Bülten No : 2020-25
Tarih : 24 Mart 2020
Konu : Covid-19 Virüs Salgını Nedeniyle Sosyal Güvenlik Mevzuatı Önlemleri ve Prim Ödemelerinde Sağlanabilecek Kolaylıklar
Dünyanın ve ülkemizin içinde bulunduğu Covid-19 salgını nedeniyle alınan sosyal güvenlik, çalışma & iş mevzuatı kapsamındaki önlemleri, bu kapsamda yayımlanan “Ekonomik İstikrar Kalkanı Paketi” ve “Mevcut Tecil & Terkin Düzenlemeleri” başlıkları altında toplamak mümkündür.
Bu salgın kapsamında iş hukuku ve çalışma hayatına ilişkin yapılan düzenlemeler ile SGK ödemelerinin belli süre ertelenmesi dışında zor durumdaki mükelleflere tanınan tecil ve taksitlendirme imkanıyla ilgili olarak bilgi vermek isteriz.
Salgının sosyal ve psikolojik etkilerinin yanı sıra üretim ve istihdama büyük etkileri bulunmakta olup, tüm devletlerin, bireylerin ve işletmelerin ekonomik kararlarını “salgın” ve salgın sonrası toparlanma dönemini de dikkate alarak planlamalarında fayda bulunmaktadır.
Çok klasik bir cümle olabilir ancak hiçbir şey eskisi gibi olmayacak, bu kesin; herkes bu sınavdan geçiyor. İş modellerimizi, üretim, tüketim ve ekonomik tercihlerimizi değiştirmemiz gerektiği aşikâr. Bunun yanında yaşam alanlarımız, konutlar, çalışma saatleri, ulaşım, sosyal ve beşerî ilişkiler, iletişim gibi çok fazla sosyo-psikolojik dinamik bu konudan fazlasıyla etkilenecek.
Tüm dünyaya bir kez daha geçmiş olsun. Umarız bir an önce geçer.
Şimdi bültenimizin ayrıntılarına bakalım.
1-EKONOMİK İSTİKRAR KALKANI TEDBİR PAKETİ KAPSAMINDA İŞ VE SOSYAL GÜVENLİK ALANINDA AÇIKLANAN TEDBİRLER
Covid-19 salgının etiklerinin azaltılması için 18/3/2020 tarihinde, Sayın Cumhurbaşkanı tarafından 19 maddelik “Ekonomik İstikrar Kalkanı Tedbir Paketi” açıklanmıştır. Bu pakette işverenlere destek niteliğinde iş ve sosyal güvenlik alanında önemli maddeler yer almaktadır. Bunları sizin için özetliyoruz:
1.1-Bazı Sektörlerde Prim Ödemelerinin Ertelenmesi
Öncelikle belirtmek gerekir ki, prim ve diğer bildirimlerle ilgili herhangi bir erteleme getirilmemiştir. Dolayısıyla, aylık prim ve hizmet belgesi, işe giriş, işten çıkış, iş kazası ve meslek hastalıkları ve geçici iş göremezlik ödeneklerine ilişkin bildirimlerde herhangi bir erteleme söz konusu olmayıp, bu bildirimler 5510 sayılı Kanun ve alt mevzuat hükümleri çerçevesinde belirtilen sürelerde bildirilmeye devam edilecektir.
Yalnız genel olmamakla birlikte, 5510 sayılı Kanun’un 91’inci maddesi gereğince, mücbir sebep olarak sayılabilecek işveren ya da işveren vekilinin hastalığa (Covid-19 virüsüne) yakalanması durumunda, bu durumun belgelenmesi kaydıyla SGK bildirimleri, hastalık salah buluncaya kadar ertelenmiş olacaktır.
Perakende, AVM, demir-çelik, otomotiv, lojistik, ulaşım, sinema, tiyatro, konaklama, yiyecek-içecek, tekstil-konfeksiyon ve etkinlik-organizasyon sektörleri için SGK primlerinin nisan, mayıs ve haziran ödemeleri 6’şar aylık dönemlerle ertelenmiştir.
Bu çerçevede, yukarıda sayılan sektörlerde, nisan ayında ödenmesi gereken primler ekim ayında, mayıs ayında ödenmesi gereken primler kasım ayında, haziran döneminde ödenmesi gereken primler aralık ayında ödenecektir.
1.2-Kısa Çalışma Ödeneği Şartlarının Kolaylaştırılması
Kısa çalışma ödeneği, ekonomik kriz veya zorlayıcı sebeplerle işyerindeki faaliyetlerin azalması veya durması durumunda, şartları taşıyan işçilere, çalışmadıkları süreler için verilen bir ödenektir. İşçilerin kısa çalışma ödeneği aldıkları dönemlerde işverenlerin bu işçilere ücret ödeme ve bu işçiler adına prim bildirme yükümlülüğü bulunmamaktadır. Böylece faaliyetine ara veren ya da haftalık çalışma sürelerini azaltan işyerlerindeki işçilere geçici bir gelir desteği verilirken, işverenlerin de maliyetleri de azaltılmış olmaktadır.
Kısa çalışma ödeneğinin verilmesi için oluşması gereken zorlayıcı sebepler arasında salgın hastalık da sayılmaktadır. Salgın hastalık nedeniyle iletilen kısa çalışma taleplerinin onaylanması için Yönetim Kurulu onayı aranmamaktadır.
Cumhurbaşkanı tarafından açıklanan pakette, kısa çalışma ödeneğinden faydalanmak için gereken süreçlerin kolaylaştırılacağı veya hızlandırılacağı belirtilmektedir. Bu çerçevede ödenekten yararlanma şartları hafifletilebilir, mevcut durumda kâğıt ortamında alınan başvuralar elektronik ortamda alınabilir ve Müfettişler tarafından yerinde tespit yapılması uygulaması kaldırılarak onay süreci hızlandırılabilir. Bu konuda ilgili kurumların çalışmaları devam etmekte olup detaylı bilgiler İŞKUR’un web sayfasında yer almaktadır. Söz konusu başvurular 23 Mart 2020 tarihi itibarıyla başlamıştır. Konuyla ilgili tüm ayrıntılar 2020-24 sayılı sirkülerimizde yer almaktadır.
1.3-Telafi Çalışması Süresinin Uzatılması
İş Kanunu’na göre zorunlu nedenlerle işin durması, normal çalışma sürelerinin önemli ölçüde altında çalışılması, işyerinin tamamen tatil edilmesi ya da işçinin talebi ile kendisine izin verilmesi hallerinde, işverenler 2 ay içinde çalışılmayan süreler için telafi çalışması yaptırabilir. Bu çalışmalar fazla çalışma veya fazla sürelerle çalışma sayılmaz.
Cumhurbaşkanı tarafından açıklanan paketle birlikte, telafi çalışması süresi 2 aydan 4 aya çıkarılacaktır. Böylece işçiler, salgın sürecinde çalışmadıkları süreleri 4 ay boyunca, günde 3 saati geçmemek üzere fazla çalışarak telafi edebilecektir. Bu konuda yasal düzenleme çalışması devam etmektedir.
1.4-Asgarî Ücret Desteği
Asgari ücret artışlarına bağlı olarak ortaya çıkan işgücü maliyetlerinin aşağıya çekilmesi amacıyla, 2016 yılından 2019 yılı sonuna kadar olan dönemde işverenlere belli şartlarla İşsizlik Sigortası Fonundan sağlanan asgari ücret desteği 2020 yılında da devam edecektir.
1.5-Esnek ve Uzaktan Çalışma Biçimlerinin Etkinleştirilmesi
İş Kanunu, kısmi süreli çalışma, çağrı üzerine çalışma ve uzaktan çalışma gibi esnek çalışma biçimlerini düzenlemektedir. 5510 sayılı Kanun kısmi süreli çalışanların çalışmadıkları günleri isteğe bağlı sigorta ya da borçlanma yoluyla tamamlamalarına imkân sağlamaktadır.
Cumhurbaşkanı tarafından açıklanan pakette, mevzuatımızdaki esnek ve uzaktan çalışma modellerinin daha etkin hâle getirilmesinin temin edileceği ifade edilmektedir.
Normal şartlarda işyerinde tam süreli çalışanların esnek çalışma biçimlerine geçiş yapması için yeni çalışma biçimine uygun sözleşme yapılması gerekmektedir. Paketle birlikte esnek çalışmaya geçiş kolaylaştırabilir ve esnek çalışmayı teşvik edici uygulamalar hayata geçirilebilir. Bu kapsamda ilgili kurumların çalışmaları devam etmektedir.
Paket Kapsamında Prim, Muhtasar ve KDV Ödemesi Ertelenen Sektörler
- Perakende Ticaret ve Alışveriş Merkezleri
Market, büfe, bakkal, şarküteri, manav, dondurmacı, tuhafiye, kasap, inşaat malzemeleri satışı, küçük ev eşyaları ile beyaz eşya satışı, mobilya satışı, ev tekstili, kitap ve kırtasiye, gazete ve dergi, ayakkabı ve giyim eşyası perakende satışı, oyuncakçı, tıbbi ve ortopedik ürünler, eczane, kuyumcu, çiçekçi, pazarcılar, balıkçılar, pastane ve fırınlar, kişisel bakım ve kozmetik ürünlerinin satışı vb. her türlü ürünün perakende olarak satışına yönelik faaliyetler ile alışveriş merkezleri ve buralarda perakende satış faaliyetinde bulunanlar
- Demir Çelik ve Metal Sanayii
Demir, çelik, alüminyum, bakır, kurşun, çinko, kalay imalatı ile bunların imalatçılar tarafından satışı
- Otomotiv
Otomobil, kamyon, kamyonet, otobüs, minibüs, midibüs, traktör, motosiklet, römork, karavan gibi tüm motorlu kara taşıtlarının imalatı ile toptan ve perakende satışı
- Lojistik-Ulaşım
Hava, kara, demiryolu, deniz ve her türlü suyolu ile yapılan her türlü şehir içi ve şehirlerarası yük ve yolcu taşımacılığı, otoyol, tünel ve köprü işletmeciliği, depolama ve antrepoculuk faaliyetleri, havaalanı yer hizmetleri gibi her türlü lojistik ve ulaşım hizmetleri
- Sinema ve Tiyatro Faaliyetleri
Tiyatro, opera, bale, sinema, konser gibi her türlü sanatsal faaliyetler
- Konaklama
Otel, motel, pansiyon, tatil köyü gibi konaklama faaliyetleri, tur operatörü ve seyahat acenteliği faaliyetleri, rezervasyon hizmetleri gibi her türlü konaklama ve buna ilişkin faaliyetler
- Yiyecek ve İçecek Hizmetleri
Lokanta, kafe, kıraathane, kahvehane, çay ocakları, kantinler, ulaşım araçlarında bulunan büfeler gibi her türlü yiyecek ve içeceklerin sunumuna yönelik hizmetler
- Tekstil ve Konfeksiyon Faaliyetleri
Kumaş ve iplik imalatı, her türlü pamuktan, yünden, tiftikten, elyaftan ve kumaştan mamul ürünlerin imalatı ile giyim ve ev tekstili ürünlerinin imalatı ile satışı gibi her türlü tekstil ve konfeksiyon imalat ve satışı
- Etkinlik ve Organizasyon
Gösteri, kongre, konferans, ticari fuar ve etkinliklerin organizasyonu ile internet kafe, oyun, düğün ve nikâh salonu, spor merkezleri gibi yerlerde gerçekleştirilen her türlü etkinlik ve organizasyon faaliyetleri
2-MEVCUT SGK TECİL & TERKİN UYGULAMALARI
2.1-Terkin
5502 sayılı Sosyal Güvenlik Kurumu Kanunu’nun “Yönetim Kurulunun görevleri” başlıklı 7 nci maddesinin (f) bendi uyarınca Yönetim Kurulu’nun “Kurum yararının bulunması halinde; yılı merkezî yönetim bütçe kanununda gösterilen miktara kadar olan hak ve alacakların terkinine karar verme” yetkisi bulunmaktadır.
Bu uygulamanın mantığı, yapılacak yazışmalar, posta masrafları da dikkate alınarak, tahsiline değmeyecek, yapılacak masrafı tahsil edilecek miktarı aşacak SGK alacaklarının, her yıl bütçe kanunu ile belirtilen miktara kadar olan kısmının silinmesi, yani tahsilinden vazgeçilmesidir. Bu alacaklar kapsamına sigorta primi, idari para cezası ile bunlara ilişkin gecikme cezası, gecikme zammı girmektedir.
SGK Yönetim Kurulu genelde her yıl belirli miktarın altında kalan SGK alacaklarının terkini yani silinmesi yetkisini Sosyal Güvenlik İl Müdürlükleri’ne vermekte, bu miktarları zaman zaman yayımladığı genelge veya genel yazılarla duyurmaktadır.
Buna göre;
- İlgili yıl merkezi yönetim bütçe kanununda gösterilen miktara kadar olan, zamanaşımına uğramış veya tahsili imkansız hale gelmiş sigorta primi, idari para cezası ile bunlara ilişkin gecikme cezası, gecikme zammı ve bunların tahsili için yapılan masraflar toplamından oluşan, zamanaşımına uğramamış olmakla birlikte tahsili için yapılacak giderlerin alacaktan fazla olduğu anlaşılan sigorta primi, idari para cezası ile bunlara ilişkin gecikme cezası ve gecikme zammı toplamı 20 TL’ye (20 TL dahil) kadar olan, SGK alacaklarının terkini yani silinmesi il müdürlüklerinin yetkisinde olacaktır. Dolayısıyla 20 TL ve altındaki Kurum alacakları, yukarıda belirtilen şartların varlığı halinde Sosyal Güvenlik İl Müdürlükleri tarafından terkin edilebilecek, yani borç silinerek tahsilinden vazgeçilecektir.
- Diğer taraftan, 6260 sayılı 2012 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu’nun “Çeşitli Kanunlara Göre Bütçe Kanununda Gösterilmesi Gereken Parasal Sınırlara Ait Cetvel” bölümünün (ğ) bendinde; 5502 sayılı Kanun’un 7’nci maddesinin birinci fıkrasına göre SGK’nın hak ve alacaklarının terkin tutarı 330,00 TL olarak belirlenmiştir. Dolayısıyla söz konusu Kararın (1) numaralı maddesinin uygulanması ile ilgili olarak 2012 yılı içinde 330,00 TL, takip eden yıllarda ise anılan cetvelde ilgili yıllar için belirlenmiş olan tutar esas alınacak, yani şartların varlığı halinde belirtilen miktarda SGK alacağı Yönetim Kurulu tarafından terkin edilebilecektir.
- Ayrıca; 6111 sayılı Kanun’un 17’nci maddesinin beşinci fıkrasında, “5510 sayılı Kanun kapsamından çıkarılan işyerlerine ilişkin olup işyerine ait borcun tamamının ödeme süresi 31/12/2010 veya önceki bir tarihe ilişkin olduğu halde ödenmemiş sigorta primi, işsizlik sigortası primi, sosyal güvenlik destek primi ve idari para cezası asılları toplamı 50 lirayı aşmayan alacaklar ile tutarına bakılmaksızın bu alacaklara bağlı gecikme cezası ve gecikme zammı gibi fer’ilerinin ve aslı ödenmiş olan fer’i alacaklardan tutarı 100 lirayı aşmayanların tahsilinden vazgeçilir.” hükmü yer almaktadır. Söz konusu hüküm uyarınca, Yönetim Kurulu Kararı’yla belirlenen miktarlardaki SGK alacakları terkin edilebilecektir.
2.2-Tecil-Taksitlendirme veya Zor Durum
5510 Sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu uyarınca, SGK’ya ait prim, gecikme cezası, gecikme zammı ve benzeri tüm borçlarının takip ve tahsili 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun uyarınca yapılmaktadır. Kişileri borçlarını süresinde ödememesi durumunca cebren tahsil yöntemi ile borçlarını tahsil etme imkânı bulunmakta ise de, 6183 sayılı Kanun uyarınca borcun tahsili, haczin tahsili ya da haczedilen malların satılması kişiyi çok zor duruma düşürecekse, borcun tecil ve taksitlendirilmesi mümkün olmaktadır.
5510 Sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nun 88 inci maddesinde: “Kurumun süresi içinde ödenmeyen prim ve diğer alacaklarının tahsilinde, 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun 51 inci, 102 nci ve 106 ncı maddeleri hariç, diğer maddeleri uygulanır. Kurum, 6183 sayılı Kanunun uygulanmasında Maliye Bakanlığı ile diğer kamu kurum ve kuruluşları ve mercilere verilen yetkileri kullanır” hükmü yer almaktadır.
Dolayısıyla SGK’nın sigorta primi, idari para cezası, gecikme zammı, gecikme cezası ve diğer tüm alacakları, gecikme zammı, tahsil zamanaşımı ve terkin açısından 5510 sayılı Kanun, diğer tüm hükümler açısından 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun uyarınca takip ve tahsil edilmektedir.
6183 sayılı Kanun’un 48 inci maddesine göre, yetkili kılınan makamlarca; alacağın 36 ayı geçmemek üzere ve faiz alınarak tecil olunabileceği belirtilmiş olup, burada borçlunun hangi durumda zor duruma düşeceğinin belirlenmesi önem arz etmektedir. Buna göre SGK borcunun vadesinde ödenmesi veya haczin tatbiki veyahut haciz olunmuş malların paraya çevrilmesi borçluyu çok zor duruma düşürecekse, tecil ve taksitlendirme işlemi yapılabilmektedir.
Likidite Oranı
Borçlunun zor durumunun tespiti ise finansal tablolarının analizi ile mümkün olmaktadır. Başvuruda bulunan firmanın durumu; “Kasa+Banka+Kısa Vadeli Alacaklar / Kısa Vadeli Borçlar” oranının yani Likidite Oranının belirlenmesi sonucu bulunan rasyonun değerine göre;
- Likidite oranının 2’den büyük olması durumu,
- Likidite oranının 2’den küçük olması durumu dikkate alınarak,
Kasa+Banka+Kısa Vadeli Alacaklar / Kısa Vadeli Borçlar formülü sonucu bulunan likidite oranının 2’den büyük olması durumunda hiçbir türlü tecil ve taksitlendirme yapılmayacak, yapılan başvurular reddedilecek,
Kasa+Banka+Kısa Vadeli Alacaklar / Kısa Vadeli Borçlar formülü sonucu bulunan Likidite Oranının “2” ve altında olması durumunda, bu durum borçlu açısından “çok zor durum” hali olarak kabul edilecek ve şirketlerin tecil ve taksitlendirme başvuruları kabul edilecektir.
Rasyonun; “1,5” ve altında olması halinde tecil ve taksitlendirme işleminin azami 36 aya kadar, “1,51” ila “2,00” aralığında olması halinde tecil ve taksitlendirme işleminin azami 30 aya kadar eşit taksitler halinde ödenmesini sağlayacak şekilde söz konusu borçlar idarece ödeme planına bağlanabilecektir. Belirtilen bu süreler azami tecil ve taksitlendirme süreleri olup, tecil ve taksitlendirmeye yetkili makamlarca daha az süreli tecil ve taksitlendirme yapılabilecektir.
Borçların Taksitlendirilmesi
“Kasa+Banka+Kısa Vadeli Alacaklar/Kısa Vadeli Borçlar” formülü sonucu bulunan likidite oranına göre firmanın “çok zor durum” hali tespit edilecektir. Borçlunun “çok zor durum” halinin tespiti, tecile konu borç toplamı, borç türü bazında 100.000 TL ve altında olan borçlular ile borç miktarı üzerinde durulmaksızın kamu kurum ve kuruluşları ile belediyeler (şirketleri hariç) için “çok zor durum” halinin tespitinde, “Mali Durum Bildirim Formu” ile beyan edecekleri bilgiler esas alınarak SGK tarafından yapılacaktır. Tecil ve taksitlendirme başvurusunda bulunan borçluların herhangi bir borç türü bazında tecile konu borçları toplamının 100.000 TL üzerinde olması durumunda, “çok zor durum” halinin tespiti, şirketin halka açık olup olmamasına göre farklılık gösterecektir. Borçların tecil ve taksitlendirilmesinde borcun eşit taksitlerle ödenmesi esastır. Ancak, borçlularca kademeli ödeme planında ısrar edilmesi ve ünitece borçlunun taksitlerini eşit olarak ödeyemeyecek durumda olduğuna kanaat getirilmesi halinde, en fazla ilk altı taksit, eşit taksitlere bölünmüş ödeme planındaki taksit tutarının % 50 sinden az olmamak kaydıyla kademeli olarak tecil ve taksitlendirilebilecektir.
Tecil ve taksitlendirmelerde SGK’ca yetki sınırlamasına gidilmiş olup, her bir birim kendi yetkisi kapsamında olan miktara göre tecil ve taksitlendirme başvurularını sonuçlandırmaktadır. Söz konusu yetkilerin kullanılmasında borçlunun tahsilatla görevli o ünitede (sosyal güvenlik il müdürlüğü ya da sosyal güvenlik merkezi bazında) işlem gören tüm işyerlerinden kaynaklanan borçlarının, borç türü (sigorta primi, işsizlik sigortası primi, idari para cezası vb.) bazında ayrı ayrı değerlendirilmesi gerekmektedir. Borç miktarlarını, tecil ve taksitlendirmelerde yetkili organları gösteren tablo aşağıdaki gibidir.
MİKTAR (TL) |
YETKİLİ BİRİM |
0-1.000.000 |
Sosyal Güvenlik Merkez Müdürü |
1.000.001-2.000.000 |
Sosyal Güvenlik İl Müdürü |
2.000.001-3.000.000 |
İhtilaflı Prim İşleri ve İcra Daire Başkanı |
3.000.001-4.000.000 |
Sosyal Sigortalar Genel Müdürü |
4.000.001-5.000.000 |
Kurum Başkanı |
5.000.001 ve üzeri |
Yönetim Kurulu |
Tablo: SGK Yetki Tablosu
Ayrıca, bünyesinde icra takip, haciz ve satış işlemlerinin yürütüldüğü Sosyal Güvenlik Merkezi kurulmayan Sosyal Güvenlik İl Müdürlükleri’nde 2.000.000 TL’ye kadar olan borçların tecil ve taksitlendirme yetkisini İl Müdürleri kullanmaya devam edecektir.
Sonuç olarak, SGK’nın sigorta primi, idari para cezası, gecikme zammı, gecikme cezası ve diğer tüm alacakları, borçlu şirketin likidite oranının “2” den az olması şartı ile tecil ve taksitlendirilebilmektedir. Likidite oranı 1.5’dan az ise 36 aya kadar, 1.5-2 arasında 30 aya kadar taksitlendirme yapılabilmektedir. Likidite oranı “Kasa+Banka+Kısa Vadeli Alacaklar/Kısa Vadeli Borçlar” formülüne göre tespit edilmektedir. Tecil ve taksitlendirme yetkisi, diğer şartların da sağlanması şartı ile borç türü bazında ayrı ayrı değerlendirilerek, 1.000.000 TL limitler halinde artarak, Sosyal Güvenlik Merkez Müdürü’nden başlayarak Yönetim Kurulu’na kadar uzanmaktadır. Bu hususun işverene diğer önemli katkısı, borcun tecil ve taksitlendirilmesi sonrası işveren 5510 sayılı Kanun’da öngörülen 5 puanlık işveren hissesi teşvik ve diğer teşviklerden de yararlanmaya başlayacak olmasıdır.
Hem “Ekonomik İstikrar Kalkanı Tedbir Paketi” hem de SGK’nın mevcut terkin & tecil gibi uygulamaları çerçevesinde bundan sonra ilgili kurumlar tarafından yapılacak düzenlemeler ve hayata geçirilen uygulamalar konusunda gerekli bilgilendirme tarafımızca yapılacaktır.
Konuyla ilgili diğer gelişmeleri de sizlere duyurmaya devam ediyor olacağız.
Bu bültende geçen herhangi bir konuyla ilgili sorularınız için danışmanlarımıza ulaşabilirsiniz.
Saygılarımızla,
2020-28 COVID-19 Vergisel Açıdan Mücbir Sebep İlanı (Hazine ve Maliye Bakanlığı)
2020, COVID-TR, MemorandumsBülten No: 2020-28
Tarih: 25 Mart 2020
Konu: COVID-19 Vergisel Açıdan Mücbir Sebep İlanı (Hazine ve Maliye Bakanlığı)
Çin Halk Cumhuriyeti’nin Vuhan kentinde ortaya çıkan ve birçok ülkeye yayılan Koronavirüs (COVID-19) salgınından ve bu kapsamda alınan tedbirlerden etkilenen mükelleflerin vergi ödevlerinin yerine getirilmesi bakımından mücbir sebep hükümlerinden faydalandırılması amacıyla Hazine ve Maliye Bakanlığınca yapılan çalışmalar kapsamında 518 sıra nolu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği hazırlanmış ve 24 Mart 2020 tarih ve 31078 Mükerrer sayılı Resmî Gazetede yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.
Ayrıca, Gelir İdaresi Başkanlığının web sayfasında yapılan duyuru ile hangi sektörlerin mücbir sebep kapsamında olduğu daha ayrıntılı bir şekilde açıklanmıştır. Söz konusu duyurudan 18 Mart tarihinde sayın Cumhurbaşkanı tarafından kapsama alınacağı açıklanan sektörlere bazı ilaveler olduğu görülmektedir.
Tebliğe ulaşmak için lütfen tıklayınız…
Söz konusu Tebliğ Vergi Usul Kanunu’nun 15 inci maddesinin verdiği yetkiye dayanılarak çıkarılmıştır. Tebliğde yapılan düzenlemeye ilişkin tarafımızca yapılan yorum ve açıklamalar koyu, italik veya renklendirilmiş olarak gösterilmiştir. Okuma kolaylığı açısından soru cevap olarak ilerleyelim.
1) Öncelikle kimler mücbir sebep kapsamına girmektedir?
Yukarıda sayılan 3 grup mükellefin 1 Nisan 2020 ila 30 Haziran 2020 (bu tarihler dâhil) tarihleri arasında mücbir sebep halinde olduğunun kabul edilmesi uygun bulunmuştur.
Yukarıda geçen ana faaliyet alanlarının tespit edilmesinde bu Tebliğin yayımı tarihi olan 24 Mart 2020 günü itibarıyla vergi dairesi kayıtlarındaki ana faaliyet kodu dikkate alınır.
Bu kapsamda mükellefin vergi dairesi kayıtlarındaki ana faaliyet kodu itibarıyla yukarıda sayılan sektörler arasında bulunmamasına rağmen ana faaliyet alanı olarak bu sektörlerden herhangi birisinde fiilen iştigal ettiğini ispat ve tevsik etmesi halinde, mükellefin mücbir sebep kapsamında olup olmadığının tespitinde ana faaliyet kodu yerine fiilen iştigal edilen ana faaliyet alanı dikkate alınır.
2) Peki kapsama girmeyenler kimler, yani vergi ertelemesi olmadan vergilerini zamanında yatırması gereken mükellefler kimler?
Her ne kadar Gelir İdaresi’nin web sayfasında yer alan açıklamada vatandaş denilmiş olsa da Türk vatandaşı olmasa da Türkiye’de vergi mükellefi olan tüm yerleşik gerçek kişiler söz konusu erteleme imkanından faydalanabilecektir.
Teknik olarak bakınca defter tutan tüm gelir vergisi mükellefleri bu kapsama alınmış olup, sadece faiz (menkul sermaye iradı) sadece kira (gayrimenkul sermaye iradı) veya sadece diğer kazanç ve irat sahibi mükellefler veya kazancı bunlardan birinden oluşanlar ve sadece stopaj yoluyla vergilendirilen ücret, zirai kazanç, vergiden muaf esnaf gibi deftere tabi olmayan mükellefler mücbir sebep kapsamına girmemektedir. Bu kişilerin hali hazırda aylık muhtasar & KDV konusuna giren ticari, zirai veya mesleki bir faaliyetleri bulunmadığı için ödevlerinin ertelenmesi gereken bir durumları bulunmamaktadır.
Ayrıca açıklanan sektörler arasında olmayan veya İçişleri Bakanlığı tarafından geçici süre faaliyetlerine ara verilmemiş olan mükellefler mücbir sebep kapsamında değillerdir.
3) Hangi beyannameler uzatılmıştır veya başka bir deyişle ve yeni beyan ve ödeme tarihleri nedir?
Bakanlık tarafından hazırlanan Genel Tebliğ’de yukarıda yer verilen tüm mükelleflerin Nisan, Mayıs ve Haziran aylarında vermeleri gereken muhtasar ve katma değer vergisi beyannamelerinin verilme süresi 27 Temmuz 2020 günü sonuna kadar uzatılmıştır.
Söz konusu 3 aya ait beyannamenin tek beyanname olarak değil 3 ayrı aylık beyanname olarak verileceği anlaşılmaktadır. Teknik imkanlar ve yazılımlar nedeniyle bu şekilde olacağı beklenmektedir.
Aylık olarak verilen KDV 1 ve KDV 2 yanında muhtasar beyannameler bu kapsama girmektedir. Muhtasar ve hizmet prim bildirgesi uygulamasına geçen 7 pilot ilde muhtasar beyannamelerin SGK bildirgesini de kapsadığı mütalaa edilmektedir. Diğer illerde muhtasar ve hizmet prim beyannamesinin de uygulamaya başlaması gerekmektedir.
Söz konusu beyannamelere istinaden tahakkuk eden vergilerin ödeme süreleri ise altışar ay uzatılarak ödemelerin Ekim, Kasım ve Aralık aylarının son haftası içerisinde yapılabilmesi sağlanmıştır.
4) Uzatılan beyanname ve ödeme takvimi tablosu
Aşağıdaki tabloda yeni KDV ve muhtasar beyanname ve ödeme süreleri yer almaktadır. Ayrıca, Form Ba-Bs bildirimleri ile elektronik defter beratlarının yükleme süreleri de 27 Temmuz 2020’ye kadar uzatılmıştır.
Sokağa çıkma yasağı nedeniyle mücbir sebep dönemine ilişkin verilemeyen beyanname/bildirimlerin verilme süreleri ile bunlara istinaden tahakkuk eden vergilerin ödeme sürelerinin son gününün, sokağa çıkma yasağının sona ereceği günü takip eden 15 inci günün sonuna kadar uzatılması uygun bulunmuştur. Görüldüğü gibi yukarıda yer alan ilk 3 kategori mükellef için 3 aylık bir mücbir sebep belirlenmişken sokağa çıkma yasağı kapsamında olanlar için yasağın sonundan itibaren 15 günlük bir ilave süre öngörülmüştür.
5) Sokağa Çıkamayanlar Bu Durumlarını Nasıl Belgelendirecektir?
65 yaş ve üstünde olunması nedeniyle beyanname/bildirim verme ve ödeme sürelerinin uzatılması, vergi dairelerince yapılacak tespitlere istinaden resen gerçekleştirilecek olup bu kapsamdaki süre uzatımına ilişkin herhangi bir başvuru alınmayacaktır.
Kronik rahatsızlık nedeniyle beyanname/bildirim verme ve ödeme sürelerinin uzatılması için bu rahatsızlığın sağlık kuruluşlarından alınacak muteber belgelerle ispat ve tevsik edilmesi şarttır. Bu kapsamdaki süre uzatımı işlemi, mükellefin kronik rahatsızlığı bulunduğuna dair beyanını içeren İnteraktif Vergi Dairesi üzerinden vereceği yazılı başvurusuna istinaden yapılacak olup sağlık kuruluşundan alınan belgelerin sokağa çıkma yasağının sona ereceği günü takip eden 30 gün içerisinde bağlı olunan vergi dairesine ibraz edilmesi gerekmektedir.
6) Peki SGK Primleri de Uzuyor mu?
Sosyal güvenlik mevzuatı gereğince sigortalıların mücbir sebep dönemine ilişkin prime esas kazanç ve hizmet bilgilerinin Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamesi ile bildirilmesinin zorunlu olması durumunda mücbir sebep, bu beyannamelerin vergi kesintilerine ilişkin kısmının beyan ve ödeme sürelerinin ertelenmesi için geçerli olacaktır.
Diğerleri için SGK tarafından bir açıklama yapması beklenmektedir.
7) İlk Yayımlanan Listede Yer Almayan Sektörler Ne Yapacak?
Aşağıda sayın Cumhurbaşkanı tarafından ana hatları açıklanan ve daha sonra Gelir İdaresi Başkanlığının web sayfasında duyuru olarak yayımlanan 9 sektör aynı isim ve numarayla gösterilmiştir. İlave olarak eklenen sektörler ise 10-17 nci sıralarda gösterilmektedir.
İlave olarak ilk açıklanan liste ile yeni açıklanan liste arasındaki farklılıklar karşılaştırma amacıyla renkli olarak tabloda yer almaktadır.
Çoğu ülkede, mücbir sebebe ilişkin sektör belirleme yerine önceki döneme nazaran %15-20 ciro azalışı yeterli sayılmıştır. TOBB ve çeşitli kuruluşlar tarafından talep edilen kolay yöntem de buydu.
Konuyla ilgili diğer gelişmeleri de sizlere duyurmaya devam ediyor olacağız.
Bu bültende geçen herhangi bir konuyla ilgili sorularınız için danışmanlarımıza ulaşabilirsiniz.
Saygılarımızla,
TABLO: KARŞILAŞTIRMA TABLOSU – ERTELEMEYE TABİ SEKTÖRLER
Market, büfe, bakkal, şarküteri, manav, dondurmacı, tuhafiye, kasap, inşaat malzemeleri satışı, küçük ev eşyaları ile beyaz eşya satışı, mobilya satışı, ev tekstili, kitap ve kırtasiye, gazete ve dergi, ayakkabı ve giyim eşyası perakende satışı, oyuncakçı, tıbbi ve ortopedik ürünler, eczane, kuyumcu, çiçekçi, pazarcılar, balıkçılar, pastane ve fırınlar, kişisel bakım ve kozmetik ürünlerinin satışı vb. her türlü ürünün perakende olarak satışına yönelik faaliyetler ile alışveriş merkezleri ve buralarda perakende satış faaliyetinde bulunanlar
Market, büfe, bakkal, şarküteri, manav, dondurmacı, tuhafiye, kasap, inşaat malzemeleri satışı, küçük ev eşyaları ile beyaz eşya satışı, mobilya satışı, ev tekstili, kitap ve kırtasiye, gazete ve dergi, ayakkabı ve giyim eşyası perakende satışı, oyuncakçı, tıbbi ve ortopedik ürünler, eczane, kuyumcu, çiçekçi, pazarcılar, balıkçılar, pastane ve fırınlar, kişisel bakım ve kozmetik ürünlerinin satışı vb. her türlü ürünün perakende olarak satışına yönelik faaliyetler ile alışveriş merkezleri ve buralarda perakende satış faaliyetinde bulunanlar
Dondurmacılar hem burada sayılmış hem de yeni listede 7nci sırada tekrar sayılmıştır.
Demir, çelik, alüminyum, bakır, kurşun, çinko, kalay imalatı ile bunların imalatçılar tarafından satışı
Demir veya çelik granül ve demir tozu üretilmesi, çelikten/demirden yapılmış tüp, boru, içi boş profiller ve ilgili bağlantı parçalarının imalatı (sıcak çekilmiş veya sıcak haddelenmiş),çelik barların ve içi dolu profillerin soğuk çekme yöntemiyle imalatı, açık profillerin, nervürlü levhaların ve sandviç panellerin soğuk şekillendirme veya katlama yöntemiyle imalatı, çelik tellerin soğuk çekme yöntemiyle imalatı, alüminyum folyo imalatı (alaşımdan olanlar dahil),alüminyum imalatı (işlenmemiş halde), kurşun tabaka, levha, şerit, folyo, kurşun tozu ve pulu imalatı (alaşımdan olanlar dahil), kalay imalatı (işlenmemiş halde), çinko imalatı (işlenmemiş halde) gibi demir, çelik, alüminyum, bakır, kurşun, çinko, kalay imalatı ile bunların imalatçılar tarafından satışı
Kapsam genişletilmiştir.
Otomobil, kamyon, kamyonet, otobüs, minibüs, midibüs, traktör, motosiklet, römork, karavan gibi tüm motorlu kara taşıtlarının imalatı ile toptan ve perakende satışı
Otomobil, kamyon, kamyonet, treyler (römork) ve yarı treyler (yarı römork) imalatı otobüs, minibüs, midibüs, traktör, motosiklet, römork, karavan gibi tüm motorlu kara taşıtlarının imalatı, toptan ve perakende satışı ile otomotiv yan sanayii
En önemlisi Türkiye açısından can damarı olan yan Sanayi de eklenmiştir.
Hava, kara, demiryolu, deniz ve her türlü suyolu ile yapılan her türlü şehir içi ve şehirlerarası yük ve yolcu taşımacılığı, otoyol, tünel ve köprü işletmeciliği, depolama ve antrepoculuk faaliyetleri, havaalanı yer hizmetleri gibi her türlü lojistik ve ulaşım hizmetleri
Hava, kara, demiryolu, deniz ve her türlü suyolu ile yapılan her türlü şehir içi ve şehirlerarası yük ve yolcu taşımacılığı, otoyol, tünel ve köprü işletmeciliği, depolama ve antrepoculuk faaliyetleri, havaalanı yer hizmetleri, havaalanı işletmeciliği, hava, kara, deniz ve demiryolu taşımacılığıyla ilgili kargo ve bagaj yükleme boşaltma hizmetleri gibi her türlü lojistik ve ulaşım hizmetleri
Daha önce olmayan havaalanı işletmeciliği, hava, kara, deniz ve demiryolu taşımacılığıyla ilgili kargo ve bagaj yükleme boşaltma hizmetleri dahil edilmiştir.
Tiyatro, opera, bale, sinema, konser gibi her türlü sanatsal faaliyetler
Tiyatro, opera, bale, sinema, konser gibi her türlü sanatsal faaliyetler
Otel, motel, pansiyon, tatil köyü gibi konaklama faaliyetleri, tur operatörü ve seyahat acenteliği faaliyetleri, rezervasyon hizmetleri gibi her türlü konaklama ve buna ilişkin faaliyetler
Otel, motel, pansiyon, tatil köyü gibi konaklama faaliyetleri, tur operatörü ve seyahat acenteliği faaliyetleri, rezervasyon hizmetleri, kaplıca, ilıca, içmeler, spa merkezleri, vb. yerlerin faaliyetleri gibi her türlü konaklama ve buna ilişkin faaliyetler
Kaplıca, ilıca, içmeler, spa merkezleri, vb. yerlerin faaliyetleri eklenmiştir.
Lokanta, kafe, kıraathane, kahvehane, çay ocakları, kantinler, ulaşım araçlarında bulunan büfeler gibi her türlü yiyecek ve içeceklerin sunumuna yönelik hizmetler
Lokanta, kafe, kıraathane, kahvehane, çay ocakları, kantinler, ulaşım araçlarında bulunan büfeler gibi her türlü yiyecek ve içeceklerin sunumuna yönelik hizmetler, dönerci, pizzacı, dondurmacı, çorbacı vb.
Dönerci ve pizzacılar ismen tekrar sayılmış dondurmacı ve çorbacılar da dahil edilmiştir.
Kumaş ve iplik imalatı, her türlü pamuktan, yünden, tiftikten, elyaftan ve kumaştan mamul ürünlerin imalatı ile giyim ve ev tekstili ürünlerinin imalatı ile satışı gibi her türlü tekstil ve konfeksiyon imalat ve satışı
Doğal pamuk elyafının imalatı, doğal yün ve tiftik elyafının imalatı, suni ve sentetik elyafların bükülmesi ve iplik haline getirilmesi, kot kumaşı imalatı, pamuklu dokuma kumaş imalatı, keten, rami, kenevir, jüt elyafları ile diğer bitkisel tekstil elyaflarından dokuma kumaş imalatı, havlı, şönil, havlu, pelüş, tırtıl ve benzeri ilmeği kesilmemiş dokuma kumaşlar ile tafting kumaş imalatı gibi kumaş ve iplik imalatı, her türlü pamuktan, yünden, tiftikten, elyaftan ve kumaştan mamul ürünlerin imalatı ile giyim ve ev tekstili ürünlerinin imalatı ile satışı gibi her türlü tekstil ve konfeksiyon imalatı ve satışı
Gösteri, kongre, konferans, ticari fuar ve etkinliklerin organizasyonu ile internet kafe, oyun, düğün ve nikâh salonu, spor merkezleri gibi yerlerde gerçekleştirilen her türlü etkinlik ve organizasyon faaliyetleri
Gösteri, kongre, konferans, ticari fuar ve etkinliklerin organizasyonu ile internet kafe, oyun, düğün ve nikâh salonu, spor merkezleri gibi yerlerde gerçekleştirilen her türlü etkinlik ve organizasyon faaliyetleri ile halkla ilişkiler ve iletişim faaliyetleri
İlk açıklamada olmayan halkla ilişkiler ve iletişim faaliyetleri de kapsama dahil edilmiştir.
İnsan sağlığına yönelik hastane hizmetleri, diyaliz merkezleri, özel hekimlik faaliyetleri, diş hekimliği faaliyetleri, yatılı bakım faaliyetleri, tıbbi laboratuvar hizmetleri gibi sağlık faaliyetleri
Listeye ilk defa girmişlerdir.
Sandalye, koltuk, kanepe, çekyat, divan, vb.’leri ile iskeletlerinin imalatı, büro ve mutfak mobilyaları imalatı, yatak imalatı, yatak odası, yemek odası, banyo dolabı, genç ve çocuk odası takımı, gardırop, vestiyer gibi mobilyaların imalatı
Listeye ilk defa girmişlerdir.
Taş kömürü, linyit, uranyum, krom, nikel, alüminyum gibi madenlere yönelik faaliyetler ile mermer, granit ve taş ocakçılığı gibi madenciliğe yönelik faaliyetler
Listeye ilk defa girmişlerdir.
Bina projelerinin geliştirilmesi, ikamet amaçlı binalar ile ikamet amaçlı olmayan binaların inşaatı, binaların yeniden düzenlenmesi ve yenilenmesi faaliyetleri, yıkım işleri, sıtma, havalandırma, soğutma ve iklimlendirme sistemlerinin kurulumu, binaların iç ve dış boyama ve işleri, duvar ve yer kaplama gibi bina inşaatı ile özel inşaat faaliyetleri
Listeye ilk defa girmişlerdir.
Demir, çelik, alüminyum ve bakırdan sofra ve mutfak eşyalarının imalatı gibi endüstriyel mutfak ekipmanlarının imalatı
Listeye ilk defa girmişlerdir.
Motorlu kara taşıtlarının ve arabaların kiralanması
Listeye ilk defa girmişlerdir.
Ders ve çocuk kitaplarının, gazetelerin, dergi ve süreli yayınların yayımı gibi basılı yayın hizmetleri, gazetelerin, dergilerin ve süreli yayınların basım hizmetleri ve ciltçilik gibi hizmetler
Listeye ilk defa girmişlerdir.
Çiftçi, terzi, manav, avukat, mali müşavir, mimar, mühendis, eczacı, doktor, dişçi, veteriner, fizyoterapist, yazılımcı, sanatçı gibi mükellefler de dahil olmak üzere bilanço ve işletme hesabı esasına göre defter tutan ticari ve zirai kazanç elde eden mükellefler ile serbest meslek kazancı elde eden gelir vergisi mükelleflerinin tamamı
Listeye ilk defa girmişlerdir.
Ilk listedeki sektörler arasında olanlar zaten kapsamdaydı.
Bununla birlikte İçişleri Bakanlığı tarafından alınan tedbirler kapsamında faaliyetleri geçici süre ile durdurulan yüzme havuzu, hamam, kaplıca, spor, oyun ve düğün salonu, berber ve kuaför gibi işyerlerinin bulunduğu sektörlerde faaliyet gösteren mükellefler de bu süre boyunca mücbir sebep hükümlerinden yararlanabileceklerdir.
Bu işletmeleri işletenler gerçek kişiler ise bunlar zaten mücbir sebep halindedir. Ancak bu yerleri işletenler kurumlar vergisi mükellefi iseler bunlar da bu kapsama girmektedir.
Diğer taraftan İçişleri Bakanlığı tarafından yayımlanan genelge uyarınca 65 yaş ve üstü ile kronik rahatsızlığı bulunan vatandaşlarımız için getirilen sokağa çıkma yasağı uygulaması çerçevesinde, 65 yaşın üzerinde olması ya da kronik rahatsızlığı bulunması nedeniyle sokağa çıkamayacak olan vergi mükellefleri ile meslek mensupları açısından sokağa çıkma yasağının başladığı tarih ile sona ereceği tarih arasındaki dönemin mücbir sebep hali olarak kabul edilmesi ve bu döneme ilişkin olarak verilmesi gereken beyannameler ile bunlara istinaden tahakkuk eden vergilerin ödeme süresi yasağın kalktığı tarihi takip eden 15’inci günün sonuna kadar uzatılması Hazine ve Maliye Bakanlığınca uygun bulunmuştur.
Sokağa çıkma yasağı belli şartları taşıyan gerçek kişilere uygulandığı için bu kişilerin sahibi, ortağı, kilit yöneticisi, avukatı ve YK başkanı veya üyesi olduğu şirketler eğer yukarıda sayılan mücbir sebep kapsamındaki sektörlere girmiyorsa bu tür şirketlerin mali mükellefiyetlerini zamanında yerine getirmeleri gerekmektedir.
Eğer mükelleflerin tebliğin yayım tarihi itibariyle aracılık sözleşmesiyle beyannamelerini gönderen meslek mensupları sokağa çıkma yasağı kapsamındaysa hem bu meslek mensupları hem de bu meslek mensuplarının hizmet verdiği mükellefler mücbir sebep kapsamında değerlendirilecektir.
2020-27 (COVID-19) Ertelenen veya Kolaylaştırılan Mali & Vergisel Düzenlemeler
2020, COVID-TR, MemorandumsBülten No: 2020-27
Tarih : March, 25th 2020
Konu : (Covid-19) Ertelenen veya Kolaylaştırılan Mali & Vergisel Düzenlemeler
Başta Cumhurbaşkanlığı olmak üzere Hazine ve Maliye Bakanlığı, Gelir İdaresi Başkanlığı, Ticaret ve Sanayi Bakanlıkları, KGK ve TÜBİTAK gibi kurumlar ile kamu bankaları, İŞKUR ve Merkez Bankası salgın nedeniyle önemli bazı mali mükellefiyetlere ilişkin ertelemeler yapmışlar ve kolaylıklar sağlamışlardır.
Bu uygulama ve kolaylıkları aşağıda 10 başlık halinde sizlerin dikkatinize sunmak isteriz.
1) Bazı mükellefiyetlere ilişkin tarihler ertelenmiş veya düzenlenmiştir.
2) Gelir Vergisi Beyanname verme ve ödeme süresi 1 ay uzatılmıştır.
3) Şubat-2020 dönemine ilişkin Kdv Beyannamelerinin beyan ve ödemesi ile Ba-Bs Formları beyan süreleri ve Elektronik Defter Beratları” nın yüklenme süresi uzatılmıştır.
4) Turizm Sektörüne Yönelik Spesifik Ertelemeler yapılmıştır.
5) TÜBİTAK tarafından ARDEB, TEYDEB ve BİDEB rapor gönderim tarihleri üç ay ertelenmiştir.
6) Bazı toplantıların ertelenmesine karar verilmiştir.
7) KGK (Kamu Gözetimi Kurumu) bazı bildirimlerin ertelenmesini uygun bulmuştur.
8) Ticaret Bakanlığı (İhracat Genel Müdürlüğü) 31.12.2020’ye kadar ihracat, dahilde işleme ve istisnalı bazı işlemlere ilişkin mücbir sebep & ek süre kararı almıştır.
9) Ticaret Bakanlığı Gümrükler Genel Müdürlüğü YYS (Yetkilendirilmiş Yükümlü Statüsü) kapsamında yapılması gereken bildirimler ile belge sunma sürelerinin durdurulmasına karar vermiştir.
10) Teknokent ve Ar-Ge & Tasarım Merkezi personeline Yönelik Kolaylaştırma: Evden çalışma imkânı getirilen teşvikli personel hakkında duyuru yapılmıştır.
Konuyla ilgili diğer gelişmeleri de sizlere duyurmaya devam ediyor olacağız.
Bu bültende geçen herhangi bir konuyla ilgili sorularınız için danışmanlarımıza ulaşabilirsiniz.
Saygılarımızla,
2020-25 COVID-19 SGK Çalışma Mevzuatı Önlemleri
2020, COVID-TR, MemorandumsBülten No : 2020-25
Tarih : 24 Mart 2020
Konu : Covid-19 Virüs Salgını Nedeniyle Sosyal Güvenlik Mevzuatı Önlemleri ve Prim Ödemelerinde Sağlanabilecek Kolaylıklar
Dünyanın ve ülkemizin içinde bulunduğu Covid-19 salgını nedeniyle alınan sosyal güvenlik, çalışma & iş mevzuatı kapsamındaki önlemleri, bu kapsamda yayımlanan “Ekonomik İstikrar Kalkanı Paketi” ve “Mevcut Tecil & Terkin Düzenlemeleri” başlıkları altında toplamak mümkündür.
Bu salgın kapsamında iş hukuku ve çalışma hayatına ilişkin yapılan düzenlemeler ile SGK ödemelerinin belli süre ertelenmesi dışında zor durumdaki mükelleflere tanınan tecil ve taksitlendirme imkanıyla ilgili olarak bilgi vermek isteriz.
Salgının sosyal ve psikolojik etkilerinin yanı sıra üretim ve istihdama büyük etkileri bulunmakta olup, tüm devletlerin, bireylerin ve işletmelerin ekonomik kararlarını “salgın” ve salgın sonrası toparlanma dönemini de dikkate alarak planlamalarında fayda bulunmaktadır.
Çok klasik bir cümle olabilir ancak hiçbir şey eskisi gibi olmayacak, bu kesin; herkes bu sınavdan geçiyor. İş modellerimizi, üretim, tüketim ve ekonomik tercihlerimizi değiştirmemiz gerektiği aşikâr. Bunun yanında yaşam alanlarımız, konutlar, çalışma saatleri, ulaşım, sosyal ve beşerî ilişkiler, iletişim gibi çok fazla sosyo-psikolojik dinamik bu konudan fazlasıyla etkilenecek.
Tüm dünyaya bir kez daha geçmiş olsun. Umarız bir an önce geçer.
Şimdi bültenimizin ayrıntılarına bakalım.
1-EKONOMİK İSTİKRAR KALKANI TEDBİR PAKETİ KAPSAMINDA İŞ VE SOSYAL GÜVENLİK ALANINDA AÇIKLANAN TEDBİRLER
Covid-19 salgının etiklerinin azaltılması için 18/3/2020 tarihinde, Sayın Cumhurbaşkanı tarafından 19 maddelik “Ekonomik İstikrar Kalkanı Tedbir Paketi” açıklanmıştır. Bu pakette işverenlere destek niteliğinde iş ve sosyal güvenlik alanında önemli maddeler yer almaktadır. Bunları sizin için özetliyoruz:
1.1-Bazı Sektörlerde Prim Ödemelerinin Ertelenmesi
Öncelikle belirtmek gerekir ki, prim ve diğer bildirimlerle ilgili herhangi bir erteleme getirilmemiştir. Dolayısıyla, aylık prim ve hizmet belgesi, işe giriş, işten çıkış, iş kazası ve meslek hastalıkları ve geçici iş göremezlik ödeneklerine ilişkin bildirimlerde herhangi bir erteleme söz konusu olmayıp, bu bildirimler 5510 sayılı Kanun ve alt mevzuat hükümleri çerçevesinde belirtilen sürelerde bildirilmeye devam edilecektir.
Yalnız genel olmamakla birlikte, 5510 sayılı Kanun’un 91’inci maddesi gereğince, mücbir sebep olarak sayılabilecek işveren ya da işveren vekilinin hastalığa (Covid-19 virüsüne) yakalanması durumunda, bu durumun belgelenmesi kaydıyla SGK bildirimleri, hastalık salah buluncaya kadar ertelenmiş olacaktır.
Perakende, AVM, demir-çelik, otomotiv, lojistik, ulaşım, sinema, tiyatro, konaklama, yiyecek-içecek, tekstil-konfeksiyon ve etkinlik-organizasyon sektörleri için SGK primlerinin nisan, mayıs ve haziran ödemeleri 6’şar aylık dönemlerle ertelenmiştir.
Bu çerçevede, yukarıda sayılan sektörlerde, nisan ayında ödenmesi gereken primler ekim ayında, mayıs ayında ödenmesi gereken primler kasım ayında, haziran döneminde ödenmesi gereken primler aralık ayında ödenecektir.
1.2-Kısa Çalışma Ödeneği Şartlarının Kolaylaştırılması
Kısa çalışma ödeneği, ekonomik kriz veya zorlayıcı sebeplerle işyerindeki faaliyetlerin azalması veya durması durumunda, şartları taşıyan işçilere, çalışmadıkları süreler için verilen bir ödenektir. İşçilerin kısa çalışma ödeneği aldıkları dönemlerde işverenlerin bu işçilere ücret ödeme ve bu işçiler adına prim bildirme yükümlülüğü bulunmamaktadır. Böylece faaliyetine ara veren ya da haftalık çalışma sürelerini azaltan işyerlerindeki işçilere geçici bir gelir desteği verilirken, işverenlerin de maliyetleri de azaltılmış olmaktadır.
Kısa çalışma ödeneğinin verilmesi için oluşması gereken zorlayıcı sebepler arasında salgın hastalık da sayılmaktadır. Salgın hastalık nedeniyle iletilen kısa çalışma taleplerinin onaylanması için Yönetim Kurulu onayı aranmamaktadır.
Cumhurbaşkanı tarafından açıklanan pakette, kısa çalışma ödeneğinden faydalanmak için gereken süreçlerin kolaylaştırılacağı veya hızlandırılacağı belirtilmektedir. Bu çerçevede ödenekten yararlanma şartları hafifletilebilir, mevcut durumda kâğıt ortamında alınan başvuralar elektronik ortamda alınabilir ve Müfettişler tarafından yerinde tespit yapılması uygulaması kaldırılarak onay süreci hızlandırılabilir. Bu konuda ilgili kurumların çalışmaları devam etmekte olup detaylı bilgiler İŞKUR’un web sayfasında yer almaktadır. Söz konusu başvurular 23 Mart 2020 tarihi itibarıyla başlamıştır. Konuyla ilgili tüm ayrıntılar 2020-24 sayılı sirkülerimizde yer almaktadır.
1.3-Telafi Çalışması Süresinin Uzatılması
İş Kanunu’na göre zorunlu nedenlerle işin durması, normal çalışma sürelerinin önemli ölçüde altında çalışılması, işyerinin tamamen tatil edilmesi ya da işçinin talebi ile kendisine izin verilmesi hallerinde, işverenler 2 ay içinde çalışılmayan süreler için telafi çalışması yaptırabilir. Bu çalışmalar fazla çalışma veya fazla sürelerle çalışma sayılmaz.
Cumhurbaşkanı tarafından açıklanan paketle birlikte, telafi çalışması süresi 2 aydan 4 aya çıkarılacaktır. Böylece işçiler, salgın sürecinde çalışmadıkları süreleri 4 ay boyunca, günde 3 saati geçmemek üzere fazla çalışarak telafi edebilecektir. Bu konuda yasal düzenleme çalışması devam etmektedir.
1.4-Asgarî Ücret Desteği
Asgari ücret artışlarına bağlı olarak ortaya çıkan işgücü maliyetlerinin aşağıya çekilmesi amacıyla, 2016 yılından 2019 yılı sonuna kadar olan dönemde işverenlere belli şartlarla İşsizlik Sigortası Fonundan sağlanan asgari ücret desteği 2020 yılında da devam edecektir.
1.5-Esnek ve Uzaktan Çalışma Biçimlerinin Etkinleştirilmesi
İş Kanunu, kısmi süreli çalışma, çağrı üzerine çalışma ve uzaktan çalışma gibi esnek çalışma biçimlerini düzenlemektedir. 5510 sayılı Kanun kısmi süreli çalışanların çalışmadıkları günleri isteğe bağlı sigorta ya da borçlanma yoluyla tamamlamalarına imkân sağlamaktadır.
Cumhurbaşkanı tarafından açıklanan pakette, mevzuatımızdaki esnek ve uzaktan çalışma modellerinin daha etkin hâle getirilmesinin temin edileceği ifade edilmektedir.
Normal şartlarda işyerinde tam süreli çalışanların esnek çalışma biçimlerine geçiş yapması için yeni çalışma biçimine uygun sözleşme yapılması gerekmektedir. Paketle birlikte esnek çalışmaya geçiş kolaylaştırabilir ve esnek çalışmayı teşvik edici uygulamalar hayata geçirilebilir. Bu kapsamda ilgili kurumların çalışmaları devam etmektedir.
Paket Kapsamında Prim, Muhtasar ve KDV Ödemesi Ertelenen Sektörler
Market, büfe, bakkal, şarküteri, manav, dondurmacı, tuhafiye, kasap, inşaat malzemeleri satışı, küçük ev eşyaları ile beyaz eşya satışı, mobilya satışı, ev tekstili, kitap ve kırtasiye, gazete ve dergi, ayakkabı ve giyim eşyası perakende satışı, oyuncakçı, tıbbi ve ortopedik ürünler, eczane, kuyumcu, çiçekçi, pazarcılar, balıkçılar, pastane ve fırınlar, kişisel bakım ve kozmetik ürünlerinin satışı vb. her türlü ürünün perakende olarak satışına yönelik faaliyetler ile alışveriş merkezleri ve buralarda perakende satış faaliyetinde bulunanlar
Demir, çelik, alüminyum, bakır, kurşun, çinko, kalay imalatı ile bunların imalatçılar tarafından satışı
Otomobil, kamyon, kamyonet, otobüs, minibüs, midibüs, traktör, motosiklet, römork, karavan gibi tüm motorlu kara taşıtlarının imalatı ile toptan ve perakende satışı
Hava, kara, demiryolu, deniz ve her türlü suyolu ile yapılan her türlü şehir içi ve şehirlerarası yük ve yolcu taşımacılığı, otoyol, tünel ve köprü işletmeciliği, depolama ve antrepoculuk faaliyetleri, havaalanı yer hizmetleri gibi her türlü lojistik ve ulaşım hizmetleri
Tiyatro, opera, bale, sinema, konser gibi her türlü sanatsal faaliyetler
Otel, motel, pansiyon, tatil köyü gibi konaklama faaliyetleri, tur operatörü ve seyahat acenteliği faaliyetleri, rezervasyon hizmetleri gibi her türlü konaklama ve buna ilişkin faaliyetler
Lokanta, kafe, kıraathane, kahvehane, çay ocakları, kantinler, ulaşım araçlarında bulunan büfeler gibi her türlü yiyecek ve içeceklerin sunumuna yönelik hizmetler
Kumaş ve iplik imalatı, her türlü pamuktan, yünden, tiftikten, elyaftan ve kumaştan mamul ürünlerin imalatı ile giyim ve ev tekstili ürünlerinin imalatı ile satışı gibi her türlü tekstil ve konfeksiyon imalat ve satışı
Gösteri, kongre, konferans, ticari fuar ve etkinliklerin organizasyonu ile internet kafe, oyun, düğün ve nikâh salonu, spor merkezleri gibi yerlerde gerçekleştirilen her türlü etkinlik ve organizasyon faaliyetleri
2-MEVCUT SGK TECİL & TERKİN UYGULAMALARI
2.1-Terkin
5502 sayılı Sosyal Güvenlik Kurumu Kanunu’nun “Yönetim Kurulunun görevleri” başlıklı 7 nci maddesinin (f) bendi uyarınca Yönetim Kurulu’nun “Kurum yararının bulunması halinde; yılı merkezî yönetim bütçe kanununda gösterilen miktara kadar olan hak ve alacakların terkinine karar verme” yetkisi bulunmaktadır.
Bu uygulamanın mantığı, yapılacak yazışmalar, posta masrafları da dikkate alınarak, tahsiline değmeyecek, yapılacak masrafı tahsil edilecek miktarı aşacak SGK alacaklarının, her yıl bütçe kanunu ile belirtilen miktara kadar olan kısmının silinmesi, yani tahsilinden vazgeçilmesidir. Bu alacaklar kapsamına sigorta primi, idari para cezası ile bunlara ilişkin gecikme cezası, gecikme zammı girmektedir.
SGK Yönetim Kurulu genelde her yıl belirli miktarın altında kalan SGK alacaklarının terkini yani silinmesi yetkisini Sosyal Güvenlik İl Müdürlükleri’ne vermekte, bu miktarları zaman zaman yayımladığı genelge veya genel yazılarla duyurmaktadır.
Buna göre;
2.2-Tecil-Taksitlendirme veya Zor Durum
5510 Sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu uyarınca, SGK’ya ait prim, gecikme cezası, gecikme zammı ve benzeri tüm borçlarının takip ve tahsili 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun uyarınca yapılmaktadır. Kişileri borçlarını süresinde ödememesi durumunca cebren tahsil yöntemi ile borçlarını tahsil etme imkânı bulunmakta ise de, 6183 sayılı Kanun uyarınca borcun tahsili, haczin tahsili ya da haczedilen malların satılması kişiyi çok zor duruma düşürecekse, borcun tecil ve taksitlendirilmesi mümkün olmaktadır.
5510 Sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nun 88 inci maddesinde: “Kurumun süresi içinde ödenmeyen prim ve diğer alacaklarının tahsilinde, 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun 51 inci, 102 nci ve 106 ncı maddeleri hariç, diğer maddeleri uygulanır. Kurum, 6183 sayılı Kanunun uygulanmasında Maliye Bakanlığı ile diğer kamu kurum ve kuruluşları ve mercilere verilen yetkileri kullanır” hükmü yer almaktadır.
Dolayısıyla SGK’nın sigorta primi, idari para cezası, gecikme zammı, gecikme cezası ve diğer tüm alacakları, gecikme zammı, tahsil zamanaşımı ve terkin açısından 5510 sayılı Kanun, diğer tüm hükümler açısından 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun uyarınca takip ve tahsil edilmektedir.
6183 sayılı Kanun’un 48 inci maddesine göre, yetkili kılınan makamlarca; alacağın 36 ayı geçmemek üzere ve faiz alınarak tecil olunabileceği belirtilmiş olup, burada borçlunun hangi durumda zor duruma düşeceğinin belirlenmesi önem arz etmektedir. Buna göre SGK borcunun vadesinde ödenmesi veya haczin tatbiki veyahut haciz olunmuş malların paraya çevrilmesi borçluyu çok zor duruma düşürecekse, tecil ve taksitlendirme işlemi yapılabilmektedir.
Likidite Oranı
Borçlunun zor durumunun tespiti ise finansal tablolarının analizi ile mümkün olmaktadır. Başvuruda bulunan firmanın durumu; “Kasa+Banka+Kısa Vadeli Alacaklar / Kısa Vadeli Borçlar” oranının yani Likidite Oranının belirlenmesi sonucu bulunan rasyonun değerine göre;
Kasa+Banka+Kısa Vadeli Alacaklar / Kısa Vadeli Borçlar formülü sonucu bulunan likidite oranının 2’den büyük olması durumunda hiçbir türlü tecil ve taksitlendirme yapılmayacak, yapılan başvurular reddedilecek,
Kasa+Banka+Kısa Vadeli Alacaklar / Kısa Vadeli Borçlar formülü sonucu bulunan Likidite Oranının “2” ve altında olması durumunda, bu durum borçlu açısından “çok zor durum” hali olarak kabul edilecek ve şirketlerin tecil ve taksitlendirme başvuruları kabul edilecektir.
Rasyonun; “1,5” ve altında olması halinde tecil ve taksitlendirme işleminin azami 36 aya kadar, “1,51” ila “2,00” aralığında olması halinde tecil ve taksitlendirme işleminin azami 30 aya kadar eşit taksitler halinde ödenmesini sağlayacak şekilde söz konusu borçlar idarece ödeme planına bağlanabilecektir. Belirtilen bu süreler azami tecil ve taksitlendirme süreleri olup, tecil ve taksitlendirmeye yetkili makamlarca daha az süreli tecil ve taksitlendirme yapılabilecektir.
Borçların Taksitlendirilmesi
“Kasa+Banka+Kısa Vadeli Alacaklar/Kısa Vadeli Borçlar” formülü sonucu bulunan likidite oranına göre firmanın “çok zor durum” hali tespit edilecektir. Borçlunun “çok zor durum” halinin tespiti, tecile konu borç toplamı, borç türü bazında 100.000 TL ve altında olan borçlular ile borç miktarı üzerinde durulmaksızın kamu kurum ve kuruluşları ile belediyeler (şirketleri hariç) için “çok zor durum” halinin tespitinde, “Mali Durum Bildirim Formu” ile beyan edecekleri bilgiler esas alınarak SGK tarafından yapılacaktır. Tecil ve taksitlendirme başvurusunda bulunan borçluların herhangi bir borç türü bazında tecile konu borçları toplamının 100.000 TL üzerinde olması durumunda, “çok zor durum” halinin tespiti, şirketin halka açık olup olmamasına göre farklılık gösterecektir. Borçların tecil ve taksitlendirilmesinde borcun eşit taksitlerle ödenmesi esastır. Ancak, borçlularca kademeli ödeme planında ısrar edilmesi ve ünitece borçlunun taksitlerini eşit olarak ödeyemeyecek durumda olduğuna kanaat getirilmesi halinde, en fazla ilk altı taksit, eşit taksitlere bölünmüş ödeme planındaki taksit tutarının % 50 sinden az olmamak kaydıyla kademeli olarak tecil ve taksitlendirilebilecektir.
Tecil ve taksitlendirmelerde SGK’ca yetki sınırlamasına gidilmiş olup, her bir birim kendi yetkisi kapsamında olan miktara göre tecil ve taksitlendirme başvurularını sonuçlandırmaktadır. Söz konusu yetkilerin kullanılmasında borçlunun tahsilatla görevli o ünitede (sosyal güvenlik il müdürlüğü ya da sosyal güvenlik merkezi bazında) işlem gören tüm işyerlerinden kaynaklanan borçlarının, borç türü (sigorta primi, işsizlik sigortası primi, idari para cezası vb.) bazında ayrı ayrı değerlendirilmesi gerekmektedir. Borç miktarlarını, tecil ve taksitlendirmelerde yetkili organları gösteren tablo aşağıdaki gibidir.
Tablo: SGK Yetki Tablosu
Ayrıca, bünyesinde icra takip, haciz ve satış işlemlerinin yürütüldüğü Sosyal Güvenlik Merkezi kurulmayan Sosyal Güvenlik İl Müdürlükleri’nde 2.000.000 TL’ye kadar olan borçların tecil ve taksitlendirme yetkisini İl Müdürleri kullanmaya devam edecektir.
Sonuç olarak, SGK’nın sigorta primi, idari para cezası, gecikme zammı, gecikme cezası ve diğer tüm alacakları, borçlu şirketin likidite oranının “2” den az olması şartı ile tecil ve taksitlendirilebilmektedir. Likidite oranı 1.5’dan az ise 36 aya kadar, 1.5-2 arasında 30 aya kadar taksitlendirme yapılabilmektedir. Likidite oranı “Kasa+Banka+Kısa Vadeli Alacaklar/Kısa Vadeli Borçlar” formülüne göre tespit edilmektedir. Tecil ve taksitlendirme yetkisi, diğer şartların da sağlanması şartı ile borç türü bazında ayrı ayrı değerlendirilerek, 1.000.000 TL limitler halinde artarak, Sosyal Güvenlik Merkez Müdürü’nden başlayarak Yönetim Kurulu’na kadar uzanmaktadır. Bu hususun işverene diğer önemli katkısı, borcun tecil ve taksitlendirilmesi sonrası işveren 5510 sayılı Kanun’da öngörülen 5 puanlık işveren hissesi teşvik ve diğer teşviklerden de yararlanmaya başlayacak olmasıdır.
Hem “Ekonomik İstikrar Kalkanı Tedbir Paketi” hem de SGK’nın mevcut terkin & tecil gibi uygulamaları çerçevesinde bundan sonra ilgili kurumlar tarafından yapılacak düzenlemeler ve hayata geçirilen uygulamalar konusunda gerekli bilgilendirme tarafımızca yapılacaktır.
Konuyla ilgili diğer gelişmeleri de sizlere duyurmaya devam ediyor olacağız.
Bu bültende geçen herhangi bir konuyla ilgili sorularınız için danışmanlarımıza ulaşabilirsiniz.
Saygılarımızla,
2020-26 Labor & Employment Measures and SSI Premium Deferrals in Turkey of COVID-19
2020-ENG, COVID-ENG, MemorandumsBulletin No : 2020-26
Date : 21 March 2020
Subject : Labor & Employment and SSI Premium Deferrals in Turkey of COVID-19
We have presented a summary of the “Economic Stability Package” announced after the COVID-19 (Corona virus) evaluation meeting held under the chairmanship of the President of the Republic on 18.03.2020. You can find details in the Bulletin No: 2020-23.
We will closely follow up the details of the package and the legal & administrative arrangements to be made and timely inform you.
This bulletin aims at summarizing the deferrals of SSI premiums for some specific business sectors, and other legislative changes related with the labor and payment for retired people. This bulletin also describes the abatement, application for installments & deferment methods of the current debts to the SSI.
Let’s go into the details now.
With a package called Economic Stability Shield, a fund set of TRY one hundred billion is introduced in order to reduce the effects of the COVID-19 pandemic.
It is of vital importance to closely follow-up and implement these measures for the business world and consumers to overcome this period without any economic difficulties. Below are listed the measures planned to be launched within this framework in terms of employment and labor issues:
A. ECONOMIC CAUTIONS RELATED WITH EMPLOYMENT
1- April, May and June payments of the Withholding and Value Added Taxes and SSI premiums (SGK) will be postponed for 6 months for some affected sectors announced by the President. These sectors include Retail, Shopping Malls, Iron & Steel, Automotive, Logistics & Transportation, Cinema & Theater, Accommodation, Food & Beverage, Textile & Garment and Events & Organization sectors. We will touch upon the sectors in following chapters.
2- Minimum wage support applied in previous years will be continued.
3- Flexible and remote working models in our legislation will be made more effective. These methods, which are already included in our labor law but not preferred too much, have become important due to this crisis.
4- Short-Time Working Allowance will be put in place, and the procedures to benefit from this allowance will be facilitated and accelerated. Thus, while temporary income support is given to employees at workplaces that suspend their activities, the cost for employers will be reduced. We explained the benefits of this allowance with some examples as well as its prerequisites in another bulletin (2020-24).
5- The lowest retirement pension will be increased to TRY 1,500.
6- Holiday bonus of retirees will be paid at the beginning of April. Likewise, pension promotions of retirees will be directly paid into their accounts, so that they will not have to actually go to bank branches.
7- An additional fund of TRY 2 billion will be allocated for financial aids to families in need according to the criteria set by the Ministry of Family, Labor and Social Policies.
8- In order to ensure continuity in employment, the 2-month make-up period will be increased to 4 months. This practice is currently used in some sectors with high season intensity based on the Labor Law but the period of 2 months remains insufficient.
9- For elderly people over the age of 80 who live alone, a periodic follow-up program consisting of social and home health-care services will be launched.
B. POSTPONEMENT OF SSI PREMIUMS TO BE PAID
Postponement of Premium Payments in Some Sectors
First of all, it should be noted that no postponement is applied regarding the declaration terms and deadlines of SSI. Therefore, there is no postponement in declarations regarding the monthly premium and service documents, statements of employment, termination, occupational accident and diseases and temporary incapacity benefits, and such declarations will continue to be made within the periods specified in the provisions of Law No 5510 and sub-legislation.
Payments of SSI premiums for April, May and June will be postponed by 6 months for the sectors listed below according to the President’s speech.
However, in the event that the employer or employer’s representative is infected with the disease (Covid-19 virus), which may be deemed as force majeure, although not general, Social Insurance statements will be postponed until the patient gets better.
In this context, premiums to be paid in April will be paid in October, premiums to be paid in May will be paid in November, and premiums to be paid in June will be paid in December.
Supermarkets, stalls, grocery stores, delicatessens, greengrocers, ice cream shops, haberdasheries, butcher shops, and those who are involved in retail sales of any kind of products including building construction materials, small home appliances and white goods, furniture, home textiles, books and stationery, newspapers and magazines, shoes and clothing retail sales, toys, medical and orthopedic products, pharmacy, jewelry, flower stores, stallholders, fishmongers, patisseries and bakeries, personal care and cosmetic products, etc., as well as shopping malls and those who are engaged in retail sales in shopping malls
Manufacture and sales of iron, steel, aluminum, copper, lead, zinc and tin by manufacturers
Manufacture, wholesale and retail sales of all motor land vehicles such as cars, trucks, vans, buses, minibuses, midibuses, tractors, motorcycles, trailers, caravans
All kinds of logistics and transportation services such as urban and intercity freight and passenger transportation by air, land, railway, sea and all kinds of waterways, and highway, tunnel and bridge operations, storage and warehousing activities, airport ground services, etc.
All kinds of artistic activities such as theater, opera, ballet, cinema, concert
All kinds of accommodation activities and relevant activities such as hotels, motels, boarding houses, holiday villages, and tour operator and travel agency activities, and reservation services
Services for presentation of all kinds of foods and beverages such as restaurants, cafes, coffee houses, tea shops, canteens, kiosks in transportation vehicles.
Manufacture and sale of all kinds of textiles and garments, such as manufacture of fabric and yarns, manufacture of all kinds of cotton, wool, lint, fiber and fabric products, and the manufacture and sale of clothing and home textile products
Organization of shows, congresses, conferences, trade fairs and events, and all kinds of events and organization activities carried out in places such as internet cafes, game arcades, wedding halls, sports centers
C. CURRENT SSI PREMIUM DEFERMENT and CANCELLATION PRACTICES in TURKEY
1-Abatement
Pursuant to the item (f) of the article 7 titled “Duties of the Board of Directors” of the Law no 5502 on Social Security Institution, the Board of Directors is authorized to “decide to cancel claims up to an amount shown in the central administration budget law for the current year if it is for the best interests of the Institution”.
The reason for this practice is to delete the portion of the institution’s receivables up to the amount specified by the budget law every year, which will not be worth collecting and which involves costs that would exceed the amount to be collected taking into account the correspondence and postal costs, that is, to give up the collection thereof. The cancellation amount for the claims of the institution has been determined as TRY 330.00.
2- Deferment-Installment & Difficult Situation
Pursuant to the Social Security and General Health Insurance Law no 5510, all SSI premiums, delay penalties, late fees and similar debts to SSI are followed up and collected pursuant to the Law no 6183 on the Procedure for the Collection of Public Receivables. Even if it is possible to collect the debts by forced collection method in the case that the individuals fail to timely pay their debts, it is also possible to defer the debt and/or split it into installments if the collection of debt, attachment execution or sale of the attached property will put the person in a “very difficult situation”
The article 48 of the Law no 6183 states that the competent authorities may defer any receivable for a period up to 36 months by charging an interest, and it is important to determine in which case the debtor will be in a difficult situation. Accordingly, if the payment of an SSI debt in due date, or attachment execution or foreclosure of attached property would put the debtor in a very difficult situation; deferment and installment can be considered. For taxes, this power is exercised by the Ministry of Treasury and Finance.
Liquidity Ratio: Whether or not a debtor is in a difficult situation can be determined only by analyzing the financial statements of the debtor. Situation of the applying company is determined according to the value of the ratio found as a result of determining the “Cash + Bank + Short Term Receivables / Short Term Liabilities” ratio, that is, the Liquidity Ratio, considering;
In the event that the liquidity ratio is greater than 2, no deferment or installment will be considered and applications that were made will be rejected.
Number of Installments: The authority will prepare a payment plan for the debts to allow for deferment and equal installments up to 36 months if the ratio is “1.5” or below, or up to 30 months if the ratio is in the range of “1.51” to “2.00”. The specified periods are maximum deferment and installment periods, and the authorities of deferment and installment may decide shorter deferment and installments.
Payment Terms: “Very difficult situation” of a taxpayer will be determined according to the liquidity ratio found by the formula “Cash+Bank+Short Term Receivables/Short Term Liabilities”. In deferment and installment of debts, it is essential to pay the debt in equal installments. However, if the debtor insists on a gradual payment plan and the unit is convinced that the debtors is unable to pay equal installments, only the first six installments may be deferred gradually, provided that they will not be less than 50% of the installment amount in the payment plan split into equal installments.
Competent Authority for Deferrals: The Social Security Institution has imposed authority limitations in deferment and installments. If the amount of debt is in the range of TRY 0 to 1,000,000, it will be evaluated by the Director of the Social Security Center; if the amount of debt is in the range of TRY 1,000,001 to 2,000,000, it will be evaluated by the Provincial Director of Social Security Institution; if the amount of debt is in the range of TRY 2,000,001 to 3,000,000, it will be evaluated by the Head of the Disputed Premium Affairs and Enforcement Department; if the amount of debt is in the range of TRY 3,000,001 to 4,000,000, it will be evaluated by the General Director of Social Security Institution; and if the amount of debt is in the range of TRY 4,000,001 to 5,000,000, it will be evaluated by the President of the Institution; and if the amount of debt is higher than TRY 5,000,001, it will be evaluated by the Board of Directors.
Utilization of Incentives: Another important contribution of this practice to the employer is that after the deferment and installment of a debt, the employer will start to benefit from the 5-point employer share incentives and other incentives as stipulated in the Law No 5510.
D. PRESIDENT’S SPEECH ABOUT THE STIMULUS PACKAGE ON EMPLOYMENT
Besides, the President of the Republic addressed other issues as follows. Those are very important to keep in mind:
So, we assume that the prerequisite for any deferral in the economy package described above is that it must not cause any loss of employment. This is emphasized by the President of Turkey in his speech.
We will keep announcing other developments in this respect.
Please do not hesitate to contact our consultants for any questions regarding any matter in this bulletin.
Hope to recover soon from this pandemic.
Best Regards,
2020-23 Newsletter (Turkish Economy)
2020-ENG, MemorandumsBulletin No : 2020-23
Date : 20 March 2020
Subject : Announced Turkish Economic Stability Shield Package
We will briefly present a summary of the “Economic Stability Package” announced after the COVID-19 (Corona virus) evaluation meeting held under the chairmanship of the President of the Republic on 18.03.2020. We will closely follow up the details of the package and the legal & administrative arrangements to be made and timely inform you.
We want to provide you with this type of information more frequently in accordance with the remote working, meeting and communication format due to the current health crisis.
Let’s go into the details now.
A. DETAILS OF THE ECONOMIC STABILITY PACKAGE
With the package called Economic Stability Shield, a financial fund set of one hundred billion Turkish lira is introduced in order to reduce the effects of the COVID-19 pandemic.
It is of vital importance to closely follow-up and implement these measures for the business world and consumers to overcome this period without any economic difficulties. Below are listed the measures planned to be launched within this framework:
1- April, May and June payments of the Withholding and Value Added Taxes including reverse charge VAT and SSI premiums (SGK) will be postponed for 6 months for some affected sectors. These sectors include Retail, Shopping Malls, Iron & Steel, Automotive, Logistics & Transportation, Cinema & Theater, Accommodation, Food & Beverage, Textile & Garment and Events & Organization sectors. These sectors were announced by the Ministry of Finance & Treasury on its website. Details are in following chapter below.
2- Accommodation tax, which would come into effect at the beginning of April, will not be applied until November 2020. Valuable housing tax, which was planned to start this year, was already postponed by 1 year.
3- Easement fees and revenue share payments applied in hotels using public land are postponed by 6 months for April, May and June.
4- In domestic air transportation, the VAT rate is reduced from 18 percent to 1 percent for 3 months. Currently, VAT is not collected from the services and deliveries corresponding to the international section on flights abroad.
5- For companies with cash flows negatively affected by the measures taken against the COVID-19 pandemic, it is planned to postpone their principal and interest payments of loans to banks by minimum 3 months and provide them with additional financial support if necessary.
6- In order to maintain capacity utilization rates during the temporary slowdown in exports, inventory financing support will be provided to the exporters.
7- For the tradesmen and craftsmen who demands so declaring that their business is negatively affected during this period; the principal and interest payments for April, May and June regarding the loan payables to Halkbank will be postponed by 3 months without interest.
8- The Credit Guarantee Fund (KGF) limit will be increased from 25 billion Turkish lira to 50 billion Turkish lira. In credit allocation, priority will be given to the companies and SMEs who need liquidity and have security gap since they are adversely affected by the events.
9- Measures will be taken to promote introduction of credit packages for social purposes under favorable and advantageous conditions for citizens.
10- For any house with a price below 500 thousand Turkish liras, it is considered to increase the creditable amount from 80 percent to 90 percent and reduce the minimum down payment to 10 percent.
11- The firms going into default for April, May and June due to the effect of the measures taken against the spread of the virus will have a “force majeure” annotation in their credit registers.
12- Minimum wage support applied in previous years will be continued.
13- Flexible and remote working models in our legislation will be made more effective. These methods, which are already included in our labor law but not preferred too much, have become important due to this crisis.
14- Short-Time Working Allowance will be put in place, and the procedures to benefit from this allowance will be facilitated and accelerated. Thus, while temporary income support is given to employees at workplaces that suspend their activities, the cost for employers will be reduced. We will give more information regarding with short-time working allowance in another newsletter.
15- The lowest retirement pension will be increased to TRY 1,500.
16- Holiday bonus of retirees will be paid at the beginning of April. Likewise, pension promotions of retirees will be directly paid into their accounts, so that they will not have to actually go to bank branches.
17- An additional fund of TRY 2 billion will be allocated for financial aids to families in need according to the criteria set by the Ministry of Family, Labor and Social Policies.
18- In order to ensure continuity in employment, the 2-month make-up period will be increased to 4 months. This practice is currently used in some sectors with high season intensity based on the Labor Law but the period of 2 months remains insufficient.
19- For elderly people over the age of 80 who live alone, a periodic follow-up program consisting of social and home health-care services will be launched.
20- Submission and payment deadlines for the annual Income Tax returns, which must be submitted by March 31, 2020, have been postponed to the end of April 30, 2020.
21- Facilitation has been made for Technocity (Teknokent) and R&D & Design Center staff and an announcement has been made about the encouraged staff who have the opportunity to work from home.
22- Exports of some important goods such as ethyl alcohol, cologne and disinfectants have been export-listed.
23- Ministry of Finance designed all e-system for the taxpayers not to come to the Tax Offices until April 10th, 2020.
B. POSTPONEMENT OF VAT, WITHOLDING AND SSI PREMIUMS TO BE PAID FOR SOME BUSINESS SECTORS
Payments of SSI premiums, VAT, reverse charge VAT and withholding taxes for April, May and June will be postponed by 6 months for the sectors listed below accounting to the President’s speech.
In this context, those taxes and premiums to be paid in April will be paid in October, taxes and premiums to be paid in May will be paid in November, and the ones to be paid in June will be paid in December in this year.
Supermarkets, stalls, grocery stores, delicatessens, greengrocers, ice cream shops, haberdasheries, butcher shops, and those who are involved in retail sales of any kind of products including building construction materials, small home appliances and white goods, furniture, home textiles, books and stationery, newspapers and magazines, shoes and clothing retail sales, toys, medical and orthopedic products, pharmacy, jewelry, flower stores, stallholders, fishmongers, patisseries and bakeries, personal care and cosmetic products, etc., as well as shopping malls and those who are engaged in retail sales in shopping malls
Manufacture and sales of iron, steel, aluminum, copper, lead, zinc and tin by manufacturers
Manufacture, wholesale and retail sales of all motor land vehicles such as cars, trucks, vans, buses, minibuses, midibuses, tractors, motorcycles, trailers, caravans
All kinds of logistics and transportation services such as urban and intercity freight and passenger transportation by air, land, railway, sea and all kinds of waterways, and highway, tunnel and bridge operations, storage and warehousing activities, airport ground services, etc.
All kinds of artistic activities such as theater, opera, ballet, cinema, concert
All kinds of accommodation activities and relevant activities such as hotels, motels, boarding houses, holiday villages, and tour operator and travel agency activities, and reservation services
Services for presentation of all kinds of foods and beverages such as restaurants, cafes, coffee houses, tea shops, canteens, kiosks in transportation vehicles.
Manufacture and sale of all kinds of textiles and garments, such as manufacture of fabric and yarns, manufacture of all kinds of cotton, wool, lint, fiber and fabric products, and the manufacture and sale of clothing and home textile products
Organization of shows, congresses, conferences, trade fairs and events, and all kinds of events and organization activities carried out in places such as internet cafes, game arcades, wedding halls, sports centers
C. IMPORTANT ISSUES OF PRESIDENT’s SPEECH TO THE NATION
Besides, the President of the Republic addressed other issues as follows:
D.SIMILAR STIMULUS & CURE PACKAGES OF THE OTHER COUNTRIES
We will keep announcing other developments in this respect.
Please do not hesitate to contact our consultants for any questions regarding any matter in this bulletin.
Best Regards,
2020-24 About Short-Term Work Allowance
2020-ENG, MemorandumsBulletin No : 2020-24
Date : 23 March 2020
Topic : (Covid 19) Short-Term Work Allowance
Short – Term Work Allowance
Due to the virus surrounding our country, a new economic package of 100 Billion TRY was announced. In the economic package, the good news came for employers, employees and retired people. (https://ia.com.tr/2020-23-newsletter-turkish-economy/)
One of the measures for employees whose workplaces closed due to Coronavirus. It was announced that the short work allowance initiated by the İŞKUR General Directorate, which is affiliated to the Ministry of Family, Labor and Social Services, will be activated.
In this circular, we summarised the Short Work Allowance, how to benefit from the system especially by having the frequently asked questions (FAQ) dated March 24th, 2020. Here are the details:
We will keep announcing other developments in this respect.
Please do not hesitate to contact our consultants for any questions regarding any matter in this bulletin.
Hope to recover soon from this pandemic.
Best Regards,
2020-24 Kısa Çalışma Ödeneği Hakkında
2020, MemorandumsBülten No : 2020-24
Tarih : 20 Mart 2020
Konu : Kısa Çalışma Ödeneği Hakkında
Merhaba,
Ülkemizi saran virüs sebebiyle 100 Milyar TL’lik yeni bir paket açıklandı. Ekonomik pakette işverenden işçiye, işçiden emeklilere kadar pek çok konuda destekler verileceği müjdesi geldi.
(https://ia.com.tr/2020-23-turkiye-ekonomik-istikrar-kalkani-paketi/)
Bunlardan bir tanesi de Coronavirus nedeniyle kapanan işyerlerine yönelik oldu. Aile, Çalışma ve Soysal Hizmetler Bakanlığına bağlı İŞKUR Genel Müdürlüğünün daha önce başlattığı kısa çalışma ödeneğinin devreye gireceği açıklandı.
Bu sirkülerimizde, Kısa Çalışma Ödeneği ile ilgili bilgiler, uygulamadan nasıl yararlanılacağı konularına değindik, işte detaylar;
Kısa Çalışma Uygulaması
Genel ekonomik, sektörel, bölgesel kriz veya zorlayıcı sebeplerle işyerindeki haftalık çalışma sürelerinin geçici olarak en az üçte bir oranında azaltılması veya süreklilik koşulu aranmaksızın işyerinde faaliyetin tamamen veya kısmen en az dört hafta süreyle durdurulması hallerinde, işyerinde üç ayı aşmamak üzere (Cumhurbaşkanı kararı ile 6 aya kadar uzatılabilir.) sigortalılara çalışamadıkları dönem için gelir desteği sağlayan bir uygulamadır.
Kısa Çalışma Kapsamında;
İşyerinde Kısa Çalışma Uygulanabilmesi için;
İşçinin Kısa Çalışma Ödeneğinden Yararlanabilmesi İçin;
Kısa Çalışma Talebinde Bulunulması ve Talebin Değerlendirilmesi
İşverenler, genel ekonomik, sektörel, bölgesel kriz veya zorlayıcı sebeplerle Kısa Çalışma Talep Formunu ve kısa çalışma yaptırılacak işçilere ilişkin bilgileri içeren listeyi manyetik ve yazılı ortamda doldurarak kısa çalışma başvurusunda bulunulabilir.
Kısa çalışma ödeneğinden Covid-19 salgını gerekçesiyle yararlanabilmek için ekte yer alan Kısa Çalışma Talep Formu ve kısa çalışma yaptırılacak personele ilişkin listeyi işverenlerin bağlı bulundukları İŞKUR biriminin mail adresine yapması gerekmektedir.
Mesela Ankara Çankaya için kisacalisma.cankaya@iskur.gov.tr adresine gönderilecektir. Diğer İŞKUR mail adresleri için tüm liste yine ekte yer almaktadır. Başvuru, işverenlerin bağlı bulundukları İŞKUR birimine yapılmaktadır.
Formda, başvuran işveren tarafından faaliyet konusu, kısa çalışma tarih aralığı, başvuruya ilişkin neden (Coivd-19 etkisi veya döviz etkisi), gerekçenin yazılı izahı, kısa çalışma uygulanacak işçi sayısı, daha önce bu uygulamanın yapılıp yapılmadığı, uygunluk tespitine ilişkin belgeler ve bilgiler yer alacaktır. Bunun yanında formda işverenler tarafından yapılacak taahhütlere ilişkin bilgilere de yer verilmektedir.
Başvuruda ek olarak, işçi listesi, ücret bordroları, yazılı beyan, puantaj kayıtları, mali bilgi ve belgeleri içeren mali analiz raporu, alınan ve iptal edilen siparişlere ve sözleşmelere ilişkin belgeleri faaliyetin kısmen veya tamamen durduğuna yönelik belgeler ve gerekli görülen diğer bilgi ve belgeler yer alacaktır.
İş müfettişlerince yapılacak inceleme sonucu uygunluk tespiti tamamlandıktan sonra, kısa çalışma uygulanacak işçi listesinin değiştirilmesine ve/veya işyerinde uygulanan kısa çalışma süresinin arttırılmasına yönelik işveren talepleri, yeni başvuru olarak değerlendirilir.
Aşağıda 2020 yılı için aylık kısa çalışma ödeneği hesabı verilmiştir.
Kısa Çalışma Ödeneği Süresi, Miktarı ve Ödenmesi
Günlük kısa çalışma ödeneği; sigortalının son oniki aylık prime esas kazançları dikkate alınarak hesaplanan günlük ortalama brüt kazancının % 60’ıdır. Bu şekilde hesaplanan kısa çalışma ödeneği miktarı, aylık asgari ücretin brüt tutarının % 150’sini geçemez.
Kısa çalışma ödeneği, çalışmadığı süreler için, işçinin kendisine ve aylık olarak her ayın beşinde ödenir. Ödemeler PTT Bank aracılığı ile yapılmaktadır. Ödeme tarihini öne çekmeye Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanı yetkilidir.
Kısa Çalışma Ödeneği Alınan Süre İçin Ödenen Primler
İşçinin kısa çalışma ödeneği aldığı süre için genel sağlık sigortası primleri ödenmektedir. Söz konusu dönemde kısa ve uzun vadeli sigorta primleri aktarılmaz.
Kısa Çalışmanın Erken Sona Ermesi
İşverenin, kısa çalışma uygulaması devam ederken, normal faaliyetine başlamaya karar vermesi halinde durumu Kurum birimine ve işçilere altı işgünü önce yazılı olarak bildirmesi zorunludur.
Bildirimde belirtilen tarih itibariyle kısa çalışma sona erer. Geç bildirimlere ilişkin oluşan yersiz ödemeler yasal faizi ile birlikte işverenden tahsil edilir.
Kısa Çalışma Ödeneğinin Kesilmesi
Kısa çalışma ödeneği alanların işe girmesi, yaşlılık aylığı almaya başlaması, herhangi bir sebeple silâh altına alınması, herhangi bir kanundan doğan çalışma ödevi nedeniyle işinden ayrılması hallerinde veya geçici iş göremezlik ödeneğinin başlaması durumunda geçici iş göremezlik ödeneğine konu olan sağlık raporunun başladığı tarih itibariyle kısa çalışma ödeneği kesilir.
İşverenin Kayıt Tutma Zorunluluğu
Kısa çalışma yapan işveren, işçilerin çalışma sürelerine ilişkin kayıtları tutmak ve istenilmesi halinde ibraz etmek zorundadır.
Konuyla ilgili diğer gelişmeleri de sizlere duyurmaya devam ediyor olacağız.
Bu bültende geçen herhangi bir konuyla ilgili sorularınız için danışmanlarımıza ulaşabilirsiniz.
Saygılarımızla,
2020-23 Türkiye Ekonomik İstikrar Kalkanı Paketi
2020, MemorandumsBülten No: 2020-23
Tarih : 19 Mart 2020
Konu : Türkiye Ekonomik İstikrar Kalkanı Paketi Açıklandı
Sayın Cumhurbaşkanı tarafından 18.03.2020 tarihinde gerçekleştirilen KOVİD-19 (Korona virüs) değerlendirme toplantısı sonrasında açıklanan ekonomi paketinin özetini kısaca sizlere sunacağız. Paketin ayrıntılarını ve yapılacak yasal & idari düzenlemeleri yakından takip edip sizleri zamanında bilgilendireceğiz.
İçinden geçilen sağlık krizinden dolayı uzaktan çalışma, toplantı ve iletişim formatına uygun olarak bu tür bilgilendirmeleri sizlere daha sık ulaştırmak istiyoruz.
Şimdi ayrıntılara geçelim.
Ekonomik İstikrar Kalkanı adı verilen bir paketle, KOVİD-19 salgınının etkilerini azaltmak için toplamda 100 milyar liralık bir kaynak seti devreye alınmıştır.
Bu tedbirlerin yakından takibi ve uygulanması iş alemi ile tüketicilerin ekonomik zorluk yaşamadan bu süreci atlatabilmeleri için hayati önemdedir. Bu çerçevede devreye sokulması planlanan tedbirler şunlardır:
1- Etkilenen bazı sektörler için Muhtasar ve KDV tevkifatı ile SGK primlerinin nisan, mayıs ve haziran ödemeleri 6’şar ay ertelenecektir. Bu sektörler Perakende, AVM, Demir-Çelik, Otomotiv, Lojistik-Ulaşım, Sinema-Tiyatro, Konaklama, Yiyecek-İçecek, Tekstil-Konfeksiyon ve Etkinlik-Organizasyon sektörleridir.
2- Nisan ayı başında yürürlüğe girecek olan konaklama vergisi Kasım 2020’ye kadar uygulanmayacaktır. Bu yıl başlaması planlanan değerli konut vergisi zaten 1 yıl ötelenmişti.
3- Kamu arazisi kullanan otellerde uygulanan irtifak hakkı bedelleri ve hasılat payı ödemeleri nisan, mayıs ve haziran ayları için 6 ay süreyle ertelenmektedir.
4- İç havayolu taşımacılığında 3 ay süreyle KDV oranı yüzde 18’den yüzde 1’e indirilmektedir. Hali hazırda yurt dışına yapılan uçuşlarda yurt dışı parkura isabet eden hizmet ve teslimlerden KDV alınmamaktadır.
5- KOVİD-19 salgınıyla ilgili tedbirlerden etkilendiği için nakit akışı bozulan firmaların bankalara olan kredi anapara ve faiz ödemelerinin asgari 3 ay ötelenmesi ve gerekmesi halinde bunlara ilave finansman desteği sağlanması planlanmaktadır.
6- İhracattaki geçici yavaşlama sürecinde kapasite kullanım oranlarının korunması amacıyla ihracatçıya stok finansmanı desteği sağlanacaktır.
7- Bu dönemde işlerinin olumsuz etkilendiğini beyan ederek talepte bulunan esnaf ve sanatkârların Halkbank’a olan kredi borçlarına ilişkin olarak, nisan, mayıs ve haziran anapara ve faiz ödemeleri 3 ay süreyle ve faizsiz olarak ertelenecektir.
8- Kredi Garanti Fonu limiti 25 milyar liradan 50 milyar liraya çıkartılacaktır. Kredilerde öncelik yaşanan gelişmelerden olumsuz etkilendiği için likidite ihtiyacı oluşan ve teminat açığı bulunan firmalar ile KOBİ’lere verilecektir.
9- Vatandaşlar için uygun ve avantajlı şartlarda sosyal amaçlı kredi paketleri devreye alınmasını teşvik eden önlemler alınacaktır.
10- 500 bin liranın altındaki konutlarda kredilendirilebilir miktarın yüzde 80’den yüzde 90’a çıkartılarak, asgari peşinatın yüzde 10’a düşürülmesi düşünülmektedir.
11- Virüsün yayılmasına karşı alınan tedbirlerin etkisiyle nisan, mayıs ve haziran aylarında temerrüde düşen firmaların kredi sicillerine “mücbir sebep” notu düşülmesi sağlanacaktır.
12- Geçmiş yıllarda uygulanan asgari ücret desteği devam ettirilecektir.
13- Mevzuatımızdaki esnek ve uzaktan çalışma modelleri daha etkin hale getirilecektir. Hali hazırda iş hukukumuzda bulunan ve çok tercih edilmeyen bu yöntemler bu kriz sebebiyle önemli hale gelmiştir.
14- Kısa Çalışma Ödeneği devreye alınacak, bundan faydalanmak için gereken süreçler kolaylaştırılacak ve hızlandırılacaktır. Böylece faaliyetine ara veren işyerlerindeki işçilere geçici bir gelir desteği verilirken, işverenlerin de maliyeti azaltılmış olacaktır.
15- En düşük emekli maaşı 1.500 TL’na yükseltilecektir.
16- Emeklilerin bayram ikramiyesi Nisan ayı başında ödenecektir. Aynı şekilde emeklilerin maaş promosyon ödemeleri de banka şubelerine gitmelerine gerek kalmaksızın, doğrudan hesaplarına yatırılacaktır.
17- Aile, Çalışma ve Sosyal Politikalar Bakanlığının belirlediği kriterlere göre ihtiyaç sahibi ailelere yapılacak nakdi yardımlar için ilave 2 milyar TL bir kaynak ayrılacaktır.
18- İstihdamdaki sürekliliği temin etmek amacıyla 2 aylık telafi çalışma süresi 4 aya çıkartılacaktır. Bu uygulama mevcutta İş Kanunu’na dayalı olarak sezon yoğunluğu fazla olan bazı sektörlerde kullanılmakta ve 2 ay yetersiz kalmaktadır.
19- Tek başına yaşayan 80 yaş üstü yaşlılar için, sosyal hizmet ve evde sağlık hizmetlerinden oluşan periyodik takip programı devreye alınacaktır.
20- 31 Mart 2020 tarihine kadar verilmesi gereken yıllık Gelir Vergisi beyannamelerinin verilme ve ödeme süreleri 30 Nisan 2020 gün sonuna kadar uzatılmıştır.
21- Teknokent ve Ar-Ge & Tasarım Merkezi personeline yönelik kolaylaştırma yapılmış ve evden çalışma imkânı getirilen teşvikli personel hakkında duyuru yapılmıştır.
22- Etil alkol, kolonya ve dezenfektan gibi bazı önemli malların ihracı kayda bağlı hale getirilmiştir.
Bunun yanında sayın Cumhurbaşkanı tarafından değinilen diğer konular da şu şekildedir:
Konuyla ilgili diğer gelişmeleri de sizlere duyurmaya devam ediyor olacağız.
Bu bültende geçen herhangi bir konuyla ilgili sorularınız için danışmanlarımıza ulaşabilirsiniz.
Saygılarımızla,
2020/22 – Bankacılık Hizmetlerinden Alınacak Ücretlerde Önemli Sınırlamalar
2020, Memorandums2020-22
To : The clients and company web site
From : Independent Advisors / Accounting & Tax
Date : March, 16th 2020
Subject: Bankacılık Hizmetlerinden Alınacak Ücretlerde Önemli Sınırlamalar
Her türlü bankacılık işlemlerinde finansal tüketicilerden alınan ücretler, kredi ve verilen hizmetlere karşılık alınan ücretler ve sunulan finansal ürünlerin tanımlanması ve fiyatlandırılması önemli bir konudur. Türkiye’de bankacılık mevzuatı finansal hizmetlere ilişkin sunulan ürün çeşitlendirmesi ve ücretlendirmeyi ikili bir yapıda ele almıştır.
Mevduat ve kredi faiz veya kar payları ilk önemli kategori olup, istisnaları olmakla birlikte genel olarak bankalarca serbestçe belirleneceği 5411 sayılı Bankacılık Kanunu çerçevesinde 2006/1 sayılı Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası tebliği ile belirlenmiştir.
İkinci önemli kategori olan finansal tüketicilerden alınacak faiz veya kâr payı dışında alınacak her türlü ücret, komisyon ve masraf türleri 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanuna dayanılarak düzenlenmektedir. TCMB’nin Şubat ve Mart 2020’de yaptığı düzenlemeler ile bu konuda uygulama birliğinin sağlanması ve aşırı ücretlendirmenin önlenmesi ve belirli sınırlar içerisine alınması amaçlanmaktadır.
Sizler için çok faydalı olduğunu düşündüğümüz finansal tüketicilerden alınacak faiz veya kâr payı dışındaki ücretlere ilişkin getirilen son düzenlemeleri önce kısaca başlıklarla başlayıp sonra ayrıntılarla irdeleyelim.
*TC Merkez Bankası resmi ödeme kapanış saatinden en fazla 90 dakika önce geç EFT kapsamında ücretler anılan ücretler %50 artırımlı olarak uygulanabilir.
Bu konularla ilgili diğer gelişmeleri de sizlere duyurmaya devam ediyor olacağız.
Bu konuyla ilgili sorularınız için danışmanlarımıza ulaşabilirsiniz.
Saygılarımızla,
Önemli Mali/Vergisel Düzenlemeler (Mart İlk 10 günlük Özet)
2020, MemorandumsBulletin nr: 2020-21
To : The clients and company web site
From : Independent Advisors / Accounting & Tax
Date : March, 11th 2020
Subject: Önemli Mali/Vergisel Düzenlemeler (Mart İlk 10 günlük Özet)
Merhaba, son 10 gün içerisinde gerçekleşen önemli mali konuları özet olarak sizlerin dikkatinize sunmak isteriz.
Bültenlerimizden faydalandığınızı ve keyif aldığınızı umuyor saygılar sunuyoruz. (Sadece Türkçe/İngilizce aylık veya 10 günlük özetler almak istiyorsanız bize bilgi vermeniz yeterlidir.)
(Ekler için https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2020/03/20200306-6-1.pdf)
Konuyla ilgili diğer gelişmeleri de sizlere duyurmaya devam ediyor olacağız.
Bu bültende geçen herhangi bir konuyla ilgili sorularınız için danışmanlarımıza ulaşabilirsiniz.
Saygılarımızla,