlanan 9 sektör aynı isim ve numarayla gösterilmiştir. İlave olarak eklenen sektörler ise 10-17 nci sıralarda gösterilmektedir.

İlave olarak ilk açıklanan liste ile yeni açıklanan liste arasındaki farklılıklar karşılaştırma amacıyla renkli olarak tabloda yer almaktadır.

Çoğu ülkede, mücbir sebebe ilişkin sektör belirleme yerine önceki döneme nazaran %15-20 ciro azalışı yeterli sayılmıştır. TOBB ve çeşitli kuruluşlar tarafından talep edilen kolay yöntem de buydu.

 

Konuyla ilgili diğer gelişmeleri de sizlere duyurmaya devam ediyor olacağız.

Bu bültende geçen herhangi bir konuyla ilgili sorularınız için danışmanlarımıza ulaşabilirsiniz.

Saygılarımızla,

Download PDF

 TABLO: KARŞILAŞTIRMA TABLOSU – ERTELEMEYE TABİ SEKTÖRLER

Ilk Metin Ikinci Metin Temel Farklar
1. Perakende Ticaret ve Alışveriş Merkezleri

Market, büfe, bakkal, şarküteri, manav, dondurmacı, tuhafiye, kasap, inşaat malzemeleri satışı, küçük ev eşyaları ile beyaz eşya satışı, mobilya satışı, ev tekstili, kitap ve kırtasiye, gazete ve dergi, ayakkabı ve giyim eşyası perakende satışı, oyuncakçı, tıbbi ve ortopedik ürünler, eczane, kuyumcu, çiçekçi, pazarcılar, balıkçılar, pastane ve fırınlar, kişisel bakım ve kozmetik ürünlerinin satışı vb. her türlü ürünün perakende olarak satışına yönelik faaliyetler ile alışveriş merkezleri ve buralarda perakende satış faaliyetinde bulunanlar

 1. Perakende Ticaret ve Alışveriş Merkezleri

Market, büfe, bakkal, şarküteri, manav, dondurmacı, tuhafiye, kasap, inşaat malzemeleri satışı, küçük ev eşyaları ile beyaz eşya satışı, mobilya satışı, ev tekstili, kitap ve kırtasiye, gazete ve dergi, ayakkabı ve giyim eşyası perakende satışı, oyuncakçı, tıbbi ve ortopedik ürünler, eczane, kuyumcu, çiçekçi, pazarcılar, balıkçılar, pastane ve fırınlar, kişisel bakım ve kozmetik ürünlerinin satışı vb. her türlü ürünün perakende olarak satışına yönelik faaliyetler ile alışveriş merkezleri ve buralarda perakende satış faaliyetinde bulunanlar

  

 

Dondurmacılar hem burada sayılmış hem de yeni listede 7nci sırada tekrar sayılmıştır.

 
2. Demir Çelik ve Metal Sanayii

Demir, çelik, alüminyum, bakır, kurşun, çinko, kalay imalatı ile bunların imalatçılar tarafından satışı

 

 2. Demir Çelik ve Metal Sanayii

Demir veya çelik granül ve demir tozu üretilmesi, çelikten/demirden yapılmış tüp, boru, içi boş profiller ve ilgili bağlantı parçalarının imalatı (sıcak çekilmiş veya sıcak haddelenmiş),çelik barların ve içi dolu profillerin soğuk çekme yöntemiyle imalatı, açık profillerin, nervürlü levhaların ve sandviç panellerin soğuk şekillendirme veya katlama yöntemiyle imalatı, çelik tellerin soğuk çekme yöntemiyle imalatı, alüminyum folyo imalatı (alaşımdan olanlar dahil),alüminyum imalatı (işlenmemiş halde), kurşun tabaka, levha, şerit, folyo, kurşun tozu ve pulu imalatı (alaşımdan olanlar dahil), kalay imalatı (işlenmemiş halde), çinko imalatı (işlenmemiş halde) gibi demir, çelik, alüminyum, bakır, kurşun, çinko, kalay imalatı ile bunların imalatçılar tarafından satışı

  

 

Kapsam genişletilmiştir.

3. Otomotiv

Otomobil, kamyon, kamyonet, otobüs, minibüs, midibüs, traktör, motosiklet, römork, karavan gibi tüm motorlu kara taşıtlarının imalatı ile toptan ve perakende satışı

 

 3. Otomotiv

Otomobil, kamyon, kamyonet, treyler (römork) ve yarı treyler (yarı römork) imalatı otobüs, minibüs, midibüs, traktör, motosiklet, römork, karavan gibi tüm motorlu kara taşıtlarının imalatı, toptan ve perakende satışı ile otomotiv yan sanayii

  

En önemlisi Türkiye açısından can damarı olan yan Sanayi de eklenmiştir.

4. Lojistik-Ulaşım

Hava, kara, demiryolu, deniz ve her türlü suyolu ile yapılan her türlü şehir içi ve şehirlerarası yük ve yolcu taşımacılığı, otoyol, tünel ve köprü işletmeciliği, depolama ve antrepoculuk faaliyetleri, havaalanı yer hizmetleri gibi her türlü lojistik ve ulaşım hizmetleri

 

 4. Lojistik-Ulaşım

Hava, kara, demiryolu, deniz ve her türlü suyolu ile yapılan her türlü şehir içi ve şehirlerarası yük ve yolcu taşımacılığı, otoyol, tünel ve köprü işletmeciliği, depolama ve antrepoculuk faaliyetleri, havaalanı yer hizmetleri, havaalanı işletmeciliği, hava, kara, deniz ve demiryolu taşımacılığıyla ilgili kargo ve bagaj yükleme boşaltma hizmetleri gibi her türlü lojistik ve ulaşım hizmetleri

  

Daha önce olmayan havaalanı işletmeciliği, hava, kara, deniz ve demiryolu taşımacılığıyla ilgili kargo ve bagaj yükleme boşaltma hizmetleri dahil edilmiştir.
5. Sinema ve Tiyatro Faaliyetleri

Tiyatro, opera, bale, sinema, konser gibi her türlü sanatsal faaliyetler

 5. Sinema ve Tiyatro Faaliyetleri

Tiyatro, opera, bale, sinema, konser gibi her türlü sanatsal faaliyetler

 Bire bir aynıdır.
6. Konaklama

Otel, motel, pansiyon, tatil köyü gibi konaklama faaliyetleri, tur operatörü ve seyahat acenteliği faaliyetleri, rezervasyon hizmetleri gibi her türlü konaklama ve buna ilişkin faaliyetler

 

 6. Konaklama

Otel, motel, pansiyon, tatil köyü gibi konaklama faaliyetleri, tur operatörü ve seyahat acenteliği faaliyetleri, rezervasyon hizmetleri, kaplıca, ilıca, içmeler, spa merkezleri, vb. yerlerin faaliyetleri gibi her türlü konaklama ve buna ilişkin faaliyetler

  

Kaplıca, ilıca, içmeler, spa merkezleri, vb. yerlerin faaliyetleri eklenmiştir.

7. Yiyecek ve İçecek Hizmetleri

Lokanta, kafe, kıraathane, kahvehane, çay ocakları, kantinler, ulaşım araçlarında bulunan büfeler gibi her türlü yiyecek ve içeceklerin sunumuna yönelik hizmetler

 7. Yiyecek ve İçecek Hizmetleri

Lokanta, kafe, kıraathane, kahvehane, çay ocakları, kantinler, ulaşım araçlarında bulunan büfeler gibi her türlü yiyecek ve içeceklerin sunumuna yönelik hizmetler, dönerci, pizzacı, dondurmacı, çorbacı vb.

  

Dönerci ve pizzacılar ismen tekrar sayılmış dondurmacı ve çorbacılar da dahil edilmiştir.

8. Tekstil ve Konfeksiyon Faaliyetleri

Kumaş ve iplik imalatı, her türlü pamuktan, yünden, tiftikten, elyaftan ve kumaştan mamul ürünlerin imalatı ile giyim ve ev tekstili ürünlerinin imalatı ile satışı gibi her türlü tekstil ve konfeksiyon imalat ve satışı

 

 8. Tekstil ve Konfeksiyon Faaliyetleri

Doğal pamuk elyafının imalatı, doğal yün ve tiftik elyafının imalatı,  suni ve sentetik elyafların bükülmesi ve iplik haline getirilmesi, kot kumaşı imalatı, pamuklu dokuma kumaş imalatı, keten, rami, kenevir, jüt elyafları ile diğer bitkisel tekstil elyaflarından dokuma kumaş imalatı,  havlı, şönil, havlu, pelüş, tırtıl ve benzeri ilmeği kesilmemiş dokuma kumaşlar ile tafting kumaş imalatı gibi kumaş ve iplik imalatı, her türlü pamuktan, yünden, tiftikten, elyaftan ve kumaştan mamul ürünlerin imalatı ile giyim ve ev tekstili ürünlerinin imalatı ile satışı gibi her türlü tekstil ve konfeksiyon imalatı ve satışı

 Kumaş ve iplik imalatı özellikle ayrıntılı bir şekilde tanımlanmıştır.

 
9. Etkinlik ve Organizasyon

Gösteri, kongre, konferans, ticari fuar ve etkinliklerin organizasyonu ile internet kafe, oyun, düğün ve nikâh salonu, spor merkezleri gibi yerlerde gerçekleştirilen her türlü etkinlik ve organizasyon faaliyetleri

 9. Etkinlik ve Organizasyon

Gösteri, kongre, konferans, ticari fuar ve etkinliklerin organizasyonu ile internet kafe, oyun, düğün ve nikâh salonu, spor merkezleri gibi yerlerde gerçekleştirilen her türlü etkinlik ve organizasyon faaliyetleri ile halkla ilişkiler ve iletişim faaliyetleri

  

İlk açıklamada olmayan halkla ilişkiler ve iletişim faaliyetleri de kapsama dahil edilmiştir.

  10. Sağlık Hizmetleri

İnsan sağlığına yönelik hastane hizmetleri, diyaliz merkezleri, özel hekimlik faaliyetleri, diş hekimliği faaliyetleri, yatılı bakım faaliyetleri, tıbbi laboratuvar hizmetleri gibi sağlık faaliyetleri

  

Listeye ilk defa girmişlerdir.

  11. Mobilya İmalatı

Sandalye, koltuk, kanepe, çekyat, divan, vb.’leri ile iskeletlerinin imalatı, büro ve mutfak mobilyaları imalatı, yatak imalatı, yatak odası, yemek odası, banyo dolabı, genç ve çocuk odası takımı, gardırop, vestiyer gibi mobilyaların imalatı

  

Listeye ilk defa girmişlerdir.

  12. Madencilik ve Taş Ocakçılığı

Taş kömürü, linyit, uranyum, krom, nikel, alüminyum gibi madenlere yönelik faaliyetler ile mermer, granit ve taş ocakçılığı gibi madenciliğe yönelik faaliyetler

  

Listeye ilk defa girmişlerdir.

  13. İnşaat

Bina projelerinin geliştirilmesi, ikamet amaçlı binalar ile ikamet amaçlı olmayan binaların inşaatı, binaların yeniden düzenlenmesi ve yenilenmesi faaliyetleri, yıkım işleri, sıtma, havalandırma, soğutma ve iklimlendirme sistemlerinin kurulumu, binaların iç ve dış boyama ve işleri, duvar ve yer kaplama gibi bina inşaatı ile özel inşaat faaliyetleri

  

Listeye ilk defa girmişlerdir.

  14. Endüstriyel Mutfak Ekipmanları

Demir, çelik, alüminyum ve bakırdan sofra ve mutfak eşyalarının imalatı gibi endüstriyel mutfak ekipmanlarının imalatı

  

Listeye ilk defa girmişlerdir.

  15. Araç Kiralama

Motorlu kara taşıtlarının ve arabaların kiralanması

  

Listeye ilk defa girmişlerdir.

  16. Basılı Yayın ve Matbaacılık

Ders ve çocuk kitaplarının, gazetelerin, dergi ve süreli yayınların yayımı gibi basılı yayın hizmetleri, gazetelerin, dergilerin ve süreli yayınların basım hizmetleri ve ciltçilik gibi hizmetler

  

Listeye ilk defa girmişlerdir.

  17. Gelir Vergisi Mükelleflerinin Tamamı

Çiftçi, terzi, manav, avukat, mali müşavir, mimar, mühendis, eczacı, doktor, dişçi, veteriner, fizyoterapist, yazılımcı, sanatçı gibi mükellefler de dahil olmak üzere bilanço ve işletme hesabı esasına göre defter tutan ticari ve zirai kazanç elde eden mükellefler ile serbest meslek kazancı elde eden gelir vergisi mükelleflerinin tamamı

  

Listeye ilk defa girmişlerdir.

Ilk listedeki sektörler arasında olanlar zaten kapsamdaydı. 

  18- İçişleri Bakanlığı Tarafından Alınan Tedbirler Kapsamında Faaliyetleri Geçici Süre İle Durdurulanlar:

Bununla birlikte İçişleri Bakanlığı tarafından alınan tedbirler kapsamında faaliyetleri geçici süre ile durdurulan yüzme havuzu, hamam, kaplıca, spor, oyun ve düğün salonu, berber ve kuaför gibi işyerlerinin bulunduğu sektörlerde faaliyet gösteren mükellefler de bu süre boyunca mücbir sebep hükümlerinden yararlanabileceklerdir.

 

 

 

 

 

 

  

Bu işletmeleri işletenler gerçek kişiler ise bunlar zaten mücbir sebep halindedir. Ancak bu yerleri işletenler kurumlar vergisi mükellefi iseler bunlar da bu kapsama girmektedir.
  19- Sokağa Çıkma Yasağı Olanlar:

Diğer taraftan İçişleri Bakanlığı tarafından yayımlanan genelge uyarınca 65 yaş ve üstü ile kronik rahatsızlığı bulunan vatandaşlarımız için getirilen sokağa çıkma yasağı uygulaması çerçevesinde, 65 yaşın üzerinde olması ya da kronik rahatsızlığı bulunması nedeniyle sokağa çıkamayacak olan vergi mükellefleri ile meslek mensupları açısından sokağa çıkma yasağının başladığı tarih ile sona ereceği tarih arasındaki dönemin mücbir sebep hali olarak kabul edilmesi ve bu döneme ilişkin olarak verilmesi gereken beyannameler ile bunlara istinaden tahakkuk eden vergilerin ödeme süresi yasağın kalktığı tarihi takip eden 15’inci günün sonuna kadar uzatılması Hazine ve Maliye Bakanlığınca uygun bulunmuştur.

  

Sokağa çıkma yasağı belli şartları taşıyan gerçek kişilere uygulandığı için bu kişilerin sahibi, ortağı, kilit yöneticisi, avukatı ve YK başkanı veya üyesi olduğu şirketler eğer yukarıda sayılan mücbir sebep kapsamındaki sektörlere girmiyorsa bu tür şirketlerin mali mükellefiyetlerini zamanında yerine getirmeleri gerekmektedir.

Eğer mükelleflerin tebliğin yayım tarihi itibariyle aracılık sözleşmesiyle beyannamelerini gönderen meslek mensupları sokağa çıkma yasağı kapsamındaysa hem bu meslek mensupları hem de bu meslek mensuplarının hizmet verdiği mükellefler mücbir sebep kapsamında değerlendirilecektir.  

 

/by

2020-27 (COVID-19) Ertelenen veya Kolaylaştırılan Mali & Vergisel Düzenlemeler

, ,

Bülten No: 2020-27

Tarih         : March, 25th 2020

Konu    : (Covid-19) Ertelenen veya Kolaylaştırılan Mali & Vergisel Düzenlemeler

 

Başta Cumhurbaşkanlığı olmak üzere Hazine ve Maliye Bakanlığı, Gelir İdaresi Başkanlığı, Ticaret ve Sanayi Bakanlıkları, KGK ve TÜBİTAK gibi kurumlar ile kamu bankaları, İŞKUR ve Merkez Bankası salgın nedeniyle önemli bazı mali mükellefiyetlere ilişkin ertelemeler yapmışlar ve kolaylıklar sağlamışlardır.

 

Bu uygulama ve kolaylıkları aşağıda 10 başlık halinde sizlerin dikkatinize sunmak isteriz.

 1) Bazı mükellefiyetlere ilişkin tarihler ertelenmiş veya düzenlenmiştir.

  • Cumhurbaşkanı tarafından açıklanan sektörler için Muhtasar ve KDV (tevkifat dahil) ile SGK primlerinin Nisan, Mayıs ve Haziran ödemeleri 6’şar ay ertelenecektir. Bu sektörler Perakende Ticaret, AVM, Demir-Çelik ve Metal Sanayi, Otomotiv, Lojistik-Ulaşım, Sinema-Tiyatro Faaliyetleri, Konaklama, Yiyecek-İçecek Hizmetleri, Tekstil-Konfeksiyon Faaliyetleri ile Etkinlik-Organizasyon sektörleridir.
  • Bu sektörlere 24 Mart günü itibariyle sağlık hizmetleri, inşaat, madencilik ve taş ocakçılığı, mobilya imalatı, endüstriyel mutfak ekipmanları, araç kiralama, basılı yayın ve matbaacılık ve defter tutan tüm gelir vergisi mükellefleri eklenmiştir.
  • Daha detaylı bilgilere Gelir İdaresi Başkanlığının web sayfasından ulaşılabilir.
  • Bu konuda ayrıca SGK tarafından bir düzenleme yapılması beklenmektedir.
  • Geri Kazanım Katılım Payı Beyannamesi (GEKAP) uygulamasında beyanname dönemleri 2020 için 6’şar aylık, 2021 ve takip eden yıllar için 3’er aylık olarak yeniden düzenlenmiştir. Beyannamesini henüz vermemiş olan mükelleflerin ilk beyan ve ödeme dönemleri temmuz ayı sonuna kadar yapılabilecektir.
  • İcra İşleri Ertelenmiştir: 2279 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile İcra ve İflas Kanunu’nun 330 uncu maddesine dayanılarak yapılan düzenleme ile 30 Nisan 2020 tarihine kadar nafaka alacaklarına ilişkin olanlar hariç olmak üzere yurt genelinde yürütülmekte olan tüm icra ve iflas takiplerinin durdurulmasına ve bu çerçevede taraf ve takip işlemlerinin yapılmamasına, yeni icra ve iflas takip taleplerinin alınmamasına ve ihtiyati haciz kararlarının icra ve infaz edilmemesine karar verilmiştir.
  • Benzeri bir karar 6183 sayılı Kanun kapsamında amme alacakları için henüz alınmamış olup, vergi & sosyal güvenlik primleri dahil kamu borçlarının zamanında ödenmemesi durumunda takip işlemlerinin devam edeceğini hatırlatmak isteriz.
  • Bu açılan bu tedbirleri yakından takip etmekte fayda vardır.
  • Uzaktan çalışma vb tedbirler nedeniyle, mükellefiyetlerin takibini yapan ekipler arasındaki koordinasyon çok önemli olmaktadır.
  • Her kurum kendi açıklamasını web sayfalarından yayımlamaktadır.

 2) Gelir Vergisi Beyanname verme ve ödeme süresi 1 ay uzatılmıştır.

  • 17 Mart 2020 tarihli ve 125 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Sirküleri ile 31 Mart 2020 günü sonuna kadar verilmesi gereken 2019 takvim yılına ait Yıllık Gelir Vergisi beyannamelerinin verilme süreleri ile bu beyannameler üzerine tahakkuk eden vergilerin ödeme süreleri 30 Nisan 2020 Perşembe günü sonuna kadar uzatılmıştır.

 3) Şubat-2020 dönemine ilişkin Kdv Beyannamelerinin beyan ve ödemesi ile Ba-Bs Formları beyan süreleri ve Elektronik Defter Beratları” nın yüklenme süresi uzatılmıştır.

  • 23 Mart 2020 tarihli ve 126 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Sirküleri ile;
  • 26 Mart 2020 günü sonuna kadar verilmesi gereken Katma Değer Vergisi Beyannamelerinin verilme süreleri ile bu beyannameler üzerine tahakkuk eden vergilerin ödeme süreleri 24 Nisan 2020 Cuma günü sonuna kadar,
  • 31 Mart 2020 günü sonuna kadar verilmesi gereken 2020/Şubat dönemine ilişkin “Form Ba” ve “Form Bs” bildirimlerinin verilme süresi 30 Nisan 2020 Perşembe günü sonuna kadar,
  • 31 Mart 2020 günü sonuna kadar oluşturulması ve imzalanması gereken e-Defterlerin oluşturulma ve imzalanma süresi ile aynı sürede Gelir İdaresi Başkanlığı Bilgi İşlem Sistemine yüklenmesi gereken “Elektronik Defter Beratları”nın yüklenme süresi 30 Nisan 2020 Perşembe günü sonuna kadar uzatılmıştır.

 4) Turizm Sektörüne Yönelik Spesifik Ertelemeler yapılmıştır.

  • Nisan ayı başında yürürlüğe girecek olan konaklama vergisi Kasım 2020’ye kadar uygulanmayacaktır. Bu yıl başlaması planlanan değerli konut vergisi zaten 1 yıl ötelenmişti.
  • Kamu arazisi kullanan otellerde uygulanan irtifak hakkı bedelleri ve hasılat payı ödemeleri Nisan, Mayıs ve haziran ayları için 6 ay süreyle ertelenmektedir.

 5) TÜBİTAK tarafından ARDEB, TEYDEB ve BİDEB rapor gönderim tarihleri üç ay ertelenmiştir.

  • Araştırma Destek Programları Başkanlığı (ARDEB), Yenilik Destek Programları Başkanlığı (TEYDEB) ve Bilim İnsanı Destek Programları Başkanlığı (BİDEB) tarafından desteklenerek yürürlüğe giren projeler kapsamında 30 Haziran 2020 tarihine kadar gönderilmesi gereken Gelişme/Sonuç/Dönem Raporlarının son gönderim tarihleri, (COVID-19) salgını nedeniyle alınan tedbirler kapsamında üç ay ertelenmiştir.

 6) Bazı toplantıların ertelenmesine karar verilmiştir.

  • 2020/3 sayılı Genelge 20 Mart 2020 tarihli Resmî Gazetede yayımlanmıştır. Ayrıca 2020/4 sayılı Genelge ile de kamu çalışanlarına yönelik uzaktan & dönüşümlü çalışma ve idari izinli sayılma hususlarında bir düzenleme yapılmıştır.
  • Söz konusu Genelgeye dayalı olarak yapılamayan toplantılar, konferans, genel kurul, aktivite ve benzerleri için hak kaybı yaşamamak adına taraflar ve her bir olay kendi içinde değerlendirilerek gerekli önlemler alınmalı ve taraflarla yapılan yazışmalar dosyalanmalıdır.
  • Genel Kurullar Yapılacak mı?
  • Ticaret Kanunu gereğince yapılan genel kurullar ile ilgili olarak ise bağlı olunan Ticaret Odaları ile iletişim içinde olunması gerekmektedir. Bu konuda alınmış genel bir karar bulunmamaktadır.
  • Ticaret Bakanlığının web sayfasında yer alan açıklamaya göre şirket genel kurullarının yoğunlukla gerçekleştirildiği bu dönemde, söz konusu toplantılar için de bazı tedbirler alındığını belirten Ticaret Bakanı, “Anonim ve limitet şirketlerde yönetim organları tarafından çağrısı yapılan ancak henüz gerçekleştirilmeyen genel kurul toplantılarının, ileri bir tarihte yapılmak üzere iptal edilmesi imkânı tanınmıştır.” ifadelerini kullanmıştır. Ayrıca sayın Bakan Pekcan, şirket sözleşmelerinde hüküm bulunmasa dahi şirketlerin elektronik ortamda genel kurul veya yönetim/müdürler kurulu toplantısı gerçekleştirebilmelerine de olanak sağlandığını kaydetmiştir.

7) KGK (Kamu Gözetimi Kurumu) bazı bildirimlerin ertelenmesini uygun bulmuştur.

  • İmza/düzenlenme/gerçekleşme tarihine bağlı olarak bu tarihten itibaren belirli bir süre içerisinde yapılması gereken bildirimlerden (sözleşme bildirimi, mesleki sorumluluk sigortası bildirimi, sözleşme feshi bildirimi, daha önce yapılan bildirimlerde meydana gelen değişikliklerin bildirimi vb.) son bildirim tarihi 31.05.2020’den önceye denk gelen bildirimlerin 31.05.2020 tarihine kadar,
  • Zamanı kesin bir şekilde düzenlenen (gelir bildirimi, şeffaflık raporu bildirimi vb.) bildirimlerin ise 31.05.2020 tarihine kadar yapılması uygun görülmüştür.

8) Ticaret Bakanlığı (İhracat Genel Müdürlüğü) 31.12.2020’ye kadar ihracat, dahilde işleme ve istisnalı bazı işlemlere ilişkin mücbir sebep & ek süre kararı almıştır.

  • Buna göre; ilgili düzenlemelerde yer alan yetkilerin kullanımı ile Ticaret Bakanlığı 18.03.2020 tarih ve 53330175 sayılı Onayı ile 18 Mart’tan önce düzenlenmiş veya kullanılmış olan,
  • İhracat taahhüt hesabı henüz kapatılmamış olan dahilde işleme izin belgeleri ve izinlerine,
  • İhracat taahhüt hesabı henüz kapatılmamış olan vergi resim harç istisnası belgelerine ve belgesiz ihracat kredilerine,
  • İhracat taahhüt hesabı henüz kapatılmamış durumda bulunan D3 kodlu dahilde işleme izin belgelerine,
  • Süre sonundan itibaren belirlenen sürelerde ilgili mercilere başvurulması ve taleplerin uygun görülmesi şartıyla 6 ila 12 aya kadar ek süre verilmesini uygun bulmuştur.
  • Bu onay tüm ilgili birimlere dağıtımlı yazı olarak gönderilmiştir.
  • Söz konusu Bakanlık Onayı ikinci bir işleme gerek kalmaksızın 2020 yıl sonu itibariyle yürürlükten kalkacaktır.

 9) Ticaret Bakanlığı Gümrükler Genel Müdürlüğü YYS (Yetkilendirilmiş Yükümlü Statüsü) kapsamında yapılması gereken bildirimler ile belge sunma sürelerinin durdurulmasına karar vermiştir.

  • YYS başvurularında kolaylık sağlanması amacıyla YYS sertifikası başvuru sürecinde bulunan veya sertifika sahibi firmalar tarafından yapılması gereken işlemlere ilişkin süreler 19 Mart 2020 tarihi itibariyle durdurulmuş olup bir hak kaybı yaşanmaması beklenmektedir.

10) Teknokent ve Ar-Ge & Tasarım Merkezi personeline Yönelik Kolaylaştırma: Evden çalışma imkânı getirilen teşvikli personel hakkında duyuru yapılmıştır.

  • Teknoparklarda, Ar-Ge ve Tasarım Merkezlerinde çalışanlar için Nisan 2020 sonuna kadar bu merkezlere gelmeksizin yaptıkları çalışmalar için de teşviklerden yararlanma imkânı getirilmiştir.
  • 3 Bakanlık tarafından yapılan ortak duyuru ile bu şekilde evde çalışması uygun görülen personelin Sanayi ve Ticaret Bakanlığına bildirilmesi yeterli görülmüş olup, bu çalışanlar 5746 ve 4691 sayılı Kanunlarla öngörülen teşviklerden yararlanmaya devam edeceklerdir.

 

Konuyla ilgili diğer gelişmeleri de sizlere duyurmaya devam ediyor olacağız.

Bu bültende geçen herhangi bir konuyla ilgili sorularınız için danışmanlarımıza ulaşabilirsiniz.

Saygılarımızla,

Download PDF
/by

2020-25 COVID-19 SGK Çalışma Mevzuatı Önlemleri

, ,

Bülten No        :  2020-25

Tarih              :  24 Mart 2020

Konu              : Covid-19 Virüs Salgını Nedeniyle Sosyal Güvenlik Mevzuatı Önlemleri ve Prim Ödemelerinde Sağlanabilecek Kolaylıklar

 

Dünyanın ve ülkemizin içinde bulunduğu Covid-19 salgını nedeniyle alınan sosyal güvenlik, çalışma & iş mevzuatı kapsamındaki önlemleri, bu kapsamda yayımlanan “Ekonomik İstikrar Kalkanı Paketi” ve “Mevcut Tecil & Terkin Düzenlemeleri” başlıkları altında toplamak mümkündür.

Bu salgın kapsamında iş hukuku ve çalışma hayatına ilişkin yapılan düzenlemeler ile SGK ödemelerinin belli süre ertelenmesi dışında zor durumdaki mükelleflere tanınan tecil ve taksitlendirme imkanıyla ilgili olarak bilgi vermek isteriz.

Salgının sosyal ve psikolojik etkilerinin yanı sıra üretim ve istihdama büyük etkileri bulunmakta olup, tüm devletlerin, bireylerin ve işletmelerin ekonomik kararlarını “salgın” ve salgın sonrası toparlanma dönemini de dikkate alarak planlamalarında fayda bulunmaktadır.

Çok klasik bir cümle olabilir ancak hiçbir şey eskisi gibi olmayacak, bu kesin; herkes bu sınavdan geçiyor. İş modellerimizi, üretim, tüketim ve ekonomik tercihlerimizi değiştirmemiz gerektiği aşikâr. Bunun yanında yaşam alanlarımız, konutlar, çalışma saatleri, ulaşım, sosyal ve beşerî ilişkiler, iletişim gibi çok fazla sosyo-psikolojik dinamik bu konudan fazlasıyla etkilenecek.

Tüm dünyaya bir kez daha geçmiş olsun. Umarız bir an önce geçer.

Şimdi bültenimizin ayrıntılarına bakalım.

1-EKONOMİK İSTİKRAR KALKANI TEDBİR PAKETİ KAPSAMINDA İŞ VE SOSYAL GÜVENLİK ALANINDA AÇIKLANAN TEDBİRLER

Covid-19 salgının etiklerinin azaltılması için 18/3/2020 tarihinde, Sayın Cumhurbaşkanı tarafından 19 maddelik “Ekonomik İstikrar Kalkanı Tedbir Paketi” açıklanmıştır. Bu pakette işverenlere destek niteliğinde iş ve sosyal güvenlik alanında önemli maddeler yer almaktadır. Bunları sizin için özetliyoruz:

 1.1-Bazı Sektörlerde Prim Ödemelerinin Ertelenmesi

Öncelikle belirtmek gerekir ki, prim ve diğer bildirimlerle ilgili herhangi bir erteleme getirilmemiştir. Dolayısıyla, aylık prim ve hizmet belgesi, işe giriş, işten çıkış, iş kazası ve meslek hastalıkları ve geçici iş göremezlik ödeneklerine ilişkin bildirimlerde herhangi bir erteleme söz konusu olmayıp, bu bildirimler 5510 sayılı Kanun ve alt mevzuat hükümleri çerçevesinde belirtilen sürelerde bildirilmeye devam edilecektir.

Yalnız genel olmamakla birlikte, 5510 sayılı Kanun’un 91’inci maddesi gereğince, mücbir sebep olarak sayılabilecek işveren ya da işveren vekilinin hastalığa (Covid-19 virüsüne) yakalanması durumunda, bu durumun belgelenmesi kaydıyla SGK bildirimleri, hastalık salah buluncaya kadar ertelenmiş olacaktır.

Perakende, AVM, demir-çelik, otomotiv, lojistik, ulaşım, sinema, tiyatro, konaklama, yiyecek-içecek, tekstil-konfeksiyon ve etkinlik-organizasyon sektörleri için SGK primlerinin nisan, mayıs ve haziran ödemeleri 6’şar aylık dönemlerle ertelenmiştir.

Bu çerçevede, yukarıda sayılan sektörlerde, nisan ayında ödenmesi gereken primler ekim ayında, mayıs ayında ödenmesi gereken primler kasım ayında, haziran döneminde ödenmesi gereken primler aralık ayında ödenecektir.

 1.2-Kısa Çalışma Ödeneği Şartlarının Kolaylaştırılması

Kısa çalışma ödeneği, ekonomik kriz veya zorlayıcı sebeplerle işyerindeki faaliyetlerin azalması veya durması durumunda, şartları taşıyan işçilere, çalışmadıkları süreler için verilen bir ödenektir. İşçilerin kısa çalışma ödeneği aldıkları dönemlerde işverenlerin bu işçilere ücret ödeme ve bu işçiler adına prim bildirme yükümlülüğü bulunmamaktadır. Böylece faaliyetine ara veren ya da haftalık çalışma sürelerini azaltan işyerlerindeki işçilere geçici bir gelir desteği verilirken, işverenlerin de maliyetleri de azaltılmış olmaktadır.

Kısa çalışma ödeneğinin verilmesi için oluşması gereken zorlayıcı sebepler arasında salgın hastalık da sayılmaktadır. Salgın hastalık nedeniyle iletilen kısa çalışma taleplerinin onaylanması için Yönetim Kurulu onayı aranmamaktadır.

Cumhurbaşkanı tarafından açıklanan pakette, kısa çalışma ödeneğinden faydalanmak için gereken süreçlerin kolaylaştırılacağı veya hızlandırılacağı belirtilmektedir. Bu çerçevede ödenekten yararlanma şartları hafifletilebilir, mevcut durumda kâğıt ortamında alınan başvuralar elektronik ortamda alınabilir ve Müfettişler tarafından yerinde tespit yapılması uygulaması kaldırılarak onay süreci hızlandırılabilir. Bu konuda ilgili kurumların çalışmaları devam etmekte olup detaylı bilgiler İŞKUR’un web sayfasında yer almaktadır. Söz konusu başvurular 23 Mart 2020 tarihi itibarıyla başlamıştır. Konuyla ilgili tüm ayrıntılar 2020-24 sayılı sirkülerimizde yer almaktadır.

1.3-Telafi Çalışması Süresinin Uzatılması

İş Kanunu’na göre zorunlu nedenlerle işin durması, normal çalışma sürelerinin önemli ölçüde altında çalışılması, işyerinin tamamen tatil edilmesi ya da işçinin talebi ile kendisine izin verilmesi hallerinde, işverenler 2 ay içinde çalışılmayan süreler için telafi çalışması yaptırabilir. Bu çalışmalar fazla çalışma veya fazla sürelerle çalışma sayılmaz.

Cumhurbaşkanı tarafından açıklanan paketle birlikte, telafi çalışması süresi 2 aydan 4 aya çıkarılacaktır. Böylece işçiler, salgın sürecinde çalışmadıkları süreleri 4 ay boyunca, günde 3 saati geçmemek üzere fazla çalışarak telafi edebilecektir. Bu konuda yasal düzenleme çalışması devam etmektedir.

1.4-Asgarî Ücret Desteği

Asgari ücret artışlarına bağlı olarak ortaya çıkan işgücü maliyetlerinin aşağıya çekilmesi amacıyla, 2016 yılından 2019 yılı sonuna kadar olan dönemde işverenlere belli şartlarla İşsizlik Sigortası Fonundan sağlanan asgari ücret desteği 2020 yılında da devam edecektir.

 1.5-Esnek ve Uzaktan Çalışma Biçimlerinin Etkinleştirilmesi

İş Kanunu, kısmi süreli çalışma, çağrı üzerine çalışma ve uzaktan çalışma gibi esnek çalışma biçimlerini düzenlemektedir. 5510 sayılı Kanun kısmi süreli çalışanların çalışmadıkları günleri isteğe bağlı sigorta ya da borçlanma yoluyla tamamlamalarına imkân sağlamaktadır.

Cumhurbaşkanı tarafından açıklanan pakette, mevzuatımızdaki esnek ve uzaktan çalışma modellerinin daha etkin hâle getirilmesinin temin edileceği ifade edilmektedir.

Normal şartlarda işyerinde tam süreli çalışanların esnek çalışma biçimlerine geçiş yapması için yeni çalışma biçimine uygun sözleşme yapılması gerekmektedir. Paketle birlikte esnek çalışmaya geçiş kolaylaştırabilir ve esnek çalışmayı teşvik edici uygulamalar hayata geçirilebilir. Bu kapsamda ilgili kurumların çalışmaları devam etmektedir.

 Paket Kapsamında Prim, Muhtasar ve KDV Ödemesi Ertelenen Sektörler

  1. Perakende Ticaret ve Alışveriş Merkezleri

Market, büfe, bakkal, şarküteri, manav, dondurmacı, tuhafiye, kasap, inşaat malzemeleri satışı, küçük ev eşyaları ile beyaz eşya satışı, mobilya satışı, ev tekstili, kitap ve kırtasiye, gazete ve dergi, ayakkabı ve giyim eşyası perakende satışı, oyuncakçı, tıbbi ve ortopedik ürünler, eczane, kuyumcu, çiçekçi, pazarcılar, balıkçılar, pastane ve fırınlar, kişisel bakım ve kozmetik ürünlerinin satışı vb. her türlü ürünün perakende olarak satışına yönelik faaliyetler ile alışveriş merkezleri ve buralarda perakende satış faaliyetinde bulunanlar

  1. Demir Çelik ve Metal Sanayii

Demir, çelik, alüminyum, bakır, kurşun, çinko, kalay imalatı ile bunların imalatçılar tarafından satışı

  1. Otomotiv

Otomobil, kamyon, kamyonet, otobüs, minibüs, midibüs, traktör, motosiklet, römork, karavan gibi tüm motorlu kara taşıtlarının imalatı ile toptan ve perakende satışı

  1. Lojistik-Ulaşım

Hava, kara, demiryolu, deniz ve her türlü suyolu ile yapılan her türlü şehir içi ve şehirlerarası yük ve yolcu taşımacılığı, otoyol, tünel ve köprü işletmeciliği, depolama ve antrepoculuk faaliyetleri, havaalanı yer hizmetleri gibi her türlü lojistik ve ulaşım hizmetleri

  1. Sinema ve Tiyatro Faaliyetleri

Tiyatro, opera, bale, sinema, konser gibi her türlü sanatsal faaliyetler

  1. Konaklama

Otel, motel, pansiyon, tatil köyü gibi konaklama faaliyetleri, tur operatörü ve seyahat acenteliği faaliyetleri, rezervasyon hizmetleri gibi her türlü konaklama ve buna ilişkin faaliyetler

  1. Yiyecek ve İçecek Hizmetleri

Lokanta, kafe, kıraathane, kahvehane, çay ocakları, kantinler, ulaşım araçlarında bulunan büfeler gibi her türlü yiyecek ve içeceklerin sunumuna yönelik hizmetler

  1. Tekstil ve Konfeksiyon Faaliyetleri

Kumaş ve iplik imalatı, her türlü pamuktan, yünden, tiftikten, elyaftan ve kumaştan mamul ürünlerin imalatı ile giyim ve ev tekstili ürünlerinin imalatı ile satışı gibi her türlü tekstil ve konfeksiyon imalat ve satışı

  1. Etkinlik ve Organizasyon

Gösteri, kongre, konferans, ticari fuar ve etkinliklerin organizasyonu ile internet kafe, oyun, düğün ve nikâh salonu, spor merkezleri gibi yerlerde gerçekleştirilen her türlü etkinlik ve organizasyon faaliyetleri

2-MEVCUT SGK TECİL & TERKİN UYGULAMALARI

 2.1-Terkin

5502 sayılı Sosyal Güvenlik Kurumu Kanunu’nun “Yönetim Kurulunun görevleri” başlıklı 7 nci maddesinin (f) bendi uyarınca Yönetim Kurulu’nun “Kurum yararının bulunması halinde; yılı merkezî yönetim bütçe kanununda gösterilen miktara kadar olan hak ve alacakların terkinine karar verme” yetkisi bulunmaktadır.

Bu uygulamanın mantığı, yapılacak yazışmalar, posta masrafları da dikkate alınarak, tahsiline değmeyecek, yapılacak masrafı tahsil edilecek miktarı aşacak SGK alacaklarının, her yıl bütçe kanunu ile belirtilen miktara kadar olan kısmının silinmesi, yani tahsilinden vazgeçilmesidir. Bu alacaklar kapsamına sigorta primi, idari para cezası ile bunlara ilişkin gecikme cezası, gecikme zammı girmektedir.

SGK Yönetim Kurulu genelde her yıl belirli miktarın altında kalan SGK alacaklarının terkini yani silinmesi yetkisini Sosyal Güvenlik İl Müdürlükleri’ne vermekte, bu miktarları zaman zaman yayımladığı genelge veya genel yazılarla duyurmaktadır.

Buna göre;

  • İlgili yıl merkezi yönetim bütçe kanununda gösterilen miktara kadar olan, zamanaşımına uğramış veya tahsili imkansız hale gelmiş sigorta primi, idari para cezası ile bunlara ilişkin gecikme cezası, gecikme zammı ve bunların tahsili için yapılan masraflar toplamından oluşan, zamanaşımına uğramamış olmakla birlikte tahsili için yapılacak giderlerin alacaktan fazla olduğu anlaşılan sigorta primi, idari para cezası ile bunlara ilişkin gecikme cezası ve gecikme zammı toplamı 20 TL’ye (20 TL dahil) kadar olan, SGK alacaklarının terkini yani silinmesi il müdürlüklerinin yetkisinde olacaktır. Dolayısıyla 20 TL ve altındaki Kurum alacakları, yukarıda belirtilen şartların varlığı halinde Sosyal Güvenlik İl Müdürlükleri tarafından terkin edilebilecek, yani borç silinerek tahsilinden vazgeçilecektir.
  • Diğer taraftan, 6260 sayılı 2012 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu’nun “Çeşitli Kanunlara Göre Bütçe Kanununda Gösterilmesi Gereken Parasal Sınırlara Ait Cetvel” bölümünün (ğ) bendinde; 5502 sayılı Kanun’un 7’nci maddesinin birinci fıkrasına göre SGK’nın hak ve alacaklarının terkin tutarı 330,00 TL olarak belirlenmiştir. Dolayısıyla söz konusu Kararın (1) numaralı maddesinin uygulanması ile ilgili olarak 2012 yılı içinde 330,00 TL, takip eden yıllarda ise anılan cetvelde ilgili yıllar için belirlenmiş olan tutar esas alınacak, yani şartların varlığı halinde belirtilen miktarda SGK alacağı Yönetim Kurulu tarafından terkin edilebilecektir.
  • Ayrıca; 6111 sayılı Kanun’un 17’nci maddesinin beşinci fıkrasında, “5510 sayılı Kanun kapsamından çıkarılan işyerlerine ilişkin olup işyerine ait borcun tamamının ödeme süresi 31/12/2010 veya önceki bir tarihe ilişkin olduğu halde ödenmemiş sigorta primi, işsizlik sigortası primi, sosyal güvenlik destek primi ve idari para cezası asılları toplamı 50 lirayı aşmayan alacaklar ile tutarına bakılmaksızın bu alacaklara bağlı gecikme cezası ve gecikme zammı gibi fer’ilerinin ve aslı ödenmiş olan fer’i alacaklardan tutarı 100 lirayı aşmayanların tahsilinden vazgeçilir.” hükmü yer almaktadır. Söz konusu hüküm uyarınca, Yönetim Kurulu Kararı’yla belirlenen miktarlardaki SGK alacakları terkin edilebilecektir.

2.2-Tecil-Taksitlendirme veya Zor Durum

5510 Sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu uyarınca, SGK’ya ait prim, gecikme cezası, gecikme zammı ve benzeri tüm borçlarının takip ve tahsili 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun uyarınca yapılmaktadır. Kişileri borçlarını süresinde ödememesi durumunca cebren tahsil yöntemi ile borçlarını tahsil etme imkânı bulunmakta ise de, 6183 sayılı Kanun uyarınca borcun tahsili, haczin tahsili ya da haczedilen malların satılması kişiyi çok zor duruma düşürecekse, borcun tecil ve taksitlendirilmesi mümkün olmaktadır.

5510 Sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nun 88 inci maddesinde: “Kurumun süresi içinde ödenmeyen prim ve diğer alacaklarının tahsilinde, 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun 51 inci, 102 nci ve 106 ncı maddeleri hariç, diğer maddeleri uygulanır. Kurum, 6183 sayılı Kanunun uygulanmasında Maliye Bakanlığı ile diğer kamu kurum ve kuruluşları ve mercilere verilen yetkileri kullanır” hükmü yer almaktadır.

Dolayısıyla SGK’nın sigorta primi, idari para cezası, gecikme zammı, gecikme cezası ve diğer tüm alacakları, gecikme zammı, tahsil zamanaşımı ve terkin açısından 5510 sayılı Kanun, diğer tüm hükümler açısından 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun uyarınca takip ve tahsil edilmektedir.

6183 sayılı Kanun’un 48 inci maddesine göre, yetkili kılınan makamlarca; alacağın 36 ayı geçmemek üzere ve faiz alınarak tecil olunabileceği belirtilmiş olup, burada borçlunun hangi durumda zor duruma düşeceğinin belirlenmesi önem arz etmektedir. Buna göre SGK borcunun vadesinde ödenmesi veya haczin tatbiki veyahut haciz olunmuş malların paraya çevrilmesi borçluyu çok zor duruma düşürecekse, tecil ve taksitlendirme işlemi yapılabilmektedir.

 Likidite Oranı

Borçlunun zor durumunun tespiti ise finansal tablolarının analizi ile mümkün olmaktadır. Başvuruda bulunan firmanın durumu; “Kasa+Banka+Kısa Vadeli Alacaklar / Kısa Vadeli Borçlar” oranının yani Likidite Oranının belirlenmesi sonucu bulunan rasyonun değerine göre;

  • Likidite oranının 2’den büyük olması durumu,
  • Likidite oranının 2’den küçük olması durumu dikkate alınarak,

Kasa+Banka+Kısa Vadeli Alacaklar / Kısa Vadeli Borçlar formülü sonucu bulunan likidite oranının 2’den büyük olması durumunda hiçbir türlü tecil ve taksitlendirme yapılmayacak, yapılan başvurular reddedilecek,

Kasa+Banka+Kısa Vadeli Alacaklar / Kısa Vadeli Borçlar formülü sonucu bulunan Likidite Oranının “2” ve altında olması durumunda, bu durum borçlu açısından “çok zor durum” hali olarak kabul edilecek ve şirketlerin tecil ve taksitlendirme başvuruları kabul edilecektir.

Rasyonun; “1,5” ve altında olması halinde tecil ve taksitlendirme işleminin azami 36 aya kadar,  “1,51” ila “2,00” aralığında olması halinde tecil ve taksitlendirme işleminin azami 30 aya kadar eşit taksitler halinde ödenmesini sağlayacak şekilde söz konusu borçlar idarece ödeme planına bağlanabilecektir. Belirtilen bu süreler azami tecil ve taksitlendirme süreleri olup, tecil ve taksitlendirmeye yetkili makamlarca daha az süreli tecil ve taksitlendirme yapılabilecektir.

Borçların Taksitlendirilmesi

“Kasa+Banka+Kısa Vadeli Alacaklar/Kısa Vadeli Borçlar” formülü sonucu bulunan likidite oranına göre firmanın “çok zor durum” hali tespit edilecektir. Borçlunun “çok zor durum” halinin tespiti, tecile konu borç toplamı, borç türü bazında 100.000 TL ve altında olan borçlular ile borç miktarı üzerinde durulmaksızın kamu kurum ve kuruluşları ile belediyeler (şirketleri hariç) için “çok zor durum” halinin tespitinde, “Mali Durum Bildirim Formu” ile beyan edecekleri bilgiler esas alınarak SGK tarafından yapılacaktır. Tecil ve taksitlendirme başvurusunda bulunan borçluların herhangi bir borç türü bazında tecile konu borçları toplamının 100.000 TL üzerinde olması durumunda, “çok zor durum” halinin tespiti, şirketin halka açık olup olmamasına göre farklılık gösterecektir. Borçların tecil ve taksitlendirilmesinde borcun eşit taksitlerle ödenmesi esastır. Ancak, borçlularca kademeli ödeme planında ısrar edilmesi ve ünitece borçlunun taksitlerini eşit olarak ödeyemeyecek durumda olduğuna kanaat getirilmesi halinde, en fazla ilk altı taksit, eşit taksitlere bölünmüş ödeme planındaki taksit tutarının % 50 sinden az olmamak kaydıyla kademeli olarak tecil ve taksitlendirilebilecektir.

Tecil ve taksitlendirmelerde SGK’ca yetki sınırlamasına gidilmiş olup, her bir birim kendi yetkisi kapsamında olan miktara göre tecil ve taksitlendirme başvurularını sonuçlandırmaktadır. Söz konusu yetkilerin kullanılmasında borçlunun tahsilatla görevli o ünitede (sosyal güvenlik il müdürlüğü ya da sosyal güvenlik merkezi bazında) işlem gören tüm işyerlerinden kaynaklanan borçlarının, borç türü (sigorta primi, işsizlik sigortası primi, idari para cezası vb.) bazında ayrı ayrı değerlendirilmesi gerekmektedir. Borç miktarlarını, tecil ve taksitlendirmelerde yetkili organları gösteren tablo aşağıdaki gibidir.

 

MİKTAR (TL) YETKİLİ BİRİM
0-1.000.000 Sosyal Güvenlik Merkez Müdürü
1.000.001-2.000.000 Sosyal Güvenlik İl Müdürü
2.000.001-3.000.000 İhtilaflı Prim İşleri ve İcra Daire Başkanı
3.000.001-4.000.000 Sosyal Sigortalar Genel Müdürü
4.000.001-5.000.000 Kurum Başkanı
5.000.001 ve üzeri Yönetim Kurulu

Tablo: SGK Yetki Tablosu

Ayrıca, bünyesinde icra takip, haciz ve satış işlemlerinin yürütüldüğü Sosyal Güvenlik Merkezi kurulmayan Sosyal Güvenlik İl Müdürlükleri’nde 2.000.000 TL’ye kadar olan borçların tecil ve taksitlendirme yetkisini İl Müdürleri kullanmaya devam edecektir.

Sonuç olarak, SGK’nın sigorta primi, idari para cezası, gecikme zammı, gecikme cezası ve diğer tüm alacakları, borçlu şirketin likidite oranının “2” den az olması şartı ile tecil ve taksitlendirilebilmektedir. Likidite oranı 1.5’dan az ise 36 aya kadar, 1.5-2 arasında 30 aya kadar taksitlendirme yapılabilmektedir. Likidite oranı “Kasa+Banka+Kısa Vadeli Alacaklar/Kısa Vadeli Borçlar” formülüne göre tespit edilmektedir. Tecil ve taksitlendirme yetkisi, diğer şartların da sağlanması şartı ile borç türü bazında ayrı ayrı değerlendirilerek, 1.000.000 TL limitler halinde artarak, Sosyal Güvenlik Merkez Müdürü’nden başlayarak Yönetim Kurulu’na kadar uzanmaktadır. Bu hususun işverene diğer önemli katkısı, borcun tecil ve taksitlendirilmesi sonrası işveren 5510 sayılı Kanun’da öngörülen 5 puanlık işveren hissesi teşvik ve diğer teşviklerden de yararlanmaya başlayacak olmasıdır.

Hem “Ekonomik İstikrar Kalkanı Tedbir Paketi” hem de SGK’nın mevcut terkin & tecil gibi uygulamaları çerçevesinde bundan sonra ilgili kurumlar tarafından yapılacak düzenlemeler ve hayata geçirilen uygulamalar konusunda gerekli bilgilendirme tarafımızca yapılacaktır.

 

Konuyla ilgili diğer gelişmeleri de sizlere duyurmaya devam ediyor olacağız.

Bu bültende geçen herhangi bir konuyla ilgili sorularınız için danışmanlarımıza ulaşabilirsiniz.

Saygılarımızla,

Download PDF
/by

2020-26 Labor & Employment Measures and SSI Premium Deferrals in Turkey of COVID-19

, ,

Bulletin No    : 2020-26

Date                : 21 March 2020

Subject           : Labor & Employment and SSI Premium Deferrals in Turkey of COVID-19

 

We have presented a summary of the “Economic Stability Package” announced after the COVID-19 (Corona virus) evaluation meeting held under the chairmanship of the President of the Republic on 18.03.2020. You can find details in the Bulletin No: 2020-23.

We will closely follow up the details of the package and the legal & administrative arrangements to be made and timely inform you.

This bulletin aims at summarizing the deferrals of SSI premiums for some specific business sectors, and other legislative changes related with the labor and payment for retired people. This bulletin also describes the abatement, application for installments & deferment methods of the current debts to the SSI.

Let’s go into the details now.

With a package called Economic Stability Shield, a fund set of TRY one hundred billion is introduced in order to reduce the effects of the COVID-19 pandemic.

It is of vital importance to closely follow-up and implement these measures for the business world and consumers to overcome this period without any economic difficulties. Below are listed the measures planned to be launched within this framework in terms of employment and labor issues:

   A. ECONOMIC CAUTIONS RELATED WITH EMPLOYMENT

1- April, May and June payments of the Withholding and Value Added Taxes and SSI premiums (SGK) will be postponed for 6 months for some affected sectors announced by the President. These sectors include Retail, Shopping Malls, Iron & Steel, Automotive, Logistics & Transportation, Cinema & Theater, Accommodation, Food & Beverage, Textile & Garment and Events & Organization sectors. We will touch upon the sectors in following chapters.

2- Minimum wage support applied in previous years will be continued.

3- Flexible and remote working models in our legislation will be made more effective. These methods, which are already included in our labor law but not preferred too much, have become important due to this crisis.

4- Short-Time Working Allowance will be put in place, and the procedures to benefit from this allowance will be facilitated and accelerated. Thus, while temporary income support is given to employees at workplaces that suspend their activities, the cost for employers will be reduced. We explained the benefits of this allowance with some examples as well as its prerequisites in another bulletin (2020-24).

5- The lowest retirement pension will be increased to TRY 1,500.

6- Holiday bonus of retirees will be paid at the beginning of April. Likewise, pension promotions of retirees will be directly paid into their accounts, so that they will not have to actually go to bank branches.

7- An additional fund of TRY 2 billion will be allocated for financial aids to families in need according to the criteria set by the Ministry of Family, Labor and Social Policies.

8- In order to ensure continuity in employment, the 2-month make-up period will be increased to 4 months. This practice is currently used in some sectors with high season intensity based on the Labor Law but the period of 2 months remains insufficient.

9- For elderly people over the age of 80 who live alone, a periodic follow-up program consisting of social and home health-care services will be launched.

    B. POSTPONEMENT OF SSI PREMIUMS TO BE PAID

Postponement of Premium Payments in Some Sectors

First of all, it should be noted that no postponement is applied regarding the declaration terms and deadlines of SSI. Therefore, there is no postponement in declarations regarding the monthly premium and service documents, statements of employment, termination, occupational accident and diseases and temporary incapacity benefits, and such declarations will continue to be made within the periods specified in the provisions of Law No 5510 and sub-legislation.

Payments of SSI premiums for April, May and June will be postponed by 6 months for the sectors listed below according to the President’s speech.

However, in the event that the employer or employer’s representative is infected with the disease (Covid-19 virus), which may be deemed as force majeure, although not general, Social Insurance statements will be postponed until the patient gets better.

In this context, premiums to be paid in April will be paid in October, premiums to be paid in May will be paid in November, and premiums to be paid in June will be paid in December.

  1. Retail Trade and Shopping Centers

Supermarkets, stalls, grocery stores, delicatessens, greengrocers, ice cream shops, haberdasheries, butcher shops, and those who are involved in retail sales of any kind of products including building construction materials, small home appliances and white goods, furniture, home textiles, books and stationery, newspapers and magazines, shoes and clothing retail sales, toys, medical and orthopedic products, pharmacy, jewelry, flower stores, stallholders, fishmongers, patisseries and bakeries, personal care and cosmetic products, etc., as well as shopping malls and those who are engaged in retail sales in shopping malls

  1. Iron, Steel and Metal Industry

Manufacture and sales of iron, steel, aluminum, copper, lead, zinc and tin by manufacturers

  1. Automotive

Manufacture, wholesale and retail sales of all motor land vehicles such as cars, trucks, vans, buses, minibuses, midibuses, tractors, motorcycles, trailers, caravans

  1. Logistics-Transportation

All kinds of logistics and transportation services such as urban and intercity freight and passenger transportation by air, land, railway, sea and all kinds of waterways, and highway, tunnel and bridge operations, storage and warehousing activities, airport ground services, etc.

  1. Cinema and Theater Activities

All kinds of artistic activities such as theater, opera, ballet, cinema, concert

  1. Accommodation

All kinds of accommodation activities and relevant activities such as hotels, motels, boarding houses, holiday villages, and tour operator and travel agency activities, and reservation services

  1. Food and Beverage Services

Services for presentation of all kinds of foods and beverages such as restaurants, cafes, coffee houses, tea shops, canteens, kiosks in transportation vehicles.

  1. Textile and Garment Activities

Manufacture and sale of all kinds of textiles and garments, such as manufacture of fabric and yarns, manufacture of all kinds of cotton, wool, lint, fiber and fabric products, and the manufacture and sale of clothing and home textile products

  1. Events and Organization

Organization of shows, congresses, conferences, trade fairs and events, and all kinds of events and organization activities carried out in places such as internet cafes, game arcades, wedding halls, sports centers

      C. CURRENT SSI PREMIUM DEFERMENT and CANCELLATION PRACTICES in TURKEY

1-Abatement

Pursuant to the item (f) of the article 7 titled “Duties of the Board of Directors” of the Law no 5502 on Social Security Institution, the Board of Directors is authorized to “decide to cancel claims up to an amount shown in the central administration budget law for the current year if it is for the best interests of the Institution”.

The reason for this practice is to delete the portion of the institution’s receivables up to the amount specified by the budget law every year, which will not be worth collecting and which involves costs that would exceed the amount to be collected taking into account the correspondence and postal costs, that is, to give up the collection thereof. The cancellation amount for the claims of the institution has been determined as TRY 330.00.

 2- Deferment-Installment & Difficult Situation

Pursuant to the Social Security and General Health Insurance Law no 5510, all SSI premiums, delay penalties, late fees and similar debts to SSI are followed up and collected pursuant to the Law no 6183 on the Procedure for the Collection of Public Receivables. Even if it is possible to collect the debts by forced collection method in the case that the individuals fail to timely pay their debts, it is also possible to defer the debt and/or split it into installments if the collection of debt, attachment execution or sale of the attached property will put the person in a “very difficult situation”

The article 48 of the Law no 6183 states that the competent authorities may defer any receivable for a period up to 36 months by charging an interest, and it is important to determine in which case the debtor will be in a difficult situation. Accordingly, if the payment of an SSI debt in due date, or attachment execution or foreclosure of attached property would put the debtor in a very difficult situation; deferment and installment can be considered. For taxes, this power is exercised by the Ministry of Treasury and Finance.

Liquidity Ratio: Whether or not a debtor is in a difficult situation can be determined only by analyzing the financial statements of the debtor. Situation of the applying company is determined according to the value of the ratio found as a result of determining the “Cash + Bank + Short Term Receivables / Short Term Liabilities” ratio, that is, the Liquidity Ratio, considering;

  • Liquidity ratio above 2, or
  •  Liquidity ratio below 2.

In the event that the liquidity ratio is greater than 2, no deferment or installment will be considered and applications that were made will be rejected.

Number of Installments: The authority will prepare a payment plan for the debts to allow for deferment and equal installments up to 36 months if the ratio is “1.5” or below, or up to 30 months if the ratio is in the range of “1.51” to “2.00”. The specified periods are maximum deferment and installment periods, and the authorities of deferment and installment may decide shorter deferment and installments.

Payment Terms: “Very difficult situation” of a taxpayer will be determined according to the liquidity ratio found by the formula “Cash+Bank+Short Term Receivables/Short Term Liabilities”. In deferment and installment of debts, it is essential to pay the debt in equal installments. However, if the debtor insists on a gradual payment plan and the unit is convinced that the debtors is unable to pay equal installments, only the first six installments may be deferred gradually, provided that they will not be less than 50% of the installment amount in the payment plan split into equal installments.

Competent Authority for Deferrals: The Social Security Institution has imposed authority limitations in deferment and installments. If the amount of debt is in the range of TRY 0 to 1,000,000, it will be evaluated by the Director of the Social Security Center; if the amount of debt is in the range of TRY 1,000,001 to 2,000,000, it will be evaluated by the Provincial Director of Social Security Institution; if the amount of debt is in the range of TRY 2,000,001 to 3,000,000, it will be evaluated by the Head of the Disputed Premium Affairs and Enforcement Department; if the amount of debt is in the range of TRY 3,000,001 to 4,000,000, it will be evaluated by the General Director of Social Security Institution; and if the amount of debt is in the range of TRY 4,000,001 to 5,000,000, it will be evaluated by the President of the Institution; and if the amount of debt is higher than TRY 5,000,001, it will be evaluated by the Board of Directors.

Utilization of Incentives: Another important contribution of this practice to the employer is that after the deferment and installment of a debt, the employer will start to benefit from the 5-point employer share incentives and other incentives as stipulated in the Law No 5510.

       D. PRESIDENT’S SPEECH ABOUT THE STIMULUS PACKAGE ON EMPLOYMENT

Besides, the President of the Republic addressed other issues as follows. Those are very important to keep in mind:

  • The top priority is to avoid interruption of production and employment.
  • The prerequisite for any company that will benefit from the opportunities in the economy package described above is that it will not cause any loss of employment.

So, we assume that the prerequisite for any deferral in the economy package described above is that it must not cause any loss of employment. This is emphasized by the President of Turkey in his speech.

We will keep announcing other developments in this respect.

Please do not hesitate to contact our consultants for any questions regarding any matter in this bulletin.

Hope to recover soon from this pandemic.

Best Regards,

Download PDF
/by